fbpx
Wikipedia

Saksaul

Saksaul (lat. Haloxylon) — Qərənfilçiçəklilər sırasının Amarantkimilər fəsiləsinin (Chenopodioideae yarımfəsiləsi) daxildir. Səhra-meşə cəngəlliklərini - saksaul meşələrini əmələ gətirirlər. Bunların sahələri Qazaxıstanın cənubunda 15 mln.ha yaxın, Türkmənistanda 6 mln.ha və Özbəkistanda 0,6 mln.ha olur.

Saksaul

Bioloji təsviri

Kol və ya çox hündür olmayan ağaclar (1,2-1,5 m hündürlükdə)dixotomik budaqlanan və kövrək cavan zoğlar pöhrələrə malikdir. Yarpaqları qarşı-qarşıya düzülmüş xırda rəngsiz pulcuq və ya qalxanşəkilli (fotosintez yaşıl budaqlarda gedir). Çiçəkləri ikicinslidir, pulcuqlar arasında dörd-dörd yerləşir. Çiçəkyanlığı 5 pərdəşəkilli yarpaqcıqlardan ibarət olub, fındıqcameyvə üçün qanadcıq əmələ gətirir. Kök sistemi çox güclüdür, 10-11 metrə qədər dərinliyə gedir. Düzgün olmayan, möhkəm, bəzən isə kövrək olan gövdəyə malikdir. Gövdə qabığının rəngi ağ, qara və ya qəhvəyi olur.

Növləri

10-a qədər növü məlumdur. Bunlar hamısı Asiyanın səhra və yarımsəhralarında yayılıb. Qazaxıstan və Orta Asiyada 3 növü bitir:

  • Qara sakasul(H. aphyllum)
  • Ağ sakasaul(H. persicum)
  • Zaysan saksaulu (H. ammodendron)

Saksaul cinsinin digər 7 növü:

  • Haloxylon ammodendron (C.A.Mey.) Bunge ex Fenzl
  • Haloxylon griffithii (Moq.) Boiss.
  • Haloxylon negevensis (Iljin & Zohary) Boulos
  • Haloxylon persicum Bunge ex Boiss. & Buhse
  • Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss.
  • Haloxylon stocksii (Boiss.) Benth. & Hook.f.
  • Haloxylon tamariscifolium (L.) Pau

Daha geniş yayılmış növləri

Ağ saksaul - 1,5 - 2,5 m, bəzən isə 5 m-ə qədər hündürlükdə olan, qumluq səhralarda bitən kol bitkisidir. Yarpaqları çoxda böyük olmayan pulcuqşəkillidir. Yem kimi yaşıl gövdələri istifadə olunur. İllərdir dəvələrin ən yaxşı, bəzən isə yeganə qidasıdır. Dəvələr saksaul kolunu 3m-ə hündürlüyə qədər yeyə bilirlər və bir koldan 12 kq-a qədər yem kütləsi əldə edirlər. Qoyunlar isə yerə düşmüş quru yarpaq və budaqlarla qidalanırlar ( bir koldan 1 kq-a qeder yem).

Qara saksaul - daha hündür koldur, bəzən 7 metrə çatır, daha çox budaqlanan gövdəsi olur. Özünə məxsus saksaul meşələri əmələ gətirir. Toxumla çoxalır. Səhralarda bitir. Qara saksaulun budaqları ağ saksaula nisbətən dəvələr tərəfindən daha çox yeyilir, həmçinin də ehtiyat yemk kütləsidə daha çoxdur.

Mənbə

saksaul, haloxylon, qərənfilçiçəklilər, sırasının, amarantkimilər, fəsiləsinin, chenopodioideae, yarımfəsiləsi, daxildir, səhra, meşə, cəngəlliklərini, saksaul, meşələrini, əmələ, gətirirlər, bunların, sahələri, qazaxıstanın, cənubunda, yaxın, türkmənistanda, . Saksaul lat Haloxylon Qerenfilcicekliler sirasinin Amarantkimiler fesilesinin Chenopodioideae yarimfesilesi daxildir Sehra mese cengelliklerini saksaul meselerini emele getirirler Bunlarin saheleri Qazaxistanin cenubunda 15 mln ha yaxin Turkmenistanda 6 mln ha ve Ozbekistanda 0 6 mln ha olur Saksaul Mundericat 1 Bioloji tesviri 2 Novleri 3 Daha genis yayilmis novleri 4 MenbeBioloji tesviri RedakteKol ve ya cox hundur olmayan agaclar 1 2 1 5 m hundurlukde dixotomik budaqlanan ve kovrek cavan zoglar pohrelere malikdir Yarpaqlari qarsi qarsiya duzulmus xirda rengsiz pulcuq ve ya qalxansekilli fotosintez yasil budaqlarda gedir Cicekleri ikicinslidir pulcuqlar arasinda dord dord yerlesir Cicekyanligi 5 perdesekilli yarpaqciqlardan ibaret olub findiqcameyve ucun qanadciq emele getirir Kok sistemi cox gucludur 10 11 metre qeder derinliye gedir Duzgun olmayan mohkem bezen ise kovrek olan govdeye malikdir Govde qabiginin rengi ag qara ve ya qehveyi olur Novleri Redakte10 a qeder novu melumdur Bunlar hamisi Asiyanin sehra ve yarimsehralarinda yayilib Qazaxistan ve Orta Asiyada 3 novu bitir Qara sakasul H aphyllum Ag sakasaul H persicum Zaysan saksaulu H ammodendron Saksaul cinsinin diger 7 novu Haloxylon ammodendron C A Mey Bunge ex Fenzl Haloxylon griffithii Moq Boiss Haloxylon negevensis Iljin amp Zohary Boulos Haloxylon persicum Bunge ex Boiss amp Buhse Haloxylon salicornicum Moq Bunge ex Boiss Haloxylon stocksii Boiss Benth amp Hook f Haloxylon tamariscifolium L PauDaha genis yayilmis novleri RedakteAg saksaul 1 5 2 5 m bezen ise 5 m e qeder hundurlukde olan qumluq sehralarda biten kol bitkisidir Yarpaqlari coxda boyuk olmayan pulcuqsekillidir Yem kimi yasil govdeleri istifade olunur Illerdir develerin en yaxsi bezen ise yegane qidasidir Develer saksaul kolunu 3m e hundurluye qeder yeye bilirler ve bir koldan 12 kq a qeder yem kutlesi elde edirler Qoyunlar ise yere dusmus quru yarpaq ve budaqlarla qidalanirlar bir koldan 1 kq a qeder yem Qara saksaul daha hundur koldur bezen 7 metre catir daha cox budaqlanan govdesi olur Ozune mexsus saksaul meseleri emele getirir Toxumla coxalir Sehralarda bitir Qara saksaulun budaqlari ag saksaula nisbeten develer terefinden daha cox yeyilir hemcinin de ehtiyat yemk kutleside daha coxdur Menbe RedakteHaloxylon baza The Plant List eng Haloxylon aphyllum baza The Plant List eng Menbe https az wikipedia org w index php title Saksaul amp oldid 4226930, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.