Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ukrayna coğrafiyası — Şərqi Avropa düzənliyinin tərkibində yerləşən ölkələrin əksəriyyətinin coğrafiyasından əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir. Ukrayna Rusiya Federasiyasından sonra Avropada yerləşən ərazicə ikinci ən böyük ölkədir. Ukraynanın müxtəlif regionları fərqli coğrafi xüsusiyyətlərə malikdir.
| Ukrayna coğrafiyası | |
|---|---|
 | |
| Qitə | Avropa |
| Region | Şərqi Avropa |
| Koordinatlar | 49°00'ş.e, 32°00'ş.u. |
| Sahə |
|
| Sahil xəttinin uzunluğu | 2782 km |
| Sərhədlər | 6999,982 km |
| Ən yüksək nöqtə | 2 061 m () |
| Ən alçaq nöqtə | —5 m () |
| Ən böyük çay | Dnepr(1 121 km) |
| Ən böyük göl | (149 km²) |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafi mövqeyi
Azov dənizi və Qara dənizin şimal sahilləri boyu uzanan Ukrayna strateji mövqeyə malikdir. Ukrayna qərbdən Polşa, Slovakiya, Macarıstan , şimaldan Belarusiya , cənub-qərbdən Moldova və Rumıniya, şərqdən Rusiya ilə həmsərhəddir. Ərazisinin çox hissəsi Böyük Avropa düzənliyinin tərkibində yerləşir. Ümumilikdə Ukrayna Qara dəniz sahili boyu çöllüklər və materikin ortalarına doğru mülayim meşə zonası iki biom arasında bölünür. Qərbi regionlar Karpat dağlarının üstünlük təşkil etdiyi alp dağlarına bənzər ərazilərdə yerləşir.
Karpat dağlarının şimal hissəsi Ukraynanın qərb hissəsini əhatə edir. Ukrayna ərazisinin çox hissəsini Qara dənizin şimal regionlarının çöllükləri tutur. Ukraynanın ərazisi demək olar ki, Dnepr çayı ilə yarıdan bölünür. Bu çay Dnestr və Cənubi Buq çaylarının mənsəbinin yaxınlığında Qara dənizə tökülür. Ukrayna Rusiya ilə ən uzun sərhəddə malikdir və sərhəd xətləri Azov dənizinə qədər davam edir.
Ərazi
Ukraynanın ümumi coğrafi ərazisi 603,550 kvadrat kilometrdir. Ukraynanın ümumi sərhəd əraziləri 4,558 kilometr təşkil edir.
Ukrayna ərazisinin çoxu münbit düzənliklər (və ya çöllüklər) və yaylalardan ibarətdir. Torpağın istifadəsi baxımından, Ukrayna ərazisinin 58%-i əkinə yararlı torpaqlar hesab olunur. Bu torpaqların 2% daimi əkin, 13%-i daimi otlaq, 18%-i meşə və meşə massivi, 9%-i isə digər məqsədlər üçün istifadə olunur.
Dağlar Azov dənizindən Ukraynanın qərbinə doğru azalır. Ölkənin qərb regionunda Karpat dağları var və bəzi eroziyaya məruz qalmış dağlar Azov dənizinin şərqi yaxınlığındadır. Ukraynanın ən hündür zirvəsi dəniz səviyyəsindən 2061 metr yüksəklikdə yerləşən [ru] zirvəsidir.
İqlim
Ukrayna qışı soyuq və yayı isti keçən mülayim kontinental iqlimə malikdir. Ukraynanın iqliminə Atlantik okeanından gələn mülayim hava kütlələri təsir edir. Ukraynada yağıntı qeyri-mütənasib bölündüyündən, qərb və şimal hissələrə yağıntı çox, şərq və cənub şərq hissələrə isə yağıntı daha az düşür. Ölkədə iyun və iyul ayları rütubətli aylardır. Fevral isə ən quru aydır.
Təbii ehtiyatlar
Ukraynada əhəmiyyətli təbii ehtiyatlara daxildir: dəmir filizi, daş kömür, manqan, təbii qaz, neft, duz, kükürd, qrafit, titan, maqnezium, kaolin, nikel, civə, meşə materialı və əkinə yararlı torpaqlar.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Статистичний збірник «Регіони України» 2012. Частина І 2017-07-12 at the Wayback Machine (ukr.) стр.21
- Земельний фонд України станом на 1 січня 2012 року 2012-10-14 at the Wayback Machine (ukr.) Державне агентство земельних ресурсів України
- Національна доповідь про стан навколишнього природного середовища в Україні у 2011 році. 2012 [ölü keçid] (ukr.) səh.40
- Офіційний сайт Державної прикордонної служби України (ДПСУ), 2013 2012-12-22 at the Wayback Machine (ukr.) Інтерактивна мапа
- Інформаційно-довідковий сайт "Україна". 2013-07-23 at the Wayback Machine (ukr.) Державний кордон України
- Статистичний збірник "Україна 2011" 2012 2019-11-15 at the Wayback Machine (ukr.) səh.4
- Kottek, M.; J. Grieser; C. Beck; B. Rudolf; F. Rubel. "World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated" (PDF). Meteorol. Z. 15 (3). 2006: 259–263. doi:10.1127/0941-2948/2006/0130. 2012-03-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2015-04-17.
- Ukraine. (2010). In Encyclopædia Britannica. Yoxlanılıb 17 aprel 2015, Encyclopædia Britannica Online: Ukraine 2011-08-05 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
- Coğrafiyası (ing.)
- Ukrayna coğrafiyası (ing.)
- География Украины
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ukrayna cografiyasi Serqi Avropa duzenliyinin terkibinde yerlesen olkelerin ekseriyyetinin cografiyasindan ehemiyyetli derecede ferqlenir Ukrayna Rusiya Federasiyasindan sonra Avropada yerlesen erazice ikinci en boyuk olkedir Ukraynanin muxtelif regionlari ferqli cografi xususiyyetlere malikdir Ukrayna cografiyasiQite AvropaRegion Serqi AvropaKoordinatlar 49 00 s e 32 00 s u Sahe 44 sahesine gore yeri 603 549 de yure 96 su 4Sahil xettinin uzunlugu 2782 kmSerhedler 6999 982 km Rusiya 2302 04 km Moldova 1222 km Belorusiya 975 2 km Ruminiya 613 8 km Polsa 542 39 km Macaristan 136 7 km Slovakiya 97 852 kmEn yuksek noqte 2 061 m En alcaq noqte 5 m En boyuk cay Dnepr 1 121 km En boyuk gol 149 km Vikianbarda elaqeli mediafayllarKiyev Cerniqov Cernivtsi Dnepropetrovsk Donetsk Xarkov Lvov Odessa Sevastopol Ujqorod Hoverla Simferopol Ivano Frankivsk Sumi Svyatoqorsk Cernobil Vinnitsya LutskUkraynanin xeritesiCografi movqeyiAzov denizi ve Qara denizin simal sahilleri boyu uzanan Ukrayna strateji movqeye malikdir Ukrayna qerbden Polsa Slovakiya Macaristan simaldan Belarusiya cenub qerbden Moldova ve Ruminiya serqden Rusiya ile hemserheddir Erazisinin cox hissesi Boyuk Avropa duzenliyinin terkibinde yerlesir Umumilikde Ukrayna Qara deniz sahili boyu collukler ve materikin ortalarina dogru mulayim mese zonasi iki biom arasinda bolunur Qerbi regionlar Karpat daglarinin ustunluk teskil etdiyi alp daglarina benzer erazilerde yerlesir Karpat daglarinin simal hissesi Ukraynanin qerb hissesini ehate edir Ukrayna erazisinin cox hissesini Qara denizin simal regionlarinin collukleri tutur Ukraynanin erazisi demek olar ki Dnepr cayi ile yaridan bolunur Bu cay Dnestr ve Cenubi Buq caylarinin mensebinin yaxinliginda Qara denize tokulur Ukrayna Rusiya ile en uzun serhedde malikdir ve serhed xetleri Azov denizine qeder davam edir EraziUkraynanin umumi cografi erazisi 603 550 kvadrat kilometrdir Ukraynanin umumi serhed erazileri 4 558 kilometr teskil edir Ukrayna erazisinin coxu munbit duzenlikler ve ya collukler ve yaylalardan ibaretdir Torpagin istifadesi baximindan Ukrayna erazisinin 58 i ekine yararli torpaqlar hesab olunur Bu torpaqlarin 2 daimi ekin 13 i daimi otlaq 18 i mese ve mese massivi 9 i ise diger meqsedler ucun istifade olunur Daglar Azov denizinden Ukraynanin qerbine dogru azalir Olkenin qerb regionunda Karpat daglari var ve bezi eroziyaya meruz qalmis daglar Azov denizinin serqi yaxinligindadir Ukraynanin en hundur zirvesi deniz seviyyesinden 2061 metr yukseklikde yerlesen ru zirvesidir IqlimUkrayna qisi soyuq ve yayi isti kecen mulayim kontinental iqlime malikdir Ukraynanin iqlimine Atlantik okeanindan gelen mulayim hava kutleleri tesir edir Ukraynada yaginti qeyri mutenasib bolunduyunden qerb ve simal hisselere yaginti cox serq ve cenub serq hisselere ise yaginti daha az dusur Olkede iyun ve iyul aylari rutubetli aylardir Fevral ise en quru aydir Tebii ehtiyatlarUkraynada ehemiyyetli tebii ehtiyatlara daxildir demir filizi das komur manqan tebii qaz neft duz kukurd qrafit titan maqnezium kaolin nikel cive mese materiali ve ekine yararli torpaqlar Hemcinin baxUkrayna relyefiIstinadlarStatistichnij zbirnik Regioni Ukrayini 2012 Chastina I 2017 07 12 at the Wayback Machine ukr str 21 Zemelnij fond Ukrayini stanom na 1 sichnya 2012 roku 2012 10 14 at the Wayback Machine ukr Derzhavne agentstvo zemelnih resursiv Ukrayini Nacionalna dopovid pro stan navkolishnogo prirodnogo seredovisha v Ukrayini u 2011 roci 2012 olu kecid ukr seh 40 Oficijnij sajt Derzhavnoyi prikordonnoyi sluzhbi Ukrayini DPSU 2013 2012 12 22 at the Wayback Machine ukr Interaktivna mapa Informacijno dovidkovij sajt Ukrayina 2013 07 23 at the Wayback Machine ukr Derzhavnij kordon Ukrayini Statistichnij zbirnik Ukrayina 2011 2012 2019 11 15 at the Wayback Machine ukr seh 4 Kottek M J Grieser C Beck B Rudolf F Rubel World Map of the Koppen Geiger climate classification updated PDF Meteorol Z 15 3 2006 259 263 doi 10 1127 0941 2948 2006 0130 2012 03 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2015 04 17 Ukraine 2010 In Encyclopaedia Britannica Yoxlanilib 17 aprel 2015 Encyclopaedia Britannica Online Ukraine 2011 08 05 at the Wayback MachineXarici kecidlerCografiyasi ing Ukrayna cografiyasi ing Geografiya Ukrainy