fbpx
Wikipedia

Saspirlər

SaspirlərMidiyaKolxida arasında yaşamış qədim xalq.

Tarixi

Azərbaycan ərazisinin ən qədim sakinlərindən biri də saspirlər olmuşdur. Herodot da bu soyların adını belə çəkmiş və onları Araz sahilində, midiyalıların, kolxların «Kolxida ovalığı indi də həm Qafqazın, həm də indiki Gürcüstanın ərazisində yerləşməklə kolxların yaşayış arealına çevrilmişdi» və urartuların qonşuluğunda yerləşdirilmişdir. Gürcü alimi G.A.Melikişvili saspirlərin soy birləşməsinin tərkibinə hürri-urartu və işquz- qimmir soy birləşmələrini də daxil etmişdir. Herodota əsaslansaq saspilərin şimalında və şimal — qərbində kaspiləri və sakları «görmüş olarıq». Daha da dəqiq olsun deyə Herodotun əsərindən bir yarımçıq cümləni sitat gətirməklə saspirlər haqqında, onların məskunlaşma arealı (bu söz artıq biologiyada öz çevrəsini genişləndirməklə canlı təbiətin ayrılmaz hissəsi insana da aid edilir) haqqında bilgi əldə etmiş olardıq. O yazır ki, «…preslərdən, midiyalılardan, saspirlərdən … şimaldan-şərqə tərəf axan Araz çayı və Kaspi (Xəzər sözünü mən işlədirəm-B.Q) dənizi yerləşir. İstər kaspi, istərsə də xəzərlər miladdan əvvəl yaşamış, lakin ikincilərin tarixdə adı daha çox bizim eranın I minilliyində daha çox çəkilir. Herodot saspirləri həmçinin iiriklərlə qonşuluqda «görür». «İiriklər»-»bu keçəllər soyu» (Herodot belə yazır) sonralar sabir-xəzər soy birliyinə daxil olmuşdular. Sabirlər saspirlərin transformasiyası nəticəsində yaranmış, «ütülənmiş», «cilalanmış», əvvəl savir, sonralar sabir adlanmışdır. İirklərin adı indi də qonşu İranın adında «yaşamaqdadır». İirk+an şəkilçisi, yəni iirkan lan2 şəkilçisi indiki morfologiyada ismin cəm şəkilçisidir». «k» hərfinin tələffüzdə düşməsi,sözün sonundakı cəm şəkilçisi bu gün də iran dilləri, Hind-Avropa ailəsi üçün səciyyəvi olmuşdur. Bizim eranın IV-V yüzillik müəllifləri, tarixi qaynaqlar iirkləri «onoqur-onoquz» adlandırırlar. Bu soyların dilinin Azərbaycan dilinin kökündə dayanması elmdə şübhə doğurmur.

İstinadlar

  1. The Persian Army and Tribute Lists in Herodotus , A. G. Laird Classical Philology Vol. 16, No. 4 (Oct., 1921), pp. 305–326

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

saspirlər, midiya, kolxida, arasında, yaşamış, qədim, xalq, mündəricat, tarixi, istinadlar, həmçinin, xarici, keçidlərtarixi, redaktəazərbaycan, ərazisinin, qədim, sakinlərindən, biri, saspirlər, olmuşdur, herodot, soyların, adını, belə, çəkmiş, onları, araz, . Saspirler Midiya ve Kolxida arasinda yasamis qedim xalq Mundericat 1 Tarixi 2 Istinadlar 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidlerTarixi RedakteAzerbaycan erazisinin en qedim sakinlerinden biri de saspirler olmusdur Herodot da bu soylarin adini bele cekmis 1 ve onlari Araz sahilinde midiyalilarin kolxlarin Kolxida ovaligi indi de hem Qafqazin hem de indiki Gurcustanin erazisinde yerlesmekle kolxlarin yasayis arealina cevrilmisdi ve urartularin qonsulugunda yerlesdirilmisdir Gurcu alimi G A Melikisvili saspirlerin soy birlesmesinin terkibine hurri urartu ve isquz qimmir soy birlesmelerini de daxil etmisdir Herodota esaslansaq saspilerin simalinda ve simal qerbinde kaspileri ve saklari gormus olariq Daha da deqiq olsun deye Herodotun eserinden bir yarimciq cumleni sitat getirmekle saspirler haqqinda onlarin meskunlasma areali bu soz artiq biologiyada oz cevresini genislendirmekle canli tebietin ayrilmaz hissesi insana da aid edilir haqqinda bilgi elde etmis olardiq O yazir ki preslerden midiyalilardan saspirlerden simaldan serqe teref axan Araz cayi ve Kaspi Xezer sozunu men isledirem B Q denizi yerlesir Ister kaspi isterse de xezerler miladdan evvel yasamis lakin ikincilerin tarixde adi daha cox bizim eranin I minilliyinde daha cox cekilir Herodot saspirleri hemcinin iiriklerle qonsuluqda gorur Iirikler bu keceller soyu Herodot bele yazir sonralar sabir xezer soy birliyine daxil olmusdular Sabirler saspirlerin transformasiyasi neticesinde yaranmis utulenmis cilalanmis evvel savir sonralar sabir adlanmisdir Iirklerin adi indi de qonsu Iranin adinda yasamaqdadir Iirk an sekilcisi yeni iirkan lan2 sekilcisi indiki morfologiyada ismin cem sekilcisidir k herfinin teleffuzde dusmesi sozun sonundaki cem sekilcisi bu gun de iran dilleri Hind Avropa ailesi ucun seciyyevi olmusdur Bizim eranin IV V yuzillik muellifleri tarixi qaynaqlar iirkleri onoqur onoquz adlandirirlar Bu soylarin dilinin Azerbaycan dilinin kokunde dayanmasi elmde subhe dogurmur Istinadlar Redakte The Persian Army and Tribute Lists in Herodotus A G Laird Classical Philology Vol 16 No 4 Oct 1921 pp 305 326Hemcinin bax RedakteXarici kecidler Redakte Etnos ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Saspirler amp oldid 5731086, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.