fbpx
Wikipedia

Çuçxe

Çuçxe (kor. 주체, 主體) — Şimali Koreyada Kim İr Sen tərəfindən əsası qoyulmuş ideologiya.

Kommunizm
Konsepsiyalar
Marksizm-Leninizm fəlsəfəsi

Sosializm
Beynəlmiləlçilik
Kollektivçilik
Sinfi mübarizə

İdeologiya
Utopik sosializm

Marksizm
Leninizm
Marksizm-Leninizm
Trotskizm
Titoizm
Çuçxe ideyaları
Maoizm
Ənvər Xoca ideyaları
Ge Çevarizm
Ho Şi Min ideologiyası
Roza Lüksemburq ideyaları
Praçanda Yolu
Anarxo-kommunizm
Avrokommunizm

Şəxsiyyətlər
Tomas Mor

Henri Sen-Simon
Şarl Furye
Robert Ouen
Karl Marks
Fridrix Engels
Roza Lüksemburq
Vladimir Lenin
Lev Trotski
İosif Stalin
Mao Tsedun

Simvollar
Kommunizm hərəkatının rəmzləri
Baş mövzu
Anarxizm

Antikapitalizm
Antikommunizm
Müharibə kommunizmi
Demokratik mərkəziyyət
Proletariat diktaturası
İbtidai kommunizm
Sosializm
Stalinizm

Etimologiya

"Çuçxe" sözü xanmun sözləri kateqoriyasına aiddir. "Çu" – "sahib", "yiyə", "çxe" – "çisim, varlıq, substansiya, təbiət" deməkdir. Beləliklə, "çuçxe" elə hala deyilir ki, insan eyni zamanda həm özünə, həm də ətrafdakılara sahib olur.

Çuçxe Şimali Koreyada rəsmi dövlət ideologiyası,dövlətin siyasi sisteminin əsasıdır.Çuçxe sözünün mənasını Müstəqil Dayanmaq və Özü-özünə Bəs etmək kimidə demək olar.Çuçxe ideyasının əsası Şimali Koreyada əbədi lider kimi tanınan Kim İr Sen tərəfindən qoyulmuşdur.1949-cu ildə şimalda başa keçən komunist Kim İr Sen 28 dekabr 1955-ci ildə ilk dəfə Çuçxenin adını çəkmişdir.Komunist olduğuna görə Kim İr Sen bu ideologiyanın yaranmasında Marksist fəlsəfədən,Sosializmin prinsiplərindən istifadə etmişdir.Buna görədə haqlı olaraq Çuçxenin köklərinin komunist ideologiyadan gəldiyi deyilir.Kim İr Sen ilk dəfə 1965-ci ildə Çuçxenin əsas prinsiplərini,əsas sütunlarını açıqlamışdır.Çuçxe ideyasının əsas prinsipləri aşağıdakılardır :1),,Siyasətdə müstəqillik” : Koreya dilində bu ,,CHAJU” adlanır.Bu prinsipə görə ölkə siyasi cəhətdən müstəqil olmalıdır.Ölkə daxilində Dövlətin yeritdiyi siyasətə heç kəs qarışa bilməz.Bu o ölkənin öz daxili işidir.Bu prinsipin əsası beynəlxalq aləmin siyasi asılılığından qurtarmaqdır.Bu prinsipi ifrat dərəcədə həyata keçirməklə Koreya beynəlxalq aləmdən demək olarki,təcrid olunmuşdur.BMT-dən başqa demək olarki heç bir bloka,siyasi ittifaqa,təşkilata qoşulmayan Şimali Koreya faktiki Rusiya və Çindən başqa heç bir ölkə ilə yaxın əlaqələr qurmayıb.Eynilə daxili siyasətdə müstəqil,heç bir beynəlxalq hüquqa tabe olmayan Şimali Koreya liderləri nəticədə öz ölkələrində sərt nizam-intizamlı sistem qurmuş,ölkəni real diktaturaya çevirmişlər.Real olsaq demək olarki heç bir ölkə Koreyanın daxili işlərinə müdaxilə edə bilmir.Nəticədə ölkə liderləri hər istədiklərini xalqa etdirirlər.2) ,,İqtisadi Müstəqillik” : Koreya dilində bu ,,CHARİP” adlanır.Şəxsən məni cəlb edən və ən mütərəqqi prinsip olaraq dəyərləndirdiyim bu ideyadır-İqtisadi müstəqillik.Çuçxenin bu prinsipinə görə ölkə maksimum dərəcədə öz iqtisadiyyatını gücləndirərək,öz iqtisadi məhzulları ilə dolanmalıdır.Kim İr Senin fikrincə ölkə iqtisadi yardımlara möhtac hala gəldikdə digər ölkələrin siyasi təsirinə boyun əyəcəkdir. (Tamamilə razıyam)Ona görədə bunun qarşısını almaq üçün ölkənin Ağır sənayedə,Yüngül sənayedə,Təsərrüfatda,Nəqliyyatda özü-özünə çatması,özü-özünü ödəməsi lazımdır.Kim İr Sen dediyi nitqlərdə İqtisadi bağlılığın beynəlxalq asılılığa düşməsini dəfələrlə təkrar etmişdir.Lakin,bu sahədə ölkə istənilən səviyyəyə çata bilməmişdir.Bu gün Şimali Koreyanın beynəlxalq yardımlar alması heç kəsə gizli deyildir.Eynilə ölkədə iqtisadi artım çox zəifdir.Ölkə əhalisinin çox hissəsi yoxsuldur.Dövlətin hərbi sahəyə böyük maliyələr xərcləməsidə obrazlı şəkildə desək İqtisadiyyatın bel sümüyünü qırmışdır.Ölkə ərazisinin çox hissəsinin dağlıq ərazi olması Aqrar sahənin Təsərrüfatın zəif inkişafına səbəb olmuşdur ki,əkiləbilən ərazinin az olması nəticəsində Çuçxe prinsipinin əksinə olaraq Ölkə öz əhalisini təsərrüfat məhzulları ilə tam təchiz edə bilmir. 3),,Özünü qoruyabilmək,Hərbi müstəqillik’’ : Koreya dilində bu ,,CHAVİ” adlanır. Kim İr Senin fikrincə müstəqilliyin ən vacib olan hissəsi Hərbi Müstəqillikdir.Ona görə müstəqil və hökmran ölkə olmaq üçün hərbi hegomoniya əsas şərtdir.Koreya Xalq Demokratik Respublikasında işlədilən şüarlardan biridə ,,Ölkəni imperiyalistlərdən qorumaqdır”. Elə bu səbəblərdəndə orduya xüsusi önəm verilir. Ordu ölkənin əsas dayağı sayılır. Ordu xalqdanda güclü qüvvə kimi görünür.Məhz bu səbəbdəndə ölkə komunist rejimdə olarkən Kim İr Sen sosializmə yeni bir inqilabi qüvvə əlavə etdi.Marksa görə bu İşçilər-Fəhlələr idi. Lenin Kəndliləridə əlavə edərək Fəhlə-Kəndli tendensiyası irəli sürdü.Kim İr Sen isə İnqilabi qüvvə olaraq Ordunu əlavə etmişdir. Umumiyyətlə Çuçxe ideyasının əsasını bu 3 təməl prinsip təşkil etməkdədir. 1949-cu ildən etibarən ölkə konstitusiyasına görə rəsmi ideologiya Marksizim-Leninizim idi.Lakin, 1992-ci ildə edilən dəyişikliklə Marksist-Leninist ideologiya öz yerini Çuçxeyə vermişdir. Kim İr Senin oğlu Kim Çer İn dediyi nitqlərdə Çuçxe ideologiyasının yalnız Şimali Koreyaya aid olmadığını istənilən ölkədə həyata keçirilə biləcəyini qeyd etmişdir. İlk beynəlxalq Çuçxe konqresi 1977-ci ildə Pxenyanda keçirilmişdir.

Ədəbiyyat

  • Vurğun Əsgərli, "Çuçxe İdeologiyası",məqaləsi.

İstinadlar

  1. S. O. Qurbanov. Çuçxe ideyaları: Konfusi ənənəsi. "Şərq kolleksiyası", payız 2001 // № 4 (7). c. 58-65.  (rus.)

Həmçinin bax

çuçxe, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, dekabr, 2021, məqaləni, vikiləşdir. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz dekabr 2021 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Cucxe kor 주체 主體 Simali Koreyada Kim Ir Sen terefinden esasi qoyulmus ideologiya KommunizmKonsepsiyalarMarksizm Leninizm felsefesiSosializmBeynelmilelcilikKollektivcilikSinfi mubarizeIdeologiyaUtopik sosializmMarksizmLeninizmMarksizm LeninizmTrotskizmTitoizmCucxe ideyalariMaoizmEnver Xoca ideyalariGe Cevarizm Ho Si Min ideologiyasiRoza Luksemburq ideyalariPracanda YoluAnarxo kommunizmAvrokommunizmSexsiyyetlerTomas MorHenri Sen SimonSarl FuryeRobert OuenKarl MarksFridrix EngelsRoza LuksemburqVladimir LeninLev TrotskiIosif StalinMao TsedunSimvollarKommunizm herekatinin remzleriBas movzuAnarxizmAntikapitalizmAntikommunizmMuharibe kommunizmiDemokratik merkeziyyetProletariat diktaturasiIbtidai kommunizmSosializmStalinizm Mundericat 1 Etimologiya 2 Edebiyyat 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxEtimologiya Redakte Cucxe sozu xanmun sozleri kateqoriyasina aiddir Cu sahib yiye cxe cisim varliq substansiya tebiet demekdir Belelikle cucxe ele hala deyilir ki insan eyni zamanda hem ozune hem de etrafdakilara sahib olur 1 Cucxe Simali Koreyada resmi dovlet ideologiyasi dovletin siyasi sisteminin esasidir Cucxe sozunun menasini Musteqil Dayanmaq ve Ozu ozune Bes etmek kimide demek olar Cucxe ideyasinin esasi Simali Koreyada ebedi lider kimi taninan Kim Ir Sen terefinden qoyulmusdur 1949 cu ilde simalda basa kecen komunist Kim Ir Sen 28 dekabr 1955 ci ilde ilk defe Cucxenin adini cekmisdir Komunist olduguna gore Kim Ir Sen bu ideologiyanin yaranmasinda Marksist felsefeden Sosializmin prinsiplerinden istifade etmisdir Buna gorede haqli olaraq Cucxenin koklerinin komunist ideologiyadan geldiyi deyilir Kim Ir Sen ilk defe 1965 ci ilde Cucxenin esas prinsiplerini esas sutunlarini aciqlamisdir Cucxe ideyasinin esas prinsipleri asagidakilardir 1 Siyasetde musteqillik Koreya dilinde bu CHAJU adlanir Bu prinsipe gore olke siyasi cehetden musteqil olmalidir Olke daxilinde Dovletin yeritdiyi siyasete hec kes qarisa bilmez Bu o olkenin oz daxili isidir Bu prinsipin esasi beynelxalq alemin siyasi asililigindan qurtarmaqdir Bu prinsipi ifrat derecede heyata kecirmekle Koreya beynelxalq alemden demek olarki tecrid olunmusdur BMT den basqa demek olarki hec bir bloka siyasi ittifaqa teskilata qosulmayan Simali Koreya faktiki Rusiya ve Cinden basqa hec bir olke ile yaxin elaqeler qurmayib Eynile daxili siyasetde musteqil hec bir beynelxalq huquqa tabe olmayan Simali Koreya liderleri neticede oz olkelerinde sert nizam intizamli sistem qurmus olkeni real diktaturaya cevirmisler Real olsaq demek olarki hec bir olke Koreyanin daxili islerine mudaxile ede bilmir Neticede olke liderleri her istediklerini xalqa etdirirler 2 Iqtisadi Musteqillik Koreya dilinde bu CHARIP adlanir Sexsen meni celb eden ve en mutereqqi prinsip olaraq deyerlendirdiyim bu ideyadir Iqtisadi musteqillik Cucxenin bu prinsipine gore olke maksimum derecede oz iqtisadiyyatini guclendirerek oz iqtisadi mehzullari ile dolanmalidir Kim Ir Senin fikrince olke iqtisadi yardimlara mohtac hala geldikde diger olkelerin siyasi tesirine boyun eyecekdir Tamamile raziyam Ona gorede bunun qarsisini almaq ucun olkenin Agir senayede Yungul senayede Teserrufatda Neqliyyatda ozu ozune catmasi ozu ozunu odemesi lazimdir Kim Ir Sen dediyi nitqlerde Iqtisadi bagliligin beynelxalq asililiga dusmesini defelerle tekrar etmisdir Lakin bu sahede olke istenilen seviyyeye cata bilmemisdir Bu gun Simali Koreyanin beynelxalq yardimlar almasi hec kese gizli deyildir Eynile olkede iqtisadi artim cox zeifdir Olke ehalisinin cox hissesi yoxsuldur Dovletin herbi saheye boyuk maliyeler xerclemeside obrazli sekilde desek Iqtisadiyyatin bel sumuyunu qirmisdir Olke erazisinin cox hissesinin dagliq erazi olmasi Aqrar sahenin Teserrufatin zeif inkisafina sebeb olmusdur ki ekilebilen erazinin az olmasi neticesinde Cucxe prinsipinin eksine olaraq Olke oz ehalisini teserrufat mehzullari ile tam techiz ede bilmir 3 Ozunu qoruyabilmek Herbi musteqillik Koreya dilinde bu CHAVI adlanir Kim Ir Senin fikrince musteqilliyin en vacib olan hissesi Herbi Musteqillikdir Ona gore musteqil ve hokmran olke olmaq ucun herbi hegomoniya esas sertdir Koreya Xalq Demokratik Respublikasinda isledilen suarlardan biride Olkeni imperiyalistlerden qorumaqdir Ele bu sebeblerdende orduya xususi onem verilir Ordu olkenin esas dayagi sayilir Ordu xalqdanda guclu quvve kimi gorunur Mehz bu sebebdende olke komunist rejimde olarken Kim Ir Sen sosializme yeni bir inqilabi quvve elave etdi Marksa gore bu Isciler Fehleler idi Lenin Kendlileride elave ederek Fehle Kendli tendensiyasi ireli surdu Kim Ir Sen ise Inqilabi quvve olaraq Ordunu elave etmisdir Umumiyyetle Cucxe ideyasinin esasini bu 3 temel prinsip teskil etmekdedir 1949 cu ilden etibaren olke konstitusiyasina gore resmi ideologiya Marksizim Leninizim idi Lakin 1992 ci ilde edilen deyisiklikle Marksist Leninist ideologiya oz yerini Cucxeye vermisdir Kim Ir Senin oglu Kim Cer In dediyi nitqlerde Cucxe ideologiyasinin yalniz Simali Koreyaya aid olmadigini istenilen olkede heyata kecirile bileceyini qeyd etmisdir Ilk beynelxalq Cucxe konqresi 1977 ci ilde Pxenyanda kecirilmisdir Edebiyyat RedakteVurgun Esgerli Cucxe Ideologiyasi meqalesi Istinadlar Redakte S O Qurbanov Cucxe ideyalari Konfusi enenesi Serq kolleksiyasi payiz 2001 4 7 c 58 65 rus Hemcinin bax RedakteCucxe qalasi Menbe https az wikipedia org w index php title Cucxe amp oldid 4802108, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.