Yarasa (alm.Die Fledermaus) — avstriyalı bəstəkar, İohann Ştrausun1872-ci ldə yazmış olduğu operettası. Alman dilindəki librettonun müəllifləri Haffner Karl və Jene Rixarddırlar. Operettanın premyerası 5 aprel, 1874 cü ildə Vyana, “An der Vin” teatrında olmuşdur.
1872 ci ildə Vyana teatrı “An der Vin” Anri Malyak və Ludovik Halevinin “Yeni il gecəsi” fransız komediyasını tamaşaya qoymağa hazırlaşir. Son anda teatr direktoru, Maks Ştayner bu fikrindən daşınır. Yulius Roderix Benediksin “Həbs cəzası” vodevili əsasında Haffner Karl və Jene Rixard tərəfindən yazmılmış senari qaralamanı libretto kimi İohann Ştrausa təqdim edərək, yeni “Yarasa” operettasını yazmağı təklif edir. Şən, zarafatla dolu, bayram ovqatlı librettonu Ştraus çox bəyəndiyindən, oprettonu 6 həhtə ərzində bitirir. İlk zamanlar “Yarasa” populyarlıq qazanmasa da Vyana teatrının repertuarından düşmür. 3 ils sonra “Qaraçı” adı altında yenilənmiş versiyası Parisdə gurultulu uğur qazanır. Bundan sonra operetta məşurlaşaraq hər yerdə hətta Avstraliyada və Hindistanda tamaşaya qoyulur. Oprettanın zəfər uğuru 20 ildən sonra Qustav Malerin yeni redaktəsində Hamburqda qoyulmuş tamaşasında olmuşdur.
Evin pəncərəsinin altında Rozalindaya vurulmuş musiqi müəllimi Alfred serenada oxuyur. Onu ancaq qulluqçu Adel eşidir və gülərək istehza edir. Bu zaman Adel bacısı İdadan aldığı məktubu oxuyur. Bacısı onu messanat knyaz Orlovskinin təşkil etdiyi bala çağırır. Adel heyecanlanlıdır və buna çox sevinir- aktrisa olmaq arzusundadır və kyaz isə teatr sənətinin himayəçisi kimi tanınır. Rozalinda daxil olur. Adel dərhal üz-gözünü turşudaraq, bu axşam bala getməyə görə Rozalindadan izin almaq üçün yalan uyduraraq, sevimli xalasının guya xəstələndiyini və ona baş çəkmək istədiyini söyləyir. Bu zaman Alfred bayırdan Rozalindanı səsləyir. Ərinə sədaqətli olan Rozalinda ona heç fikir vermir. Bu vaxt qəzəb içində Ayzenştayn vəkil Blindlə evə gəlirlər. O, vəkilini bacarıqsızlığı üzündən məhkəməni udzduğuna, 8 gün həbsdə yatmağa məcbur olduğuna görə tənbeh edir. Ayzenştayn ilə vəkil Blind arasında qızğın mübahisə gedir. Bundan sonra Blind gedir. Rozalinda Ayzenştaynın dostu notar Falkın gəldiyini ona xəbər verir. Falk Ayzenştaynı Knyaz Orlovskinin bu gecə verəcəyi bala dəvət edir. O, təklif edir ki, Rozalindaya bu axşam həbsxanaya getdiyini desin. Əslində isə dostlar axşam bala, səhər isə baldan sonra Ayzenştaynın həbsxanaya gedəcəyini qərara alırlar. Ayzenştayn buna məmnunluqla razılıq verir. Qəmgin görkəm alaraq arvadı Rozalinda ilə vidalaşır. Onların ardınca isə bala Adel gedir. Qüssəli Rozalinda evdə tək qalır. Bu an Alfred Rozalindanı sevdiyini söyləmək üçün gəlir. Söhbətin qızğın çağında, həbsxana müdürü Frank peyda olur. O, Ayzenştaynı həbs etmək üçün gəlmişdir. Rozalindanı Alfredlə birlikdə görən Falk sonuncunun Ayzenştayn olduğunu zənn edir. Alfred Rozalindanı pis vəziyyətdə qoymamaq üçün özünü Ayzemştayn kimi qələmə verərək Falkla həbsxanaya getməyə razı olur və onlar yola düşürlər.
II Pərdə (Knyaz Orlovskinin sarayı, bal zalı)
Qonaqlar içib, rəqs edib əylənirlər. Milyonçu knyaz Orlovski darıxır. Artıq çoxdandır onu heç nə əyləndirmir. Falk elə bir əyləncə düzəldəcəyini, hətta kynazın üzündə gülüş oyadacağına söz verir. İda və Adel peyda olurlar. Falk Adeli məşhur rus aktrisası kimi cəmiyyətə təqdim edir. Ayzenştayn daxil olur. Falk onu isə fransız markiz Renar kimi təqdim edir. Ayzenştayn Adeli görüncə çaşıb qalır. Onun qulluqçusunun bala necə düşdüyünü soruşur. Lakin,knyaz və qonaqlar onun yanıldığını, Adelin tanınmış rus aktrisası olduğunu təsdiqləyirlər. Bala gələn həbsxana müdürü isə özünü fransız şevalyesi Şaqri kimi təqdim edir. Falk qonaqlara daha bir sürpriz təqdim edir. Bu maskalı naməlum macar qrafinyasıdır. Bu həqiqətdə isə Falk tərəfindən dəvət olunmuş macar qiyafətli Rozalindadır. Rozalinda saxta ad altında Ayzenştayına, Adelə və Franka təqdim ediləndə bir qədər duruxsa da büruzə vermir. Ayzenştayn ona məftunluqla vurulduğunu söyləyir və maskasını çıxarmağı təvəqqi edir. Rozalinda imtina edərək, onun cib saatını hədiyyə olaraq qəbul edir. Macar olduğunu sübut etmək üçün Rozalinda macar çardaşını oxuyaraq rəqs edir. Ayzenştayn yeni eşqdən çox məmnundur. Qonaqlara lətifələr söyləməklə onları əyləndirir. Falkın həyatında gülməli əhvəat danışır: kçən il maskaraddan sonra operada həddindən artıq içərək sərxoş olur ayaq üstə dura bilmir, onda o, onu mərkəzi meydandakı oturacaqlarda yatmaq üçün uzandırır. Gülməlisi onda idi ki, səhər ayıldıqdan sonra maskaradda geyndiyi yarasa qiyafətində evinə gedir. Bütün şəhər sakinləri ona baxıb gülmüşdür. Ayzenştaynın məzəli əhvəlatına knyaz Orlovski və Falk da qulaq asır. “İndi mənim tədbirlərim aydındır” — Falk deyir, “bu yarasanın alçaldılmasına qarşı bir qisasdır”. Beləliklə bal sona çatır, qonaqlar ümumi parçanı ifa edirlər.
III Pərdə (Həbsxana)
Alfredin müxtəlif operalardan ariyalar oxuması həbsxana gözətçisi Froşun zəhləsini tökür. Səhər açılır. Geri dönən həbsxana müdürü Froşdan gecənin necə keçdiyini soruşur. Elə bu zaman Adel və İda peyda olurlar. Onlar Frankla oyun oynayaraq onu fransız kimi qəbul edərək, öz incəsənət məharətlərini göstərirlər. Adel özünü rus aktrisası kimi qələmə verir. Kiminsə gəldiyini hiss edən Frank onları dustaq kamerasında gizlədir. Frankın baldan markiz Renar kimi tanıdığı Ayzenştayn gəlir. Ayzenştayn da Frankı balda gördüyü şevalye Şaqri hesab edir. Bu zaman gələn vəkil Blind məhkəmənin qərara yenidən baxaraq Ayzenştaynı günahsız saydığını söyləyir. Froş Alfredi azad edir. Rozalinda daxil olur. Bu zaman Rozalinda ilə Ayzenştayn arasında qızğın mübahisə baş verir. Əri Rozalindadan Alfredin onun adı altında necə həbsə düşməsini izah etməyi tələb edir. Bu zaman Rozalinda balda markiz Renarın ona hədiyə etdiyi saatı göstərərək sədaqətsizlikdə günahlandırır. Frank İda və Adeli kameradan azad edir. Bu zaman knyaz Orlovski və Falk daxil olur. Kyaz Adelə istedadı müqabilində səhnədə çıxış etməsinə yardım edəcəyinə söz verir. Ayzenştayn bal cəmiyyəti qarşısında pərt olmuş olur. Beləliklə “yarasanın” qisası baş tutur. Rozalinda ərini bağışlayır. Hamı final parçasını oxuyurlar.
Musiqi nömrələri
Əsərin musiqi tərtibatını solistlərlə yanaşı dörd səsli xor və simfonik orkestr təşkil edir. Simfonik orkestrya 2 fleyta (pikkolo), 2 qoboy, 2 Klarnet, 2 faqot, 4 valtorna, 2 trompet, 3 trombon, təbil və simli alətlər: 1 skripka, Violinen 2, alt, violonçel, kontrabas daxildirlər.
↑ Mesa F. Opera: an encyclopedia of world premieres and significant performances, singers, composers, librettists, arias and conductors, 1597-2000 — Jefferson: McFarland & Company, 2007. — P. 100. — ISBN 978-0-7864-0959-4
yarasa, operetta, yarasa, fledermaus, avstriyalı, bəstəkar, iohann, ştrausun, 1872, ldə, yazmış, olduğu, operettası, alman, dilindəki, librettonun, müəllifləri, haffner, karl, jene, rixarddırlar, operettanın, premyerası, aprel, 1874, ildə, vyana, teatrında, ol. Yarasa alm Die Fledermaus avstriyali bestekar Iohann Strausun 1872 ci lde yazmis oldugu operettasi Alman dilindeki librettonun muellifleri Haffner Karl ve Jene Rixarddirlar Operettanin premyerasi 5 aprel 1874 cu ilde Vyana An der Vin teatrinda olmusdur Yarasaalm Die Fledermaus Bestekar Iohann StrausLibrettocu Haffner Karl ve Jene RixardDili almancaSujet Yulius Roderix Benediksin Hebs cezasi vodevili esasindaJanr Operetta 1 Perde 3Sehne 3Yaradilma tarixi 1872Ilk sehnelesdirme 5 aprel 1874 1 An der VinMuddeti 2 saatPersonajlar Personajlar Henrix von Eyzenstayn tenor Rozalinda onun arvadi soprano Adel Rozalindanin qulluqcusu soprano Ida Adelin bacisi soprano Alfred musiqi muellimi tenor Doktor Falk notarius bariton Doktor Blind vekil tenor Frank hebsana muduru bariton Knyaz Orlovski mezzosoprano yaxud bariton Ivan knyazin qulluqcusu danisiqli rol Fros hebsxana gozecisi danisiqli rol Balda qonaqlar ve qulluqcular xoruPremyera 5 aprel 1874Vyana An der Vin Vikianbarda elaqeli mediafayllarIohann Straus Mundericat 1 Yazilma tarixi 1 1 Primyeralar 2 Personajlar 3 Libretto 3 1 I Perde Ayzemstaynin evinde 3 2 II Perde Knyaz Orlovskinin sarayi bal zali 3 3 III Perde Hebsxana 4 Musiqi nomreleri 5 Xarici kecidlerYazilma tarixi Redakte1872 ci ilde Vyana teatri An der Vin Anri Malyak ve Ludovik Halevinin Yeni il gecesi fransiz komediyasini tamasaya qoymaga hazirlasir Son anda teatr direktoru Maks Stayner bu fikrinden dasinir Yulius Roderix Benediksin Hebs cezasi vodevili esasinda Haffner Karl ve Jene Rixard terefinden yazmilmis senari qaralamani libretto kimi Iohann Strausa teqdim ederek yeni Yarasa operettasini yazmagi teklif edir Sen zarafatla dolu bayram ovqatli librettonu Straus cox beyendiyinden oprettonu 6 hehte erzinde bitirir Ilk zamanlar Yarasa populyarliq qazanmasa da Vyana teatrinin repertuarindan dusmur 3 ils sonra Qaraci adi altinda yenilenmis versiyasi Parisde gurultulu ugur qazanir Bundan sonra operetta mesurlasaraq her yerde hetta Avstraliyada ve Hindistanda tamasaya qoyulur Oprettanin zefer uguru 20 ilden sonra Qustav Malerin yeni redaktesinde Hamburqda qoyulmus tamasasinda olmusdur Primyeralar Redakte 5 aprel 1874 Vyana An der Vin 1874 Berlin Doyc Teatr 1892 ci ile kimi 500 defe 1874 Budapest 1874 Nyu York 1875 Neapol 1875 Praqa 1875 Stokholm 1876 Amsterdam 1876 Bazel 1876 London 1877 Paris Qaraci adi ile 1880 Kopenhagen 1881 Sankt Peterburq 1894 Vyana 1899 BerlinPersonajlar RedaktePersonajlar SesHenrix von Eyzenstayn tenorRozalinda onun arvadi sopranoAdel Rozalindanin qulluqcusu sopranoIda Adelin bacisi sopranoAlfred musiqi muellimi tenorDoktor Falk notarius baritonDoktor Blind vekil tenorFrank hebsana muduru baritonKnyaz Orlovski mezzosoprano yaxud baritonIvan knyazin qulluqcusu danisiqli rolFros hebsxana gozecisi danisiqli rolBalda qonaqlar ve qulluqcular xoruLibretto Redakte Yarasadan bir sehne I Perde Ayzemstaynin evinde Redakte Evin penceresinin altinda Rozalindaya vurulmus musiqi muellimi Alfred serenada oxuyur Onu ancaq qulluqcu Adel esidir ve gulerek istehza edir Bu zaman Adel bacisi Idadan aldigi mektubu oxuyur Bacisi onu messanat knyaz Orlovskinin teskil etdiyi bala cagirir Adel heyecanlanlidir ve buna cox sevinir aktrisa olmaq arzusundadir ve kyaz ise teatr senetinin himayecisi kimi taninir Rozalinda daxil olur Adel derhal uz gozunu tursudaraq bu axsam bala getmeye gore Rozalindadan izin almaq ucun yalan uyduraraq sevimli xalasinin guya xestelendiyini ve ona bas cekmek istediyini soyleyir Bu zaman Alfred bayirdan Rozalindani sesleyir Erine sedaqetli olan Rozalinda ona hec fikir vermir Bu vaxt qezeb icinde Ayzenstayn vekil Blindle eve gelirler O vekilini bacariqsizligi uzunden mehkemeni udzduguna 8 gun hebsde yatmaga mecbur olduguna gore tenbeh edir Ayzenstayn ile vekil Blind arasinda qizgin mubahise gedir Bundan sonra Blind gedir Rozalinda Ayzenstaynin dostu notar Falkin geldiyini ona xeber verir Falk Ayzenstayni Knyaz Orlovskinin bu gece vereceyi bala devet edir O teklif edir ki Rozalindaya bu axsam hebsxanaya getdiyini desin Eslinde ise dostlar axsam bala seher ise baldan sonra Ayzenstaynin hebsxanaya gedeceyini qerara alirlar Ayzenstayn buna memnunluqla raziliq verir Qemgin gorkem alaraq arvadi Rozalinda ile vidalasir Onlarin ardinca ise bala Adel gedir Qusseli Rozalinda evde tek qalir Bu an Alfred Rozalindani sevdiyini soylemek ucun gelir Sohbetin qizgin caginda hebsxana muduru Frank peyda olur O Ayzenstayni hebs etmek ucun gelmisdir Rozalindani Alfredle birlikde goren Falk sonuncunun Ayzenstayn oldugunu zenn edir Alfred Rozalindani pis veziyyetde qoymamaq ucun ozunu Ayzemstayn kimi qeleme vererek Falkla hebsxanaya getmeye razi olur ve onlar yola dusurler II Perde Knyaz Orlovskinin sarayi bal zali Redakte Qonaqlar icib reqs edib eylenirler Milyoncu knyaz Orlovski darixir Artiq coxdandir onu hec ne eylendirmir Falk ele bir eylence duzeldeceyini hetta kynazin uzunde gulus oyadacagina soz verir Ida ve Adel peyda olurlar Falk Adeli meshur rus aktrisasi kimi cemiyyete teqdim edir Ayzenstayn daxil olur Falk onu ise fransiz markiz Renar kimi teqdim edir Ayzenstayn Adeli gorunce casib qalir Onun qulluqcusunun bala nece dusduyunu sorusur Lakin knyaz ve qonaqlar onun yanildigini Adelin taninmis rus aktrisasi oldugunu tesdiqleyirler Bala gelen hebsxana muduru ise ozunu fransiz sevalyesi Saqri kimi teqdim edir Falk qonaqlara daha bir surpriz teqdim edir Bu maskali namelum macar qrafinyasidir Bu heqiqetde ise Falk terefinden devet olunmus macar qiyafetli Rozalindadir Rozalinda saxta ad altinda Ayzenstayina Adele ve Franka teqdim edilende bir qeder duruxsa da buruze vermir Ayzenstayn ona meftunluqla vuruldugunu soyleyir ve maskasini cixarmagi teveqqi edir Rozalinda imtina ederek onun cib saatini hediyye olaraq qebul edir Macar oldugunu subut etmek ucun Rozalinda macar cardasini oxuyaraq reqs edir Ayzenstayn yeni esqden cox memnundur Qonaqlara letifeler soylemekle onlari eylendirir Falkin heyatinda gulmeli ehveat danisir kcen il maskaraddan sonra operada heddinden artiq icerek serxos olur ayaq uste dura bilmir onda o onu merkezi meydandaki oturacaqlarda yatmaq ucun uzandirir Gulmelisi onda idi ki seher ayildiqdan sonra maskaradda geyndiyi yarasa qiyafetinde evine gedir Butun seher sakinleri ona baxib gulmusdur Ayzenstaynin mezeli ehvelatina knyaz Orlovski ve Falk da qulaq asir Indi menim tedbirlerim aydindir Falk deyir bu yarasanin alcaldilmasina qarsi bir qisasdir Belelikle bal sona catir qonaqlar umumi parcani ifa edirler III Perde Hebsxana Redakte Alfredin muxtelif operalardan ariyalar oxumasi hebsxana gozetcisi Frosun zehlesini tokur Seher acilir Geri donen hebsxana muduru Frosdan gecenin nece kecdiyini sorusur Ele bu zaman Adel ve Ida peyda olurlar Onlar Frankla oyun oynayaraq onu fransiz kimi qebul ederek oz incesenet meharetlerini gosterirler Adel ozunu rus aktrisasi kimi qeleme verir Kiminse geldiyini hiss eden Frank onlari dustaq kamerasinda gizledir Frankin baldan markiz Renar kimi tanidigi Ayzenstayn gelir Ayzenstayn da Franki balda gorduyu sevalye Saqri hesab edir Bu zaman gelen vekil Blind mehkemenin qerara yeniden baxaraq Ayzenstayni gunahsiz saydigini soyleyir Fros Alfredi azad edir Rozalinda daxil olur Bu zaman Rozalinda ile Ayzenstayn arasinda qizgin mubahise bas verir Eri Rozalindadan Alfredin onun adi altinda nece hebse dusmesini izah etmeyi teleb edir Bu zaman Rozalinda balda markiz Renarin ona hediye etdiyi saati gostererek sedaqetsizlikde gunahlandirir Frank Ida ve Adeli kameradan azad edir Bu zaman knyaz Orlovski ve Falk daxil olur Kyaz Adele istedadi muqabilinde sehnede cixis etmesine yardim edeceyine soz verir Ayzenstayn bal cemiyyeti qarsisinda pert olmus olur Belelikle yarasanin qisasi bas tutur Rozalinda erini bagislayir Hami final parcasini oxuyurlar Musiqi nomreleri RedakteEserin musiqi tertibatini solistlerle yanasi dord sesli xor ve simfonik orkestr teskil edir Simfonik orkestrya 2 fleyta pikkolo 2 qoboy 2 Klarnet 2 faqot 4 valtorna 2 trompet 3 trombon tebil ve simli aletler 1 skripka Violinen 2 alt violoncel kontrabas daxildirler Uvertura I PerdeAdel ve Alfred dueti Taeubchen das entflattert ist Adelin ariyasi Hahahaha Rozalinda Ayzenstayn ve vekil triosu Nein mit solchen Advokaten Ayzenstayn ve Falk dueti Komm mit mir zum Souper Rozalinda Ayzenstayn ve Adel triosu So muss allein ich bleiben Rozalinda Ayzenstayn ve Falk triosu Trinke Liebchen trinke schnell II PerdeQonaqlar Ein Souper heut uns winkt Orlovski ve Ayzenstayn dueti Ich lade gern mir Gaeste ein Ansambl Ach meine Herren und Damen Adelin bendi Mein Herr Marquis ein Mann wie Sie Xor Wie fliehen schnell die Stunden fort Rozalinda ve Ayzenstayn dueti saatla Dieser Anstand so manierlich Rozalindanin veeni haqqinda mahnisi Klaenge der Heimat Ansambl Im Feuerstorm der Reben Ansambl Herr Chevalier ich gruesse Sie Ansambl Genug damit genug AntraktIII PerdeFrankin ariyasi Hahaha da bin ich wieder in meinem Palais Adelin ariyasi Spiel ich die Unschuld vom Lande Rozalinda Ayzenstayn ve Alfredin triosu Ich stehe von Zagen Final O Fledermaus o Fledermaus Xarici kecidler Redakte 1 Die Fledermaus operetta librettosu alm Yarasa Uvertura 1 2 Mesa F Opera an encyclopedia of world premieres and significant performances singers composers librettists arias and conductors 1597 2000 Jefferson McFarland amp Company 2007 P 100 ISBN 978 0 7864 0959 4 lt a href https wikidata org wiki Track Q19923798 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3303647 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19923804 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2029233 gt lt a gt Menbe https az wikipedia org w index php title Yarasa operetta amp oldid 4845083, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
