fbpx
Wikipedia

Coğrafi kəşflər

Avqust 03, 2021

Böyük coğrafi kəşflər və ya sadəcə Coğrafi kəşflər — XV–XVI əsrlərdə Avropalılar tərəfindən yeni ticarət yollarının axtarılması məqsədi ilə başladılan və yeni okeanların, qitələrin kəşf edilməsi ilə nəticələnən tarixi proses.

Xristofor Kolumb Santa Maria adlı gəmisi ilə "Qərbi Hind" adlarını kəşf etmişdir.
Xristofor Kolumbun yeni kəşf olunan sahilləri gəzməsi.

Avropada olan səyyah və dənizçilərdə olan böyük maraq coğrafi kəşflərin başlanmasına böyük təkan vermişdir. Digər tərəfdə orta əsrlərdə Avropada iqtisadi vəziyyətin gərgin olması, insanların yeni zəngin torpaqlar axtarması həvəsini daha da sürətləndirirdi. İlk coğrafi kəşflər Atlantik okeanı və Afrika sahillərindən, fransız və cenoalı gəmiçilər tərəfindən başladılmışdır. Kanar adaları və Azor adalarının kəşf edilməsi, bu səyahətlər nəticəsində mümkün olmuşdur.

Böyük coğrafi kəşflərə hazırlıq dövrü

Böyük coğrafi kəşflərin ilkin mərhələsində bir sıra səbəblər üzündən İspaniya və Portuqaliya digər ölkələrlə müqayisədə qarşıda duran mürəkkəb vəzifələrin yerinə yetirilməsinə daha çox hazır idilər. Məhz bu iki Pireney ölkəsinin səyyahları bir neçə onilliklərdə Afrikanın ətrafını dolanmaqla Şərq ölkələrinə və Amerikaya gedən yolları kəşf etmişlər, Şərq yolunun axtarışı ilə onlar Hindistanı və Qərb yolunun axtarışı ilə isə iki böyük materiki — Şimali və Cənubi Amerikanı kəşf etdilər və öyrəndilər.

Lakin XVI əsrin ortalarından başlayaraq Pireney ölkələri zəbt etdikləri sərvətlər ilə məhdudlaşaraq, yeni torpaqlar axtarışından imtina etdilər və əsas diqqəti tutuqları yerləri əldə saxlamağa yönəltdilər. Göstərilən vaxtdan sonra onların yerinə daha güclü olan İngiltərə və Hollandiya gəldi.

Deməli, Böyük Coğrafi kəşfləri ilkin hazırlayan və həyata keçirən iki Pireney dövləti- İspaniya və Portuqaliya olmuşdur. Böyük coğrafi kəşflər dövrü X.Kolumb və F.Magellanın adları ilə bağlı olsa da, bu bir həqiqətdir ki, həmin dövrdə uzaq dəniz səyahətlərinin elmi və texniki bazasını böyük təkid və həvəslə hazırlayan Portuqaliya şahzadəsi Henrix Dənizçi (1395–1460) olmuşdur. Dənizçi ləqəbi Henrixə XIX əsrdə verilmişdir. Bu adı almasına baxmayaraq, çoxlu ekspedisiyalar təşkil etsə də, onun özü heç bir dəniz səyahətinə çıxmamışdır.

O, hələ gənc ikən 1415-ci ildə Şimali Afrika limanı olan Suyetanın Portuqaliya tərəfindən alınmasında iştirak etmişdir. Hələ orada olarkən öyrənir ki, bu şəhərdən cənuba — Böyük səhranı kəsib keçən və qızılla zəngin olan ölkələrə karvan yolu uzanır. Odur ki, Henrix Dənizçi Afrikanın qərb sahili boyu gəmilər göndərib bu zəngin ölkələrə çatmağa can atırdı. O, bütün ömrünü belə məqsədlərin həyata keçirilməsinə həsr etmişdir.

Henrix Avropanın ən qərb burnu olan San-Visentedə rəsədxana, kosmoqrafiya və dənizçilik məktəbləri təşkil edir və Avropanın hər yerindən buraya ən yaxşı kartoqrafları, astronomları, naviqasiya cihazlarından başı çıxan mütəxəssisləri dəvət edir. Səyahətlər zamanı səmt küləkləri, dəniz axınları, burunlar və adalar haqqında toplanan ən yeni məlumatlar burada qeydiyyata alınırdı. Hindistana dəniz yolu axtarmaq üçün Henrix məktəbi tərəfindən ilbəil Afrikanın sahilləri boyuna Portuqaliya gəmiləri göndərilirdi.

Okean qarşısında qorxu hissi insanlarda hələ böyük idi və hətta bəzən heç nə ilə nəzərə çarpmayan adi bir burun keçilməz maneəyə çevrilirdi. Henrix Dənizçi adamları məcbur edirdi ki, bu qorxunu aradan qaldırsınlar, o əsl dənizçilər tərbiyə edirdi. Elə Afrikanın cənub ucqarındakı Ümid burnunu keçməyin qorxu xofunu məhz onun yetişdirdiyi dənizçilər aradan qaldırdılar.

Portuqaliyalılar hələ lap qədim zamanlardan başlayaraq Afrikanın qərb sahillərini qarış-qarış öyrənirdilər. Henrix Dənizçinin yetişdirmələri isə bu prosesi sürətləndirirdilər. Tezliklə Alvize de Kadamosto Yaşıl Burun adalarını kəşf edir. Afrika sahilləri ilə cənuba hərəkət edən Perri di Sintra 1462-ci ildə lap sahilə yaxın hündür dağlar görür, onun buludlarda gizlənən zirvəsindən pələng nərəsi eşidir və ona görə də bu dağa Syerra-Leone (Pələng dağı) adını verir.

1470–1473-cü illərdə portuqaliyalılar Qvineya körfəzinin sahillərini mənimsəməyə başlayırlar və bu zəngin yerlərə müxtəlif adlar verirlər: Fil Dişi Sahili, Qızıl sahil, Kölə sahil və s. İlk dəfə 1441-ci ildə buradan Avropaya aparılan qara qul əsl sensasiya doğurur. Sonrakı illərdə portuqaliyalıların təşkil etdikləri bir çox ekspedisiyaların başlıca məqsədi rüsvayçı və qeyri-insanı qul ovu idi, belə ki, qul alveri böyük gəlir gətirirdi. Qvineya körfəzindən cənuba hərəkət edən portuqaliyalılar sahilin görkəmli yerlərində daş sütunlar-padranlar qoyurdular. Onun yuxarı hissəsi xaç şəklində olurdu, üzərində isə Portuqaliya kralının və həmin sahilə ilk dəfə çıxan dəniz səyyahının adı yazılırdı.

Padranlar gələcək dəniz səyahətləri üçün oriyentir (mayak) rolunu oynayırdı və Portuqaliyanın bu yerlərin kəşflərində olan üstünlüklərini sübualı hesab olunan Hind okeanına çıxır. Lakin güclü fırtınalar onun gəmilərini əldən elə salır ki, o, həmən burnu "Fırtına burnu" adlandırır. Amma indi biz coğrafiya xəritələrində bu ada rast gəlmirik, ona görə ki, Portuqaliya Kralı II Juan "Fırtına burnu"nu "Ümid burnu" adlandırmağı əmr edir. Çünki Diaşın kəşfi portuqaliyalılara zəngin Hindistana dəniz yolu ilə gedib çıxmaq ümidini verirdi və doğrudan da bundan on il sonra Vasko da Qamanın səyahəti bu ümidi doğrultdu.

Portuqaliyalılar Afrikanın sahilləri ilə hərəkət etdikləri bir vaxtda, digər yerdə Hindistana və Çinə qərb dəniz yolunun axtarılması ideyası yetişirdi. Bu ideya antik coğrafların ideyaları ilə tanışlıq əsasında yaranan ümumi coğrafi baxışlar idi.

Coğrafi kəşflərin başlanmasının başlıca səbəbləri 

  • Avropada çoğrafiya elminin daha geniş öyrənilməsi və gəmiçilik təcrübələrinin genişlənməsi, kompasın kəşfi.
  • Yerli əhalinin Avropada olmayan ancaq başqa dünyalarda (qitələrdə) mövcud olmasından xəbərdar olduqları ədviyyatlar.
  • İspaniya və Portuqaliya dövlətləri tərəfindən yeni mədənlərin kəşf edilməsi üçün gəmiçilərin dəstəklənməsi.
  • Xristianlıq dinin və Avropa mədəniyyətinin digər dünyalarda yaşayan insanlar arasında yayılmaq istənməsi.
  • Elm sahəsində əldə olunan uğurlardan sonra, başqa ərazilərdə yaşayan insanların öyrənilməsinə marağın artması.
  • Uzun məsafəyə hərəkət etməsi üçün nəzərdə tutulmuş mümkün olan gəmilərin hazırlanması.
  • Kompasın kəşf edilməsi.

Xristofor Kolumb (1451–1506), 1492-ci ildə Amerika qitəsini kəşf edərkən, ucuz və qısa bir yolla Asiyaya getmək istəyirdi. Orta əsrlərdə yaşayan bir dənizçi və səyyahların əsas məqsədləri Hindistana gedən dəniz yollarını tapmaq və həmin ölkə ilə ticarət əlaqələri qurmaq olmuşdur. Hindistana quru yolu ilə gedən yol Anadolu və Qafqaz ərazilərindən keçirdi. Həmin dövrdə bu ərazilər Osmanlı imperiyasının nəzarəti altında olduğundan Venesiyalı tacirlərdən yüksək gömrük vergisi alınırdı. Bu səbəbdən Avropalı tacirlər alternativ ticarət yollarının axtarılması ilə məşğul idilər. XV əsrdə Avropada belə bir təsəvvür yaranmışdı ki, Hindistana catan hər bir dənizçi və ya tacir dərhal varlanacaq. XV–XVI əsrlərdə ipək parça, baharat və ədviyyat kimi dəyərli məmulatlar yalnız Hindistanda mövcud idi və belə mallara Avropada böyük təlabat vardı.

Portuqal səyyahı Bartolomeu Diaşın Ümid burnunu kəşf etməsi, Hindistana gedən yolun tapılması istiqamətində böyük irəliləyişə səbəb oldu. Ancaq Bartolomeu Diaşın gəmi heyəti tropik qızdımra xəstəliyinə yoluxduğundan onun Hindistana getməsi baş tutmamışdır. Digər bir portuqal səyyahı Vasko da Qama 1498-ci ildə aylarla davam edən səyahətin ardından sonunda Hindistana çatdı. Fernan Magellan 1519–1522-ci il dünya səyahətində dünyanın yuvarlaq şəkildə olduğunu sübut etmiş oldu. Venesiyalı səyyah Marko Polo Asiya qitəsinə səyahəti zamanı burada gördükləri əsasında Marko Polonun kitabını yazdı. Bu kitab vasitəsi ilə Avropalıların Asiya və Şərq xalqları haqqında məlumatları daha da genişləndi.

Coğrafi kəşflərin nəticələri

Coğrafi kəşflər Avropada yaşayan yerli xalqın xammal məmulatları ilə daha yaxşı təmin olunması ilə nəticələndi. Kəşf olunan ərazilərdə yaşayan xalqlar, Avropalılara nisbətdə texnika və hərb sahəsində çox geri qalırdılar. Bu səbəbdən kəşf olunan ərazilərdə yaşayan xalqlar asanlıqla, Avropalıların əsarətinə düşürdülər. Bununla da müstəmləkəçilik adı verilən əsarət forması başlamış oldu. Avropalılar kəşf olunan ərazilərə başlıça olarak 3 qrup şəxs göndərirdilər. Bunlardan biri rahiblər idi. Rahiblərin işi yerli əhalini xristianlıqlaşdırmaqdan ibarət olmuşdur. Cəngavərlər yerli əhalinin mübarizə əzmini qırmağa, tacirlər isə daha əlverişli ticarət yollarını axtarılması ilə məşğul olurdu. Coğrafi kəşflərin bir çoxu yerli əhali üçün faciə ilə nəticələnmişdir.

İspan konkistador Ernan Kortesin Meksikada yaşayan yerli astek xalqını çoğrafi kəşflər adı ilə məhv etməsini buna misal göstərmək olar. Fransisko Pizarro isə Peruda yaşayan yerli ink xalqının kralını əsir almış və əvəzində isə böyük miqdarda qızıl tələb etmişdir. Qızılı aldıqdan sonra isə kralı öldürülməsinə əmr vermişdir. Coğrafi kəşflərdə uğurların əldə olunmasının əsas səbəblərindən biridə, Avropalıların bu kəşflərə yaxşı şəkildə hazırlanmaları olmuşdur. XV əsrdə taxta olmuş Portuqaliya kralı Henri tərəfindən açılmış dənizçilik məktəbi Vasko da Qama və Barlatemo Dias kimi dənizçiləri yetişdirmişdir.

Böyük coğrafi kəşflər

XV əsrin ikinci yarısından XVII əsrin ortalarınadək Böyük coğrafi kəşflər zamanı Avropa dənizçiləri və səyyahları əvvəllər məlum olmayan dənizləri və okeanları, adaları və materikləri kəşf etdilər, ilk dünya səyahətinə çıxdılar, Yerin kürə şəklində olmasını əməli surətdə sübuta yetirdilər. Naməlum ölkələrin axtarılması üçün əsas stimul əsrlər boyu Şərq malları almaq üçün Avropadan Şərqə axan qızıla hərisliyin olması idi. Bundan başqa, Şərqə gedən quru ticarət yolları Osmanlı imperiyasının əlində idi. Buna görə də Avropa dənizçiləri özlərinin Hindistana və Çinə gedən yollarını axtarmağa başladılar. Həm də dəniz yolları quru yollara nisbətən daha əlverişli və təhlükəsiz idi. İlk dəfə olaraq Hindistana gedən yolları Portuqaliya dənizçiləri axtarmağa başladılar. 1486–87-ci illərdə Bartolomeu Diaşın ekspedisiyası Afrikanın cənub ucqarlarına çatmışdı. Diaş Afrikanı cənubdan ötüb-keçmiş ilk avropalıdır.

Geri qayıdarkən Ümid burnunu kəşf etmişdir (1488). 1492-ci ildə Kolumbun ispan kralı tərəfindən maliyyələşdirilən üç ekspedisiyası sayəsində Amerika kəşf və tədqiq olundu. 1498-ci ildə Afrikanı ötüb-keçən Vasko da Qama Hindistana çatdı. 1513-cü ildə ispan konkistadoru Nunyes Balboa Panama bərzəxini keçərək Sakit okeanı kəşf etdi. 1519–22-ci illərdə Fernando Magellan dənizlə ilk dövr-aləm səyahətinə çıxdı. 1642–44-cü illərdə holland dənizçisi Abel Tasman Tasmaniya, Yeni Zelandiya adalarını və yeni Avstraliya materikini kəşf etdi. 1648-ci ildə rus dənizçisi Semyon Dejnyov Şimal Buzlu okeanı boyunca Qərbi Asiyaya səyahət etdi və Asiyanı Amerikadan ayıran boğazı (sonralar Berinq boğazı adlandırılmışdır) kəşf etdi. Böyük coğrafi kəşflər avropalıların geniş müstəmləkələr tutmasının əsasını qoydu, Avropada əmtəə istehsalının artmasına təsir etdi, dünya ticarətinin meydana çıxmasına səbəb oldu.

Ədəbiyyat

  • Castillo, Bernal Díaz del, John Michael Cohen (1963) [1632]. The conquest of New Spain. Penguin Classics. ISBN 0-14-044123-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Galvano, Antonio (2004-03-01) [1563year=2004]. The Discoveries of the World from Their First Original Unto the Year of Our Lord 1555, issued by the Hakluyt Society. Kessinger Publishing. ISBN 0-7661-9022-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Linschoten, Jan Huyghen van (2004) [1598]. Voyage to Goa and Back, 1583–1592, with His Account of the East Indies: From Linschoten's Discourse of Voyages, in 1598. New Delhi, AES. ISBN 81-206-1928-5.
  • Pires, Tomé, Armando Cortesão, Francisco Rodrigues (1990) [1512]. The Suma oriental of Tome Pires: an account of the East, from the Red Sea to China, written in Malacca and India in 1512–1515; and, The book of Francisco Rodrigues: Pilot-Major of the armada that discovered Banda and the Moluccas. Asian Educational Services. ISBN 81-206-0535-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Mancall, Peter C. (2006). Travel narratives from the age of discovery: an anthology. Oxford University Press US. ISBN 0-19-515597-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • "Real Cédula aprobando la capitulación concedida por Carlos V a Francisco Pizarro para la conquista y población del Perú" (ispan). Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes. İstifadə tarixi: 17 June 2010.
  • Abu-Lughod, Janet (1991). Before European Hegemony: the world system a.d. 1250–1350. Oxford University Press US. ISBN 0-19-506774-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Anderson, James Maxwell (2000). The history of Portugal. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-31106-4. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Arciniegas, Germán (1978). Amerigo and the New World: The Life & Times of Amerigo Vespucci. Octagon Books. ISBN 0-374-90280-1.
  • Armesto, Felipe Fernandez (2006). Pathfinders: A Global History of Exploration. W.W. Norton & Company. ISBN 0-393-06259-7.
  • Arnold, David (2002). The Age of Discovery, 1400–1600, Lancaster pamphlets. Routledge. ISBN 0-415-27996-8. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Boxer, Charles Ralph (1969). The Portuguese Seaborne Empire 1415–1825. Hutchinson. ISBN 0-09-131071-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Boxer, Charles Ralph (1977). The Dutch seaborne empire, 1600–1800. Taylor & Francis. ISBN 0-09-131051-2. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Braudel, Fernand (1992) [1979]. The Wheels of Commerce, vol. II of Civilization and Capitalism 15th–18th Century. University of California Press. ISBN 0-520-08115-3. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Braudel, Fernand (1992) [1985]. The perspective of the world. University of California Press. ISBN 0-520-08116-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Brook, Timothy (1998). The Confusions of Pleasure: Commerce and Culture in Ming China. University of California Press. ISBN 0-520-22154-0. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Burns, William E. (2001). The scientific revolution: an encyclopædia. ABC-CLIO. ISBN 0-87436-875-8. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Butel, Paul (1999). The Atlantic. Routledge. ISBN 0-415-10690-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Cole, Juan Ricardo (2002). Sacred Space and Holy War. I.B.Tauris. ISBN 1-86064-736-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Cook, Noble David (1998). Born to die: disease and New World conquest, 1492–1650. Cambridge University Press. ISBN 0-521-62730-3. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Crosby, Alfred W., Jr (2003) [1972]. The Columbian Exchange: Biological and Cultural Consequences of 1492;30th Anniversary Edition. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-98092-8. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Cromer, Alan (1995). Uncommon Sense: The Heretical Nature of Science. Oxford University Press US. ISBN 0-19-509636-3. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Crow, John A. (1992). The Epic of Latin America. University of California Press. ISBN 0-520-07723-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Daus, Ronald (1983). Die Erfindung des Kolonialismus. Wuppertal/Germany: Peter Hammer Verlag. ISBN 3-87294-202-6.
  • Davenport, Frances Gardiner (1917). European Treaties Bearing on the History of the United States and Its Dependencies to 1648. Washington, D.C.: Carnegie Institute of Washington. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • De Lamar, Jensen (1992). Renaissance Europe: age of recovery and reconciliation. D.C. Heath. ISBN 0-669-20007-7.
  • Diffie, Bailey (1977). Foundations of the Portuguese Empire, 1415–1580. University of Minnesota Press. ISBN 0-8166-0782-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Diffie, Bailey (1960). Prelude to empire: Portugal overseas before Henry the Navigator. University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-5049-5. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Dymytryshyn, Basil, E. A. P. Crownhart-Vaughan, Thomas Vaughan (1985). Russia's conquest of Siberia, 1558–1700: a documentary record (Russian). Western Imprints, The Press of the Oregon Historical Society. ISBN 0-8032-5049-5. İstifadə tarixi: 2016-02-10.
  • Donkin, R. A. (2003). Between east and west: the Moluccas and the traffic in spices up to the arrival of Europeans. Memoirs of the American Philosophical Society, DIANE Publishing. ISBN 0-87169-248-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Dunn, Ross E. (2004). The adventures of Ibn Battuta, a Muslim traveler of the fourteenth century. University of California Press. ISBN 0-520-24385-4. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Dunton, Larkin (1896). The World and Its People. Silver, Burdett.
  • Ebrey, Patricia Buckley, Anne Walthall, James B. Palais (2006–2008). East Asia: A Cultural, Social, and Political History. Houghton Mifflin. ISBN 0-618-13384-4. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Fisher, Raymond H. (1981). The Voyage of Semen Dezhnev in 1648. The Hakluyt Society. ISBN 0-904180-07-7.
  • Fiske, John (1892–2009). The Discovery of America: With Some Account of Ancient America and the Spanish Conquest. Houghton Mifflin. ISBN 1-110-32015-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Forbes, Jack D. (1993). Africans and Native Americans: the language of race and the evolution of Red-Black peoples. University of Illinois Press. ISBN 0-252-06321-X. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Gernet, Jacques (1962). Daily life in China, on the eve of the Mongol invasion, 1250–1276. Stanford University Press. ISBN 0-8047-0720-0. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Gitzen, Garry (2011). Francis Drake in Nehalem Bay 1579, Setting the Historical Record Straight. Fort Nehalem. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Goodrich, Luther Carrington, Chao-ying Fang, Ming Biographical History Project Committee -Association for Asian Studies. (1976). Dictionary of Ming biography, 1368–1644. Columbia University Press. ISBN 0-231-03833-X.
  • Gutierrez, Ramon A, and Richard J. Orsi (1998). Contested Eden: California before the Gold Rush. University of California Press. ISBN 978-0-520-21274-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Hacquebord, Louwrens (September 1995). "In Search of Het Behouden Huys: A Survey of the Remains of the House of Willem Barentsz on Novaya Zemlya" (PDF). Arctic. 48 (3): 250. doi:10.14430/arctic1246. 27 March 2009 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-03-08.
  • Hochstrasser, Julie (2007). Still life and trade in the Dutch golden age. Yale University Press. ISBN 0-300-10038-8.
  • Howard, David and John Ayers (1978). China for the West: Chinese Porcelain and other Decorative Arts for Export, Illustrated from the Mottahedeh Collection. London and New York: Sotheby Parke Bernet.
  • Lach, Donald F., Edwin J. Van Kley (1998). Asia in the Making of Europe, Volume III: A Century of Advance. Book 3: Southeast Asia. University of Chicago Press. ISBN 0-226-46768-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Lawson, Edward W. (2007). The Discovery of Florida and Its Discoverer Juan Ponce de Leon. Kessinger Publishing. ISBN 1-4325-6124-3.
  • Lincoln, W. Bruce (2007) [1994]. The Conquest of a Continent: Siberia and the Russians. Cornell University Press. ISBN 0-8014-8922-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Locke, John (1824). The works of John Locke: in nine volumes, Volume 9" The history of navigation. C. and J. Rivington. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Mancall, Peter C. (1999). "The Age of Discovery" in The Challenge of American History, ed. Louis Masur. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6222-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Medina (1974) [1918]. El Piloto Juan Fernandez descubridor de las islas que ilevan su hombre, y Juan Jufre, armador de la expedicion que hizo en busca de otras en el mar del zur (ispan). Gabriela Mistral. ISBN 0-313-32043-8.
  • Milton, Giles (1999). Nathaniel's Nutmeg. London: Sceptre. ISBN 978-0-340-69676-7.
  • Morison, Samuel Eliot (2007) [1942]. Admiral of the Ocean Sea: The Life of Christopher Columbus. Read Books. ISBN 1-4067-5027-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Mutch, T. D. (1942). The First Discovery of Australia. Sydney: Journal of the Royal Australian Historical Society. 29 June 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Newitt, Malyn D.D. (2005). A History of Portuguese Overseas Expansion, 1400–1668. Routledge. ISBN 0-415-23979-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Nowell, Charles E. (1947). The Discovery of the Pacific: A Suggested Change of Approach. The Pacific Historical Review (Volume XVI, Number 1). (#apostrophe_markup)
  • Otfinoski, Steven (2004). Vasco Nuñez de Balboa: explorer of the Pacific. Marshall Cavendish. ISBN 0-7614-1609-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Pacey, Arnold (1991). Technology in world civilization: a thousand-year history. MIT Press. ISBN 0-262-66072-5. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Paine, Lincoln P. (2000). Ships of discovery and exploration. Houghton Mifflin Harcourt,. ISBN 0-395-98415-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Parry, J.H. (1981). The age of reconnaissance. University of California Press. ISBN 0-520-04235-2. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Parry, J.H. (1981). The Discovery of the Sea. University of California Press. ISBN 0-520-04237-9. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Penrose, Boies (1955). Travel and Discovery in the Renaissance:1420–1620. Harvard University Press. ISBN 0-689-70153-5.
  • Pfoundes, C. (1882). Notes on the History of Eastern Adventure, Exploration, and Discovery, and Foreign Intercourse with Japan. Transactions of the Royal Historical Society (Volume X).
  • Restall, Matthew (2004). Seven Myths of the Spanish Conquest. Oxford University Press. ISBN 0-19-517611-1. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Russell-Wood, A. J. R. (1998). The Portuguese empire, 1415–1808: a world on the move. JHU Press. ISBN 0-8018-5955-7. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Spence, Jonathan D. (1999). The Chan's Great Continent: China in Western Minds. W.W. Norton & Co. ISBN 0-393-31989-X.
  • Spufford, Peter (1989). Money and its Use in Medieval Europe. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-37590-8. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Bagrow, Leo, R. A. Skelton (1964). History of cartography. Transaction Publishers, 2009. ISBN 1-4128-1154-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Synge, J.B. (2007) [1912]. A Book of Discovery. Yesterday's Classics. ISBN 1-59915-192-8. 10 June 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Tamura, Eileen H.; Linda K. Mention; Noren W. Lush; Francis K.C. Tsui; Warren Cohen (1997). China: Understanding Its Past. University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-1923-3. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Tracy, James D. (1994). Handbook of European History 1400–1600: Late Middle Ages, Renaissance, and Reformation. Boston: Brill Academic Publishers. ISBN 90-04-09762-7.
  • Tsai, Shih-Shan Henry (2002). Perpetual Happiness: The Ming Emperor Yongle. University of Washington Press. ISBN 978-0-295-98124-6. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Volker, T. (1971). Porcelain and the Dutch East India Company: as recorded in the Dagh-registers of Batavia Castle, those of Hirado and Deshima and other contemporary papers, 1602–1682. E. J. Brill,.
  • Walton, Timothy R. (1994). The Spanish Treasure Fleets. Pineapple Press (FL). ISBN 1-56164-049-2. İstifadə tarixi: 2011-06-16.
  • Weddle, Robert S. (1985). Spanish Sea: the Gulf Of Mexico in North American Discovery, 1500–1685. Texas A&M University Press. ISBN 0-89096-211-1.
  • Wilford, John Noble (1982). The Mapmakers, the Story of the Great Pioneers in Cartography from Antiquity to Space Age. Vintage Books, Random House. ISBN 0-394-75303-8.
  • Zweig, Stefan (2007) [1938]. Conqueror of the Seas–The Story of Magellan. Read Books. ISBN 1-4067-6006-4. İstifadə tarixi: 2011-06-16.

Digər saytlarda oxşar axtarışlar

  Vikianbarda Coğrafi kəşflər ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Böyük coğrafi kəşflərə hazırlıq dövrü (XV əsr)
  • Böyük coğrafi kəşflər dövrü (XV–XVII əsrlər) — kayzen.az
  • Böyük coğrafi kəşflər və müstəmləkəçilik erasının başlanması — kayzen.az

Avqust 03, 2021
coğrafi, kəşflər, böyük, coğrafi, kəşflər, sadəcə, əsrlərdə, avropalılar, tərəfindən, yeni, ticarət, yollarının, axtarılması, məqsədi, ilə, başladılan, yeni, okeanların, qitələrin, kəşf, edilməsi, ilə, nəticələnən, tarixi, proses, xristofor, kolumb, santa, mar. Boyuk cografi kesfler ve ya sadece Cografi kesfler XV XVI esrlerde Avropalilar terefinden yeni ticaret yollarinin axtarilmasi meqsedi ile basladilan ve yeni okeanlarin qitelerin kesf edilmesi ile neticelenen tarixi proses Xristofor Kolumb Santa Maria adli gemisi ile Qerbi Hind adlarini kesf etmisdir Xristofor Kolumbun yeni kesf olunan sahilleri gezmesi Avropada olan seyyah ve denizcilerde olan boyuk maraq cografi kesflerin baslanmasina boyuk tekan vermisdir Diger terefde orta esrlerde Avropada iqtisadi veziyyetin gergin olmasi insanlarin yeni zengin torpaqlar axtarmasi hevesini daha da suretlendirirdi Ilk cografi kesfler Atlantik okeani ve Afrika sahillerinden fransiz ve cenoali gemiciler terefinden basladilmisdir Kanar adalari ve Azor adalarinin kesf edilmesi bu seyahetler neticesinde mumkun olmusdur Mundericat 1 Boyuk cografi kesflere hazirliq dovru 2 Cografi kesflerin baslanmasinin baslica sebebleri 3 Cografi kesflerin neticeleri 4 Boyuk cografi kesfler 5 Edebiyyat 6 Diger saytlarda oxsar axtarislarBoyuk cografi kesflere hazirliq dovru RedakteBoyuk cografi kesflerin ilkin merhelesinde bir sira sebebler uzunden Ispaniya ve Portuqaliya diger olkelerle muqayisede qarsida duran murekkeb vezifelerin yerine yetirilmesine daha cox hazir idiler Mehz bu iki Pireney olkesinin seyyahlari bir nece onilliklerde Afrikanin etrafini dolanmaqla Serq olkelerine ve Amerikaya geden yollari kesf etmisler Serq yolunun axtarisi ile onlar Hindistani ve Qerb yolunun axtarisi ile ise iki boyuk materiki Simali ve Cenubi Amerikani kesf etdiler ve oyrendiler Lakin XVI esrin ortalarindan baslayaraq Pireney olkeleri zebt etdikleri servetler ile mehdudlasaraq yeni torpaqlar axtarisindan imtina etdiler ve esas diqqeti tutuqlari yerleri elde saxlamaga yoneltdiler Gosterilen vaxtdan sonra onlarin yerine daha guclu olan Ingiltere ve Hollandiya geldi Demeli Boyuk Cografi kesfleri ilkin hazirlayan ve heyata keciren iki Pireney dovleti Ispaniya ve Portuqaliya olmusdur Boyuk cografi kesfler dovru X Kolumb ve F Magellanin adlari ile bagli olsa da bu bir heqiqetdir ki hemin dovrde uzaq deniz seyahetlerinin elmi ve texniki bazasini boyuk tekid ve hevesle hazirlayan Portuqaliya sahzadesi Henrix Denizci 1395 1460 olmusdur Denizci leqebi Henrixe XIX esrde verilmisdir Bu adi almasina baxmayaraq coxlu ekspedisiyalar teskil etse de onun ozu hec bir deniz seyahetine cixmamisdir O hele genc iken 1415 ci ilde Simali Afrika limani olan Suyetanin Portuqaliya terefinden alinmasinda istirak etmisdir Hele orada olarken oyrenir ki bu seherden cenuba Boyuk sehrani kesib kecen ve qizilla zengin olan olkelere karvan yolu uzanir Odur ki Henrix Denizci Afrikanin qerb sahili boyu gemiler gonderib bu zengin olkelere catmaga can atirdi O butun omrunu bele meqsedlerin heyata kecirilmesine hesr etmisdir Henrix Avropanin en qerb burnu olan San Visentede resedxana kosmoqrafiya ve denizcilik mektebleri teskil edir ve Avropanin her yerinden buraya en yaxsi kartoqraflari astronomlari naviqasiya cihazlarindan basi cixan mutexessisleri devet edir Seyahetler zamani semt kulekleri deniz axinlari burunlar ve adalar haqqinda toplanan en yeni melumatlar burada qeydiyyata alinirdi Hindistana deniz yolu axtarmaq ucun Henrix mektebi terefinden ilbeil Afrikanin sahilleri boyuna Portuqaliya gemileri gonderilirdi Okean qarsisinda qorxu hissi insanlarda hele boyuk idi ve hetta bezen hec ne ile nezere carpmayan adi bir burun kecilmez maneeye cevrilirdi Henrix Denizci adamlari mecbur edirdi ki bu qorxunu aradan qaldirsinlar o esl denizciler terbiye edirdi Ele Afrikanin cenub ucqarindaki Umid burnunu kecmeyin qorxu xofunu mehz onun yetisdirdiyi denizciler aradan qaldirdilar Portuqaliyalilar hele lap qedim zamanlardan baslayaraq Afrikanin qerb sahillerini qaris qaris oyrenirdiler Henrix Denizcinin yetisdirmeleri ise bu prosesi suretlendirirdiler Tezlikle Alvize de Kadamosto Yasil Burun adalarini kesf edir Afrika sahilleri ile cenuba hereket eden Perri di Sintra 1462 ci ilde lap sahile yaxin hundur daglar gorur onun buludlarda gizlenen zirvesinden peleng neresi esidir ve ona gore de bu daga Syerra Leone Peleng dagi adini verir 1470 1473 cu illerde portuqaliyalilar Qvineya korfezinin sahillerini menimsemeye baslayirlar ve bu zengin yerlere muxtelif adlar verirler Fil Disi Sahili Qizil sahil Kole sahil ve s Ilk defe 1441 ci ilde buradan Avropaya aparilan qara qul esl sensasiya dogurur Sonraki illerde portuqaliyalilarin teskil etdikleri bir cox ekspedisiyalarin baslica meqsedi rusvayci ve qeyri insani qul ovu idi bele ki qul alveri boyuk gelir getirirdi Qvineya korfezinden cenuba hereket eden portuqaliyalilar sahilin gorkemli yerlerinde das sutunlar padranlar qoyurdular Onun yuxari hissesi xac seklinde olurdu uzerinde ise Portuqaliya kralinin ve hemin sahile ilk defe cixan deniz seyyahinin adi yazilirdi Padranlar gelecek deniz seyahetleri ucun oriyentir mayak rolunu oynayirdi ve Portuqaliyanin bu yerlerin kesflerinde olan ustunluklerini subuali hesab olunan Hind okeanina cixir Lakin guclu firtinalar onun gemilerini elden ele salir ki o hemen burnu Firtina burnu adlandirir Amma indi biz cografiya xeritelerinde bu ada rast gelmirik ona gore ki Portuqaliya Krali II Juan Firtina burnu nu Umid burnu adlandirmagi emr edir Cunki Diasin kesfi portuqaliyalilara zengin Hindistana deniz yolu ile gedib cixmaq umidini verirdi ve dogrudan da bundan on il sonra Vasko da Qamanin seyaheti bu umidi dogrultdu Portuqaliyalilar Afrikanin sahilleri ile hereket etdikleri bir vaxtda diger yerde Hindistana ve Cine qerb deniz yolunun axtarilmasi ideyasi yetisirdi Bu ideya antik cograflarin ideyalari ile tanisliq esasinda yaranan umumi cografi baxislar idi Cografi kesflerin baslanmasinin baslica sebebleri Redakte Xristofor Kolumb Avropada cografiya elminin daha genis oyrenilmesi ve gemicilik tecrubelerinin genislenmesi kompasin kesfi Yerli ehalinin Avropada olmayan ancaq basqa dunyalarda qitelerde movcud olmasindan xeberdar olduqlari edviyyatlar Ispaniya ve Portuqaliya dovletleri terefinden yeni medenlerin kesf edilmesi ucun gemicilerin desteklenmesi Xristianliq dinin ve Avropa medeniyyetinin diger dunyalarda yasayan insanlar arasinda yayilmaq istenmesi Elm sahesinde elde olunan ugurlardan sonra basqa erazilerde yasayan insanlarin oyrenilmesine maragin artmasi Uzun mesafeye hereket etmesi ucun nezerde tutulmus mumkun olan gemilerin hazirlanmasi Kompasin kesf edilmesi Xristofor Kolumb 1451 1506 1492 ci ilde Amerika qitesini kesf ederken ucuz ve qisa bir yolla Asiyaya getmek isteyirdi Orta esrlerde yasayan bir denizci ve seyyahlarin esas meqsedleri Hindistana geden deniz yollarini tapmaq ve hemin olke ile ticaret elaqeleri qurmaq olmusdur Hindistana quru yolu ile geden yol Anadolu ve Qafqaz erazilerinden kecirdi Hemin dovrde bu eraziler Osmanli imperiyasinin nezareti altinda oldugundan Venesiyali tacirlerden yuksek gomruk vergisi alinirdi Bu sebebden Avropali tacirler alternativ ticaret yollarinin axtarilmasi ile mesgul idiler XV esrde Avropada bele bir tesevvur yaranmisdi ki Hindistana catan her bir denizci ve ya tacir derhal varlanacaq XV XVI esrlerde ipek parca baharat ve edviyyat kimi deyerli memulatlar yalniz Hindistanda movcud idi ve bele mallara Avropada boyuk telabat vardi Portuqal seyyahi Bartolomeu Diasin Umid burnunu kesf etmesi Hindistana geden yolun tapilmasi istiqametinde boyuk irelileyise sebeb oldu Ancaq Bartolomeu Diasin gemi heyeti tropik qizdimra xesteliyine yoluxdugundan onun Hindistana getmesi bas tutmamisdir Diger bir portuqal seyyahi Vasko da Qama 1498 ci ilde aylarla davam eden seyahetin ardindan sonunda Hindistana catdi Fernan Magellan 1519 1522 ci il dunya seyahetinde dunyanin yuvarlaq sekilde oldugunu subut etmis oldu Venesiyali seyyah Marko Polo Asiya qitesine seyaheti zamani burada gordukleri esasinda Marko Polonun kitabini yazdi Bu kitab vasitesi ile Avropalilarin Asiya ve Serq xalqlari haqqinda melumatlari daha da genislendi Cografi kesflerin neticeleri RedakteCografi kesfler Avropada yasayan yerli xalqin xammal memulatlari ile daha yaxsi temin olunmasi ile neticelendi Kesf olunan erazilerde yasayan xalqlar Avropalilara nisbetde texnika ve herb sahesinde cox geri qalirdilar Bu sebebden kesf olunan erazilerde yasayan xalqlar asanliqla Avropalilarin esaretine dusurduler Bununla da mustemlekecilik adi verilen esaret formasi baslamis oldu Avropalilar kesf olunan erazilere baslica olarak 3 qrup sexs gonderirdiler Bunlardan biri rahibler idi Rahiblerin isi yerli ehalini xristianliqlasdirmaqdan ibaret olmusdur Cengaverler yerli ehalinin mubarize ezmini qirmaga tacirler ise daha elverisli ticaret yollarini axtarilmasi ile mesgul olurdu Cografi kesflerin bir coxu yerli ehali ucun facie ile neticelenmisdir Ispan konkistador Ernan Kortesin Meksikada yasayan yerli astek xalqini cografi kesfler adi ile mehv etmesini buna misal gostermek olar Fransisko Pizarro ise Peruda yasayan yerli ink xalqinin kralini esir almis ve evezinde ise boyuk miqdarda qizil teleb etmisdir Qizili aldiqdan sonra ise krali oldurulmesine emr vermisdir Cografi kesflerde ugurlarin elde olunmasinin esas sebeblerinden biride Avropalilarin bu kesflere yaxsi sekilde hazirlanmalari olmusdur XV esrde taxta olmus Portuqaliya krali Henri terefinden acilmis denizcilik mektebi Vasko da Qama ve Barlatemo Dias kimi denizcileri yetisdirmisdir Boyuk cografi kesfler Redakte Vasko da Qama XV esrin ikinci yarisindan XVII esrin ortalarinadek Boyuk cografi kesfler zamani Avropa denizcileri ve seyyahlari evveller melum olmayan denizleri ve okeanlari adalari ve materikleri kesf etdiler ilk dunya seyahetine cixdilar Yerin kure seklinde olmasini emeli suretde subuta yetirdiler Namelum olkelerin axtarilmasi ucun esas stimul esrler boyu Serq mallari almaq ucun Avropadan Serqe axan qizila herisliyin olmasi idi Bundan basqa Serqe geden quru ticaret yollari Osmanli imperiyasinin elinde idi Buna gore de Avropa denizcileri ozlerinin Hindistana ve Cine geden yollarini axtarmaga basladilar Hem de deniz yollari quru yollara nisbeten daha elverisli ve tehlukesiz idi Ilk defe olaraq Hindistana geden yollari Portuqaliya denizcileri axtarmaga basladilar 1486 87 ci illerde Bartolomeu Diasin ekspedisiyasi Afrikanin cenub ucqarlarina catmisdi Dias Afrikani cenubdan otub kecmis ilk avropalidir Geri qayidarken Umid burnunu kesf etmisdir 1488 1492 ci ilde Kolumbun ispan krali terefinden maliyyelesdirilen uc ekspedisiyasi sayesinde Amerika kesf ve tedqiq olundu 1498 ci ilde Afrikani otub kecen Vasko da Qama Hindistana catdi 1513 cu ilde ispan konkistadoru Nunyes Balboa Panama berzexini kecerek Sakit okeani kesf etdi 1519 22 ci illerde Fernando Magellan denizle ilk dovr alem seyahetine cixdi 1642 44 cu illerde holland denizcisi Abel Tasman Tasmaniya Yeni Zelandiya adalarini ve yeni Avstraliya materikini kesf etdi 1648 ci ilde rus denizcisi Semyon Dejnyov Simal Buzlu okeani boyunca Qerbi Asiyaya seyahet etdi ve Asiyani Amerikadan ayiran bogazi sonralar Berinq bogazi adlandirilmisdir kesf etdi Boyuk cografi kesfler avropalilarin genis mustemlekeler tutmasinin esasini qoydu Avropada emtee istehsalinin artmasina tesir etdi dunya ticaretinin meydana cixmasina sebeb oldu Edebiyyat RedakteCastillo Bernal Diaz del John Michael Cohen 1963 1632 The conquest of New Spain Penguin Classics ISBN 0 14 044123 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Galvano Antonio 2004 03 01 1563year 2004 The Discoveries of the World from Their First Original Unto the Year of Our Lord 1555 issued by the Hakluyt Society Kessinger Publishing ISBN 0 7661 9022 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Linschoten Jan Huyghen van 2004 1598 Voyage to Goa and Back 1583 1592 with His Account of the East Indies From Linschoten s Discourse of Voyages in 1598 New Delhi AES ISBN 81 206 1928 5 Pires Tome Armando Cortesao Francisco Rodrigues 1990 1512 The Suma oriental of Tome Pires an account of the East from the Red Sea to China written in Malacca and India in 1512 1515 and The book of Francisco Rodrigues Pilot Major of the armada that discovered Banda and the Moluccas Asian Educational Services ISBN 81 206 0535 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Mancall Peter C 2006 Travel narratives from the age of discovery an anthology Oxford University Press US ISBN 0 19 515597 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Real Cedula aprobando la capitulacion concedida por Carlos V a Francisco Pizarro para la conquista y poblacion del Peru ispan Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes Istifade tarixi 17 June 2010 Abu Lughod Janet 1991 Before European Hegemony the world system a d 1250 1350 Oxford University Press US ISBN 0 19 506774 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Anderson James Maxwell 2000 The history of Portugal Greenwood Publishing Group ISBN 0 313 31106 4 Istifade tarixi 2011 06 16 Arciniegas German 1978 Amerigo and the New World The Life amp Times of Amerigo Vespucci Octagon Books ISBN 0 374 90280 1 Armesto Felipe Fernandez 2006 Pathfinders A Global History of Exploration W W Norton amp Company ISBN 0 393 06259 7 Arnold David 2002 The Age of Discovery 1400 1600 Lancaster pamphlets Routledge ISBN 0 415 27996 8 Istifade tarixi 2011 06 16 Boxer Charles Ralph 1969 The Portuguese Seaborne Empire 1415 1825 Hutchinson ISBN 0 09 131071 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Boxer Charles Ralph 1977 The Dutch seaborne empire 1600 1800 Taylor amp Francis ISBN 0 09 131051 2 Istifade tarixi 2011 06 16 Braudel Fernand 1992 1979 The Wheels of Commerce vol II of Civilization and Capitalism 15th 18th Century University of California Press ISBN 0 520 08115 3 Istifade tarixi 2011 06 16 Braudel Fernand 1992 1985 The perspective of the world University of California Press ISBN 0 520 08116 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Brook Timothy 1998 The Confusions of Pleasure Commerce and Culture in Ming China University of California Press ISBN 0 520 22154 0 Istifade tarixi 2011 06 16 Burns William E 2001 The scientific revolution an encyclopaedia ABC CLIO ISBN 0 87436 875 8 Istifade tarixi 2011 06 16 Butel Paul 1999 The Atlantic Routledge ISBN 0 415 10690 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Cole Juan Ricardo 2002 Sacred Space and Holy War I B Tauris ISBN 1 86064 736 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Cook Noble David 1998 Born to die disease and New World conquest 1492 1650 Cambridge University Press ISBN 0 521 62730 3 Istifade tarixi 2011 06 16 Crosby Alfred W Jr 2003 1972 The Columbian Exchange Biological and Cultural Consequences of 1492 30th Anniversary Edition Greenwood Publishing Group ISBN 0 275 98092 8 Istifade tarixi 2011 06 16 Cromer Alan 1995 Uncommon Sense The Heretical Nature of Science Oxford University Press US ISBN 0 19 509636 3 Istifade tarixi 2011 06 16 Crow John A 1992 The Epic of Latin America University of California Press ISBN 0 520 07723 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Daus Ronald 1983 Die Erfindung des Kolonialismus Wuppertal Germany Peter Hammer Verlag ISBN 3 87294 202 6 Davenport Frances Gardiner 1917 European Treaties Bearing on the History of the United States and Its Dependencies to 1648 Washington D C Carnegie Institute of Washington Istifade tarixi 2011 06 16 De Lamar Jensen 1992 Renaissance Europe age of recovery and reconciliation D C Heath ISBN 0 669 20007 7 Diffie Bailey 1977 Foundations of the Portuguese Empire 1415 1580 University of Minnesota Press ISBN 0 8166 0782 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Diffie Bailey 1960 Prelude to empire Portugal overseas before Henry the Navigator University of Nebraska Press ISBN 0 8032 5049 5 Istifade tarixi 2011 06 16 Dymytryshyn Basil E A P Crownhart Vaughan Thomas Vaughan 1985 Russia s conquest of Siberia 1558 1700 a documentary record Russian Western Imprints The Press of the Oregon Historical Society ISBN 0 8032 5049 5 Istifade tarixi 2016 02 10 Donkin R A 2003 Between east and west the Moluccas and the traffic in spices up to the arrival of Europeans Memoirs of the American Philosophical Society DIANE Publishing ISBN 0 87169 248 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Dunn Ross E 2004 The adventures of Ibn Battuta a Muslim traveler of the fourteenth century University of California Press ISBN 0 520 24385 4 Istifade tarixi 2011 06 16 Dunton Larkin 1896 The World and Its People Silver Burdett Ebrey Patricia Buckley Anne Walthall James B Palais 2006 2008 East Asia A Cultural Social and Political History Houghton Mifflin ISBN 0 618 13384 4 Istifade tarixi 2011 06 16 Fisher Raymond H 1981 The Voyage of Semen Dezhnev in 1648 The Hakluyt Society ISBN 0 904180 07 7 Fiske John 1892 2009 The Discovery of America With Some Account of Ancient America and the Spanish Conquest Houghton Mifflin ISBN 1 110 32015 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Forbes Jack D 1993 Africans and Native Americans the language of race and the evolution of Red Black peoples University of Illinois Press ISBN 0 252 06321 X Istifade tarixi 2011 06 16 Gernet Jacques 1962 Daily life in China on the eve of the Mongol invasion 1250 1276 Stanford University Press ISBN 0 8047 0720 0 Istifade tarixi 2011 06 16 Gitzen Garry 2011 Francis Drake in Nehalem Bay 1579 Setting the Historical Record Straight Fort Nehalem Istifade tarixi 2011 06 16 Goodrich Luther Carrington Chao ying Fang Ming Biographical History Project Committee Association for Asian Studies 1976 Dictionary of Ming biography 1368 1644 Columbia University Press ISBN 0 231 03833 X Gutierrez Ramon A and Richard J Orsi 1998 Contested Eden California before the Gold Rush University of California Press ISBN 978 0 520 21274 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Hacquebord Louwrens September 1995 In Search of Het Behouden Huys A Survey of the Remains of the House of Willem Barentsz on Novaya Zemlya PDF Arctic 48 3 250 doi 10 14430 arctic1246 27 March 2009 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2009 03 08 Hochstrasser Julie 2007 Still life and trade in the Dutch golden age Yale University Press ISBN 0 300 10038 8 Howard David and John Ayers 1978 China for the West Chinese Porcelain and other Decorative Arts for Export Illustrated from the Mottahedeh Collection London and New York Sotheby Parke Bernet Lach Donald F Edwin J Van Kley 1998 Asia in the Making of Europe Volume III A Century of Advance Book 3 Southeast Asia University of Chicago Press ISBN 0 226 46768 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Lawson Edward W 2007 The Discovery of Florida and Its Discoverer Juan Ponce de Leon Kessinger Publishing ISBN 1 4325 6124 3 Lincoln W Bruce 2007 1994 The Conquest of a Continent Siberia and the Russians Cornell University Press ISBN 0 8014 8922 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Locke John 1824 The works of John Locke in nine volumes Volume 9 The history of navigation C and J Rivington Istifade tarixi 2011 06 16 Mancall Peter C 1999 The Age of Discovery in The Challenge of American History ed Louis Masur Johns Hopkins University Press ISBN 0 8018 6222 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Medina 1974 1918 El Piloto Juan Fernandez descubridor de las islas que ilevan su hombre y Juan Jufre armador de la expedicion que hizo en busca de otras en el mar del zur ispan Gabriela Mistral ISBN 0 313 32043 8 Milton Giles 1999 Nathaniel s Nutmeg London Sceptre ISBN 978 0 340 69676 7 Morison Samuel Eliot 2007 1942 Admiral of the Ocean Sea The Life of Christopher Columbus Read Books ISBN 1 4067 5027 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Mutch T D 1942 The First Discovery of Australia Sydney Journal of the Royal Australian Historical Society 29 June 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 06 16 Newitt Malyn D D 2005 A History of Portuguese Overseas Expansion 1400 1668 Routledge ISBN 0 415 23979 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Nowell Charles E 1947 The Discovery of the Pacific A Suggested Change of Approach The Pacific Historical Review Volume XVI Number 1 apostrophe markup Otfinoski Steven 2004 Vasco Nunez de Balboa explorer of the Pacific Marshall Cavendish ISBN 0 7614 1609 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Pacey Arnold 1991 Technology in world civilization a thousand year history MIT Press ISBN 0 262 66072 5 Istifade tarixi 2011 06 16 Paine Lincoln P 2000 Ships of discovery and exploration Houghton Mifflin Harcourt ISBN 0 395 98415 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Parry J H 1981 The age of reconnaissance University of California Press ISBN 0 520 04235 2 Istifade tarixi 2011 06 16 Parry J H 1981 The Discovery of the Sea University of California Press ISBN 0 520 04237 9 Istifade tarixi 2011 06 16 Penrose Boies 1955 Travel and Discovery in the Renaissance 1420 1620 Harvard University Press ISBN 0 689 70153 5 Pfoundes C 1882 Notes on the History of Eastern Adventure Exploration and Discovery and Foreign Intercourse with Japan Transactions of the Royal Historical Society Volume X Restall Matthew 2004 Seven Myths of the Spanish Conquest Oxford University Press ISBN 0 19 517611 1 Istifade tarixi 2011 06 16 Russell Wood A J R 1998 The Portuguese empire 1415 1808 a world on the move JHU Press ISBN 0 8018 5955 7 Istifade tarixi 2011 06 16 Spence Jonathan D 1999 The Chan s Great Continent China in Western Minds W W Norton amp Co ISBN 0 393 31989 X Spufford Peter 1989 Money and its Use in Medieval Europe Cambridge UK Cambridge University Press ISBN 0 521 37590 8 Istifade tarixi 2011 06 16 Bagrow Leo R A Skelton 1964 History of cartography Transaction Publishers 2009 ISBN 1 4128 1154 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Synge J B 2007 1912 A Book of Discovery Yesterday s Classics ISBN 1 59915 192 8 10 June 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 06 16 Tamura Eileen H Linda K Mention Noren W Lush Francis K C Tsui Warren Cohen 1997 China Understanding Its Past University of Hawaii Press ISBN 0 8248 1923 3 Istifade tarixi 2011 06 16 Tracy James D 1994 Handbook of European History 1400 1600 Late Middle Ages Renaissance and Reformation Boston Brill Academic Publishers ISBN 90 04 09762 7 Tsai Shih Shan Henry 2002 Perpetual Happiness The Ming Emperor Yongle University of Washington Press ISBN 978 0 295 98124 6 Istifade tarixi 2011 06 16 Volker T 1971 Porcelain and the Dutch East India Company as recorded in the Dagh registers of Batavia Castle those of Hirado and Deshima and other contemporary papers 1602 1682 E J Brill Walton Timothy R 1994 The Spanish Treasure Fleets Pineapple Press FL ISBN 1 56164 049 2 Istifade tarixi 2011 06 16 Weddle Robert S 1985 Spanish Sea the Gulf Of Mexico in North American Discovery 1500 1685 Texas A amp M University Press ISBN 0 89096 211 1 Wilford John Noble 1982 The Mapmakers the Story of the Great Pioneers in Cartography from Antiquity to Space Age Vintage Books Random House ISBN 0 394 75303 8 Zweig Stefan 2007 1938 Conqueror of the Seas The Story of Magellan Read Books ISBN 1 4067 6006 4 Istifade tarixi 2011 06 16 Diger saytlarda oxsar axtarislar Redakte Vikianbarda Cografi kesfler ile elaqeli mediafayllar var Boyuk cografi kesflere hazirliq dovru XV esr Boyuk cografi kesfler dovru XV XVII esrler kayzen az Boyuk cografi kesfler ve mustemlekecilik erasinin baslanmasi kayzen azMenbe https az wikipedia org w index php title Cografi kesfler amp oldid 5931286, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.