Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Reha Oğuz Türkqan (d. 12 oktyabr 1920, İstanbul, - ö. 18 yanvar, 2010, İstanbul), türk hüquqşünas, tarixçi, yazıçı, türkoloq, psixoloq, ssenarist, gələcəkçi (futurist) və ordinaryus professor. Doğum tarixini daha sonra Türkçülük günü olaraq qeyd edilən 3 may olaraq dəyişdirmişdir.
| Reha Oğuz Türkqan | |
|---|---|
| türk. Reha Oğuz Türkkan | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı |
| Vəfat tarixi | (89 yaşında) |
| Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  Türkiyə |
| Milliyyəti | Türk |
| Təhsili | Ankara Universiteti, İstanbul Universiteti, Sarbonna Universiteti, Kolumbiya Universiteti |
| İxtisası | Hüquq, Tarix, Psixologiya, Türkologiya |
| Fəaliyyəti | Türkçülük, yazıçılıq, alimlik |
| Fəaliyyət illəri | 1938-2010 |
| Əsərlərinin dili | Türkcə, ingiliscə və fransızca |
Həyatı
1920-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. Atası Xalid Ziya bəy, Anası isə Saibə xanımdır. Dövrünə görə mükəmməl təhsil almışdır.
Təhsili
Müqəddəs İosif Liseyi və Kabataş Liseyində təhsil almışdır. Qalatasaray Liseyinə keçdikdən sonra atası Xalid Ziya Türkqanın Qeydiyyat və Əmlak İdarəsi müdirliyinə təyin edilməsilə Ankarada Qazi Liseyinə keçmişdir.
Ankara Universiteti Hüquq fakültəsi məzunu olmuş, İstanbul Universitetində magistr təhsili almışdır. Sarbonna Universitetində tarix və türkologiya üzrə, Kolumbiya Universitetində psixologiya sahələri üzrə doktor kimi çalışmışdır.
Fəaliyyəti
Qazi Liseyində təhsil alarkən gizli şəkildə türkçü Gürəm təşkilatını qurmuşdur.
Atatürkün ölümündən bir gün sonra Ergenekon jurnalını çıxarmışdır. Faşizm təhlükədir adlı yazısından sonra bu jurnal qapadıldıqdan sonra Kitab Sevənlər Klubunu qurmuşdur. Bu qurum ilhaq edildikdən sonra Bozqurd jurnalını nəşr etdirməyə başlamışdır. Hüseyn Nihal Atsızın da yazılarının yayımlandığı bu jurnalda, Atsız başda olmaqla digər türkçülərlə mübahisə yaşanınca, bu jurnaldan ayrılaraq Gök Börü jurnalının nəşrinə başlamışdır.
"Suallarla proqramlı təhsil" metodunun 3 qurucusundan biri olaraq və ABŞ-dəki fəaliyyətinə görə yer almışdır. ABŞ hökuməti tərəfindən 4 ştatın təhsil planlaması və qurulmasında təhsil texnologiyası mütəxəsisi olaraq çalışmışdır.
124 məktəb (4-2 sürətli oxuma və kompüter əsasında) açmışdır.
Türkiyədə Yay-Kur Açıq Öyrətim Universitetini yaratmışdır.
1976-cı ildə NASA-nın mütəxəsisi olaraq Hindistandakı peykli təhsil sistemini araşdırmışdır.
Türkiyədə Ekoloji təhsil düşərgələrinin qurucusudur.
ABŞ-də və Türkiyədə xeyli şirkətə və quruma rəhbərlik etmişdir.
İrqçilik-Turançılıq məhkəməsi
İrqçilik-Turançılıq məhkəməsi çərçivəsində ittiham edilən türkçülüyün rəhbər şəxslərindən biri də Reha Oğuz Türkqan olmuşdur. 65 iclasda davam edən məhkəmə nəticəsində 10 ilə qədər həbs cəzası almışdır. lakin Hərbi Yarqitayın bu qərarı pozması nəticəsində, 1945-ci ilin oktyabr ayının 26-da, təxminnə 1 il yarımlıq həbsdən sonra azad edilmişdir.
Bu proseslər zamanı türkçülərin keçirdiyi 3 may Ankara nümayişi sonradan Türkçülük günü kimi qeyd olunmağa başlamışdır. Reha Oğuz Türkqan da öz doğum gününü bu gün olaraq qeyd etdirmişdir.
İrqçilik-Turançılıq məhkəməsi dövründə yaşadığı hadisələr barədə Tabutluqdan Qürbətə adlı əsər yazmışdır.
Elmi fəaliyyəti
Xeyli sayda məqalə və araşdırmaları yayımlanmışdır. Türkçülük sahəsində müxtəlif sosial fəaliyyətlərlə yanaşı yazıçılıq və naşirliklə də məşğul olmuşdur. 1997-ci ildə Orta Asiya və ilə əlaqəli olaraq Türk dünyası parkı və Türklər adları ilə ABŞ və Türkiyədə rəsim sərgiləri açmışdır.
1947-1972-ci illərdə Kolumbiya Universitetində, 1975-1976-cı illərdə İstanbul Universitetində və daha sonra da 1996-cı ildə çalışmışdır.
Əsərləri
İngiliscə, fransızca və türkcə olaraq yayımlanmış 41 kitab, 9 film və 6 televiziya ssenarisi müəllifidir.
Kitabları
- 4 ictimai məsələ, İstanbul, 1939
- Türkçülüyə giriş, İstanbul, 1940
- İrq mühitə tabe midir ?, İstanbul, 1940
- (Race et Milieu), Paris (və ingiliscə jurnallarda), 1942
- Les Summeriens et les Rites Funéraires, Paris, 1942
- Les Armes Serétes, Paris-La République, Paris, 1943
- Millətçiliyə doğru, İstanbul, 1943
- Solçular və qırmızılar, İstanbul, 1943
- Qızıl fəaliyyət, İstanbul, 1944
- Tabutluqdan qürbətə, İstanbul, 1950-1974-1985
- Proqressiv Türkçülük və partiyalar, İstanbul, 1947
- Correlation in Twin Psychology, Nyu-York, 1951
- One America, Nyu-York, 1951
- Talking Turkey, Nyu-York, 1955
- Turkish Literature, Nyu-York, 1956
- Türks in Retrospect, Nyu-York, 1956
- Conditioned Learning, Nyu-York, 1964
- Revolution in Education (Programmed Instruction & Multi-Media), Nyu-York, 1967
- Progr. Instruction Based Courses (Atoms & Electrons, French I, How to Recognize Names & Faces), Çikaqo
- Turkish National Character, Nyu-York, 1971
- Kütlə halında işlənən cinayətlərdə cəza məsuliyyəti və kütlə psixologiyası, İstanbul, 1974
- Pre-Columbian Americans & Turks-Cultura Turcica, 1975
- Türkün xaricdə qalan mirası, (Avropa bölümü: film-çəkim Balkanlar)
- Psixologiya, Ankara, 1976
- Razı salma psixologiyası, Ankara, 1976
- Təhsil texnologiyaları, Ankara, 1976
- Yenilənmiş türk dastanları və hekayələr - "6 kiçik kitab və musiqi kaseti", 1977
- Biz kimik ?, İstanbul, 1987
- Liviya-Türkiyə əl-ələ, İstanbul, 1975
- Biz kimik ? (II hissə), 1987
- XXI əsrdə dünya və Türkiyə, İstanbul, 1988
- Çox sürətli oxuma, İstanbul, 1989
- Siyasi qarışıqlıqdan gün işiğına, İstanbul, 1992
- Yüksələn millətçilik/XXI əsr türk millətçiliyi, İstanbul, 1995
- Türk millətçiliyinin qısa tarixi, İstanbul, 1992
- Yüksələn millətçilik, İstanbul, 1995
- Asan və yaxşı öyrənmə üsulları, İstanbul, 1996
- Razı salma və uyğunlaşma sənəti, İstanbul, 1998
- Anlayaraq çox sürətli oxuma, İstanbul, 1998
- Qırmızıdərililər və türklər, İstanbul, 1999
- Tunc işiğında eşq, İstanbul, 2005
- Uyuyan nəhəng türk dünyası
- Çingiz xanın kimlik şifrəsi, 2007
- Güclü yaddaş texnikası, 2007
- Axtaran adam, İstanbul, 2009-2011
- Atlantidalılar, Şumerlər, Etrusklar türk mü ?, İstanbul, 2012
Jurnallar
Videolar
Filmlər
- To be born again (narkotik asılılığı barədə), 1970
- Rions Ensemble (türk yumoru barədə), 1973
- First steps of the Moon (Aya ilk enişin canlı yayımdan çəkilişi və şərhi)
- Türk uşaqları üçün (xaricdə yaşayan türk uşaqlar üçün mədəni vasitə), 1974
- Elə bir darixmaq ki... (rejisor Reha Oğuz Türkqan və , ssenari Reha Oğuz Türkqan), 1977
- Stranger in paradise (turistik sənədli film), 1977
- Türkün xaricdə qalan mirası, 1976
- Seçimimizin axışı, 1985
- Too early for death, (ssenari), 1954
- İçdiyimiz çay, (ssenari), 1976
- Qızıl yumurta, (ssenari), 1976
Qohumluq əlaqələri
Atası Türkiyə Qeydiyyat və Əmlak İdarəsi müdiri olaraq çalışmışdır. Anası Saibə xanımdır. I Dünya müharibəsi dövründə olan məşhur Mədinə müdafiəsi qəhrəmanı Ömər Fəxrəddin Türkqan paşanın qardaşı oğludur. Özü Ece Zübydə xanımla evlənmişdir. Bu evlilikdən Əslixan, Ceylan, Toğrul və Alptunqa adında 4 övladı olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Prof. Dr. Reha Oğuz Türkkan vefat etti". 2015-11-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "Reha Oğuz Türkkan". 2022-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "reha oğuz türkkan". 2017-11-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "Ord.Prof.Dr. Reha Oğuz Türkkan". 2018-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- Orhun, 27 aprel 1951, Sayı:30
- Orhun, 4 May 1951, Sayı:31
- Alpaslan Türkeş, 1944 Millətçilik hadisəsi, İstanbul, 1992, s.39
- Kolay ve İyi Öğrenme Teknikleri, Alfa Yayınevi, İstanbul, 1996, s. 333-336
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Reha Oguz Turkqan d 12 oktyabr 1920 Istanbul o 18 yanvar 2010 Istanbul turk huquqsunas tarixci yazici turkoloq psixoloq ssenarist gelecekci futurist ve ordinaryus professor Dogum tarixini daha sonra Turkculuk gunu olaraq qeyd edilen 3 may olaraq deyisdirmisdir Reha Oguz Turkqanturk Reha Oguz TurkkanDogum tarixi 12 oktyabr 1920Dogum yeri Istanbul OsmanliVefat tarixi 18 yanvar 2010 89 yasinda Vefat yeri Istanbul TurkiyeDefn yeri Zencirliquyu qebiristanligiVetendasligi TurkiyeMilliyyeti TurkTehsili Ankara Universiteti Istanbul Universiteti Sarbonna Universiteti Kolumbiya UniversitetiIxtisasi Huquq Tarix Psixologiya TurkologiyaFealiyyeti Turkculuk yaziciliq alimlikFealiyyet illeri 1938 2010Eserlerinin dili Turkce ingilisce ve fransizcaHeyati1920 ci ilde Istanbulda anadan olmusdur Atasi Xalid Ziya bey Anasi ise Saibe xanimdir Dovrune gore mukemmel tehsil almisdir TehsiliMuqeddes Iosif Liseyi ve Kabatas Liseyinde tehsil almisdir Qalatasaray Liseyine kecdikden sonra atasi Xalid Ziya Turkqanin Qeydiyyat ve Emlak Idaresi mudirliyine teyin edilmesile Ankarada Qazi Liseyine kecmisdir Ankara Universiteti Huquq fakultesi mezunu olmus Istanbul Universitetinde magistr tehsili almisdir Sarbonna Universitetinde tarix ve turkologiya uzre Kolumbiya Universitetinde psixologiya saheleri uzre doktor kimi calismisdir FealiyyetiReha Oguz Turkqanin necr etdirdiyi nin Her seyin ustunde Turk ir qi basliqli sayi Qazi Liseyinde tehsil alarken gizli sekilde turkcu Gurem teskilatini qurmusdur Ataturkun olumunden bir gun sonra Ergenekon jurnalini cixarmisdir Fasizm tehlukedir adli yazisindan sonra bu jurnal qapadildiqdan sonra Kitab Sevenler Klubunu qurmusdur Bu qurum ilhaq edildikden sonra Bozqurd jurnalini nesr etdirmeye baslamisdir Huseyn Nihal Atsizin da yazilarinin yayimlandigi bu jurnalda Atsiz basda olmaqla diger turkculerle mubahise yasaninca bu jurnaldan ayrilaraq Gok Boru jurnalinin nesrine baslamisdir Suallarla proqramli tehsil metodunun 3 qurucusundan biri olaraq ve ABS deki fealiyyetine gore yer almisdir ABS hokumeti terefinden 4 statin tehsil planlamasi ve qurulmasinda tehsil texnologiyasi mutexesisi olaraq calismisdir 124 mekteb 4 2 suretli oxuma ve komputer esasinda acmisdir Turkiyede Yay Kur Aciq Oyretim Universitetini yaratmisdir 1976 ci ilde NASA nin mutexesisi olaraq Hindistandaki peykli tehsil sistemini arasdirmisdir Turkiyede Ekoloji tehsil dusergelerinin qurucusudur ABS de ve Turkiyede xeyli sirkete ve quruma rehberlik etmisdir Irqcilik Turanciliq mehkemesiIrqcilik Turanciliq mehkemesi cercivesinde ittiham edilen turkculuyun rehber sexslerinden biri de Reha Oguz Turkqan olmusdur 65 iclasda davam eden mehkeme neticesinde 10 ile qeder hebs cezasi almisdir lakin Herbi Yarqitayin bu qerari pozmasi neticesinde 1945 ci ilin oktyabr ayinin 26 da texminne 1 il yarimliq hebsden sonra azad edilmisdir Bu prosesler zamani turkculerin kecirdiyi 3 may Ankara numayisi sonradan Turkculuk gunu kimi qeyd olunmaga baslamisdir Reha Oguz Turkqan da oz dogum gununu bu gun olaraq qeyd etdirmisdir Irqcilik Turanciliq mehkemesi dovrunde yasadigi hadiseler barede Tabutluqdan Qurbete adli eser yazmisdir Elmi fealiyyetiXeyli sayda meqale ve arasdirmalari yayimlanmisdir Turkculuk sahesinde muxtelif sosial fealiyyetlerle yanasi yaziciliq ve nasirlikle de mesgul olmusdur 1997 ci ilde Orta Asiya ve ile elaqeli olaraq Turk dunyasi parki ve Turkler adlari ile ABS ve Turkiyede resim sergileri acmisdir 1947 1972 ci illerde Kolumbiya Universitetinde 1975 1976 ci illerde Istanbul Universitetinde ve daha sonra da 1996 ci ilde calismisdir EserleriIngilisce fransizca ve turkce olaraq yayimlanmis 41 kitab 9 film ve 6 televiziya ssenarisi muellifidir Kitablari 4 ictimai mesele Istanbul 1939 Turkculuye giris Istanbul 1940 Irq muhite tabe midir Istanbul 1940 Race et Milieu Paris ve ingilisce jurnallarda 1942 Les Summeriens et les Rites Funeraires Paris 1942 Les Armes Seretes Paris La Republique Paris 1943 Milletciliye dogru Istanbul 1943 Solcular ve qirmizilar Istanbul 1943 Qizil fealiyyet Istanbul 1944 Tabutluqdan qurbete Istanbul 1950 1974 1985 Proqressiv Turkculuk ve partiyalar Istanbul 1947 Correlation in Twin Psychology Nyu York 1951 One America Nyu York 1951 Talking Turkey Nyu York 1955 Turkish Literature Nyu York 1956 Turks in Retrospect Nyu York 1956 Conditioned Learning Nyu York 1964 Revolution in Education Programmed Instruction amp Multi Media Nyu York 1967 Progr Instruction Based Courses Atoms amp Electrons French I How to Recognize Names amp Faces Cikaqo Turkish National Character Nyu York 1971 Kutle halinda islenen cinayetlerde ceza mesuliyyeti ve kutle psixologiyasi Istanbul 1974 Pre Columbian Americans amp Turks Cultura Turcica 1975 Turkun xaricde qalan mirasi Avropa bolumu film cekim Balkanlar Psixologiya Ankara 1976 Razi salma psixologiyasi Ankara 1976 Tehsil texnologiyalari Ankara 1976 Yenilenmis turk dastanlari ve hekayeler 6 kicik kitab ve musiqi kaseti 1977 Biz kimik Istanbul 1987 Liviya Turkiye el ele Istanbul 1975 Biz kimik II hisse 1987 XXI esrde dunya ve Turkiye Istanbul 1988 Cox suretli oxuma Istanbul 1989 Siyasi qarisiqliqdan gun isigina Istanbul 1992 Yukselen milletcilik XXI esr turk milletciliyi Istanbul 1995 Turk milletciliyinin qisa tarixi Istanbul 1992 Yukselen milletcilik Istanbul 1995 Asan ve yaxsi oyrenme usullari Istanbul 1996 Razi salma ve uygunlasma seneti Istanbul 1998 Anlayaraq cox suretli oxuma Istanbul 1998 Qirmiziderililer ve turkler Istanbul 1999 Tunc isiginda esq Istanbul 2005 Uyuyan neheng turk dunyasi Cingiz xanin kimlik sifresi 2007 Guclu yaddas texnikasi 2007 Axtaran adam Istanbul 2009 2011 Atlantidalilar Sumerler Etrusklar turk mu Istanbul 2012Jurnallar Milli Kultur Jurnali seria 1975 Qirmizi derililer ve turkler seria yazi Hurriyer 1996Videolar Tariximizin axisi Ankara 1979Filmler To be born again narkotik asililigi barede 1970 Rions Ensemble turk yumoru barede 1973 First steps of the Moon Aya ilk enisin canli yayimdan cekilisi ve serhi Turk usaqlari ucun xaricde yasayan turk usaqlar ucun medeni vasite 1974 Ele bir darixmaq ki rejisor Reha Oguz Turkqan ve ssenari Reha Oguz Turkqan 1977 Stranger in paradise turistik senedli film 1977 Turkun xaricde qalan mirasi 1976 Secimimizin axisi 1985 Too early for death ssenari 1954 Icdiyimiz cay ssenari 1976 Qizil yumurta ssenari 1976Qohumluq elaqeleriAtasi Turkiye Qeydiyyat ve Emlak Idaresi mudiri olaraq calismisdir Anasi Saibe xanimdir I Dunya muharibesi dovrunde olan meshur Medine mudafiesi qehremani Omer Fexreddin Turkqan pasanin qardasi ogludur Ozu Ece Zubyde xanimla evlenmisdir Bu evlilikden Eslixan Ceylan Togrul ve Alptunqa adinda 4 ovladi olmusdur Hemcinin baxTurkculuk Milletcilik Irqcilik Turanciliq mehkemesi Nihal AtsizIstinadlar Prof Dr Reha Oguz Turkkan vefat etti 2015 11 06 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 Reha Oguz Turkkan 2022 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 reha oguz turkkan 2017 11 21 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 Ord Prof Dr Reha Oguz Turkkan 2018 04 10 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 Orhun 27 aprel 1951 Sayi 30 Orhun 4 May 1951 Sayi 31 Alpaslan Turkes 1944 Milletcilik hadisesi Istanbul 1992 s 39 Kolay ve Iyi Ogrenme Teknikleri Alfa Yayinevi Istanbul 1996 s 333 336