Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Vəba vibrionu (lat. Vibrio cholerae) - vəba xəstəliyinin törədicisidir. Müxtəlif formaları arasında insanda xəstəlik törədən iki seroqrupu - O1 və O139 seroqrupu müəyyən edilmişdir. O1 seroqrupunun iki bivarı var : Klassik bivarı (lat. Vibrio cholerae) 1883-cü ildə R. Kox tərəfindən 1883-cü ildə Hindistan və Misir səfərləri zamanı , El-Tor biovarı (lat. Vibrio El-Tor) isə 1906-cı ildə F. Qotşlix tərəfindən Misirin El-Tor qəsəbəsinin karantin stansiyasında islahdan ölmüş müsəlman zəvvarlarda aşkar olunmuşdur. El-Tor biovarını ÜST 1962-ci ildə qəbul etmişdir. Yuxarıda göstərilən hər iki biovarın İnaba (AC) and Oqava (AB) serotipi mövcuddur 1992-ci ildə Cənub-Şərqi Asiyada (Banqladeş və Hindistan) daha əvvəllər məlum olmayan "O139" seroqrupunun törətdiyi vəba (Banqladeş vəbası) haqqında da məlumatlar əldə edilmişdir.
| Vibrio cholerae | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Vibrio cholerae | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Morfologiyası
Uzunluğu 1.5-4.0, diametri 0.2-0.4 mkm olan, qram-mənfi, bir qədər əyilmiş vergül şəkilli bakteriyadır. Bir qütbündə öz ölçüsündən bir neçə dəfə uzun flagella olduğunu görə aktiv hərəkətlidir. Spor və kapsul əmələ gətimir. Fakultativ anaerobdur, adi qidalı mühitlərdə yaxşı inkişaf edirlər, qələvi mühitləri sevirlər. İnkişafı üçün optimal pH - 7.6-9.0, optimal temperatur 37 °C-dir. Vibrionlar üçün elektiv mühit olan 1%-li peptonlu suyun səthində 6-8 saat ərzində ərp əmələ gətirir. Bərk qidalı mühitlərdə kiçik, dairəvi, şəffaf, kənarları hamar S-koloniyalar əmələ gətirir. TCBS (tiosulfat sitrat ödlü saxarozalı aqar) mühitində sarı koloniyalar əmələ gətirir.
Biokimyəvi aktivliyi
Biokimyəvi cəhətdən aktiv olub saxarolitik, proteolitik və diastatik aktivliyə malikdir. Karbohidratları turşuya qədər parçalayır. Qlükozanı, maltozanı, saxarozanı, manniti, mannozanı parçalayır, arabinozanı isə parçalamır. Bu xüsusiyyətləri mühüm differensial əhəmiyyətə malikdir. Jelatini əridir, kazeini hidroliz edir, dovşan qan plazmasını və südü pıxtalaşdırır, indol əmələ gətirir, hidrogen sulfid əmələ gətirmir. Enterobakteriyalardan və digər vibrionlardan fərqli olaraq oksidaza müsbətdir.
| Əlamətlər | Vibrio cholerae | Vibrio El-tor | Vibrio cholerae O139 |
|---|---|---|---|
| Voqes-Proskauer reaksiyas |  | | |
| Cholerae faqına həssaslığı | |  | |
| El-Tor faqına həssaslığı | | | |
| Toyuq eritrositlərinin aqqlütinasiyası | | | |
| Qoyun eritrositlərinin hemolizi | | | |
| Polimiksinə həssaslığı | | | |
Antigen quruluşu
Vəba vibriounu O-antigeninə (termostabil) və H-antigeninə (termolabil) malikdir. H-antigeni bütün cinsinə aid olduğu üçün qeyri-spesifikdir. O-antigeni isə tip və növ spesifikliyinə malikdir. Vəba vibriounu O-antigeninə görə 150-dən çox seroqrupa (O1, O2, O3 və s.) bölünür ki, Cholera və El-Tor biovarları O1 seroqrupuna daxildirlər.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Veba vibrionu lat Vibrio cholerae veba xesteliyinin toredicisidir Muxtelif formalari arasinda insanda xestelik toreden iki seroqrupu O1 ve O139 seroqrupu mueyyen edilmisdir O1 seroqrupunun iki bivari var Klassik bivari lat Vibrio cholerae 1883 cu ilde R Kox terefinden 1883 cu ilde Hindistan ve Misir seferleri zamani El Tor biovari lat Vibrio El Tor ise 1906 ci ilde F Qotslix terefinden Misirin El Tor qesebesinin karantin stansiyasinda islahdan olmus muselman zevvarlarda askar olunmusdur El Tor biovarini UST 1962 ci ilde qebul etmisdir Yuxarida gosterilen her iki biovarin Inaba AC and Oqava AB serotipi movcuddur 1992 ci ilde Cenub Serqi Asiyada Banqlades ve Hindistan daha evveller melum olmayan O139 seroqrupunun toretdiyi veba Banqlades vebasi haqqinda da melumatlar elde edilmisdir Vibrio choleraeElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Vibrio choleraeBeynelxalq elmi adiVibrio cholerae Filippo Pacini 1854Sekil axtarisiITIS 967647NCBI 666EOL 973240MorfologiyasiUzunlugu 1 5 4 0 diametri 0 2 0 4 mkm olan qram menfi bir qeder eyilmis vergul sekilli bakteriyadir Bir qutbunde oz olcusunden bir nece defe uzun flagella oldugunu gore aktiv hereketlidir Spor ve kapsul emele getimir Fakultativ anaerobdur adi qidali muhitlerde yaxsi inkisaf edirler qelevi muhitleri sevirler Inkisafi ucun optimal pH 7 6 9 0 optimal temperatur 37 C dir Vibrionlar ucun elektiv muhit olan 1 li peptonlu suyun sethinde 6 8 saat erzinde erp emele getirir Berk qidali muhitlerde kicik dairevi seffaf kenarlari hamar S koloniyalar emele getirir TCBS tiosulfat sitrat odlu saxarozali aqar muhitinde sari koloniyalar emele getirir Biokimyevi aktivliyiBiokimyevi cehetden aktiv olub saxarolitik proteolitik ve diastatik aktivliye malikdir Karbohidratlari tursuya qeder parcalayir Qlukozani maltozani saxarozani manniti mannozani parcalayir arabinozani ise parcalamir Bu xususiyyetleri muhum differensial ehemiyyete malikdir Jelatini eridir kazeini hidroliz edir dovsan qan plazmasini ve sudu pixtalasdirir indol emele getirir hidrogen sulfid emele getirmir Enterobakteriyalardan ve diger vibrionlardan ferqli olaraq oksidaza musbetdir Veba toredicisinin differensial elametleri Elametler Vibrio cholerae Vibrio El tor Vibrio cholerae O139Voqes Proskauer reaksiyas Y Y YCholerae faqina hessasligi Y N NEl Tor faqina hessasligi N Y NToyuq eritrositlerinin aqqlutinasiyasi N Y YQoyun eritrositlerinin hemolizi N Y NPolimiksine hessasligi Y N NAntigen qurulusuVeba vibriounu O antigenine termostabil ve H antigenine termolabil malikdir H antigeni butun cinsine aid oldugu ucun qeyri spesifikdir O antigeni ise tip ve nov spesifikliyine malikdir Veba vibriounu O antigenine gore 150 den cox seroqrupa O1 O2 O3 ve s bolunur ki Cholera ve El Tor biovarlari O1 seroqrupuna daxildirler