Haber-Veys reaksiyası- H2O2 (hidrogen peroksid) və superoksidin (• O2−) OH hidroksil radikalıdır. Reaksiya oksidləşdirici olaraq qəfəsdə baş verə bilər. Dəmir ionları katalizator olaraq iştirak edir və reaksiya kifayət qədər yavaş gedir. Reaksiyanın birinci mərhələsi Fe3+ -nın reduksiya olunması ilə başlayır:
- Fe3+ + •O2− → Fe2+ + O2
İkinci mərhələ:
- Fe2+ + H2O2 → Fe3+ + OH− + •OH
Fe katalizatoru üçün ümumi reaksiya:
- •O2− + H2O2 → •OH + OH− + O2
Reaksiyanın adı Frits Haber və onun tələbəsi İosif Veysin şərəfinə adlandırılmışdır.
Tarix
| ]1931-ci ildə alman kimyaçısı və kimya üzrə Nobel mükafatçısı Frits Haber və tələbəsi İosif Veys Haber-Weiss reaksiyası adlanan zəncirvari reaksiyanı belə izah etmişlər:
- (1) HO• + H2O2 → H2O + O2•- + H+
- (2) O2•- + H+ + H2O2 → O2 + HO• + H2O
Lakin 1947-ci ildə Corc superoksid və hidrogen peroksid (2) arasındakı reaksiyanın superoksid parçalanmasının sürətli reaksiyasına nisbətən əhəmiyyətsiz olduğunu göstərdi:
- (3) O2•- + H2O2 → OH− + HO• + O2
1949-cu ildə Veys bu dəlilləri qəbul etdi və Haber- Veys reaksiyası uzun müddət unuduldu. 1970-ci ildə Boşamp və Fridoviç superoksidin toksik təsirlərini izah etmək üçün unudulmuş bir reaksiyanı canlandırdılar, lakin 1970-ci illərdə aparılan laboratoriya tədqiqatları göstərdi ki, bu reaksiya üçün sürət sabitinin 1 M-1с-1 və ya daha az olması Corcun əvvəlki nəticələrini təsdiqlədi. Superoksid və hidrogen peroksid arasındakı reaksiyanın yenidən əhəmiyyətsiz olması təsdiqləndi və superoksidin toksikliyi Fentonun reaksiyasında öz əksini tapdı:
- (4) Fe2+ + H2O2 → Fe3+ + HO- + HO•
1994-cü ildə Kan və Keşa sərbəst oksigeni almaq məqsədilə Haber- Veys reaksiyasına müraciət etdilər. Hal-hazırda superoksidin toksikliyi Fenton reaksiyası ilə izah edilir.
Mənbə
| ]- W. H. The Haber-Weiss cycle – 70 years later (неопр.) // Redox Report. — 2001. — Т. 6, № 4. — С. 229–234. — doi:10.1179/135100001101536373.
- Haber F., Weiss J. On the catalysis of hydroperoxide. (англ.) // Naturwissenschaften (англ.)русск. : journal. — 1932. — Vol. 20. — P. 948–950.
- Fenton H. J. H. Oxidation of tartaric acid in presence of iron (англ.) // Journal of the Chemical Society (англ.)русск. : journal. — Chemical Society, 1894. — Vol. 65, no. 65. — P. 899–911.
- Goldstein Sara, Meyerstein Dan, and Czapski Gidon. The Fenton reagents (англ.) // Free Radical Biology and Medicine (англ.)русск. : journal. — 1993. — Vol. 15, no. 4. — P. 435–445. — doi:10.1016/0891–5849(93)90043-T.
İstinadlar
| ]Bu məqalə . Məqaləni Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Haber Veys reaksiyasi H2O2 hidrogen peroksid ve superoksidin O2 OH hidroksil radikalidir Reaksiya oksidlesdirici olaraq qefesde bas vere biler Demir ionlari katalizator olaraq istirak edir ve reaksiya kifayet qeder yavas gedir Reaksiyanin birinci merhelesi Fe3 nin reduksiya olunmasi ile baslayir Fe3 O2 Fe2 O2 Ikinci merhele Fe2 H2O2 Fe3 OH OH Fe katalizatoru ucun umumi reaksiya O2 H2O2 OH OH O2 Reaksiyanin adi Frits Haber ve onun telebesi Iosif Veysin serefine adlandirilmisdir Tarix span 1931 ci ilde alman kimyacisi ve kimya uzre Nobel mukafatcisi Frits Haber ve telebesi Iosif Veys Haber Weiss reaksiyasi adlanan zencirvari reaksiyani bele izah etmisler 1 HO H2O2 H2O O2 H 2 O2 H H2O2 O2 HO H2O Lakin 1947 ci ilde Corc superoksid ve hidrogen peroksid 2 arasindaki reaksiyanin superoksid parcalanmasinin suretli reaksiyasina nisbeten ehemiyyetsiz oldugunu gosterdi 3 O2 H2O2 OH HO O2 1949 cu ilde Veys bu delilleri qebul etdi ve Haber Veys reaksiyasi uzun muddet unuduldu 1970 ci ilde Bosamp ve Fridovic superoksidin toksik tesirlerini izah etmek ucun unudulmus bir reaksiyani canlandirdilar lakin 1970 ci illerde aparilan laboratoriya tedqiqatlari gosterdi ki bu reaksiya ucun suret sabitinin 1 M 1s 1 ve ya daha az olmasi Corcun evvelki neticelerini tesdiqledi Superoksid ve hidrogen peroksid arasindaki reaksiyanin yeniden ehemiyyetsiz olmasi tesdiqlendi ve superoksidin toksikliyi Fentonun reaksiyasinda oz eksini tapdi 4 Fe2 H2O2 Fe3 HO HO 1994 cu ilde Kan ve Kesa serbest oksigeni almaq meqsedile Haber Veys reaksiyasina muraciet etdiler Hal hazirda superoksidin toksikliyi Fenton reaksiyasi ile izah edilir Menbe span W H The Haber Weiss cycle 70 years later neopr Redox Report 2001 T 6 4 S 229 234 doi 10 1179 135100001101536373 Haber F Weiss J On the catalysis of hydroperoxide angl Naturwissenschaften angl russk journal 1932 Vol 20 P 948 950 Fenton H J H Oxidation of tartaric acid in presence of iron angl Journal of the Chemical Society angl russk journal Chemical Society 1894 Vol 65 no 65 P 899 911 Goldstein Sara Meyerstein Dan and Czapski Gidon The Fenton reagents angl Free Radical Biology and Medicine angl russk journal 1993 Vol 15 no 4 P 435 445 doi 10 1016 0891 5849 93 90043 T Istinadlar span Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz Bu sablon mumkundurse daha deqiqi ile evez edilmelidir Kateqoriyalar Kimyevi reaksiyalarRadiasiya effektleri
