fbpx
Wikipedia

Mirzəçöl

Mirzəçöl (qaz. Мырзашөл, özb. Mirzacho‘l, Мирзачўл, rus. Мирзачуль) — Gilli-şoranlıq ərazilərdən ibarət olan səhra. Orta Asiya regionunda Qazaxıstanın cənubu və Özbəkistanın ərazilərini təşkil. Sırdərya çayı yaxınlığında, Fərqananə vadisinin çıxacağında yerləşir. Səhranın sahəsi 10 min km² təşkil edir.

Mirzəçöl səhrası
qaz. Мырзашөл, özb. Mirzacho‘l, Мирзачўл, rus. Мирзачуль

Mirzəçöl səhrası
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 10,000 km²
Yerləşməsi
40°41′00″ şm. e. 68°35′00″ ş. u.
Ölkələr
Mirzəçöl səhrası
Mirzəçöl
səhrası
Mirzəçöl

Adı

Region ölkələri arasında Mirzəçöl adlandırılsada bəzi mənbələrdə Açlıq çölü olaraq adı keçir. Türkistanda geniş çöllük ərazi həyat şəraitinin cətinlikləri səbəbindən bu çür adlandırılmışdır. Səhrada yalnız köçərilərə rast gəlinir.

Relyef

Mirzəçöl əsasən düzənlik və Özbəkistanın Sırdərya vilayəti ərazisində Sırdəryanın sahillərində isə ovalıq ərazidən obarətdir. Səhra dəniz səviyəsindən 230–385 m yüksəklikdə yerləşir. Səhra Sırdəryanın üç terrasında yerləşir. Mirzəçöl əsasən alçaq daglarla əhatələnir. Cənubdan Türkistan silsiləsi onun ətraflarını əhatələyir. Şimal və şimal-qərbdən Qızılqum səhrası, cənub-qərbdə isə Sırdərya ilə əhatələnir. Sırdərya sahillərinə yaxın ərazilərdə 6-20 metr hündürlüyü olan kiçik təpəliklər vardır.

İqlimi

Səhranın iqlimi olduqca kontinentaldır. İyul ayının orta aylıq temperaturu +27,9 °S, yanvarda isə 2,1 °S təşkil edir. İllik yağıntının miqdarı şərqdə ən maksimal olaraq 240 mm olur. Yağıntılar əsasən yaz ayları düşür.

Hidroqrafiyası

Mirzəçöl səhrasına axan çayların böyük hissəsi Türkistan, Sanzar, Zaaminsu silsilələsindən başlanğıcını götürür. Yeraltı sular elədə dərində yerləşmir. Səhra əsasən açıq-boz, şoran, şorakət torpaqlardan ibarətdir. Bölgənin ən böyük çayı Sırdəryadır.

Florası

Səhra əsasən efemerli, şoranlığa və susuzluğa davamlı bitkilərdən ibarətdir. Yaz ayları yağan yağışlar zamanı Cil (bitki) və başqa bitkilər bitsədə mayın sonuna quruyaraq çör-çöpə çevrilir. Ancaq Dəvətikanı, YovşanQarağan yayda belə rast gəlinir.

Mənimsənilməsi

Səhradan yararlanmağa XIX əsrdən ərazinin Rusiya imperiyası tərəfindən işgal olunduqdan sonraya aiddir. Birinci Dünya Müharibəsi dönəmində səhrada kanallar sistemi inşa edilməyə başlanılır.

Ərazinin geniş miqyasda kənd təsərrüfatına cəlb olunması Sovet hakimiyyəti illərinə təsadüf edir. Bu zaman səhrada bir çox hayihələr işlənib hazırlanır. 1920-ci ildə Şextel tərəfindən səhranın mənimsənilməsi məqsədi ilə tədbirlər görülür. Burada inzibati, ictimai binaların tikintisi planlaşdırılırdı. Bununla belə layihə reallaşmamış qalır. 1956-cı ildə Özbəkistan SSR-da pambıqçılığı inkişaf etdirmək məqsədi il ərazinin bir hissəsi Qazaxıstan SSR-dən alınaraq ona verilir. Kirov adına kanalın tikintisi 800,000 ha ərazini əkinə cəlb etməyə imkan vermişdir. Bundan sonra səhrada çoxlu sayda kolxozlar yaranmışdır. Burada Gülüstan, Yanqier şəhərləri salınır.

İstinadlar

  1. TEYMURUN İMZASI 1391 г.
  2. Укрепления братских связей[ölü keçid]
  3. Как три района Казахстана передавали Узбекистану
  4. «Brejnev»
  5. Beybit Koyşıbay: Qazaxıstan əraziləri hökumətlər arasında mübahisə predmetidir
  6. Федор Раззаков Коррупция в Политбюро: Дело «красного узбека» Глава 10. «Догнать и перегнать!»[ölü keçid]

Mənbə

  • Mirzəçöl Fiziki xəritə, SSRİ. М., 1978.

mirzəçöl, Мырзашөл, özb, mirzacho, Мирзачўл, Мирзачуль, gilli, şoranlıq, ərazilərdən, ibarət, olan, səhra, orta, asiya, regionunda, qazaxıstanın, cənubu, özbəkistanın, ərazilərini, təşkil, sırdərya, çayı, yaxınlığında, fərqananə, vadisinin, çıxacağında, yerləş. Mirzecol qaz Myrzashol ozb Mirzacho l Mirzachyl rus Mirzachul 1 Gilli soranliq erazilerden ibaret olan sehra Orta Asiya regionunda Qazaxistanin cenubu ve Ozbekistanin erazilerini teskil Sirderya cayi yaxinliginda Ferqanane vadisinin cixacaginda yerlesir Sehranin sahesi 10 min km teskil edir Mirzecol sehrasiqaz Myrzashol ozb Mirzacho l Mirzachyl rus MirzachulMirzecol sehrasiUmumi melumatlarSahesi 10 000 km Yerlesmesi40 41 00 sm e 68 35 00 s u Olkeler Qazaxistan OzbekistanMirzecol sehrasiMirzecolsehrasiMirzecol Mundericat 1 Adi 2 Relyef 3 Iqlimi 4 Hidroqrafiyasi 5 Florasi 6 Menimsenilmesi 7 Istinadlar 8 MenbeAdi RedakteRegion olkeleri arasinda Mirzecol adlandirilsada bezi menbelerde Acliq colu olaraq adi kecir Turkistanda genis colluk erazi heyat seraitinin cetinlikleri sebebinden bu cur adlandirilmisdir Sehrada yalniz kocerilere rast gelinir Relyef RedakteMirzecol esasen duzenlik ve Ozbekistanin Sirderya vilayeti erazisinde Sirderyanin sahillerinde ise ovaliq eraziden obaretdir Sehra deniz seviyesinden 230 385 m yukseklikde yerlesir Sehra Sirderyanin uc terrasinda yerlesir Mirzecol esasen alcaq daglarla ehatelenir Cenubdan Turkistan silsilesi onun etraflarini ehateleyir Simal ve simal qerbden Qizilqum sehrasi cenub qerbde ise Sirderya ile ehatelenir Sirderya sahillerine yaxin erazilerde 6 20 metr hundurluyu olan kicik tepelikler vardir Iqlimi RedakteSehranin iqlimi olduqca kontinentaldir Iyul ayinin orta ayliq temperaturu 27 9 S yanvarda ise 2 1 S teskil edir Illik yagintinin miqdari serqde en maksimal olaraq 240 mm olur Yagintilar esasen yaz aylari dusur Hidroqrafiyasi RedakteMirzecol sehrasina axan caylarin boyuk hissesi Turkistan Sanzar Zaaminsu silsilelesinden baslangicini goturur Yeralti sular elede derinde yerlesmir Sehra esasen aciq boz soran soraket torpaqlardan ibaretdir Bolgenin en boyuk cayi Sirderyadir Florasi RedakteSehra esasen efemerli soranliga ve susuzluga davamli bitkilerden ibaretdir Yaz aylari yagan yagislar zamani Cil bitki ve basqa bitkiler bitsede mayin sonuna quruyaraq cor cope cevrilir Ancaq Devetikani Yovsan ve Qaragan yayda bele rast gelinir Menimsenilmesi RedakteSehradan yararlanmaga XIX esrden erazinin Rusiya imperiyasi terefinden isgal olunduqdan sonraya aiddir Birinci Dunya Muharibesi doneminde sehrada kanallar sistemi insa edilmeye baslanilir Erazinin genis miqyasda kend teserrufatina celb olunmasi Sovet hakimiyyeti illerine tesaduf edir Bu zaman sehrada bir cox hayiheler islenib hazirlanir 1920 ci ilde Sextel terefinden sehranin menimsenilmesi meqsedi ile tedbirler gorulur Burada inzibati ictimai binalarin tikintisi planlasdirilirdi Bununla bele layihe reallasmamis qalir 1956 ci ilde Ozbekistan SSR da pambiqciligi inkisaf etdirmek meqsedi il erazinin bir hissesi Qazaxistan SSR den alinaraq ona verilir 2 3 4 5 6 Kirov adina kanalin tikintisi 800 000 ha erazini ekine celb etmeye imkan vermisdir Bundan sonra sehrada coxlu sayda kolxozlar yaranmisdir Burada Gulustan Yanqier seherleri salinir Istinadlar Redakte TEYMURUN IMZASI 1391 g Ukrepleniya bratskih svyazej olu kecid Kak tri rajona Kazahstana peredavali Uzbekistanu Brejnev Beybit Koysibay Qazaxistan erazileri hokumetler arasinda mubahise predmetidir Fedor Razzakov Korrupciya v Politbyuro Delo krasnogo uzbeka Glava 10 Dognat i peregnat olu kecid Menbe RedakteMirzecol Fiziki xerite SSRI M 1978 Menbe https az wikipedia org w index php title Mirzecol amp oldid 6160342, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.