fbpx
Wikipedia

Lerik rayonu

Avqust 02, 2021

Bu məqalə Lerik rayonu haqqındadır. Lerik şəhəri üçün Lerik səhifəsinə baxın.

Lerik rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati – ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Lerik şəhəridir.

Şəhər
Lerik

38°47′ şm. e. 48°25′ ş. u.

Ölkə
Daxildir Lənkəran iqtisadi rayonu
İnzibati mərkəz Lerik
İcra başçısı Rövşən Bağırov
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 8 avqust 1930
Sahəsi 1 083.6 km²
Hündürlük
 1.165 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 84 700 (2019) nəfər
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu AZ-LER
Telefon kodu 994 25
Poçt indeksi AZ 4300
Avtomobil nömrəsi 43
Rəsmi sayt
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Lerik rayonu 1930-cu il avqustun 8-də təşkil olunmuşdur. 1938-ci ilədək Zuvand rayonu adlandırılmışdır.

Tarixi

Lerik rayonu 1930-cu ilin avqust ayında təşkil edilmişdir. Yanvar 1938-ci ilədək mərkəzi Qosmalıan kəndi olmaqla Zuvand rayonu adlanmışdır. 29 kənd ərazi icra nümayəndəliyi və 29 bələdiyyə qurumu fəaliyyət göstərir. 1084 km2 əraziyə malik olan rayonda 161 kənd və bir şəhər vardır. Prezident İlham Əliyevin 13 iyun 2008-ci il tarixli sərəncamı ilə rayon mərkəzi olan Lerik qəsəbəsinə şəhər statusu verilmişdir.

Lerik rayonunun ərazisi ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir. Qədim zamanlardan ibtidai insanlar dağların ətəklərində indi də mövcud olan təbii mağaralardan yaşayış məskəni kimi istifadə etmişlər. Buranın təbii mağaralarından bəzilərinin hətta tunc dövründən də əvvəllərə aid olması ehtimal olunur. Görkəmli arxeoloq Hümmel bu mağaraları neolit (yeni daş dövrü) dövrünə aid edir. Buranın dağlarında eramızdan əvvəl III–II minilliklərə aid maddi-mədəniyyət abidələri mövcuddur.

Qədim tarixə malik olan Lerik rayonu ərazisində daş dövrünə aid olan əşyalar tapılmışdır. Büzeyir mağarası Azərbaycan ərazisində daş dövrünə aid olan ən qədim yaşayış məskənlərindəndir. XVIII–XIX əsrlərdən başlayaraq məşhur fransız arxeoloqu Jak De Morqan, K.Şaffer və qardaşı Henri ilə apardığı arxeoloji qazıntı zamanı buranı "arxeoloji cənnət" adlandırmış, qiymətli tarixi eksponatlar aşkarlamışdır. Morqan Lerikin Veri kəndi ərazisindəki Qızılbaşlar qəbiristanlığında arxeoloji qazıntılar aparmış, bu diyarın qədim tarixindən söhbət açmışdır. O, mərtəbəli qəbirlərdən tapdığı bütün maddi mədəniyyət nümünələrini özü ilə Fransaya aparmışdır. Həmin eksponatlar indi də Paris muzeylərini bəzəyir.

Görkəmli arxeoloq H.Hümmel Lerikdə tapılan maddi-mədəniyyət nümunələrini neolit (yeni daş) dövrünə aid etməklə Azərbaycan paleolit dövrü adamlarının Lerik ərazisində məskunlaşmasını təsdiq edir. Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutu Arxeologiya və Etnoqrafiya şöbəsinin müdiri, professor Əsədulla Cəfərov Lerik rayonu ərazisində elmi tədqiqat işləri aparmış, ilk dəfə olaraq Büzeyir mağarasında orta paleolit dövrünə dair qədim insan düşərgəsi aşkar etmişdir.

Coğrafi mövqeyi

Relyefi

Lerik rayonunun ərazisi Talış silsilə dağlarının əhatəsindədir. Cənub və cənub-qərbdə Yardımlı, şimal-şərqdə Lənkəran, şimal-qərbdə Masallı, cənub-şərqdə Astara rayonları ilə həmsərhəddir. İran İslam Respublikası ilə sərhəd boyu Talış dağ silsilələri, bundan şimalda Peştəsər və Bürəvər dağ silsilələri uzanır. Talış və Peştəşər silsilələri arasında Zuvand (Diabar) çökəkliyi yerləşir. Ən yüksək zirvələri Talış silsiləsindəki Gömürgöy (2493 m) və Qızyurdudur (2433 m). Əsasən pallogenin vulkanogen-çökmə süxurlarından təşkil olunmuşdur.

Təbiəti

Lerikin bitki örtüyü əsasən kollu və seyrək meşəli çəmənlərdən və dağ meşələrindən ibarətdir. Meşələrdə palıd, vələs, fıstıq, qoz, dəmirağacı, azalt (nil) çoxluq təşkil edir.

Meşələrdə və Lerik çayının sahillərində tülkü, çaqqal, canavar, ayı, qaban, ördək, dovşan, meşə pişiyi, süleysin, kəklik, torağayı, bildirçin və s. heyvanlara, meşələrin əlçatmaz yerlərində, dağlarda bəbirə rast gəlmək olar.

Rayonun Zuvand ərazisində Zuvand dövlət yasaqlığı (qoruq) vardır. Burada fəaliyyət göstərən Milli Elmlər Akademiyasının "Nəbatət elmi-tədqiqat mərkəzi" ərazinin fauna və florasını öyrənir. Ərazidə 40,3 min hektar meşə örtüyü vardır.

Lənkəran-Lerik 56 km-lik avtomobil yolu boyu bir sıra turizm, istirahət əyləncə mərkəzləri inşa edilmişdir. "Relax", "Təbəssüm", "Meşəbəyi", "Ağgöl", "Paradis" və digər turizm obyektləri bu cür mərkəzlərdəndir. Burada kotec, istirahət evləri, əyləncə mərkəzləri, restoran və barlar, idman qurğuları qonaqların xidmətindədir. Turizm obyektlərində, 600 nəfərdən çox, o cümlədən "Relax" turizm istirahət əyləncə mərkəzində eyni vaxtda 600 nəfərdən çox qonağın qəbulu üçün şərait yaradılmışdır.

İqlimi

Payız fəslində Lerikdə tez-tez yağış yağır, kənd yollarında gediş-gəliş çətinləşir. Yayı quraq keçən mülayim isti yarımsəhra və quru çöl iqlimi, həmçinin yayı quraq keçən mülayim isti iqlim üstündədir. Orta temperatur yanvarda 1 −4 °C , iyulda 22–12 °C-dir. İllik yağıntı 300 mm-dən 800 mm-ə qədərdir.

İri yaşayış məntəqələri

Lerikdə yaşayış məntəqələrinin sayı 161-dir. 29 ərazi-inzibati vahidi, 1 qəsəbəsi, 161 kəndi var.

Əhalisi

Lerik həmişə uzunömürlülər diyarı kimi məşhur olmuşdur. Bu rayonun sakini olmuş Şirəli Müslümov uzunömürlülük üzrə dünya rekordu müəyyən etmişdir. O, 163 il (1812–1975) ömür sürmüşdür. Onun digər həmyerlisi Məcid Ağayev 138 il (1835–1973) və Mahmud Eyvazov isə 150 il (1808–1958) yaşamışdır. Hazırda bu rayonda yaşı 100-ü keçmiş, lakin hələ də əmək qabiliyyətini saxlamış onlarca insan yaşayır. Səyyah, etnoqraf-tarixçi Berezin qeyd edir ki, "buranın yerli əhalisi çox qədim xalqdır. Onlar keçmiş midiyalılardır".

Etnik tərkib

  Əsas məqalələr: Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (1999) və Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (2009)
Lerik rayonunun etnik tərkibi, rəsmi siyahıyaalmalara əsasən (1939–2009)
Etnik
qrup 		1939-cu il1 1959-cu il2,3 1970-ci il2 1979-cu il2 1999-cu il 2009-cu il
Əhali % Əhali % Əhali % Əhali % Əhali % Əhali %
azərbaycanlı 8 855 29,09% 26 690 98,73% 36 936 98,62% 45 696 99,71% 56 197 88,76%
talış 2.984 68,93% 7 076 11,18% 2. 281 8,06%
rus 402 1,32% 260 0,96% 306 0,82% 28 0,06% 8 0,01% 11 0,01%
ukrayın 85 0,28% 93 0,25% 0 0,00% 27 0,04% 0 0,00%
ləzgi 20 0,07% 7 0,03% 9 0,02% 26 0,06% 5 0,01% 0 0,00%
tatar … … … … 8 0,02% 3 0,01% 1 0,00% 0 0,00%
erməni 32 0,11% 10 0,04% 20 0,05% 43 0,09% 0 0,00% 0 0,00%
gürcü 5 0,02% 2 0,01% 15 0,04% 4 0,01% 0 0,00% 0 0,00%
yəhudi 9 0,03% 0 0,00% 3 0,01% 2 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
avar 2 0,01% 1 0,00% 1 0,00% 1 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
saxur 1 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 1 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
kürd 0 0,00% 0 0,00% 5 0,01% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
alman 10 0,03% … … … … … … … … … …
digər 38 0,12% 62 0,23% 56 0,15% 23 0,05% 35 0,06% 2 0,00%
cəmi 30 443 27 032 37 452 45 827 63 314 74 522
11939-cu ildə Ağullar, Rutullar və Saxurlar birlikdə Digər Dağıstan xalqları başlığı altında siyahıya alınmışlar.
2Talışlar azərbaycanlı olaraq siyahıya alınmışlar.
3Ruslar və ukraynalılar.

Görkəmli şəxsləri

Maddi-mədəni irsi

Lerikdə dövlət mühafizəsində olan daşınmaz tarixi mədəniyyət abidələri mövcuddur. Bunlardan yerli əhəmiyyətli memarlıq abidələri 27, arxeloji abidələr 25, monumental və xatirə abidələri 1, dekorativ, tətbiqi sənət abidələri 78 və s.-dir. Lerik şəhərində 1 ədəd tarix-diyarşünaslıq muzeyi, "Uzunömürlülər" muzeyi, rəsm qaleriyası fəaliyyət göstərir.

Lerikdə tapılmış mağarada daş dövrünün insanlarının yaşaması güman edilir. Rayonda çoxsaylı tarixi abidələr var. Xanəgah kəndindəki Xoca Seyid məqbərəsi (XIV əsr), Lüləkəran kəndindəki məscid (XIX əsr), Mistan kəndində, dəniz səviyyəsindən 2438 metr yüksəklikdə yerləşən "Qızyurdu" adlı qədim insan məskəni, Mondigah kəndindəki Baba İsa türbəsi, Kekonu kəndinin yaxınlığındakı Pir Yusif məqbərəsi, Lerikdən Cəngəmiran kəndinə gedən yolun üstündəki Cabir məqbərəsi (XII–XIV əsrlər) və s. Kəndlərin çoxunda daşdan yonulmuş qoç heykəlləri salamat qalmışdır. Cəngəmiran kəndinin yaxınlığında Xəlifə Zəkəriyyə məqbərəsi var. Bu kənddə qədim ağaclar da tarixi abidələr kimi qorunur. Məşhur fransız yazıçısı Aleksandr Düma vaxtilə Qafqaza səyahət edərkən Lerik meşələrindən keçərək Hovil kəndində olmuş, öz əsərlərində bu kəndin eskizlərini çəkmiş, gözəlliklərini vəsf etmiş, əhalinin qonaqpərvərliyindən, məşğuliyətindən geniş yazmışdır.

Lerik ərazisində mövcud olan Oğlan və Qiz qalaları müdafiə məqsədi ilə tikilmişdir. Bu qalalara su dulus borularla bulaq çeşmələrindən çəkilibmiş. Qalaların bürcləri orjinal arxitektura quruluşuna malikdir. Rəvayətə görə bura qədim albanların məskəni olmuşdur. Burada albanlara məxsus qəbirstanlıq indi də mövcuddur.

Səfəvilərin hakimiyyəti illərində Şah İsmayıl öz inanılmış adamlarını Lerik rayonu ərazisinə də göndərmişdir. İndi əhalinin ziyarətgaha çevirdiyi Babagil məqbərəsi də o dövrlərin yadigarıdır.

Qədim tarixə malik olan Lerik rayonu ərazisində daş dövrünə aid olan əşyalar tapılmışdır. Buzeyir mağarası Azərbaycan ərazisində daş dövrünə aid olan ən qədim yaşayış məskənlərindəndir.

XVIII–XIX əsrlərdən başlayaraq məşhur fransız arxeoloqu Jak de Morqan, K.Şaffer və qardaşı Henri ilə apardığı arxeoloji qazıntı zamanı buranı "arxeoloji cənnət" adlandırmış, qiymətli tarixi eksponatlar aşkarlamışdır. Morqan Lerikin Veri kəndi ərazisindəki Qızılbaşlar qəbiristanlığında arxeoloji qazıntılar aparmış, bu diyarın qədim tarixindən söhbət açmışdır. O, mərtəbəli qəbirlərdən tapdığı bütün maddi mədəniyyət nümünələrini özü ilə Fransaya aparmışdır. Həmin eksponatlar indi də Paris muzeylərini bəzəyir.

Görkəmli arxeoloq H.Hümmel Lerikdə tapılan maddi-mədəniyyət nümunələrini neolit (yeni daş) dövrünə aid etməklə Azərbaycan paleolit dövrü adamlarının Lerik ərazisində məskunlaşmasını təsdiq edir.

Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutu Arxeologiya və Etnoqrafiya şöbəsinin müdiri, professor Əsədulla Cəfərov Lerik rayonu ərazisində elmi tədqiqat işləri aparmış, ilk dəfə olaraq Buzeyir mağarasında orta paleolit dövrünə dair qədim insan düşərgəsi aşkar etmişdir.

Şəkillər

İstinadlar

  1. Ümumi məlumat. — Azərbaycan Respublikasının inzibati–ərazi vahidləri. — İnzibati kənd rayonları (01.01.2006), səhifə 12. // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. 25 cilddə. Məsul katib akademik T. M. Nağıyev. "Azərbaycan" cildi. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi, 2007, 884 səhifə. ISBN 9789952441017
  2. Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsi: Lerik rayonu
  3. https://www.stat.gov.az/source/demoqraphy/ap/az/population_2019.zip
  4. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Лерикский район (1939 г.)
  5. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Население Азербайджанской Республики
  6. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Лерикский район (1970 г.)
  7. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Распределение русских и украинцев по административно-территориальным единицам Азербайджанской ССР (1970 г.) (без Нагорно-Карабахской АО)
  8. Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Лерикский район (1979 г.)
  9. Population statistics of Eastern (pop-stat.mashke.org): Europe Ethnic composition of Azerbaijan 1999
  10. Population statistics of Eastern (pop-stat.mashke.org): Europe Ethnic composition of Azerbaijan 2009

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Lerik rayonu ilə əlaqəli mediafayllar var.

Həmçinin bax

Avqust 02, 2021
lerik, rayonu, məqalə, haqqındadır, lerik, şəhəri, üçün, lerik, səhifəsinə, baxın, azərbaycan, respublikasında, inzibati, ərazi, vahidi, inzibati, mərkəzi, lerik, şəhəridir, şəhərlerik38, ölkə, azərbaycandaxildir, lənkəran, iqtisadi, rayonuinzibati, mərkəz, le. Bu meqale Lerik rayonu haqqindadir Lerik seheri ucun Lerik sehifesine baxin Lerik rayonu Azerbaycan Respublikasinda inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi Lerik seheridir SeherLerik38 47 sm e 48 25 s u Olke AzerbaycanDaxildir Lenkeran iqtisadi rayonuInzibati merkez LerikIcra bascisi Rovsen BagirovTarixi ve cografiyasiYaradilib 8 avqust 1930Sahesi 1 083 6 1 2 km Hundurluk 1 165 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 84 700 2019 3 neferReqemsal identifikatorlarISO kodu AZ LERTelefon kodu 994 25Poct indeksi AZ 4300Avtomobil nomresi 43Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarLerik rayonu 1930 cu il avqustun 8 de teskil olunmusdur 1938 ci iledek Zuvand rayonu adlandirilmisdir Mundericat 1 Tarixi 2 Cografi movqeyi 2 1 Relyefi 2 2 Tebieti 2 3 Iqlimi 3 Iri yasayis menteqeleri 4 Ehalisi 4 1 Etnik terkib 4 2 Gorkemli sexsleri 5 Maddi medeni irsi 6 Sekiller 7 Istinadlar 8 Xarici kecidler 9 Hemcinin baxTarixi RedakteLerik rayonu 1930 cu ilin avqust ayinda teskil edilmisdir Yanvar 1938 ci iledek merkezi Qosmalian kendi olmaqla Zuvand rayonu adlanmisdir 29 kend erazi icra numayendeliyi ve 29 belediyye qurumu fealiyyet gosterir 1084 km2 eraziye malik olan rayonda 161 kend ve bir seher vardir Prezident Ilham Eliyevin 13 iyun 2008 ci il tarixli serencami ile rayon merkezi olan Lerik qesebesine seher statusu verilmisdir Lerik rayonunun erazisi en qedim yasayis meskenlerinden biridir Qedim zamanlardan ibtidai insanlar daglarin eteklerinde indi de movcud olan tebii magaralardan yasayis meskeni kimi istifade etmisler Buranin tebii magaralarindan bezilerinin hetta tunc dovrunden de evvellere aid olmasi ehtimal olunur Gorkemli arxeoloq Hummel bu magaralari neolit yeni das dovru dovrune aid edir Buranin daglarinda eramizdan evvel III II minilliklere aid maddi medeniyyet abideleri movcuddur Qedim tarixe malik olan Lerik rayonu erazisinde das dovrune aid olan esyalar tapilmisdir Buzeyir magarasi Azerbaycan erazisinde das dovrune aid olan en qedim yasayis meskenlerindendir XVIII XIX esrlerden baslayaraq meshur fransiz arxeoloqu Jak De Morqan K Saffer ve qardasi Henri ile apardigi arxeoloji qazinti zamani burani arxeoloji cennet adlandirmis qiymetli tarixi eksponatlar askarlamisdir Morqan Lerikin Veri kendi erazisindeki Qizilbaslar qebiristanliginda arxeoloji qazintilar aparmis bu diyarin qedim tarixinden sohbet acmisdir O mertebeli qebirlerden tapdigi butun maddi medeniyyet numunelerini ozu ile Fransaya aparmisdir Hemin eksponatlar indi de Paris muzeylerini bezeyir Gorkemli arxeoloq H Hummel Lerikde tapilan maddi medeniyyet numunelerini neolit yeni das dovrune aid etmekle Azerbaycan paleolit dovru adamlarinin Lerik erazisinde meskunlasmasini tesdiq edir Elmler Akademiyasi Tarix Institutu Arxeologiya ve Etnoqrafiya sobesinin mudiri professor Esedulla Ceferov Lerik rayonu erazisinde elmi tedqiqat isleri aparmis ilk defe olaraq Buzeyir magarasinda orta paleolit dovrune dair qedim insan dusergesi askar etmisdir Cografi movqeyi RedakteRelyefi Redakte Lerik rayonunun erazisi Talis silsile daglarinin ehatesindedir Cenub ve cenub qerbde Yardimli simal serqde Lenkeran simal qerbde Masalli cenub serqde Astara rayonlari ile hemserheddir Iran Islam Respublikasi ile serhed boyu Talis dag silsileleri bundan simalda Pesteser ve Burever dag silsileleri uzanir Talis ve Pesteser silsileleri arasinda Zuvand Diabar cokekliyi yerlesir En yuksek zirveleri Talis silsilesindeki Gomurgoy 2493 m ve Qizyurdudur 2433 m Esasen pallogenin vulkanogen cokme suxurlarindan teskil olunmusdur Tebieti Redakte Gunesli selalesi Lerikin bitki ortuyu esasen kollu ve seyrek meseli cemenlerden ve dag meselerinden ibaretdir Meselerde palid veles fistiq qoz demiragaci azalt nil coxluq teskil edir Meselerde ve Lerik cayinin sahillerinde tulku caqqal canavar ayi qaban ordek dovsan mese pisiyi suleysin keklik toragayi bildircin ve s heyvanlara meselerin elcatmaz yerlerinde daglarda bebire rast gelmek olar Rayonun Zuvand erazisinde Zuvand dovlet yasaqligi qoruq vardir Burada fealiyyet gosteren Milli Elmler Akademiyasinin Nebatet elmi tedqiqat merkezi erazinin fauna ve florasini oyrenir Erazide 40 3 min hektar mese ortuyu vardir Lenkeran Lerik 56 km lik avtomobil yolu boyu bir sira turizm istirahet eylence merkezleri insa edilmisdir Relax Tebessum Mesebeyi Aggol Paradis ve diger turizm obyektleri bu cur merkezlerdendir Burada kotec istirahet evleri eylence merkezleri restoran ve barlar idman qurgulari qonaqlarin xidmetindedir Turizm obyektlerinde 600 neferden cox o cumleden Relax turizm istirahet eylence merkezinde eyni vaxtda 600 neferden cox qonagin qebulu ucun serait yaradilmisdir Iqlimi Redakte Payiz feslinde Lerikde tez tez yagis yagir kend yollarinda gedis gelis cetinlesir Yayi quraq kecen mulayim isti yarimsehra ve quru col iqlimi hemcinin yayi quraq kecen mulayim isti iqlim ustundedir Orta temperatur yanvarda 1 4 C iyulda 22 12 C dir Illik yaginti 300 mm den 800 mm e qederdir Iri yasayis menteqeleri RedakteLerikde yasayis menteqelerinin sayi 161 dir 29 erazi inzibati vahidi 1 qesebesi 161 kendi var Ehalisi RedakteLerik hemise uzunomurluler diyari kimi meshur olmusdur Bu rayonun sakini olmus Sireli Muslumov uzunomurluluk uzre dunya rekordu mueyyen etmisdir O 163 il 1812 1975 omur surmusdur Onun diger hemyerlisi Mecid Agayev 138 il 1835 1973 ve Mahmud Eyvazov ise 150 il 1808 1958 yasamisdir Hazirda bu rayonda yasi 100 u kecmis lakin hele de emek qabiliyyetini saxlamis onlarca insan yasayir Seyyah etnoqraf tarixci Berezin qeyd edir ki buranin yerli ehalisi cox qedim xalqdir Onlar kecmis midiyalilardir Etnik terkib Redakte Esas meqaleler Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 1999 ve Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 Lerik rayonunun etnik terkibi resmi siyahiyaalmalara esasen 1939 2009 Etnikqrup 1939 cu il1 4 1959 cu il2 3 5 1970 ci il2 6 7 1979 cu il2 8 1999 cu il 9 2009 cu il 10 Ehali Ehali Ehali Ehali Ehali Ehali azerbaycanli 8 855 29 09 26 690 98 73 36 936 98 62 45 696 99 71 56 197 88 76 talis 2 984 68 93 7 076 11 18 2 281 8 06 rus 402 1 32 260 0 96 306 0 82 28 0 06 8 0 01 11 0 01 ukrayin 85 0 28 93 0 25 0 0 00 27 0 04 0 0 00 lezgi 20 0 07 7 0 03 9 0 02 26 0 06 5 0 01 0 0 00 tatar 8 0 02 3 0 01 1 0 00 0 0 00 ermeni 32 0 11 10 0 04 20 0 05 43 0 09 0 0 00 0 0 00 gurcu 5 0 02 2 0 01 15 0 04 4 0 01 0 0 00 0 0 00 yehudi 9 0 03 0 0 00 3 0 01 2 0 00 0 0 00 0 0 00 avar 2 0 01 1 0 00 1 0 00 1 0 00 0 0 00 0 0 00 saxur 1 0 00 0 0 00 0 0 00 1 0 00 0 0 00 0 0 00 kurd 0 0 00 0 0 00 5 0 01 0 0 00 0 0 00 0 0 00 alman 10 0 03 diger 38 0 12 62 0 23 56 0 15 23 0 05 35 0 06 2 0 00 cemi 30 443 27 032 37 452 45 827 63 314 74 52211939 cu ilde Agullar Rutullar ve Saxurlar birlikde Diger Dagistan xalqlari basligi altinda siyahiya alinmislar 2Talislar azerbaycanli olaraq siyahiya alinmislar 3Ruslar ve ukraynalilar Gorkemli sexsleri Redakte Boyukaga Mirsalayev Zaqafqaziya KP b MK nin II katibi Mirze Memmedov Azerbaycan KP b Mk nin III katibi Azerbaycanin Xalq Maarif Komissari Azerbaycan SSR Maarif naziri Huseynbala Mirelemov yazici dramaturq Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputati Miri Qenberov Azerkontrakt SC nin sedri Novruz Novruzov yazici publisist Sabran rayon IH bascisi Asef Isgenderov fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor Lenkeran DU nun rektoru Elisa Nicat yazici dramaturq filosof Xanoglan Bayramov neftci Sosialist Emeyi Qehremani Eldar Isgenderzade sair dramaturq ssenarist Valeh Muslumov Azerbaycanin Milli Qehremani Rovsen Abdullayev Azerbaycanin Milli Qehremani Ferhad Agayev Azerbaycanin Milli Qehremani Maddi medeni irsi RedakteLerikde dovlet muhafizesinde olan dasinmaz tarixi medeniyyet abideleri movcuddur Bunlardan yerli ehemiyyetli memarliq abideleri 27 arxeloji abideler 25 monumental ve xatire abideleri 1 dekorativ tetbiqi senet abideleri 78 ve s dir Lerik seherinde 1 eded tarix diyarsunasliq muzeyi Uzunomurluler muzeyi resm qaleriyasi fealiyyet gosterir Lerikde tapilmis magarada das dovrunun insanlarinin yasamasi guman edilir Rayonda coxsayli tarixi abideler var Xanegah kendindeki Xoca Seyid meqberesi XIV esr Lulekeran kendindeki mescid XIX esr Mistan kendinde deniz seviyyesinden 2438 metr yukseklikde yerlesen Qizyurdu adli qedim insan meskeni Mondigah kendindeki Baba Isa turbesi Kekonu kendinin yaxinligindaki Pir Yusif meqberesi Lerikden Cengemiran kendine geden yolun ustundeki Cabir meqberesi XII XIV esrler ve s Kendlerin coxunda dasdan yonulmus qoc heykelleri salamat qalmisdir Cengemiran kendinin yaxinliginda Xelife Zekeriyye meqberesi var Bu kendde qedim agaclar da tarixi abideler kimi qorunur Meshur fransiz yazicisi Aleksandr Duma vaxtile Qafqaza seyahet ederken Lerik meselerinden kecerek Hovil kendinde olmus oz eserlerinde bu kendin eskizlerini cekmis gozelliklerini vesf etmis ehalinin qonaqperverliyinden mesguliyetinden genis yazmisdir Lerik erazisinde movcud olan Oglan ve Qiz qalalari mudafie meqsedi ile tikilmisdir Bu qalalara su dulus borularla bulaq cesmelerinden cekilibmis Qalalarin burcleri orjinal arxitektura qurulusuna malikdir Revayete gore bura qedim albanlarin meskeni olmusdur Burada albanlara mexsus qebirstanliq indi de movcuddur Sefevilerin hakimiyyeti illerinde Sah Ismayil oz inanilmis adamlarini Lerik rayonu erazisine de gondermisdir Indi ehalinin ziyaretgaha cevirdiyi Babagil meqberesi de o dovrlerin yadigaridir Qedim tarixe malik olan Lerik rayonu erazisinde das dovrune aid olan esyalar tapilmisdir Buzeyir magarasi Azerbaycan erazisinde das dovrune aid olan en qedim yasayis meskenlerindendir XVIII XIX esrlerden baslayaraq meshur fransiz arxeoloqu Jak de Morqan K Saffer ve qardasi Henri ile apardigi arxeoloji qazinti zamani burani arxeoloji cennet adlandirmis qiymetli tarixi eksponatlar askarlamisdir Morqan Lerikin Veri kendi erazisindeki Qizilbaslar qebiristanliginda arxeoloji qazintilar aparmis bu diyarin qedim tarixinden sohbet acmisdir O mertebeli qebirlerden tapdigi butun maddi medeniyyet numunelerini ozu ile Fransaya aparmisdir Hemin eksponatlar indi de Paris muzeylerini bezeyir Gorkemli arxeoloq H Hummel Lerikde tapilan maddi medeniyyet numunelerini neolit yeni das dovrune aid etmekle Azerbaycan paleolit dovru adamlarinin Lerik erazisinde meskunlasmasini tesdiq edir Elmler Akademiyasi Tarix Institutu Arxeologiya ve Etnoqrafiya sobesinin mudiri professor Esedulla Ceferov Lerik rayonu erazisinde elmi tedqiqat isleri aparmis ilk defe olaraq Buzeyir magarasinda orta paleolit dovrune dair qedim insan dusergesi askar etmisdir Sekiller Redakte Lerik Lerik Lerik Lerikin yaxinliginda inekler Anceqov kendiIstinadlar Redakte Umumi melumat Azerbaycan Respublikasinin inzibati erazi vahidleri Inzibati kend rayonlari 01 01 2006 sehife 12 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde Mesul katib akademik T M Nagiyev Azerbaycan cildi Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2007 884 sehife ISBN 9789952441017 Azerbaycan Dovlet Statistika Komitesi Lerik rayonu https www stat gov az source demoqraphy ap az population 2019 zip Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Lerikskij rajon 1939 g Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Naselenie Azerbajdzhanskoj Respubliki Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Lerikskij rajon 1970 g Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Raspredelenie russkih i ukraincev po administrativno territorialnym edinicam Azerbajdzhanskoj SSR 1970 g bez Nagorno Karabahskoj AO Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Lerikskij rajon 1979 g Population statistics of Eastern pop stat mashke org Europe Ethnic composition of Azerbaijan 1999 Population statistics of Eastern pop stat mashke org Europe Ethnic composition of Azerbaijan 2009Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Lerik rayonu ile elaqeli mediafayllar var Hemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Lerik rayonu amp oldid 6044109, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.