Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çin kələzi (lat. Manis pentadactyla) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin panqolinlər dəstəsinin kələzkimilər fəsiləsinin kələz cinsinə aid heyvan növü.
| Çin kələzi | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Çin kələzi | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Arealı
Asiyada Nepalın qərbi, Assam, Şərqi Himalay, Birma və Çində yayılmışdır.
Xarici görünüş
Uzunluğu 60 sm, quyruqları 18 sm təşkil edir. Bədənlərində 18 cərgə pulcuq olur. Bu isə sürünənlər üçün qeyri adidir. Kiçik başı və ensiz quyruqları olur. Burunları iri olur. Dairəvi formaya malik olurlar. Ön və arxa ətraflar iti caynaqlara sahib olur. Digər sürünənlərdən fərqli olaraq yaxşı inkişaf etmiş qulaq seyvanına malikdirlər.
Xüsusiyyətləri
Qidalanma yeri
Enliyarpaq və subtropik meşələrdə yayıllırlar. Nepalın təpəlik ərazilərində onlara rast gəlmək mümkündür. Səbəb isə bölgədə çoxlu termit yuvaları mövcuddur.
Çində onları oyuq qazan canlılar kimi tanıyırlar. Öz güclü əlləri və iti dırnaqları ilə uzunluqları 8 m olan yuva qaza bilirlər. Bu tip oyuğu 3–5 dəqiqəyə qaza bilirlər. İçəri daxil olan canlı elə oradan ehmalca girişi bağlaya bilir.
Həyat tərzi
Həyatı barədə məlumat olduqca azdır. Bu onların gecə həyatı sürməsi ilə əlaqədardır. Astagəl hərəkətə malik canlılardır. Demək olar ki, aqressivlik nümayiş etdirmirlər. Üzərlərinə hansısa yırtıcı düşərsə, bükülərək öz qalın pulcuqlarına arxayın olurlar. Pulcuqlar bütün bədəni əhatə edir. Əsasən yer üstü canlılardırlar. Ancaq bəzi hallarda ağaca belə çıxırlar. Digər kələzlər kimi Çin kələzləri də qarışqa və termitlərlə qidalanır. Onlar həm də öz dırnaqlarında termitlərin yuvalarında dəlik açmaq məqsədi üçün istifadə edirlər. Sonra uzun dillərini dəlikdən içəri salaraq şikarını yeyirlər. Dilin uzunluğu 25 sm təşkil edir.
Çoxalması
Nepalda aprel-may aylarında bala verir. Balanın uzunluğu 45 sm, uzunluğu usə 1 fut təşkil edir. Balalar doğularkən belə pulcuğa sahib olurlar. İlk iki gün balalar olduqca zəif olur. Doğulan andan hərəkət etmək istəyən balaları anası quyruğu və belində gəzdirir. Erkəklər də balalarına qarşı şəfqətli davranır.
Statusu
Təhlükədə olan növ olaraq (ing. EN, Endangered) qeydə alınmışdır. Onların həyatı üçün əsas təhlükə ətlərinə görə ovlanmaları və yaşadığı bölgələrin mənimsənilməsidir.
Qalereya
-
Çin panqolininin skleti -
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- Shepherd, Chris R. A Naturalist's Guide to the Mammals of Southeast Asia. Wiltshire, UK: John Beaufoy Publishing. 2012. 13. ISBN .
- "Çin panqolinləri". 2012-04-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-07.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cin kelezi lat Manis pentadactyla heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin panqolinler destesinin kelezkimiler fesilesinin kelez cinsine aid heyvan novu Cin keleziElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz ObazoaRanqsiz OpisthokontaRanqsiz HolozoaRanqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad NephrozoaTipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad OlfactoresYarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad EugnathostomataKlad TeleostomiKlad EuteleostomiKlad XoanlarKlad RhipidistiaKlad Klad Klad ElpistostegaliaKlad Sinifustu DordayaqlilarKlad ReptiliomorphaKlad Sinif MemelilerKlad TheriimorphaKlad Klad TrechnotheriaKlad CladotheriaKlad PrototribosphenidaKlad ZatheriaKlad TribosphenidaYarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Deste PanqolinlerYarimdeste Fesileustu Fesile KelezkimilerYarimfesile Cins KelezNov Cin keleziBeynelxalq elmi adiManis pentadactyla L 1758 Sekil axtarisiITIS 584931NCBI 143292EOL 337658FW 104152ArealiAsiyada Nepalin qerbi Assam Serqi Himalay Birma ve Cinde yayilmisdir Xarici gorunusUzunlugu 60 sm quyruqlari 18 sm teskil edir Bedenlerinde 18 cerge pulcuq olur Bu ise surunenler ucun qeyri adidir Kicik basi ve ensiz quyruqlari olur Burunlari iri olur Dairevi formaya malik olurlar On ve arxa etraflar iti caynaqlara sahib olur Diger surunenlerden ferqli olaraq yaxsi inkisaf etmis qulaq seyvanina malikdirler XususiyyetleriQidalanma yeri Enliyarpaq ve subtropik meselerde yayillirlar Nepalin tepelik erazilerinde onlara rast gelmek mumkundur Sebeb ise bolgede coxlu termit yuvalari movcuddur Cinde onlari oyuq qazan canlilar kimi taniyirlar Oz guclu elleri ve iti dirnaqlari ile uzunluqlari 8 m olan yuva qaza bilirler Bu tip oyugu 3 5 deqiqeye qaza bilirler Iceri daxil olan canli ele oradan ehmalca girisi baglaya bilir Heyat terzi Heyati barede melumat olduqca azdir Bu onlarin gece heyati surmesi ile elaqedardir Astagel herekete malik canlilardir Demek olar ki aqressivlik numayis etdirmirler Uzerlerine hansisa yirtici duserse bukulerek oz qalin pulcuqlarina arxayin olurlar Pulcuqlar butun bedeni ehate edir Esasen yer ustu canlilardirlar Ancaq bezi hallarda agaca bele cixirlar Diger kelezler kimi Cin kelezleri de qarisqa ve termitlerle qidalanir Onlar hem de oz dirnaqlarinda termitlerin yuvalarinda delik acmaq meqsedi ucun istifade edirler Sonra uzun dillerini delikden iceri salaraq sikarini yeyirler Dilin uzunlugu 25 sm teskil edir Coxalmasi Nepalda aprel may aylarinda bala verir Balanin uzunlugu 45 sm uzunlugu use 1 fut teskil edir Balalar dogularken bele pulcuga sahib olurlar Ilk iki gun balalar olduqca zeif olur Dogulan andan hereket etmek isteyen balalari anasi quyrugu ve belinde gezdirir Erkekler de balalarina qarsi sefqetli davranir StatusuTehlukede olan nov olaraq ing EN Endangered qeyde alinmisdir Onlarin heyati ucun esas tehluke etlerine gore ovlanmalari ve yasadigi bolgelerin menimsenilmesidir QalereyaCin panqolininin skletiIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2001 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Shepherd Chris R A Naturalist s Guide to the Mammals of Southeast Asia Wiltshire UK John Beaufoy Publishing 2012 13 ISBN 978 1 906780 71 5 Cin panqolinleri 2012 04 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 07 Hemcinin bax