Svaneti üsyanı — 1921-ci ildə Gürcüstanın Svaneti bölgəsində Sovet-bolşevik hakimiyyətinə qarşı baş tutmuş üsyan. Üsyan həmin ilin dekabr ayında Sovet-bolşevik birləşmələri tərəfindən yatırılmışdır.
Üsyan Qırmızı Ordunun Gürcüstanı işğal etməsindən və Gürcüstan SSR-nin qurulmasından (1921-ci ilin fevral-mart ayları) bir qədər sonra, Qərbi Gürcüstanın dağlıq bölgələrindən olan Svanetidə baş vermişdir. Yerli əhali arasında ilk iğtişaşlar 1921-ci ilin may ayına təsadüf edir. Üsyan sürətlə genişləndi və Gürcüstandakı keçid höküməti sayılan Gürcüstanın İnqilab Komitəsinə (yaxud Revkom) qarşı müqavimət göstərməyə başladı. Mosostr Dadeşkeliani, Nestor Gardapxadze və Bidzina Pirvelinin rəhbərlik etdiyi partizan dəstələri sentyabr ayında Svanetidə yerləşən Qırmızı Ordu qüvvələrini tərksilah etdilər. Onların sonrakı planı Gürcüstanın ikinci böyük şəhəri olan Kutaisinin nəzarətini ələ keçirmək idi.
Üsyanın getdikcə genişlənərək ümummilli səciyyə daşıması və vətəndaş müharibəsinə çevrilməsi ilə qarşı-qarşıya qalan Gürcüstan İnqilab Komitəsi üsyançıları "siyasi quldurlar" adlandırdı və 7 oktyabr 1921-ci il tarixində onlara qarşı xüsusi cəza dəstələrinin yaradılması ilə bağlı əmr verdi. 15 noyabr 1921-ci ildə Sovet rəsmiləri Svaneti üsyançılarının sayının 1600 nəfər olduğunu və onların Gürcüstan Milli-Demokratik Partiyası tərəfindən koordinasiya edildiklərini qeyd etdilər.
Svanetidəki döyüşlər altı ay davam etdi. Sovet qoşunları döyüşlərdə üstünlük əldə etdilər və üsyanın qonşu bölgələrə yayılmasının qarşısını aldılar. 1921-ci ilin dekabrında Qırmızı Ordunun da dəstəyi ilə üsyan yatırıldı. Üsyana rəhbərlik edən şəxslər edam edildilər və ərazidə sərt repressiya tədbirləri görüldü. Svanetiya üsyanının yatırılması Gürcüstanın əsas müxalifət partiyalarını daha sıx əməkdaşlıq əlaqələri qurmağa məcbur etdi. Qiyamdan 3 il sonra, 1924-cü ilin avqustunda Gürcüstanda Sovet hakimiyyətinə qarşı ümumi üsyan qaldırıldı (bax : Avqust qiyamı). Lakin həmin üsyan da uğursuzluqla nəticələndi və 5 sentyabr 1924-cü ildə yatırıldı.
İstinadlar
Бурдиашвили, Майя. Национально-освободительное движение в Грузии в 1921—1924 годах. — Телави, 2013.
Советский период. travelgeorgia.ru. İstifadə tarixi : 5 noyabr 2015.
ვალერი ბენიძე (Valeri Benidze) (1991), 1924 წლის აჯანყება საქართველოში (1924 Uprising in Georgia), p. 10. Tbilisi: სამშობლო ("Samshoblo") (gürc.)
Jones, Stephen F. (October 1988), "The Establishment of Soviet Power in Transcaucasia: The Case of Georgia 1921–1928". Soviet Studies 40, No. 4: 616-639
Avqust 04, 2021
svaneti, üsyanı, 1921, svaneti, üsyanı, 1921, ildə, gürcüstanın, svaneti, bölgəsində, sovet, bolşevik, hakimiyyətinə, qarşı, baş, tutmuş, üsyan, üsyan, həmin, ilin, dekabr, ayında, sovet, bolşevik, birləşmələri, tərəfindən, yatırılmışdır, svaneti, üsyanıəsas, . Svaneti usyani 1921 ci ilde Gurcustanin Svaneti bolgesinde Sovet bolsevik hakimiyyetine qarsi bas tutmus usyan Usyan hemin ilin dekabr ayinda Sovet bolsevik birlesmeleri terefinden yatirilmisdir 1 Svaneti usyaniEsas munaqise Qizil Ordunun Gurcustani isgaliTarix 1921 ci ilin may dekabr aylariYeri SvanetiNeticesi Usyan yatirildiMunaqise terefleriYerli usyancilarGurcustan Milli Demokrtik Partiyasi Qizil OrduGurcustan Inqilab KomitesiTereflerin quvvesi1600 nefer Sovet resmilerine gore Usyan RedakteUsyan Qirmizi Ordunun Gurcustani isgal etmesinden ve Gurcustan SSR nin qurulmasindan 1921 ci ilin fevral mart aylari bir qeder sonra Qerbi Gurcustanin dagliq bolgelerinden olan Svanetide bas vermisdir Yerli ehali arasinda ilk igtisaslar 1921 ci ilin may ayina tesaduf edir Usyan suretle genislendi ve Gurcustandaki kecid hokumeti sayilan Gurcustanin Inqilab Komitesine yaxud Revkom qarsi muqavimet gostermeye basladi 2 Mosostr Dadeskeliani Nestor Gardapxadze ve Bidzina Pirvelinin rehberlik etdiyi partizan desteleri sentyabr ayinda Svanetide yerlesen Qirmizi Ordu quvvelerini terksilah etdiler Onlarin sonraki plani Gurcustanin ikinci boyuk seheri olan Kutaisinin nezaretini ele kecirmek idi Usyanin getdikce genislenerek umummilli seciyye dasimasi ve vetendas muharibesine cevrilmesi ile qarsi qarsiya qalan 3 Gurcustan Inqilab Komitesi usyancilari siyasi quldurlar adlandirdi ve 7 oktyabr 1921 ci il tarixinde onlara qarsi xususi ceza destelerinin yaradilmasi ile bagli emr verdi 15 noyabr 1921 ci ilde Sovet resmileri Svaneti usyancilarinin sayinin 1600 nefer oldugunu ve onlarin Gurcustan Milli Demokratik Partiyasi terefinden koordinasiya edildiklerini qeyd etdiler 4 Svanetideki doyusler alti ay davam etdi Sovet qosunlari doyuslerde ustunluk elde etdiler ve usyanin qonsu bolgelere yayilmasinin qarsisini aldilar 1921 ci ilin dekabrinda Qirmizi Ordunun da desteyi ile usyan yatirildi Usyana rehberlik eden sexsler edam edildiler ve erazide sert repressiya tedbirleri goruldu Svanetiya usyaninin yatirilmasi Gurcustanin esas muxalifet partiyalarini daha six emekdasliq elaqeleri qurmaga mecbur etdi Qiyamdan 3 il sonra 1924 cu ilin avqustunda Gurcustanda Sovet hakimiyyetine qarsi umumi usyan qaldirildi bax Avqust qiyami 5 Lakin hemin usyan da ugursuzluqla neticelendi ve 5 sentyabr 1924 cu ilde yatirildi Istinadlar Redakte Burdiashvili Majya Nacionalno osvoboditelnoe dvizhenie v Gruzii v 1921 1924 godah Telavi 2013 Sovetskij period travelgeorgia ru Istifade tarixi 5 noyabr 2015 Knight Amy W 1993 Beria Stalin s First Lieutenant p 26 Princeton University Press Princeton New Jersey ISBN 0 691 01093 5 ვალერი ბენიძე Valeri Benidze 1991 1924 წლის აჯანყება საქართველოში 1924 Uprising in Georgia p 10 Tbilisi სამშობლო Samshoblo gurc Jones Stephen F October 1988 The Establishment of Soviet Power in Transcaucasia The Case of Georgia 1921 1928 Soviet Studies 40 No 4 616 639Menbe https az wikipedia org w index php title Svaneti usyani 1921 amp oldid 5960274, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
