əl-Fiqhul-Əkbər (ərəb. الفقه الأكبر) — Əbu Hənifənin əqidəyə dair əsəri. Əbu Hənifədən "əl-Fiqhul-Əkbər" adı ilə iki növ əsər rəvayət olunmuşdur. Bunlardan biri oğlu Həmmadın nəql etdiyi əsər, digəri isə onun yaxın tələbələrindən olan Əbu Muti əl-Bəlxinin nəql etdiyi əsərdir. Əbu Muti əl-Bəlxinin nəql etdiyi kitab sonrakı dövrlərdə bəzi alimlər tərəfindən Həmmadın nəql etdiyi əsərdən fərqləndirmək məqsədilə "" adlandırılmışdır.
Əl-Fiqhul-Əkbər | |
---|---|
ərəb. الفقه الأكبر | |
Müəllif | Əbu Hənifə |
Janr | əqidə |
Orijinalın dili | ərəbcə |
ISBN-13 |
Əsər
Əsər Həmmad ibn Əbu Hənifə tərəfindən rəvayət olunmuşdur. Bu əsərdə müəllif İslam əqidəsini 100-ə yaxın məsələ çərçivəsində bəyan edir. Əsərin isnadı Mədinədə Şeyxülislam Arif Hikmətin kitabxanasında (226 nömrəli məcmuədə) saxlanılan əlyazma nüsxədə qeyd edilmişdir. Həmin nüsxənin əvvəlində qeyd edilir ki, əsəri İbrahim Kurani Əli ibn Əhməd əl-Farisidən, o, Nüseyr ibn Yəhya əl-Bəlxidən, o, Məhəmməd ibn Muqatil ər-Razidən, o, İsam ibn Yusifdən, o, Həmmad ibn Əbu Hənifədən, Həmmad isə Əbu Hənifədən nəql etmişdir. Şeyxülislam Arif Hikmətin həmin kitabxanasında Həmmadın nəql etdiyi versiyanın iki qədim, səhih nüsxəsi mövcuddur.
Müəlif
Əsərin müəllifi Əbu Hənifədir. O, Kufədə dünyaya gəlmiş, Bağdadda vəfat etmişdir. Əbu Hənifə Hənəfi məzhəbinin banisidir.
Nəşrlər
Əsər dəfələrlə müxtəlif tarixlərdə Qahirədə, (1919) Heydərabadda (Dairəti-Məarifi-Nizamiyyə mətbəəsində), 1908-ci ildə İstanbulda çap edilmişdir. 1981-ci ildə Mustafa Öz tərəfindən, 1984-cü ildə Ali Nar tərəfindən, 1992-ci ildə isə Ali Karadut tərəfindən əsərin tərcüməsi orijinalı ilə birlikdə çap edilmişdir. 1952-ci ildə Seniyuddin Başak tərəfindən İstanbulda, yenə 1952-ci ildə, Sabit Ünal tərəfindən, 1954-cü ildə Həsən Bəsri Çantay tərəfindən Ankarada əsərin türkcə tərcümələri nəşr edilmişdir. Məlum olan çap edilmiş ən köhnə türkcə tərcümə Müstakimzadə Sadəddin Əfəndinin tərcüməsidir. Bu tərcümə də İstanbulda çap edilmişdir. Əsər o cümlədən Fizuli Hüsiyev tərəfindən Azərbaycan dilinə də tərcümə edilmişdir.
Əsərin burada qeyd edilənlərdən başqa külli miqdarda çap və tərcümələri vardır.
Şərhlər
Bu əsərin çoxlu sayda şərhləri vardır. Bu şərhlər çap edildiyi kimi, əsərin özü də bir çox islam ölkələrində dəfələrlə çap edilmişdir. Əsərə yazılmış bəzi şərhlər bunlardır:
- Əli ibn Məhəmməd əl-Pəzdəvi, "Şərhul-Fiqh əl-Əkbər".
- Əli əl-Qari, "Şərhi-Fiqhi-Əkbər".
- Əkmələddin Məhəmməd ibn Mahmud ibn Kəmaləddin Əhməd əl-Bəyburdi əl-Misri əl-Hənəfi, "əl-İrşad fi Şərhil-Fiqh əl-Əkbər".
- İlyas ibn İbrahim əs-Sinobi əl-Bursəvi, "Şərhul-Fiqh əl-Əkbər".
- Məhəmməd Muhyiddin ibn Bəhaəddin ibn Lətifullah əl-Bayrami ər-Rumi, "əl-Qəvl ül-Fəsl İz Kulluhu Cidd və Ma Huvə bil-Həzl fi Şərhil-Fiqh əl-Əkbər".
- Əbül-Müntəha Əhməd ibn Məhəmməd əl-Məğnisavi, "Şərhül-Fiqh əl-Əkbər".
- Nurəddin Əli ibn Sultan Məhəmməd əl-Qari əl-Hərəvi əl-Hənəfi, "Minəhür-Ravz əl-Əzhər fi Şərhil-Fiqh əl-Əkbər".
- Əhməd ibn Hüsaməddin Həsən ibn Sinanəddin əl-Bosnəvi ər-Rumi əl-Bəyazi, "İşəratul-Məram min İbəratil-İmam".
- Nurullah ibn əs-Seyyid Məhəmməd Rəfi ibn Əbdürrəhim əş-Şirvani əl-Hənəfi, "Şərhül-Fiqh əl-Əkbər".
- Mustafa ibn Məhəmməd əl-Muradi əl-Kuz əl-Hisari ər-Rumi əl-Hənəfi ən-Nəqşibəndi, "Tuhfətun-Nəbi fi Şərhi və Tərcəmətil-Fiqh əl-Əkbər".
İstinadlar
- Mikail, Rəfail. Dəlilləri ilə İslam fiqhi (az.). Bakı: Şərq-Qərb. 2014. 181. ISBN .
- Tərcümə və şərh edən: FİZULİ HÜSİYEV, Əbu Hənifə Numan ibn Sabit. əl-Fiqhul-Əkbər (az.). Bakı: İpəlyolu Nəşriyyatı. 2014. 52–55. ISBN .
- Əllamə Əli əl-Qari, Tərcümə edən: Hüseyn S. Ərdoğan, Hazırlayan: Mövlud Qaraca. Fiqhi-Əkbər Şərhi (türk). İstanbul: Hisar Yayınevi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
el Fiqhul Ekber ereb الفقه الأكبر Ebu Henifenin eqideye dair eseri Ebu Henifeden el Fiqhul Ekber adi ile iki nov eser revayet olunmusdur Bunlardan biri oglu Hemmadin neql etdiyi eser digeri ise onun yaxin telebelerinden olan Ebu Muti el Belxinin neql etdiyi eserdir Ebu Muti el Belxinin neql etdiyi kitab sonraki dovrlerde bezi alimler terefinden Hemmadin neql etdiyi eserden ferqlendirmek meqsedile adlandirilmisdir El Fiqhul Ekberereb الفقه الأكبر Muellif Ebu HenifeJanr eqideOrijinalin dili erebceISBN 13 978 1 14 942754 5EserEser Hemmad ibn Ebu Henife terefinden revayet olunmusdur Bu eserde muellif Islam eqidesini 100 e yaxin mesele cercivesinde beyan edir Eserin isnadi Medinede Seyxulislam Arif Hikmetin kitabxanasinda 226 nomreli mecmuede saxlanilan elyazma nusxede qeyd edilmisdir Hemin nusxenin evvelinde qeyd edilir ki eseri Ibrahim Kurani Eli ibn Ehmed el Farisiden o Nuseyr ibn Yehya el Belxiden o Mehemmed ibn Muqatil er Raziden o Isam ibn Yusifden o Hemmad ibn Ebu Henifeden Hemmad ise Ebu Henifeden neql etmisdir Seyxulislam Arif Hikmetin hemin kitabxanasinda Hemmadin neql etdiyi versiyanin iki qedim sehih nusxesi movcuddur MuelifEserin muellifi Ebu Henifedir O Kufede dunyaya gelmis Bagdadda vefat etmisdir Ebu Henife Henefi mezhebinin banisidir NesrlerEser defelerle muxtelif tarixlerde Qahirede 1919 Heyderabadda Daireti Mearifi Nizamiyye metbeesinde 1908 ci ilde Istanbulda cap edilmisdir 1981 ci ilde Mustafa Oz terefinden 1984 cu ilde Ali Nar terefinden 1992 ci ilde ise Ali Karadut terefinden eserin tercumesi orijinali ile birlikde cap edilmisdir 1952 ci ilde Seniyuddin Basak terefinden Istanbulda yene 1952 ci ilde Sabit Unal terefinden 1954 cu ilde Hesen Besri Cantay terefinden Ankarada eserin turkce tercumeleri nesr edilmisdir Melum olan cap edilmis en kohne turkce tercume Mustakimzade Sadeddin Efendinin tercumesidir Bu tercume de Istanbulda cap edilmisdir Eser o cumleden Fizuli Husiyev terefinden Azerbaycan diline de tercume edilmisdir Eserin burada qeyd edilenlerden basqa kulli miqdarda cap ve tercumeleri vardir SerhlerBu eserin coxlu sayda serhleri vardir Bu serhler cap edildiyi kimi eserin ozu de bir cox islam olkelerinde defelerle cap edilmisdir Esere yazilmis bezi serhler bunlardir Eli ibn Mehemmed el Pezdevi Serhul Fiqh el Ekber Eli el Qari Serhi Fiqhi Ekber Ekmeleddin Mehemmed ibn Mahmud ibn Kemaleddin Ehmed el Beyburdi el Misri el Henefi el Irsad fi Serhil Fiqh el Ekber Ilyas ibn Ibrahim es Sinobi el Bursevi Serhul Fiqh el Ekber Mehemmed Muhyiddin ibn Behaeddin ibn Letifullah el Bayrami er Rumi el Qevl ul Fesl Iz Kulluhu Cidd ve Ma Huve bil Hezl fi Serhil Fiqh el Ekber Ebul Munteha Ehmed ibn Mehemmed el Megnisavi Serhul Fiqh el Ekber Nureddin Eli ibn Sultan Mehemmed el Qari el Herevi el Henefi Minehur Ravz el Ezher fi Serhil Fiqh el Ekber Ehmed ibn Husameddin Hesen ibn Sinaneddin el Bosnevi er Rumi el Beyazi Iseratul Meram min Iberatil Imam Nurullah ibn es Seyyid Mehemmed Refi ibn Ebdurrehim es Sirvani el Henefi Serhul Fiqh el Ekber Mustafa ibn Mehemmed el Muradi el Kuz el Hisari er Rumi el Henefi en Neqsibendi Tuhfetun Nebi fi Serhi ve Tercemetil Fiqh el Ekber IstinadlarMikail Refail Delilleri ile Islam fiqhi az Baki Serq Qerb 2014 181 ISBN 978 9952 489 89 7 Tercume ve serh eden FIZULI HUSIYEV Ebu Henife Numan ibn Sabit el Fiqhul Ekber az Baki Ipelyolu Nesriyyati 2014 52 55 ISBN 978 9952 8221 7 5 Ellame Eli el Qari Tercume eden Huseyn S Erdogan Hazirlayan Movlud Qaraca Fiqhi Ekber Serhi turk Istanbul Hisar Yayinevi