Təmiz halda çox nadir hallarda qeyd edilir və adətən başqa metallarla birlikdə təbii ərintilər – ferroplatin (15-20 % Fe), iridiumlu platin (7 %-dək Ir), palladiumlu platin (bəzən 7 %-dək və daha çox miqdarda Pd), rodiumlu platin (4,5 %-dək Rh), nikelli platin (3,8%-dək Ni), kuproplatin (8-13 % Cu) və b. əmələ gətirir.
Xassələri
Rəng – gümüşü-ağdan poladı-bozadək; Mineralın cizgisinin rəngi – gümüşü - və qalayı-ağ, parıltılı; Parıltı – metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – təmiz platinin – 21,5, təbii xəlitələrin – 14-19; Sərtlik – 4-4,5; AR – yoxdur; Sınıqlar– tikanlı; Başqa xassələr – döyüləndir, olduqca dartıla biləndir, çətin ərimə, kimyəvi dayanıqlıq, dəmirli platin isə həm də maqnit və elektrik keçiricilik xassələri ilə səciyyələnir; Morfologiya – kristallar: nadir hallarda rast gəlir; oktaedrik, heksaedrik; Mineral aqreqatları: qeyri-düzgün və yuvarlaq formalı, vərəq- və pulcuqvari əmələgəlmələr, dendritlər, külçələr – adətən kiçik ölçülü, nadir hallarda çəkisi 10 kq və daha çox olan bütöv kütlələr.
Mənşəyi və yayılması
Platinin maqmatik ana yataqları və səpinti yataqları ayrılır. Mineralın ana – ilkin yataqları genetik cəhətdən ultraəsasi və əsasi süxurlarla əlaqədardır. Hiperbazitlər (dunit) içərisində yerləşən yataqlarda platin xromşpinelidlərlə sıx assosiasiya təşkil edir, gec (pnevmatolit-hidrotermal mənşəli olması da istisna deyil) minerallar sırasına daxil olub, silikatlar və oksidlərdən sonra əmələ gəlir. Əsasi süxurlarda (norit, qabbro-diabazlar) yerləşən yataqlarda sərbəst platin maqmatik ərintinin likvasiyası ilə əlaqədar olaraq yaranır və onunla assosiasiyada olan sulfidlərin erkən əmələgəlmələrindən sonra kristallaşır. Mineralın hidrotermal mənşəli tapıntıları da məlumdur. Mineralın səpinti törəmə yataqları onun ana yataqlarının dağılması nəticəsində formalaşır. Platinlə zəngin allüvial və elüvial səpintilər çox vaxt böyük sənaye əhəmiyyətli olur. BR: olivin, maqnetit, ilmenit, xromit, sərbəst qızıl, sərbəst iridium, sərbəst gümüş, habelə sperrilit, pentlandit, xalkopirit, pirrotin, kuperit, hizlevudit, kvars və b. Y: Ural, Sibir (Rusiya); Buşveld kompleksi (CAR); Qərbi Həbəşistan; Sedberi (Kanada); Pinto çayı (Kolumbiya); Minas-Jerays r-nu (Braziliya); Yeni Zelandiya və b. Azərbaycanda Kiçik Qafqaz ofiolit qurşağının az miqdarda platinoidlər saxlayan ultraəsasi süxurlarının potensial platindaşıyan olmasına baxmayaraq, burada bu metalın ana yataqları hələ ki, kəşf edilməmişdir. Sərbəst platinin nadir xırda dənəcikləri hiperbazitlərdə və Göydərə yatağının, Comərd, Nikolayev, Kazımbinə təzahürlərinin bu süxurlar içərisində yerləşən xromit cisimlərində aşkar edilmişdir. Platinin səpinti əmələgəlmələri Tərtərçay, Kürəkçay və b. çay hövzələrinin allüvial çöküntülərində qeyd edilmişdir. Sərbəst platinə Xəzər dənizinin Lənkəran-Astara sahillərinin titanmaqnetit-avqitli qumlarında da rast gəlinir.
Tətbiqi
Mühüm platin filizidir; kimya sənayesində, elektrotexnikada, zərgərlikdə, təbabətdə (stomatologiyada) istifadə edilir.
"Azərbaycan mineralları" // Bakı, "Nafta-Press" nəşriyyatı, 2004 ''
September 13, 2021
sərbəst, platin, kubik, sinqoniya, rast, gəlmə, tezliyi, şkalası, nadir, ptümumi, məlumatlarkateqoriya, mineral, mündəricat, növ, müxtəliflikləri, xassələri, mənşəyi, yayılması, tətbiqi, həmçinin, xarici, keçidlər, mənbənöv, müxtəliflikləri, redaktətəmiz, hald. Serbest platin Pt Kubik sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi nadirSerbest platin PtUmumi melumatlarKateqoriya Mineral Mundericat 1 Nov muxteliflikleri 2 Xasseleri 3 Menseyi ve yayilmasi 4 Tetbiqi 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidler 7 MenbeNov muxteliflikleri RedakteTemiz halda cox nadir hallarda qeyd edilir ve adeten basqa metallarla birlikde tebii erintiler ferroplatin 15 20 Fe iridiumlu platin 7 dek Ir palladiumlu platin bezen 7 dek ve daha cox miqdarda Pd rodiumlu platin 4 5 dek Rh nikelli platin 3 8 dek Ni kuproplatin 8 13 Cu ve b emele getirir Xasseleri RedakteReng gumusu agdan poladi bozadek Mineralin cizgisinin rengi gumusu ve qalayi ag pariltili Parilti metal Seffafliq qeyri seffaf Sixliq temiz platinin 21 5 tebii xelitelerin 14 19 Sertlik 4 4 5 AR yoxdur Siniqlar tikanli Basqa xasseler doyulendir olduqca dartila bilendir cetin erime kimyevi dayaniqliq demirli platin ise hem de maqnit ve elektrik keciricilik xasseleri ile seciyyelenir Morfologiya kristallar nadir hallarda rast gelir oktaedrik heksaedrik Mineral aqreqatlari qeyri duzgun ve yuvarlaq formali vereq ve pulcuqvari emelegelmeler dendritler kulceler adeten kicik olculu nadir hallarda cekisi 10 kq ve daha cox olan butov kutleler Menseyi ve yayilmasi RedaktePlatinin maqmatik ana yataqlari ve sepinti yataqlari ayrilir Mineralin ana ilkin yataqlari genetik cehetden ultraesasi ve esasi suxurlarla elaqedardir Hiperbazitler dunit icerisinde yerlesen yataqlarda platin xromspinelidlerle six assosiasiya teskil edir gec pnevmatolit hidrotermal menseli olmasi da istisna deyil minerallar sirasina daxil olub silikatlar ve oksidlerden sonra emele gelir Esasi suxurlarda norit qabbro diabazlar yerlesen yataqlarda serbest platin maqmatik erintinin likvasiyasi ile elaqedar olaraq yaranir ve onunla assosiasiyada olan sulfidlerin erken emelegelmelerinden sonra kristallasir Mineralin hidrotermal menseli tapintilari da melumdur Mineralin sepinti toreme yataqlari onun ana yataqlarinin dagilmasi neticesinde formalasir Platinle zengin alluvial ve eluvial sepintiler cox vaxt boyuk senaye ehemiyyetli olur BR olivin maqnetit ilmenit xromit serbest qizil serbest iridium serbest gumus habele sperrilit pentlandit xalkopirit pirrotin kuperit hizlevudit kvars ve b Y Ural Sibir Rusiya Busveld kompleksi CAR Qerbi Hebesistan Sedberi Kanada Pinto cayi Kolumbiya Minas Jerays r nu Braziliya Yeni Zelandiya ve b Azerbaycanda Kicik Qafqaz ofiolit qursaginin az miqdarda platinoidler saxlayan ultraesasi suxurlarinin potensial platindasiyan olmasina baxmayaraq burada bu metalin ana yataqlari hele ki kesf edilmemisdir Serbest platinin nadir xirda denecikleri hiperbazitlerde ve Goydere yataginin Comerd Nikolayev Kazimbine tezahurlerinin bu suxurlar icerisinde yerlesen xromit cisimlerinde askar edilmisdir Platinin sepinti emelegelmeleri Tertercay Kurekcay ve b cay hovzelerinin alluvial cokuntulerinde qeyd edilmisdir Serbest platine Xezer denizinin Lenkeran Astara sahillerinin titanmaqnetit avqitli qumlarinda da rast gelinir Tetbiqi RedakteMuhum platin filizidir kimya senayesinde elektrotexnikada zergerlikde tebabetde stomatologiyada istifade edilir Hemcinin bax RedakteSerbest demir Serbest mis Serbest gumus Serbest qizilXarici kecidler RedakteTHE MINERAL PLATINUMMenbe Redakte Azerbaycan minerallari Baki Nafta Press nesriyyati 2004 Menbe https az wikipedia org w index php title Serbest platin amp oldid 4776351, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
