Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
İbrahim Dərviş Paşa (1817 və ya 1812, Lofça[d], Osmanlı imperiyası – 22 iyun 1896, İstanbul) — Osmanlı hərbçisi və dövlət xadimi.
| İbrahim Dərviş Paşa | |
|---|---|
| osman. درويش ابراهيم پاشا | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1817 və ya 1812 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 22 iyun 1896 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Həyat yoldaşı | Hafizə Rəfiqə xanım |
| Uşaqları | Münirə xanım Əhməd bəy Xalid bəy |
| Hərbi xidmət | |
| Rütbəsi | Feldmarşal |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |  |
Həyatı
Ailə şəcərəsi haqqında yeganə məlumat Lofça əyanlarından Gənc İbrahim ağanın oğlu olmasıdır. Doğum tarixi bəzi mənbələrdə 1812, bəzi mənbələrdə isə 1817 olaraq göstərilir. Hansı tarixdə İstanbula gəldiyi bilinməsə də, 1836-cı ildə miralay rütbəsilə orduda xidmətə başladığı bilinir.
Hərbi bacarıqları sayəsində 4 mart 1840-cı ildə mirliva rütbəsinə təyin olundu və bu vəzifədə ikən öncə Oxriddə, ertəsi il Bitolada, 1845-ci ildə isə Plovdivdə xidmət etdi. Krım müharibəsi illərində (1853-1856) Rumeli cəbhəsində vuruşan Dərviş Paşa şəxsi şücaəti səbəbilə ferik rütbəsinə yüksəldi və ardından Bosniya-Herseqovina komandanlığına təyin olundu. Bu vəzifədə ikən qatıldığı Qaradağ hərəkatında göstərdiyi qəhrəmanlıq səbəbilə 2 iyun 1862-ci ildə vəzirliklə müşir rütbəsinə yüksəldi. 4 avqust 1863-cü ildə Yanya valisi, 1 noyabr 1867-ci ildə Diyarbəkir valisi, 10 mart 1874-cü ildə Bosniya valisi olaraq təyin olundu.
12 yanvar 1876-cı ildə Bahriyə naziri olaraq da vəzifələndirilən Dərviş Paşa ordu içindəki fəaliyyətinin ardından 9 aprel 1876-cı ildə ünvanı aldı və hərbi sahədə çata biləcəyi ən yüksək rütbəyə çatdı. Ancaq o günlərdə Sultan Əbdüləzizin ətrafında intriqalar aparan Hüseyn Avni Paşa və Mahmud Nədim Paşa ittifaqının səyləriylə, cəmi 16 gün sonra vəzifədən alındı. 17 may 1876-cı ildə Bitola valisi olsa da, cəmi 23 gün sonra vəzifədən alındı.
1877-1878 Osmanlı-Rusiya müharibəsi davam edərkən, 14 iyun 1877-ci ildə Batumi orduları komandanlığına təyin edildi. Bağlanan Berlin sülhünə qədər bölgəni ruslara qarşı müdafiə edən Dərviş Paşa, gəlinən razılığın ardından bölgəni ruslara təslim etməli oldu və özüylə birlikdə yüzlərlə müsəlman gürcü ailəsini də köçə məcbur etdi. 31 avqust 1878-ci ildə Batumi limanından mindiyi gəmiylə Trabzona yollandı və beləcə, Batumidəki 314 illik Osmanlı hakimiyyətinə son qoyuldu.
12 iyul 1880-ci ildə Saloniki valiliyinə, 3 noyabr 1880-ci ildə isə fövqəladə Rumeli komandanlığına təyin edilən Dərviş Paşa albanların artan müqavimətini qırmaqla vəzifələndirildi və Şkoderə yollandı.
Misirdə yaranan siyasi böhran səbəbilə yaradılan heyətə sər təyin edilən Dərviş Paşa 7 iyun 1882-ci ildə heyətlə birlikdə İsgəndəriyyəyə yollandı. Ancaq məsələyə Osmanlı müdaxiləsi tərəfləri daha da qızışdırdı. Artan iğtişaşların ardından 23 iyunda İstanbulda çağırılan konfrans da çarə olmadı. Hadisələr 11 iyulda İsgəndəriyyənin ingilislər tərəfindən bombalanması ilə davam etdi. Artan gərginlik səbəbilə 14 iyulda Dərviş Paşa İstanbula qayıtdı.
1883-cü ildə Sultan Əbdülhəmidin birinci yavəri təyin edildi və Ulduz sarayında onn üçün ayrılan bölümdə yaşamağa başladı. Sultanın Rumeli və Albaniya məsələləri üzrə məsləhətçisi olan Dərviş Paşa ölümünədək bu vəzifədə qaldı.
Bir müddətdir əziyyət çəkdiyi xəstəlik səbəbilə 22 iyun 1896-cı ildə İstanbulda vəfat etdi. Ertəsi gün Bəyazid məscidində qılınan cənazə namazının ardından Sultan Mahmud türbəsinə dəfn olundu.
Ailəsi
Hafizə Rəfiqə xanım adlı biriylə evlə olduğu və bu nigahdan 3 övladının olduğu bilinir.
- Münirə xanım
- Əhməd bəy
- Xalid bəy, Sultan Əbdüləzizin qızlarından Nazimə Sultanla evlənmişdir.
Mənbə
Ədəbiyyat
- Yaver-i Ekrem İbrahim Derviş Paşa’nın Hayatı ve İcraatları (1812-1896), Erman Basar. Yüksek Lisans Tezi. TC Marmara Üniversitesi. İstanbul 2012
İstinadlar
- Danişmed, İsmail Hami (2011). İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi. Doğu Kütüphanesi. p. 6.
- Bey, Mehmet Süreyya; Akbayar, Nuri. Sicill-i Osmanî (türk). Kültür Bakanlığı ile Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı'nın ortak yayınıdır. 1996. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ibrahim Dervis Pasa 1817 ve ya 1812 Lofca d Osmanli imperiyasi 22 iyun 1896 Istanbul Osmanli herbcisi ve dovlet xadimi Ibrahim Dervis Pasaosman درويش ابراهيم پاشاSexsi melumatlarDogum tarixi 1817 ve ya 1812Dogum yeri Lofca d Osmanli imperiyasiVefat tarixi 22 iyun 1896 1896 06 22 Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiDefn yeri Sultan Mahmud turbesiHeyat yoldasi Hafize Refiqe xanimUsaqlari Munire xanim Ehmed bey Xalid beyHerbi xidmetRutbesi FeldmarsalDoyusler Krim muharibesi Rusiya Osmanli muharibesi 1877 1878 TeltifleriHeyatiAile seceresi haqqinda yegane melumat Lofca eyanlarindan Genc Ibrahim aganin oglu olmasidir Dogum tarixi bezi menbelerde 1812 bezi menbelerde ise 1817 olaraq gosterilir Hansi tarixde Istanbula geldiyi bilinmese de 1836 ci ilde miralay rutbesile orduda xidmete basladigi bilinir Herbi bacariqlari sayesinde 4 mart 1840 ci ilde mirliva rutbesine teyin olundu ve bu vezifede iken once Oxridde ertesi il Bitolada 1845 ci ilde ise Plovdivde xidmet etdi Krim muharibesi illerinde 1853 1856 Rumeli cebhesinde vurusan Dervis Pasa sexsi sucaeti sebebile ferik rutbesine yukseldi ve ardindan Bosniya Herseqovina komandanligina teyin olundu Bu vezifede iken qatildigi Qaradag herekatinda gosterdiyi qehremanliq sebebile 2 iyun 1862 ci ilde vezirlikle musir rutbesine yukseldi 4 avqust 1863 cu ilde Yanya valisi 1 noyabr 1867 ci ilde Diyarbekir valisi 10 mart 1874 cu ilde Bosniya valisi olaraq teyin olundu 12 yanvar 1876 ci ilde Bahriye naziri olaraq da vezifelendirilen Dervis Pasa ordu icindeki fealiyyetinin ardindan 9 aprel 1876 ci ilde unvani aldi ve herbi sahede cata bileceyi en yuksek rutbeye catdi Ancaq o gunlerde Sultan Ebdulezizin etrafinda intriqalar aparan Huseyn Avni Pasa ve Mahmud Nedim Pasa ittifaqinin seyleriyle cemi 16 gun sonra vezifeden alindi 17 may 1876 ci ilde Bitola valisi olsa da cemi 23 gun sonra vezifeden alindi 1877 1878 Osmanli Rusiya muharibesi davam ederken 14 iyun 1877 ci ilde Batumi ordulari komandanligina teyin edildi Baglanan Berlin sulhune qeder bolgeni ruslara qarsi mudafie eden Dervis Pasa gelinen raziligin ardindan bolgeni ruslara teslim etmeli oldu ve ozuyle birlikde yuzlerle muselman gurcu ailesini de koce mecbur etdi 31 avqust 1878 ci ilde Batumi limanindan mindiyi gemiyle Trabzona yollandi ve belece Batumideki 314 illik Osmanli hakimiyyetine son qoyuldu 12 iyul 1880 ci ilde Saloniki valiliyine 3 noyabr 1880 ci ilde ise fovqelade Rumeli komandanligina teyin edilen Dervis Pasa albanlarin artan muqavimetini qirmaqla vezifelendirildi ve Skodere yollandi Misirde yaranan siyasi bohran sebebile yaradilan heyete ser teyin edilen Dervis Pasa 7 iyun 1882 ci ilde heyetle birlikde Isgenderiyyeye yollandi Ancaq meseleye Osmanli mudaxilesi terefleri daha da qizisdirdi Artan igtisaslarin ardindan 23 iyunda Istanbulda cagirilan konfrans da care olmadi Hadiseler 11 iyulda Isgenderiyyenin ingilisler terefinden bombalanmasi ile davam etdi Artan gerginlik sebebile 14 iyulda Dervis Pasa Istanbula qayitdi 1883 cu ilde Sultan Ebdulhemidin birinci yaveri teyin edildi ve Ulduz sarayinda onn ucun ayrilan bolumde yasamaga basladi Sultanin Rumeli ve Albaniya meseleleri uzre meslehetcisi olan Dervis Pasa olumunedek bu vezifede qaldi Bir muddetdir eziyyet cekdiyi xestelik sebebile 22 iyun 1896 ci ilde Istanbulda vefat etdi Ertesi gun Beyazid mescidinde qilinan cenaze namazinin ardindan Sultan Mahmud turbesine defn olundu AilesiHafize Refiqe xanim adli biriyle evle oldugu ve bu nigahdan 3 ovladinin oldugu bilinir Munire xanim Ehmed bey Xalid bey Sultan Ebdulezizin qizlarindan Nazime Sultanla evlenmisdir MenbeEdebiyyat Yaver i Ekrem Ibrahim Dervis Pasa nin Hayati ve Icraatlari 1812 1896 Erman Basar Yuksek Lisans Tezi TC Marmara Universitesi Istanbul 2012Istinadlar Danismed Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi Dogu Kutuphanesi p 6 ISBN 978 9944 397 68 1 Bey Mehmet Sureyya Akbayar Nuri Sicill i Osmani turk Kultur Bakanligi ile Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi nin ortak yayinidir 1996 ISBN 978 975 333 041 1