Bu yarımdəstənin nümayəndələri, zahirən cırcıramacıqlara və mənənələrə bənzəyən xırda, sorucu cücülərdir (1,5-5,5 mm). Cırcıramacıqlardan başın düzxətli qabaq kənarı, bığcıqların quruluşu və qanad damarlanmasının zəifliyi ilə; ikincilərdən isə kənar damarı olan daha qalın qabaq qanadları və sıçrayıcı arxa ayaqları ilə fərqlənir. Başı az-çox aydın şəkildə döşdən ayrılmışdır. Adətən çəp halda aşağı əyilmişdir (Liviidae-də irəli yönəlmişdir). Təpənin arxa künclərində və ya yan tərəflərində cüt sadə gözcük yerləşmişdir. Üçüncüsü – tək gözcük təpə tikişinin zirvəsində yerləşir. Mürəkkəb gözləri adətən qabarıq, çox vaxt sferik şəkildə olur, Liviidae-də az-çox yastı formadadır. Bığcıqları 10 buğumludur (çox nadir hallarda 8-9 buğumlu), birinci iki buğum həmişə qalanlarından yoğundur; 10-cu buğumda iki müxtəlif ölçülü qılcıq var, 3-cü buğum adətən ən uzun buğumludur (yalnız Liviidae-də 2-ci buğum qalanlarının hər birindən uzundur). Bəzi buğumların başında qoxu çökəkləri – rinarilər vardır. Döş hissəsində ortadöş güclü inkişaf etmişdir. Ayaqlarının hər üç cütü bənzər quruluşdadır, ancaq arxa, sıçrayıcı ayaqlar daha güclü inkişaf etmişdir. Arxa çanaqlarda dalda adətən merikantlar inkişaf edir. Cücü sıçrayış zamanı hər iki ayağı ilə bu kiçik çıxıntılara söykənir. Pəncələri 2 buğumludur, birinci buğumun başında çox vaxt iki sıçrayış tikanı (Arytainini-də 1) olur, ikinci buğum pulvilləri olan bir cüt caynaqla qurtarır, üzərində qılşəkilli ampodium və enli arolium vardır. Qabaq qanadlar – damarlanması eynitipli olan arxa qanadlara nisbətən xeyli güclü inkişaf etmişdir və dinclik halında onunla birlikdə beldə taxtapuş kimi yığılır. Qabaq qanadlar formasına və gözəl naxışına görə müxtəlif olub, dərivari, möhkəm və ya çox vaxt zarlıdır, kənarları kənar damarı ilə hüdudlanır. Damarlanma zəif və uzununadır. Qabaq qanadların membranı yuxarıdan və aşağıdan çox vaxt ən xırda (adi gözlə nadir hallarda görünən) səth tikancıqları ilə örtülmüşdür, oyuğun zirvə kənarının başında parginal tikanlar qrupu vardır. Arxa qanadların damarlanması oxşar olsa da, damarlar zəif ifadə olunmuşdur. Hər iki qanadın uçuş zamanı əlaqəsi onunla təmin olunur ki, arxa qanadların üzərində oturan 4-14 qarmaqlı qıllar qabaq qanadların klavusunun aşağı əyilmiş kənarına ilişir. Psillidlər bütövlükdə pis uçur və uçuş zamanı qanadlarından süzmək və sürüşmək aparatı kimi istifadə edirlər. Genital seqmentdə müxtəlif formalı və quruluşlu cinsiyyət qısqacları və ikibuğumlu penis yerləşmişdir; onun zirvəsi enlənmişdir. Adətən yuxarıdan borulu çıxıntısı olur. Bu çıxıntının ucunda toxumtökən kanal açılır.
Həyat tərzi
Bütün psillidlər fitofaq olub, adətən yem bitkiləri ilə sıx bağlıdır. Monofaq və ya başlıca olaraq dar oliqofaq olmaqla, kütləvi populyasiyalar əmələ gətirməyə meyillidirlər. Nimfa fazasında çox vaxt koloniyalarla yaşayırlar. Bir çox növləri sahib-bitkinin gövdə və yarpaqlarında şişginlik əmələ gəlməsinə səbəb olur ki, burada virus xəstəliklərinin keçiriciləri olur. Son illərin araşdırmaları onların bir sıra qiymətli bitkilərə – Krımdanəcib dəfnəyə, Qazaxıstanda və Orta Asiyadasaksaula, Uzaq Şərqdə mantar ağacları tinglərinə, RusiyanınAvropa hissəsində bəzi ağac cinslərinə (göyrüş, murdarça) ciddi ziyan vurduğunu üzə çıxarmışdır.
↑ Azərbaycanın heyvanlar aləmi, Buğumayaqlılar, Bakı: Elm, -2004, -388 səh.
September 27, 2021
yarpaqbirələri, psillidlər, yarpaqbirələri, yarımdəstəsi, psyllinea, buğumayaqlılar, tipinin, bərabərqanadlılar, dəstəsinə, olan, yarımdəstə, psillidlər, yarpaqbirələripsyllineaelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalıl. Psillidler ve ya yarpaqbireleri yarimdestesi lat Psyllinea Bugumayaqlilar tipinin Beraberqanadlilar destesine aid olan yarimdeste Psillidler ve ya yarpaqbireleriPsyllineaElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip Bugumayaqlilaryarimdeste Psillidler ve ya yarpaqbireleriElmi adiPsyllineaSekilaxtarisiITIS 109186NCBI 33375EOL 629PBDB 187146 Mundericat 1 Xarici qurulusu 2 Heyat terzi 3 Yayilmasi 4 Tesnifati 5 Edebiyyat 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidler 8 IstinadlarXarici qurulusu RedakteBu yarimdestenin numayendeleri zahiren circiramaciqlara ve menenelere benzeyen xirda sorucu cuculerdir 1 5 5 5 mm Circiramaciqlardan basin duzxetli qabaq kenari bigciqlarin qurulusu ve qanad damarlanmasinin zeifliyi ile ikincilerden ise kenar damari olan daha qalin qabaq qanadlari ve sicrayici arxa ayaqlari ile ferqlenir Basi az cox aydin sekilde dosden ayrilmisdir Adeten cep halda asagi eyilmisdir Liviidae de ireli yonelmisdir Tepenin arxa kunclerinde ve ya yan tereflerinde cut sade gozcuk yerlesmisdir Ucuncusu tek gozcuk tepe tikisinin zirvesinde yerlesir Murekkeb gozleri adeten qabariq cox vaxt sferik sekilde olur Liviidae de az cox yasti formadadir Bigciqlari 10 bugumludur cox nadir hallarda 8 9 bugumlu birinci iki bugum hemise qalanlarindan yogundur 10 cu bugumda iki muxtelif olculu qilciq var 3 cu bugum adeten en uzun bugumludur yalniz Liviidae de 2 ci bugum qalanlarinin her birinden uzundur Bezi bugumlarin basinda qoxu cokekleri rinariler vardir Dos hissesinde ortados guclu inkisaf etmisdir Ayaqlarinin her uc cutu benzer qurulusdadir ancaq arxa sicrayici ayaqlar daha guclu inkisaf etmisdir Arxa canaqlarda dalda adeten merikantlar inkisaf edir Cucu sicrayis zamani her iki ayagi ile bu kicik cixintilara soykenir Penceleri 2 bugumludur birinci bugumun basinda cox vaxt iki sicrayis tikani Arytainini de 1 olur ikinci bugum pulvilleri olan bir cut caynaqla qurtarir uzerinde qilsekilli ampodium ve enli arolium vardir Qabaq qanadlar damarlanmasi eynitipli olan arxa qanadlara nisbeten xeyli guclu inkisaf etmisdir ve dinclik halinda onunla birlikde belde taxtapus kimi yigilir Qabaq qanadlar formasina ve gozel naxisina gore muxtelif olub derivari mohkem ve ya cox vaxt zarlidir kenarlari kenar damari ile hududlanir Damarlanma zeif ve uzununadir Qabaq qanadlarin membrani yuxaridan ve asagidan cox vaxt en xirda adi gozle nadir hallarda gorunen seth tikanciqlari ile ortulmusdur oyugun zirve kenarinin basinda parginal tikanlar qrupu vardir Arxa qanadlarin damarlanmasi oxsar olsa da damarlar zeif ifade olunmusdur Her iki qanadin ucus zamani elaqesi onunla temin olunur ki arxa qanadlarin uzerinde oturan 4 14 qarmaqli qillar qabaq qanadlarin klavusunun asagi eyilmis kenarina ilisir Psillidler butovlukde pis ucur ve ucus zamani qanadlarindan suzmek ve surusmek aparati kimi istifade edirler Genital seqmentde muxtelif formali ve quruluslu cinsiyyet qisqaclari ve ikibugumlu penis yerlesmisdir onun zirvesi enlenmisdir Adeten yuxaridan borulu cixintisi olur Bu cixintinin ucunda toxumtoken kanal acilir 1 Heyat terzi RedakteButun psillidler fitofaq olub adeten yem bitkileri ile six baglidir Monofaq ve ya baslica olaraq dar oliqofaq olmaqla kutlevi populyasiyalar emele getirmeye meyillidirler Nimfa fazasinda cox vaxt koloniyalarla yasayirlar Bir cox novleri sahib bitkinin govde ve yarpaqlarinda sisginlik emele gelmesine sebeb olur ki burada virus xesteliklerinin keciricileri olur Son illerin arasdirmalari onlarin bir sira qiymetli bitkilere Krimda necib defneye Qazaxistanda ve Orta Asiyada saksaula Uzaq Serqde mantar agaclari tinglerine Rusiyanin Avropa hissesinde bezi agac cinslerine goyrus murdarca ciddi ziyan vurdugunu uze cixarmisdir 1 Yayilmasi RedakteYer kuresinde 1500 MDB de 500 e yaxin Qafqazda 212 Azerbaycanda 120 novu melumdurTesnifati RedakteLividler Liviidae Afalaridler Alphalaridae Karsidaridler Carsidaridae Triozidler Triozidae Psillidler Psyllidae Edebiyyat RedakteAzerbaycanin heyvanlar alemi Bugumayaqlilar Baki Elm 2004 388 seh Hemcinin bax RedakteLividler Afalaridler Karsidaridler Triozidler PsillidlerXarici kecidler RedaktePodotryad Listobloshki ili Psillidy Psyllinea Istinadlar Redakte 1 2 Azerbaycanin heyvanlar alemi Bugumayaqlilar Baki Elm 2004 388 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Yarpaqbireleri amp oldid 5327224, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
