Nuruosmaniyə məscidi — İstanbulda inşa edilmiş ilk barokko (qərb) quruluşlu məscididir. Çəmbərlidaş səmtində, Qapalıçarşı girişində yer alır. 1755-ci illərdə inşa edilmişdir.
Qərb memarlığının ortaya çıxdığı bir dövrdə tikilən bir məsciddir və bu məscid Osmanlı arxitekturasında bir dönüş nöqtəsi sayılmaqdadadır.
Məscidin yer aldığı sahədə daha əvvəl Osmanlı şeyxülislam Xoca Sadeddin Əfəndinin xanımı Fatimə Xatunun məscidi var idi. Fatma Xatun Məscidi yıxıldıqda I Mahmudun əmri ilə yerinə məscid tikintisi başlayıb. Mustafa Ağa və köməkçisi Simon Kalfa (Memar Simeon) tərəfindən həyata keçirilən tikinti, I Mahmudun ölümündən sonra üç illik səltənət sürən qardaşı III Osman zamanında “Nur-u Osmani” (Osmanlının Nuru) adı ilə yekunlaşdı. Adını padşah III Osmandan və məscidin içindəki işıqdan aldığı söylənilir.
Məscid ilə birlikdə mədrəsə, imarətxana, kitabxana, türbə, bulaq və səbildən ibarət olan bir kompleks inşa edilmişdir. Ətrafındakı bir neçə dükan da kompleksə daxildir. Barokko sənətinin təsiri kitabxana, türbə, bulaq və digər tikililərdə də görülür.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Hündür mərmər pilləkənlərlə iki istiqamətdən məscidə çıxılır. Barokko üslubda inşa olunan məscid kvadrat plan üzərində inşa edilmişdir. Gözüm qismi (namaz qılmağa ayrılmış sahə) tək bir qübbə ilə örtülmüşdür. İki yanda aşırımlı bir dəhliz yerləşir və bu dəhlizdən harim bölgəsindəki qisminə bir giriş var.
Ətəyi 32 pəncərə ilə əhatə olunmuş baş tağ 26 metr diametrindədir. Osmanlı məscidlərində istifadə edilən ən iri günbəzlərdən biri olan bu günbəz, divarların üstünə oturan kəmərlər tərəfindən daşınır. Günbəz kəmərlərinin divar üzərindəki axırında bir nəsih halında Fəth Surəsi yazılmışdır. Günbəzdə isə Ən-Nur Surəsinin 35-ci ayəsi yer alır: "Allah, göylərin və yerin nurudur ".
Məscid, beş sıra olan 174 pəncərə ilə işıqlandırılır. Pəncərələr barokko stilində və alçıdandır. Beş qübbəli son camaat yeri U formasındadır. Məscid yazıları Xəttat Rasim, Abdülhalim, Müzehhip Əli, Mehmed Refi Əfəndinindir.
Mehrab çıxıntılıdır və klassik Osmanlı məscidlərindən fərqli olaraq çox tərəflidir və bir yarım qübbə ilə bağlanıb.
Mahfil dərgahına, əsas giriş qapısının iki yanındakı mərmər pilləkənlə çıxılır. Mahfil qatı eyvanları şərq və qərb fasadlarındakı iki dəhliz üzərində uzanır. Padşah mahfili şərq dəhlizinin sonunda yerləşir. Mahfilə xaricdən padşahın atı üstündən məscidə girişinə yol verən enişli bir giriş bağlanmışdır. Padşah mahfili günümüzdə Eminönü müftülükünə xidmət edir.
Tikiliyə bitişik iki şerefeli iki minarənin daş kornetləri var. Güllə əvəzinə daş aləmlər ilk dəfə bu məsciddə işlədilmişdir.
Məscid, aşırımlı və çox künclü bir həyətə malikdir. Bu xüsusiyyəti ilə Osmanlı arxitekturasında növünün tək örnəyidir. Şadırvanı yoxdur, öndə və arxada abdestlikləri var, həmçinin əlavə bir abdestlik giriş qapısı qarşısında zirzəmi. Həyət Cağaloğlu ilə Çemberlitaş arasında keçid yolu kimi istifadə edilir.
Külliyə
Məscidin cənubunda mədrəsə və imarət quruluşları yan-yana yerləşir. Mədrəsə,Osmanlı sultanı mədrəsələrinin (Sultanın tikdirdiyi mədrəsə) sonuncusudur. İmarət fövqəladə böyük bacaları Nuruosmaniyənin şəhər içindəki vizual təsirinə töhfə verir. Bu iki tikili, günümüzdə bir Quran kursu kimi istifadə edilir.
Türbə I Mahmud üçün inşa edilməyə başlamış, ancaq məscidin inşaatı başa çatmadan vəfat edən padşah, Yeni məscidin içərisindəki, atasının da məzarının yerləşdiyi Validə Turhan Sultan türbəsinə basdırılmışdır. 3 il sonra şirpençedən vəfat edən III Osman öz adının verildiyi türbəyə basdırılmayıb atası və qardaşının məzarlarının yerləşdiyi Validə Sultan Türbəsinə basdırılıb. Nuruosmaniyə məscidi içindəki türbədə III Osmandan bir il əvvəl həyatını itirən anası Şahsuvar Sultan ilə bəzi şahzadələrin sanduqələri yerləşir.
Nuruosmaniyə məscidi kitabxanası, Türkiyədə barokko dizaynın ən orijinal nümunələrindən biri kimi qəbul edilir. Məscidin iç həyətində iki mərtəbəli bir binadır. Üst qatı kitabxana, alt qatı dükan kimi istifadə edilir. Biri oxuculara, digəri padşaha ayrılmış iki giriş qapısı var. Kitabxanada 5 mindən çox yazma və basma əsər vardır.
Nuruosmaniyə səbili dairəvi bir əsas məkan və yanındakı düzbucaqlı bir sahədən ibarət olan mərmər bir tikilidir. 2003-cü ildə keçirdiyi təmirdən sonra satış məkanı kimi istifadə edilir.
Mənbə
Nuruosmaniye Camii hakkında bilgiler
Nuruosmaniye Camii[ölü keçid]
NURUOSMANİYE CAMİİ
Avqust 12, 2021
nuruosmaniyə, məscidi, istanbulda, inşa, edilmiş, barokko, qərb, quruluşlu, məscididir, çəmbərlidaş, səmtində, qapalıçarşı, girişində, alır, 1755, illərdə, inşa, edilmişdir, ölkə, türkiyə, türkiyəşəhər, istanbulyerləşir, çəmbərlidaşaidiyyatı, osmanlı, imperiya. Nuruosmaniye mescidi Istanbulda insa edilmis ilk barokko qerb quruluslu mescididir Cemberlidas semtinde Qapalicarsi girisinde yer alir 1755 ci illerde insa edilmisdir Nuruosmaniye mescidi41 00 37 sm e 28 58 13 s u Olke Turkiye TurkiyeSeher IstanbulYerlesir CemberlidasAidiyyati Osmanli imperiyasiMemar Mustafa Aga Simon KalfaTikilme tarixi 1749 1755Uslubu barokkoVeziyyeti stabilNuruosmaniye mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllarQerb memarliginin ortaya cixdigi bir dovrde tikilen bir mesciddir ve bu mescid Osmanli arxitekturasinda bir donus noqtesi sayilmaqdadadir Mescidin yer aldigi sahede daha evvel Osmanli seyxulislam Xoca Sadeddin Efendinin xanimi Fatime Xatunun mescidi var idi Fatma Xatun Mescidi yixildiqda I Mahmudun emri ile yerine mescid tikintisi baslayib Mustafa Aga ve komekcisi Simon Kalfa Memar Simeon terefinden heyata kecirilen tikinti I Mahmudun olumunden sonra uc illik seltenet suren qardasi III Osman zamaninda Nur u Osmani Osmanlinin Nuru adi ile yekunlasdi Adini padsah III Osmandan ve mescidin icindeki isiqdan aldigi soylenilir Mescid ile birlikde medrese imaretxana kitabxana turbe bulaq ve sebilden ibaret olan bir kompleks insa edilmisdir Etrafindaki bir nece dukan da komplekse daxildir Barokko senetinin tesiri kitabxana turbe bulaq ve diger tikililerde de gorulur Memarliq xususiyyetleri RedakteHundur mermer pillekenlerle iki istiqametden mescide cixilir Barokko uslubda insa olunan mescid kvadrat plan uzerinde insa edilmisdir Gozum qismi namaz qilmaga ayrilmis sahe tek bir qubbe ile ortulmusdur Iki yanda asirimli bir dehliz yerlesir ve bu dehlizden harim bolgesindeki qismine bir giris var Eteyi 32 pencere ile ehate olunmus bas tag 26 metr diametrindedir Osmanli mescidlerinde istifade edilen en iri gunbezlerden biri olan bu gunbez divarlarin ustune oturan kemerler terefinden dasinir Gunbez kemerlerinin divar uzerindeki axirinda bir nesih halinda Feth Suresi yazilmisdir Gunbezde ise En Nur Suresinin 35 ci ayesi yer alir Allah goylerin ve yerin nurudur Mescid bes sira olan 174 pencere ile isiqlandirilir Pencereler barokko stilinde ve alcidandir Bes qubbeli son camaat yeri U formasindadir Mescid yazilari Xettat Rasim Abdulhalim Muzehhip Eli Mehmed Refi Efendinindir Mehrab cixintilidir ve klassik Osmanli mescidlerinden ferqli olaraq cox tereflidir ve bir yarim qubbe ile baglanib Mahfil dergahina esas giris qapisinin iki yanindaki mermer pillekenle cixilir Mahfil qati eyvanlari serq ve qerb fasadlarindaki iki dehliz uzerinde uzanir Padsah mahfili serq dehlizinin sonunda yerlesir Mahfile xaricden padsahin ati ustunden mescide girisine yol veren enisli bir giris baglanmisdir Padsah mahfili gunumuzde Eminonu muftulukune xidmet edir Tikiliye bitisik iki serefeli iki minarenin das kornetleri var Gulle evezine das alemler ilk defe bu mescidde isledilmisdir Mescid asirimli ve cox kunclu bir heyete malikdir Bu xususiyyeti ile Osmanli arxitekturasinda novunun tek orneyidir Sadirvani yoxdur onde ve arxada abdestlikleri var hemcinin elave bir abdestlik giris qapisi qarsisinda zirzemi Heyet Cagaloglu ile Cemberlitas arasinda kecid yolu kimi istifade edilir Kulliye RedakteMescidin cenubunda medrese ve imaret quruluslari yan yana yerlesir Medrese Osmanli sultani medreselerinin Sultanin tikdirdiyi medrese sonuncusudur Imaret fovqelade boyuk bacalari Nuruosmaniyenin seher icindeki vizual tesirine tohfe verir Bu iki tikili gunumuzde bir Quran kursu kimi istifade edilir Turbe I Mahmud ucun insa edilmeye baslamis ancaq mescidin insaati basa catmadan vefat eden padsah Yeni mescidin icerisindeki atasinin da mezarinin yerlesdiyi Valide Turhan Sultan turbesine basdirilmisdir 3 il sonra sirpenceden vefat eden III Osman oz adinin verildiyi turbeye basdirilmayib atasi ve qardasinin mezarlarinin yerlesdiyi Valide Sultan Turbesine basdirilib Nuruosmaniye mescidi icindeki turbede III Osmandan bir il evvel heyatini itiren anasi Sahsuvar Sultan ile bezi sahzadelerin sanduqeleri yerlesir Nuruosmaniye mescidi kitabxanasi Turkiyede barokko dizaynin en orijinal numunelerinden biri kimi qebul edilir Mescidin ic heyetinde iki mertebeli bir binadir Ust qati kitabxana alt qati dukan kimi istifade edilir Biri oxuculara digeri padsaha ayrilmis iki giris qapisi var Kitabxanada 5 minden cox yazma ve basma eser vardir Nuruosmaniye sebili dairevi bir esas mekan ve yanindaki duzbucaqli bir saheden ibaret olan mermer bir tikilidir 2003 cu ilde kecirdiyi temirden sonra satis mekani kimi istifade edilir Menbe RedakteNuruosmaniye Camii hakkinda bilgiler Nuruosmaniye Camii olu kecid NURUOSMANIYE CAMIIMenbe https az wikipedia org w index php title Nuruosmaniye mescidi amp oldid 6043053, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
