Müzəffər Derəfşi

Müzəffər Derəfşi (1924, Bakı – 26 yanvar 2014) — Azərbaycanlı yazıçı, şair, jurnalist, 21 Azər hərəkatının iştirakçısı.

Müzəffər Derəfşi
Doğum tarixi	1924(1924)
Doğum yeri	Bakı, Bakı qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	26 yanvar 2014(2014-01-26) (89–90 yaşında)
Fəaliyyəti	yazıçı, şair, jurnalist
Üzvlüyü	Azərbaycan Yazıçılar Birliyi, "Dostlar görüşü"^[d]
Mükafatları
Müzəffər Derəfşi Vikimənbədə
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

İlk illəri

Müzəffər Derəfşi 1924-cü ildə Bakıda anadan olub. (?) (?)

Daha sonra ailəsi ilə birlikdə İrana sürgün olunub. 1941-ci ildən etibarən əsərləri "Azərbaycan", "Fəryad", "Vətən yolunda", "Azad millət", "Yeni Şəfəq" qəzetlərində çap olunub.1944-cü ildə Təbriz Kollecini bitirib və müəllimlik etməyə başlayıb. Azərbaycan Şairlər Məclisinin üzvü olub.

"21 Azər" hərəkatında iştirak edib və fədai dəstələrinin üzvü olub. 1945-ci il noyabrın 20-də Təbrizdə Ərk teatrında Azərbaycan Xalq Konqresi fəaliyyətə başladı. Müzəffər Derəfşi də Azərbaycan Xalq Konqresində nümayəndə kimi iştirak edib.^[11]

1946-cı ilin mart ayında milli-demokratik hərəkatda iştirak etdiyi üçün ilə təltif olunub. Azərbaycan Milli Hökuməti dövründə Təbriz Kollecində işləyib.

Sonrakı illəri

Azərbaycan Milli Hökuməti dağıldıqdan sonra həbs olunub. 1947-ci ildə həbsdən azad olunub və Tehranda yaşamağa başlayıb. Tehranda yaşadığı dövrdə siyasi fəaliyyətini davam etdirdiyi üçün həbs olunub və Əhvaz şəhərinə iki illik sürgün olunub. 1950-ci ilədək Əhvazda sürgündə yaşayır. Burda da siyasi fəaliyyətini davam etdirdiyi üçün təqiblərə məruz qalıb. Həbs təhlükəsi olduğu üçün Əhvazdan qaçıb bir müddət Tehran və Zəncan şəhərlərində adını dəyişərək "Abbas Sirani" adı ilə siyasi fəaliyyətinə davam edib. 1951-1952-ci illərdə "Bəşəriyyət", "Bəşir ayəndə","Çilingər" və “Azərbaycan" qəzetlərində müxtəlif imzalarla şeir və məqalələri çap olunub. Bu qəzetlərdə "Mimdal","M.Bəşur" və "Müzəffər" imzalarından istifadə edib. 1953-cü ildə İranda baş vermiş dövlət çevrilişindən sonra "Abbas Sirani" adı ilə həbs olunub. İki il Qəsri Qacar həbsxanasında saxlanılıb. 1956-cı ildə həbsdən azad olunub və Tehranda yaşamağa başlayıb. Burada ailə qurub və Tehran Universitetində fəlsəfə fakültəsində təhsil almağa başlayıb. 1966-cı ildə master dərəcəsi alıb.

1971-ci ildən Tehranda yaradılmış "Dostlar görüşü" ədəbi dərnəyinin görüşlərində iştirak etməyə başlayıb. İran İslam İnqilabından sonra Təbrizdə fəaliyyət göstərməyə başlayan "Təbriz Şairlər Məclisin"nin görüşlərində iştirak edib. 1981-ci ildə Tehranda yaşayan azərbaycanlı ziyalılar Gəncəli Səbahi, Əliqulu Katibi, Haşım Tərlan, Əmini, Əhməd Bəradəran, Əziz Möhsini, Rəhim Dəqiq və Müzəffər Derəfşinin iştirakı ilə “Əncümən- e Azərbaycan” təşkilatı yaradılıb. Müzəffər Derəfşi bu təşkilatın jurnalının baş katibi təyin olunub. 1981-ci ilə qədər müəllimlik edib. Elə həmin ildə "Təbrizim" adlı şeirlər kitabı çap olunub. 1987-ci ildə yaradılmış “Həbib Sahir” adına ədəbi məclisin üzvü olub.

1992-ci ildə Müzəffər Derəfşi, Haşım Tərlan, Mirzə Şəhrək, Rəhim Kaviyan, Əli Zirək, Məcid Hüseyni və Kərim Qurbanzadə ilə birlikdə "Sabir Ədəbi Əncüməni"ni yaradıb və özü də cəmiyyətin sədri olub. Cəmiyyətin təşkilatçılığı ilə 2006-cı ildə Tehranda "Əndişə" Mədəniyyət evində Səməd Vurğunun 100 illik yubileyi qeyd olunub.

1996-cı ildə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü seçilib.

1999-cu ildə "Mənzum xatirələr", 2004-cü ildə "Təbriz-e mən", 2005-ci ildə "Hicran və Vüsal bər nam-e xəyal" kitabları çap olunub. Bu dövrdə "Varlıq" və "İnqilab yolunda" jurnallarında yazıları ilə çıxış edib.

Müzəffər Derəfşi 2014-cü il yanvarın 26-da dünyasını dəyişib.

Azərbaycanın İrandakı səfirliyindən AZƏRTAC-a bildirmişlər ki, xalq şairi Səməd Vurğunun yüzillik yubileyi münasibəti ilə bu ölkədə bir sıra tədbirlər keçirilmişdir.

Mənbə

İstinadlar

1. İsmayılov, Güləddin. ""Şairlər məclisi"nin fəal üzvü Müzəffər Derəfşi". ADFMK (az.). 2023-08-21. İstifadə tarixi: 2025-09-17.
2. "Təqvim 10-14 fevral". medeniyyet.info.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2025-09-17.
3. Yumpu.com. "Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi 2010 - Azərbaycan Milli Kitabxanası". yumpu.com (ingilis). İstifadə tarixi: 2025-09-17.
4. Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyati Antologiyası, 1988. səh. 200
5. Muğanlı, Eldar. ""شاعرلر مجلسی"ندن یادگار ایکی قوجامان شاعریمیز (هاشیم ترلان و مظفر درفشی)/ ائلدار موغانلی". ishiq.net. 2019-12-21. İstifadə tarixi: 2025-09-17.
6. Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi, 2013. səh. 146
7. Atabaki, 2000. səh. 113
8. Həsənli, 1998. səh. 269
9. Həsənov, 2004. səh. 132
10. "Təbrizdə keçirilmiş Xalq Konqresinə seçilmiş nümayəndələrin siyahısı". azerbaycan-ruznamesi.org. 2022-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-27.
11. "Azərbaycan" qəzeti I, 2022. səh. 541
12. İsmayılov, Güləddin. "Ustad Haşım Tərlan dünənin və bu günün mübariz şairi". ADFMK (az.). 2023-08-10. İstifadə tarixi: 2025-09-17.
13. "Səməd Vurğunun yubileyi Tehranda qeyd olunmuşdur". azertag.az (az.). 2006-05-25. İstifadə tarixi: 2025-09-17.
14. "Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvləri". musigi-dunya.az. İstifadə tarixi: 2025-09-17.
15. "İranda Səməd Vurğunun yubileyi ilə bağlı tədbirlər keçirilmişdir". azertag.az (az.). 2006-07-15. İstifadə tarixi: 2025-09-17.

Ədəbiyyat

• "Azərbaycan" qəzeti I. Azərbaycan Demokrat Firqəsi Mərkəzi Komitəsinin orqanı: 1945-1946-cı illər, Təbriz (az.). I. Bakı: Elm nəşriyyatı. 2022. səh. 928. ISBN .
• Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyatı tarixi (az.). II. Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2013. səh. 148.
• Cənubi Azərbaycan Ədəbiyyati Antologiyası (az.). III. Bakı: Elm nəşriyyatı. 1988. səh. 552.

Xarici keçidlər