Rus Amerikası (rus.Русская Америка, Russkaya Amerika) 1799-cu ildə ABŞ-ın Alyaska ştatının ərazisində yaradılan və Rusiya İmperiyası tərəfindən idarə olunan tarixi dövlət. Rus Amerikasının idarə olunmasında Rusiya-Amerika şirkətinin (RAC) rolu daha böyük olub. Rusiya İmperiyasıının keçirdiyi daxili böhran və xərclərin cox olması, ərazinin 1867-ci ildə ABŞ-a 7.2 milyon dollara satılması ilə nəticələnmiş, bu şəkildə dövlət fəaliyyətini dayandırmışdır.
Alyaskaya ilk dəfə ruslar gəlmişlər. 1648-ci ildə Semyon Dejniyev Sibirdə yerləşən Kolima çayının mənsəbindən səfərə başlamış və 14 gün sonra Şimal Buzlu okeanda yerləşən Anadir çayının məsəbinə çatmışdır. Bir sıra ehtimallara görə ekipajda olan bəzi dənizçilər yolda azmış və Alyaskaya Semyon Dejniyevdən daha tez çatmışdır. Ancaq bunu sübut edə biləçək bir dəlilil yoxdur. 1741-ci ilin iyununda Kamçatkaya səfərə çıxan Vitus Beringin Bosmanı olan Alekseyv Çirkov indiki Alyaska ilə Kanadanın yaxınlığında yerləşən ərazidən sahilə çıxmışdır.
Tarixi
Alyaska ərazisinin kəşf olunması,xəbəri daha çox Rusiyada kürk ticarəti ilə məşğul olan tacirləri sevindirdi.Onlar Sibirdən başlayaraq Aleut adalarına gədər olan yeri 2 ay müddətində getmişdirlər.Tez-tez səfər etmək əlverişli deyildi.Yolun uzaq olması və hər dəfə səfər xərçlərinin çoxluğu Rusiyalı tacirlərin burada yeni yaşayış məsgənləri salması ilə nəticələnmişdi.Alyaskada ilk özgə yaşayış məsgənini Ruslar tərəfindən 1790-cı ildə salınmışdır.
Alexandr Baranov Rus Amerikasının rəhbəri. Rusiya-Amerika şirkəti prezidenti olmasada Alyaskanın idarə etmişdir. 1799-1818 illərdə
.Bunlar elədə böyük olmayan balıqçı kəndləri idi.Kürk ticarəti ruslara xeyli gəlir gətirməyə başlayırdı.Onlar, əsasən Bering körfəzi ərazisində,suiti,dəniz samur kimi heyvaları ovlayır, və dərilərini baha qiymətə satırdılar.Bu işin gəlirli bir sahə olduğunu görən rusların sayı Alyaskada durmadan artmaqda davam edirdi.Ov zamanı, əsasən yerli əhalidən Eskimo və Aleut tayfalarından istifadə olunurdu.Ruslar Alyaskaya gələnən az bir müddət sonra yerli əhalinin demək olar ki, hamısının özərindən aslı vəziyyətə salmışdırlar.Rus Amerikasında birinci rus qəsəbələri Qriqori İvan Şelixov irkutsk taciri tərəfindən salınmışdır. Kütləvi şəkildə ovlanma nəticəsində dəniz heyvanlarının sayı azalmışdır.Bununla ruslar yerli əhalini daha cox inçitməyə başlamış, onları ovlamaq üçün daha əlverişsiz yerlərə göndərmişlər.Xususəndə Şelikov və Galikov şirkətinin yerli xalqa qarşı olan münasibəti nəticəsində Aleutlar, üsyan etmiş və qalib qəlmişdirlər.Ancaq texniki baxımdan daha üstün olan ruslar sonda Aleutlar üzərində qələbə qazanmışlar.Aleut xalqı Ruslarla yaratdığıları münasibərlər,kütləvi qrip epidemiyası,qətliyamlar səbəbindən xalqın 80% məhv olmuşdur.Alyaskaın strateji cəhətədən cox sərfəli ir yerdə yerləşməsi,bu ərazilərə tacirlərin axınına səbəb olurdu .Ətraf yerlərdən gətirilən mallar, bəzən rusların ərazilərdində dayanır və ya bir neçə gecə qalırdılar.1784-cü ildən etibarən Alyaskanın daha yaxşı idarə olunması üçün burada Rusiya-Amerika şirkəti yaradılmışdır.Şirkətinin sahibi olan Grigori Şelixov Kodiak adasında yüzə yaxın yerlini qətlə yetirilməsi haqqında əmr vermiş və bu şəkildə ada da hakimiyyətini qura bilmişdir.1790-cı ildə Moskvaya qayıdan Grigori Şelixov Alyaskanın idarəsin Alexandr Baranova tapşırır.Daha sonra əraziyə, təxminən iki il ərzində minə yaxın rus gəlmişdir.Onlardan çoxu yerli qızlarla evlənmişdir.1795-1802-ci illər, ruslarla yerli aleutlar arasında müharibə baş vermişdir.Müharibə zamanı texniki üstünlüyə sahib Alexandr Baranov qalib gəlmiş və onlarla Aleut kəndi dağıtmışdır.Bundan sonra Alexandr Baranov tərəfindən 1799-cu ildə Novoarkhangelsk şəhərinin əsası qoyulmuş və bu Amerika Rusiyasının paytaxtı olmuşdur.Şəhər indi ki, ABŞ-ın Alyaska ştatında yerləşən Sitka şəhəridir.Rusiya-Amerika şirkətinin fəaliyyəti nəticəsində Kaliforniyayla, Havay adalarıyla və ÇinləŞimali Amerikadarus qəsəbələrinin ticarət əlaqələri əhəmiyyətli dərəcədə genişlənmiş, yeni qəsəbələr yaradılmışdılar.Bu zamanlar Rus Amerikasında gəmi inşaatı, misəridən zavodlar inşa olunmuş və kömür çıxartmağa başlanmışdır, Alyaskada orta məktəb açılmışdır. Rusiya hökuməti vasitəsi ilə 1804-1840-də şirkət Sakit okean sahillərinə 25 gəmilik ekspedisiya təşkil etmişdir.
Alyaska prolaslavlarının rəsmi saytı 2005-10-27 at the Wayback Machine
Rus Amerikasının tarixi (rusca)
Avqust 12, 2021
amerikası, Русская, Америка, russkaya, amerika, 1799, ildə, abş, alyaska, ştatının, ərazisində, yaradılan, rusiya, imperiyası, tərəfindən, idarə, olunan, tarixi, dövlət, nın, idarə, olunmasında, rusiya, amerika, şirkətinin, rolu, daha, böyük, olub, rusiya, imp. Rus Amerikasi rus Russkaya Amerika Russkaya Amerika 1799 cu ilde ABS in Alyaska statinin erazisinde yaradilan ve Rusiya Imperiyasi terefinden idare olunan tarixi dovlet Rus Amerikasinin idare olunmasinda Rusiya Amerika sirketinin RAC rolu daha boyuk olub Rusiya Imperiyasiinin kecirdiyi daxili bohran ve xerclerin cox olmasi erazinin 1867 ci ilde ABS a 7 2 milyon dollara satilmasi ile neticelenmis bu sekilde dovlet fealiyyetini dayandirmisdir Russkaya AmerikaRus Amerikasi1799 1867Bayragi GerbiRus Amerikasi 1799 1867 StatusudovletPaytaxtiNovoarkhangelsk Sitka Resmi dilleriRus diliIdareetme formasiRespublikaTarixi Yaranmasi1799 Suqutu1867Erazisi Umumi1 518 800Ehalisi Texmini30 000ValyutasiRublSelefi XelefiCar Rusiyasi ABS Mundericat 1 Ilk kesfler 2 Tarixi 3 1800 1867 iller 4 Xarici kecidlerIlk kesfler RedakteAlyaskaya ilk defe ruslar gelmisler 1648 ci ilde Semyon Dejniyev Sibirde yerlesen Kolima cayinin mensebinden sefere baslamis ve 14 gun sonra Simal Buzlu okeanda yerlesen Anadir cayinin mesebine catmisdir Bir sira ehtimallara gore ekipajda olan bezi denizciler yolda azmis ve Alyaskaya Semyon Dejniyevden daha tez catmisdir Ancaq bunu subut ede bilecek bir delilil yoxdur 1741 ci ilin iyununda Kamcatkaya sefere cixan Vitus Beringin Bosmani olan Alekseyv Cirkov indiki Alyaska ile Kanadanin yaxinliginda yerlesen eraziden sahile cixmisdir Tarixi RedakteAlyaska erazisinin kesf olunmasi xeberi daha cox Rusiyada kurk ticareti ile mesgul olan tacirleri sevindirdi Onlar Sibirden baslayaraq Aleut adalarina geder olan yeri 2 ay muddetinde getmisdirler Tez tez sefer etmek elverisli deyildi Yolun uzaq olmasi ve her defe sefer xerclerinin coxlugu Rusiyali tacirlerin burada yeni yasayis mesgenleri salmasi ile neticelenmisdi Alyaskada ilk ozge yasayis mesgenini Ruslar terefinden 1790 ci ilde salinmisdir Alexandr Baranov Rus Amerikasinin rehberi Rusiya Amerika sirketi prezidenti olmasada Alyaskanin idare etmisdir 1799 1818 illerde Bunlar elede boyuk olmayan baliqci kendleri idi Kurk ticareti ruslara xeyli gelir getirmeye baslayirdi Onlar esasen Bering korfezi erazisinde suiti deniz samur kimi heyvalari ovlayir ve derilerini baha qiymete satirdilar Bu isin gelirli bir sahe oldugunu goren ruslarin sayi Alyaskada durmadan artmaqda davam edirdi Ov zamani esasen yerli ehaliden Eskimo ve Aleut tayfalarindan istifade olunurdu Ruslar Alyaskaya gelenen az bir muddet sonra yerli ehalinin demek olar ki hamisinin ozerinden asli veziyyete salmisdirlar Rus Amerikasinda birinci rus qesebeleri Qriqori Ivan Selixov irkutsk taciri terefinden salinmisdir Kutlevi sekilde ovlanma neticesinde deniz heyvanlarinin sayi azalmisdir Bununla ruslar yerli ehalini daha cox incitmeye baslamis onlari ovlamaq ucun daha elverissiz yerlere gondermisler Xususende Selikov ve Galikov sirketinin yerli xalqa qarsi olan munasibeti neticesinde Aleutlar usyan etmis ve qalib qelmisdirler Ancaq texniki baximdan daha ustun olan ruslar sonda Aleutlar uzerinde qelebe qazanmislar Aleut xalqi Ruslarla yaratdigilari munasiberler kutlevi qrip epidemiyasi qetliyamlar sebebinden xalqin 80 mehv olmusdur Alyaskain strateji ceheteden cox serfeli ir yerde yerlesmesi bu erazilere tacirlerin axinina sebeb olurdu Etraf yerlerden getirilen mallar bezen ruslarin erazilerdinde dayanir ve ya bir nece gece qalirdilar 1784 cu ilden etibaren Alyaskanin daha yaxsi idare olunmasi ucun burada Rusiya Amerika sirketi yaradilmisdir Sirketinin sahibi olan Grigori Selixov Kodiak adasinda yuze yaxin yerlini qetle yetirilmesi haqqinda emr vermis ve bu sekilde ada da hakimiyyetini qura bilmisdir 1790 ci ilde Moskvaya qayidan Grigori Selixov Alyaskanin idaresin Alexandr Baranova tapsirir Daha sonra eraziye texminen iki il erzinde mine yaxin rus gelmisdir Onlardan coxu yerli qizlarla evlenmisdir 1795 1802 ci iller ruslarla yerli aleutlar arasinda muharibe bas vermisdir Muharibe zamani texniki ustunluye sahib Alexandr Baranov qalib gelmis ve onlarla Aleut kendi dagitmisdir Bundan sonra Alexandr Baranov terefinden 1799 cu ilde Novoarkhangelsk seherinin esasi qoyulmus ve bu Amerika Rusiyasinin paytaxti olmusdur Seher indi ki ABS in Alyaska statinda yerlesen Sitka seheridir Rusiya Amerika sirketinin fealiyyeti neticesinde Kaliforniyayla Havay adalariyla ve Cinle Simali Amerikada rus qesebelerinin ticaret elaqeleri ehemiyyetli derecede genislenmis yeni qesebeler yaradilmisdilar Bu zamanlar Rus Amerikasinda gemi insaati miseriden zavodlar insa olunmus ve komur cixartmaga baslanmisdir Alyaskada orta mekteb acilmisdir Rusiya hokumeti vasitesi ile 1804 1840 de sirket Sakit okean sahillerine 25 gemilik ekspedisiya teskil etmisdir 1800 1867 iller Redakte 1867 ci ilde Alyaskanin Rusiya Imperiyasi terefinden ABS a satilmasini tesdiq eden deyeri 7 2 milyon dollar olan cekXarici kecidler RedakteRus Amerikan muqavilesi 1867 ingilisce Istoriya russkoj pravoslavnoj cerkvi na Gavajyah Alyaska prolaslavlari haqqinda ingilisce Alyaska prolaslavlarinin resmi sayti Arxivlesdirilib 2005 10 27 at the Wayback Machine Rus Amerikasinin tarixi rusca Menbe https az wikipedia org w index php title Rus Amerikasi amp oldid 5930753, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}