Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Seyid İbrahim Əfəndi (1701 – 19 may 1783, İstanbul) — Osmanlı şeyxülislamı, xəttatı.
| Seyid İbrahim Əfəndi | |
|---|---|
| 12 sentyabr 1782 – 19 may 1783 | |
| Əvvəlki | Mehmed Şərif Əfəndi |
| Sonrakı | Dürrizadə Mehmed Ataullah Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1701 |
| Vəfat tarixi | 19 may 1783 |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Qazı Osman Əfəndi |
Həyatı
1701-ci ildə Giresunun Şəbinqarahisar ilçəsində dünyaya gəldi. Atası üləma zümrəsindən olan Şəbinqarahisarlı Qazı Osman Əfəndidir. İlkin təhsilini tamamladıqdan sonra 1715-ci ildə İstanbula gedərək əmisi oğlu olan Rumeli qazəsgəri Zeynalabdin Əfəndinin yanında yaşadı və onun qızıyla evlənərək kürəkəni oldu. Burada 1718-ci ilədək təhsilini davam etdirən İbrahim Əfəndi bu müddət ərzində qazəsgər katibi Rəfi Əfəndidən yazı dərsləri alaraq xəttatlıq üzrə icazət aldı.
1725-ci ildə Zeynalabdin Əfəndinin Məkkə qazılığına təyin edilməsinin ardından onu müşayiət etdi və burada həcc vəzifəsini yerinə yetirdikdən sonra Ciddə naibi oldu. 1730-cu ildə İstanbula çağırıldı və müdərris olaraq xidmət etməyə başladı. Uzun illər müxtəlif mədrəsələrdə xidmət etdikdən sonra 1755-ci ildə Saloniki, 1760-cı ildə isə Şam qazılığına təyin edildi.
23 noyabr 1767-ci ildə İstanbul qazısı olan İbrahim Əfəndi vəzifə müddətini tamamladıqdan sonra naqibüləşraf, ardından 1769-cu ildə ikinci dəfə İstanbul qazılığına təyin olundu. 1770-ci ildə Anadolu qazəsgəri, 1773-cü ildə ikinci dəfə naqibüləşraf, 18 iyun 1776-cı ildə Rumeli qazəsgəri təyin edildi. Bu vəzifəsindən 1777-ci ildə azad olundu və rəisül-üləma olaraq anılmağa başlandı. 15 iyul 1779-cu ildə ikinci dəfə Rumeli qazəsgəri təyin edilsə də ertəsi il bu vəzifədən ayrıldı. 12 sentyabr 1782-ci ildə şeyxülislam seçildi. 6 ay 5 gün bu vəzifədə qaldı və 19 may 1783-cü ildə vəzifədə ikən vəfat etdi. Qaynatası olan Qazəsgər Zeynalabdin Əfəndinin yanına dəfn olundu.
Onun qısa şeyxülislamlıq dövrü Rusiyanın Krımı ilhaqa hazırlaşdığı və bu məqsədlə Krımda çaxnaşmalar çıxardığı dövrə təsadüf edir. Xəstəliyi və yaşının çox olması səbəbilə bu məsələlərə ciddi bir müdaxiləsi olmasa da, naqibüləşraflığı dövründə Krım məsələsiylə bağlı rus səfiriylə aparılan müzakirələrdə iştirak etdiyi bilinir.
Mənbə
- Tarik Defteri, İÜ Ktp., TY, nr. 8879, vr. 2b.
- Çeşmîzâde Mustafa Reşid, Târih (nşr. Bekir Kütükoğlu), İstanbul 1959, s. 68.
- Cevdet, Târih, II, 178, 250-251.
- İlmiyye Salnâmesi, s. 449-550.
- Sicill-i Osmânî, I, 138.
- Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, IV/2, s. 500.
- Danişmend, Kronoloji2, V, 145.
İstinadlar
- Murâdî, Silkü’d-dürer, I, 12-13
- Müstakimzâde, Tuhfe, s. 640
- Edib Mehmed Efendi, Târih, İÜ Ktp., TY, nr. 3220, vr. 51a-b, 52a, 53a-b.
- Mehmed Şem‘î, Esmâü’t-tevârîh, İstanbul 1295, s. 158.
- Devhatü’l-meşâyih, s. 108.
- Şem‘dânîzâde, Müri’t-tevârîh (Aktepe), II, 110; III, 46.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyid Ibrahim Efendi 1701 19 may 1783 Istanbul Osmanli seyxulislami xettati Seyid Ibrahim Efendi109 Osmanli seyxulislami12 sentyabr 1782 19 may 1783EvvelkiMehmed Serif EfendiSonrakiDurrizade Mehmed Ataullah EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 1701Vefat tarixi 19 may 1783 1783 05 19 Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiAtasi Qazi Osman EfendiHeyati1701 ci ilde Giresunun Sebinqarahisar ilcesinde dunyaya geldi Atasi ulema zumresinden olan Sebinqarahisarli Qazi Osman Efendidir Ilkin tehsilini tamamladiqdan sonra 1715 ci ilde Istanbula gederek emisi oglu olan Rumeli qazesgeri Zeynalabdin Efendinin yaninda yasadi ve onun qiziyla evlenerek kurekeni oldu Burada 1718 ci iledek tehsilini davam etdiren Ibrahim Efendi bu muddet erzinde qazesger katibi Refi Efendiden yazi dersleri alaraq xettatliq uzre icazet aldi 1725 ci ilde Zeynalabdin Efendinin Mekke qaziligina teyin edilmesinin ardindan onu musayiet etdi ve burada hecc vezifesini yerine yetirdikden sonra Cidde naibi oldu 1730 cu ilde Istanbula cagirildi ve muderris olaraq xidmet etmeye basladi Uzun iller muxtelif medreselerde xidmet etdikden sonra 1755 ci ilde Saloniki 1760 ci ilde ise Sam qaziligina teyin edildi 23 noyabr 1767 ci ilde Istanbul qazisi olan Ibrahim Efendi vezife muddetini tamamladiqdan sonra naqibulesraf ardindan 1769 cu ilde ikinci defe Istanbul qaziligina teyin olundu 1770 ci ilde Anadolu qazesgeri 1773 cu ilde ikinci defe naqibulesraf 18 iyun 1776 ci ilde Rumeli qazesgeri teyin edildi Bu vezifesinden 1777 ci ilde azad olundu ve reisul ulema olaraq anilmaga baslandi 15 iyul 1779 cu ilde ikinci defe Rumeli qazesgeri teyin edilse de ertesi il bu vezifeden ayrildi 12 sentyabr 1782 ci ilde seyxulislam secildi 6 ay 5 gun bu vezifede qaldi ve 19 may 1783 cu ilde vezifede iken vefat etdi Qaynatasi olan Qazesger Zeynalabdin Efendinin yanina defn olundu Onun qisa seyxulislamliq dovru Rusiyanin Krimi ilhaqa hazirlasdigi ve bu meqsedle Krimda caxnasmalar cixardigi dovre tesaduf edir Xesteliyi ve yasinin cox olmasi sebebile bu meselelere ciddi bir mudaxilesi olmasa da naqibulesrafligi dovrunde Krim meselesiyle bagli rus sefiriyle aparilan muzakirelerde istirak etdiyi bilinir MenbeTarik Defteri IU Ktp TY nr 8879 vr 2b Cesmizade Mustafa Resid Tarih nsr Bekir Kutukoglu Istanbul 1959 s 68 Cevdet Tarih II 178 250 251 Ilmiyye Salnamesi s 449 550 Sicill i Osmani I 138 Uzuncarsili Osmanli Tarihi IV 2 s 500 Danismend Kronoloji2 V 145 IstinadlarMuradi Silku d durer I 12 13 Mustakimzade Tuhfe s 640 Edib Mehmed Efendi Tarih IU Ktp TY nr 3220 vr 51a b 52a 53a b Mehmed Sem i Esmau t tevarih Istanbul 1295 s 158 Devhatu l mesayih s 108 Sem danizade Muri t tevarih Aktepe II 110 III 46