| Fatma Şakir Məmik | |
|---|---|
| türk. Fatma Memik | |
| |
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin VII çağırış deputatı | |
| 8 mart 1943 – 14 iyun 1946 | |
| Seçki dairəsi | Ədirnə seçki dairəsi |
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin VI çağırış deputatı | |
| 3 aprel 1939 – 15 yanvar 1943 | |
| Seçki dairəsi | Ədirnə seçki dairəsi |
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin V çağırış deputatı | |
| 1 mart 1935 – 27 yanvar 1939 | |
| Seçki dairəsi | Ədirnə seçki dairəsi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Fatma Şakir |
| Doğum tarixi | 1903 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 9 fevral 1991 (87–88 yaşında) |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | həkim, siyasətçi |
Fatma Şakir Məmik (1903, Akviran[d], Karabük ili – 9 fevral 1991) — türk həkim, filantrop və siyasətçi, Türkiyə Böyük Millət Məclisinin ilk 18 qadın millət vəkilindən (deputat) biri. O həm də Türkiyənin ilk qadın tibb elmləri doktorlarından biridir.
Məmik Türkiyənin 5-ci, 6-cı və 7-ci parlamentlərində Ədirnə seçki dairəsinin millət vəkili kimi fəaliyyət göstərib.
Şəxsi həyatı və təhsili
| ]Fatma Şakir 1903-cü ildə Osmanlı imperiyasının Safranbolu bölgəsinin Akviran kəndində çörəkçi və un taciri Şakir və həyat yoldaşı Cəmilənin ailəsində anadan olub. O ilk təhsilini Safranboluda almış, 8 yaşında ikən atası ilə İstanbula köçərək buradakı Bəyazid qız məktəbində və Bezmialəm Validə Sultan məktəbində oxumuşdur. Məmik 1923-cü ildə İstanbul darülfünununun Tibb fakültəsinə daxil olub və 1929-cu ildə buranı fakültə birinciliyi ilə bitirib.
Məmik fransız dilini bilirdi və o heç vax evlənməmişdir. Fatma Şakir Məmik 9 fevral 1991-ci ildə vəfat etmişdir.
Karyerası
| ]Həkim
| ]Fatma Şakir 1932-ci il yanvarın 31-dən oktyabrın 6-dək Heybəliada Vərəm Sanatoriyasında, 9 oktyabr 1932-ci il və 1 iyun 1933-cü il tarixləri arasında isə Qureba xəstəxanasında asistent həkim kimi işləyib. O, 1934-cü ildə Qureva xəstaxənasında imtahandan keçərək daxili xəstəliklər üzrə mütəxəssis həkim olmuş və 1934-cü ilin dekabrında həmin xəstəxanaya klinika müdiri təyin edilmişdir.
Məmik Cümhuriyyət Xalq Partiyası Eminönü Qəza Mərkəzi Heyətinin əsl üzvü idi.
Məmik siyasi karyerası bitdikdən sonra yenidən öz peşəsinə dönmüş, 1947-1949-cu illərdə Ankara Nümunə Xəstəxanasında, 1950-1951-ci illərdə isə Beşiktaşda işçilərin tibbi sığortası dispanserində internoloq kimi işləmişdir. Məmik 1951-ci ildə Şişli Uşaq Xəstəxanasına poliklinika müdiri təyin edilib. O, 1968-ci ildə təqaüdə çıxana qədər bu vəzifədə işləmişdir.
Siyasətçi
| ]1934-cü ildə qüvvəyə minən seçki hüququ qanununa görə türk qadınlarına parlamentdə səs vermək və namizəd olmaq hüququ verilirdi. Bu dövrdə Məmik təsadüfən öyrənib ki, Cümhuriyyət Xalq Partiyası (CHP) onu namizəd göstərib. Məlum olub ki, Məmik həkim olduğuna görə onun namizəd olmasını prezident Mustafa Kamal Atatürkün şəxsən özü istəyib. Məmik Türkiyənin 5-ci parlamentə Ədirnə seçki dairəsindən millət vəkili olaraq daxil olmuşdur. O, Türkiyə parlamentinin ilk 18 qadın deputatından biri idi.
O, parlamentin ilk iclasında Rəyasət Heyətinin müvəqqəti katibi seçilmişdir. Məmik səlahiyyət müddəti ərzində parlamentin Səhiyyə və Sosial Təminat Əncüməninin katibi vəzifəsini icra etmişdir. O, bundan əlavə, əmək qanunu və idman təşkilatları ilə bağlı qanun layihələri üçün yaradılmış müvəqqəti əncümənin də üzvü olub. Məmik Ədirnə ilinin digər deputatları ilə birlikdə parlamentə hazırladığı hesabatda Şərq Dəmir Yolunun milliləşdirilməli olduğunu, Maritsa çayını tənzimləmək üçün tədbir görülməli olduğunu və bölgədə malyariyaya səbəb olan bataqlıqların təcili olaraq qurudulmalı olduğunu qeyd etmişdir.
Məmik 1939-cu il parlament seçkilərində ikinci dəfə Ədirnədən millət vəkili seçilmiş və 6-cı parlamentə daxil olmuşdur. Məmik 3-cü dəfə də Ədirnə millət vəkili seçilərək 7-ci parlementdə də öz yerini qorumuşdur.
İctimai və xeyriyyə fəaliyyəti
| ]Ankarada millət vəkili olduğu müddətdə o, cümə axşamları qatarla İstanbula gedir, şənbə günləri İstanbulun Çarşıkapı qəsəbəsindəki özəl poliklinikada təmənnasız xidmət göstərirdi. O, şənbə günlərinin axşamı və bazar günləri isə öz qonşularına sağlamlıq xidməti göstərirdi. Məmik bazar günü axşam öz vəzifəsini yerinə yetirmək üçün yenidən Ankaraya qayıdırdı. İstanbulda Məmikə “pul qəbul etməyən həkim” və “kasıbların anası” ləqəbləri verilmişdi.
Məmik 24 mart 1935-ci ildə Qadın Əsirgəmə Qurumunun (Himaye‐i Etfal Qadın Yardım Cəmiyyəti) dördüncü iclasının, 26 aprel 1936-cı ildə Qırmızı Aypara Ümumi Heyətinin, 1936-cı ilin aprelində isə Uşaq Əsirgəmə Qurumunun Ümumi Qurultayının katibi vəzifəsini icra edib. O həmçinin 1 oktyabr 1938-cı ildə Belqradda keçirilən Beynəlxalq Uşaq Əsirgəmə Qurultayında iştirak edib. Məmik 24-31 avqust 1936-cı il tarixlərində təşkil olunan Üçüncü Türk Dil Qurultayında Termin Komissiyasında katib olub.
Xatirəsi
| ]Ədirnənin Kaleiçi səmtindəki "Vali Konağı" olaraq tanınan tarixi binaya "Fatma Şakir Məmik Qadın Evi" adı verilmişdir. Həmçinin Ədirnədəki küçələrdən biri onun adını daşıyır.
İstinadlar
| ]- Duroğlu, Sibel. Türkiye'de İlk Kadın Milletvekilleri (PDF) (Tezis) (türk). Ankara Universitetinin Sosial Elmlər İnstitutu. 2007. 77–79. 7 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 31 oktyabr 2017.
- "Dr. Fatma Şakir Memik (1903-1991)". Atatürk Ansiklopedisi (türk). 22 mart 2021. 27 aprel 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2024.
- Toparlak, Bahar. "Cumhuriyet'in ilk kadın milletvekillerinden Fatma (Şakir) Memik". Uluslararası tarih ve sosyal araştırmalar dergisi (12). 2014: 71–81.
- Şahin, Cemile. Türk parlamentosundakı kadın milletvekilleri (1935-2007) (Tezis) (türk). Ərzurum: Atatürk Universitetinin Sosial Elmlər İnstitutu. 2010. 29 dekabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2024.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Fatma Sakir Memikturk Fatma MemikTurkiye Boyuk Millet Meclisinin VII cagiris deputati8 mart 1943 14 iyun 1946Secki dairesiEdirne secki dairesiTurkiye Boyuk Millet Meclisinin VI cagiris deputati3 aprel 1939 15 yanvar 1943Secki dairesiEdirne secki dairesiTurkiye Boyuk Millet Meclisinin V cagiris deputati1 mart 1935 27 yanvar 1939Secki dairesiEdirne secki dairesiSexsi melumatlarDogum adi Fatma SakirDogum tarixi 1903 1903 Dogum yeri Akviran d Safranbolu Karabuk ili TurkiyeVefat tarixi 9 fevral 1991 1991 02 09 87 88 yasinda Partiya Cumhuriyyet Xalq PartiyasiTehsili Istanbul Universiteti Tibb fakultesi d Fealiyyeti hekim siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllar Fatma Sakir Memik 1903 Akviran d Karabuk ili 9 fevral 1991 turk hekim filantrop ve siyasetci Turkiye Boyuk Millet Meclisinin ilk 18 qadin millet vekilinden deputat biri O hem de Turkiyenin ilk qadin tibb elmleri doktorlarindan biridir Memik Turkiyenin 5 ci 6 ci ve 7 ci parlamentlerinde Edirne secki dairesinin millet vekili kimi fealiyyet gosterib Sexsi heyati ve tehsili span Fatma Sakir 1903 cu ilde Osmanli imperiyasinin Safranbolu bolgesinin Akviran kendinde corekci ve un taciri Sakir ve heyat yoldasi Cemilenin ailesinde anadan olub O ilk tehsilini Safranboluda almis 8 yasinda iken atasi ile Istanbula kocerek buradaki Beyazid qiz mektebinde ve Bezmialem Valide Sultan mektebinde oxumusdur Memik 1923 cu ilde Istanbul darulfunununun Tibb fakultesine daxil olub ve 1929 cu ilde burani fakulte birinciliyi ile bitirib Memik fransiz dilini bilirdi ve o hec vax evlenmemisdir Fatma Sakir Memik 9 fevral 1991 ci ilde vefat etmisdir Karyerasi span Hekim span Fatma Sakir 1932 ci il yanvarin 31 den oktyabrin 6 dek Heybeliada Verem Sanatoriyasinda 9 oktyabr 1932 ci il ve 1 iyun 1933 cu il tarixleri arasinda ise Qureba xestexanasinda asistent hekim kimi isleyib O 1934 cu ilde Qureva xestaxenasinda imtahandan kecerek daxili xestelikler uzre mutexessis hekim olmus ve 1934 cu ilin dekabrinda hemin xestexanaya klinika mudiri teyin edilmisdir Memik Cumhuriyyet Xalq Partiyasi Eminonu Qeza Merkezi Heyetinin esl uzvu idi Memik siyasi karyerasi bitdikden sonra yeniden oz pesesine donmus 1947 1949 cu illerde Ankara Numune Xestexanasinda 1950 1951 ci illerde ise Besiktasda iscilerin tibbi sigortasi dispanserinde internoloq kimi islemisdir Memik 1951 ci ilde Sisli Usaq Xestexanasina poliklinika mudiri teyin edilib O 1968 ci ilde teqaude cixana qeder bu vezifede islemisdir Siyasetci span 1934 cu ilde quvveye minen secki huququ qanununa gore turk qadinlarina parlamentde ses vermek ve namized olmaq huququ verilirdi Bu dovrde Memik tesadufen oyrenib ki Cumhuriyyet Xalq Partiyasi CHP onu namized gosterib Melum olub ki Memik hekim olduguna gore onun namized olmasini prezident Mustafa Kamal Ataturkun sexsen ozu isteyib Memik Turkiyenin 5 ci parlamente Edirne secki dairesinden millet vekili olaraq daxil olmusdur O Turkiye parlamentinin ilk 18 qadin deputatindan biri idi O parlamentin ilk iclasinda Reyaset Heyetinin muveqqeti katibi secilmisdir Memik selahiyyet muddeti erzinde parlamentin Sehiyye ve Sosial Teminat Encumeninin katibi vezifesini icra etmisdir O bundan elave emek qanunu ve idman teskilatlari ile bagli qanun layiheleri ucun yaradilmis muveqqeti encumenin de uzvu olub Memik Edirne ilinin diger deputatlari ile birlikde parlamente hazirladigi hesabatda Serq Demir Yolunun millilesdirilmeli oldugunu Maritsa cayini tenzimlemek ucun tedbir gorulmeli oldugunu ve bolgede malyariyaya sebeb olan bataqliqlarin tecili olaraq qurudulmali oldugunu qeyd etmisdir Memik 1939 cu il parlament seckilerinde ikinci defe Edirneden millet vekili secilmis ve 6 ci parlamente daxil olmusdur Memik 3 cu defe de Edirne millet vekili secilerek 7 ci parlementde de oz yerini qorumusdur Ictimai ve xeyriyye fealiyyeti span Ankarada millet vekili oldugu muddetde o cume axsamlari qatarla Istanbula gedir senbe gunleri Istanbulun Carsikapi qesebesindeki ozel poliklinikada temennasiz xidmet gosterirdi O senbe gunlerinin axsami ve bazar gunleri ise oz qonsularina saglamliq xidmeti gosterirdi Memik bazar gunu axsam oz vezifesini yerine yetirmek ucun yeniden Ankaraya qayidirdi Istanbulda Memike pul qebul etmeyen hekim ve kasiblarin anasi leqebleri verilmisdi Memik 24 mart 1935 ci ilde Qadin Esirgeme Qurumunun Himaye i Etfal Qadin Yardim Cemiyyeti dorduncu iclasinin 26 aprel 1936 ci ilde Qirmizi Aypara Umumi Heyetinin 1936 ci ilin aprelinde ise Usaq Esirgeme Qurumunun Umumi Qurultayinin katibi vezifesini icra edib O hemcinin 1 oktyabr 1938 ci ilde Belqradda kecirilen Beynelxalq Usaq Esirgeme Qurultayinda istirak edib Memik 24 31 avqust 1936 ci il tarixlerinde teskil olunan Ucuncu Turk Dil Qurultayinda Termin Komissiyasinda katib olub Xatiresi span Edirnenin Kaleici semtindeki Vali Konagi olaraq taninan tarixi binaya Fatma Sakir Memik Qadin Evi adi verilmisdir Hemcinin Edirnedeki kucelerden biri onun adini dasiyir Istinadlar span Duroglu Sibel Turkiye de Ilk Kadin Milletvekilleri PDF Tezis turk Ankara Universitetinin Sosial Elmler Institutu 2007 77 79 7 fevral 2015 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 31 oktyabr 2017 Dr Fatma Sakir Memik 1903 1991 Ataturk Ansiklopedisi turk 22 mart 2021 27 aprel 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 aprel 2024 Toparlak Bahar Cumhuriyet in ilk kadin milletvekillerinden Fatma Sakir Memik Uluslararasi tarih ve sosyal arastirmalar dergisi 12 2014 71 81 Sahin Cemile Turk parlamentosundaki kadin milletvekilleri 1935 2007 Tezis turk Erzurum Ataturk Universitetinin Sosial Elmler Institutu 2010 29 dekabr 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 aprel 2024 Turkiye parlamentinin ilk qadin deputatlari 1935 1939 Ayse Sekibe Insel Bahire Bedis Morova Aydilek Benal Nevzat Ariman Fakihe Oymen Esma Nayman Fatma Sakir Memik Ferruh Gupgup Hati Cirpan Xedice Ozgener 1936 Huriye Oniz Baha Mebrure Gonenc Mihri Pektas Meliha Ulas Nakiye Elgun Sabiha Gorkey Sabiha Gokcul Erbay Seniha Hizal Turkan Ors Bastug Kateqoriyalar 1903 cu ilde dogulanlarKarabuk ilinde dogulanlar9 fevralda vefat edenler1991 ci ilde vefat edenlerCumhuriyyet Xalq Partiyasinin uzvleriIstanbul Universiteti Tibb fakultesinin mezunlariElifba sirasina gore vezifeli sexslerTurkiyenin qadin deputatlariTBMM V cagiris deputatlariTBMM VI cagiris deputatlariTBMM VII cagiris deputatlariTurkiye filantroplariTurkiye internoloqlariQadin internoloqlar
