Mərkəzi Afrika şiri (lat. Panthera leo azandica) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinin şir növünə aid heyvan yarımnövü.
Mərkəzi Afrika şiri | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Yarımnöv: Mərkəzi Afrika şiri | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Konqo Demokratik Respublikasının şimal-şərqində və Uqandanın qərb hissəsində yaşayırlar. Həmcinin "Uqanda şiri" adı ilə tanınır.
Araşdırılma tarixi

Amerikalı zooloq Coel Allen yarım növə Leo leo azandicus adını təklif edir və tipik nümunələrin təsvirini verir. Onun topladığı materiallar Amerika Diyarşünaslıq muzeyində saxlanılır. Bu erkək 1912-ci ildə parkın əməkdaşları tərəfindən muzey ekspanatı olmaq üçün vurulmuşdur. Muzeydə yırtrıcılara aid 588-ci eksponat olmuşdur. Allen bu yarımnövün masai şirlərinə yaxın olmasını qeyd etmişdir. Belə ki, kəllənin beyin strukturu və diş quruluşları baxımından eyni olsa da, rəng baxımından fərqlənir
1913-cü ildə Edmund Heller Uqanda şirləri üçün başqa elmi ad təklif edir: "Panthera leo nyanzae". 1924-cü ildə isə Allen Viktoriya gölünün şimalında yaşayan şirlər üçün "Panthera leo hollisteri" adını təklif edir. Bu dövrdə şirlərin eyni yarımnövə aid olması bilinmirdi
1930-cu ildə Reginald İnnes Pokok şirləri Pantera cinsinə daxil edir. Con Ellerman və Terense Morrison-Skott yalnız iki yarımnöv qeydə alırlar: P. l. persica və Afrika şiri olan P. l. leo.
Yayılma arealı və populyasiyasının statusu

Konqo çayı hövzəsində rast gəlinir. Onlar Virunqa Milli parkı ilə Viktoriya Milli parkı ərazisində böyük populyasiyaya malikdirlər. Əgər qanunsuz ovun qarşısı alınsa və onların ovlandığı heyvanlar ərazidə çoxala bilsə populyasiya bərpa olunacaqdır
Bundan əlavə onlara Videpo Velley, Murçison Folls, Akaqera və Cənubi Sudan ərazisində rastlanılır.
Qorunma statusu
1996-cı ildə Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyi tərəfindən həssas növlər siyahısına daxil edilmişdir. Şirlər əsasən silahlı çobanlar tərəfindən öldürülür. Mərkəzi Afrika şirlərinin heç biri Species360 məlumatına görə bağlı şəraitdə saxılanılmır
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2007.
- Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p.
- Allen, G. M. (1939). A Checklist of African Mammals. Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College 83: 1–763.
- Geptner, V. G., Sludskij, A. A. (1972). Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Vysšaia Škola, Moskva. (In Russian; English translation: Heptner, V. G., Sludskii, A. A., Komarov, A., Komorov, N.; Hoffmann, R. S. (1992). Mammals of the Soviet Union. Vol III: Carnivores (Feloidea). 2020-07-27 at the Wayback Machine Smithsonian Institution and the National Science Foundation, Washington DC).
- Allen, J. A. (1924). Carnivora Collected By The American Museum Congo Expedition. Bulletin of the American Museum of Natural History 47: 73–281.
- Haas, S.K.; Hayssen, V.; Krausman, P.R. (PDF). Mammalian Species. 762. 2005: 1–11. doi:10.1644/1545-1410(2005)762[0001:PL]2.0.CO;2. 2017-07-28 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-06.
- Pocock, R. I. (1930). The lions of Asia. Journal of the Bombay Natural Historical Society 34: 638–665.
- Ellerman, J. R., and T. C. S. Morrison-Scott. (1966). Checklist of Palaearctic and Indian Mammals 1758 to 1946. Second edition. British Museum (Natural History), London.
- Treves, A., Plumptre, A. J., Hunter, L. T., & Ziwa, J. (2009). Identifying a potential lion Panthera leo stronghold in Queen Elizabeth National Park, Uganda, and Parc National Des Virunga, Democratic Republic of Congo. Oryx 43 (01): 60–66.
- Bauer, H., Van Der Merwe, S. (2004). Inventory of free-ranging lions Panthera leo in Africa. Oryx 38 (01): 26–31.
- Barnett, R., Yamaguchi, N., Barnes, I., Cooper, A. (2006). The origin, current diversity and future conservation of the modern lion (Panthera leo) 2017-06-23 at the Wayback Machine. Proceedings of the Royal Society B 273 (1598): 2119–2125.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merkezi Afrika siri lat Panthera leo azandica heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yirticilar destesinin pisikler fesilesinin panter cinsinin sir novune aid heyvan yarimnovu Merkezi Afrika siriElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste PisikkimilerFesile PisiklerYarimfesile Boyuk pisiklerCins PanterNov SirYarimnov Merkezi Afrika siriBeynelxalq elmi adiPanthera leo azandica Coel Azaf Allen 1924Sekil axtarisiITIS 726446EOL 1270436 Konqo Demokratik Respublikasinin simal serqinde ve Uqandanin qerb hissesinde yasayirlar Hemcinin Uqanda siri adi ile taninir Arasdirilma tarixiVirunqa Milli Parki erazisinde Merkezi Afrika sirleri Amerikali zooloq Coel Allen yarim nove Leo leo azandicus adini teklif edir ve tipik numunelerin tesvirini verir Onun topladigi materiallar Amerika Diyarsunasliq muzeyinde saxlanilir Bu erkek 1912 ci ilde parkin emekdaslari terefinden muzey ekspanati olmaq ucun vurulmusdur Muzeyde yirtricilara aid 588 ci eksponat olmusdur Allen bu yarimnovun masai sirlerine yaxin olmasini qeyd etmisdir Bele ki kellenin beyin strukturu ve dis quruluslari baximindan eyni olsa da reng baximindan ferqlenir 1913 cu ilde Edmund Heller Uqanda sirleri ucun basqa elmi ad teklif edir Panthera leo nyanzae 1924 cu ilde ise Allen Viktoriya golunun simalinda yasayan sirler ucun Panthera leo hollisteri adini teklif edir Bu dovrde sirlerin eyni yarimnove aid olmasi bilinmirdi 1930 cu ilde Reginald Innes Pokok sirleri Pantera cinsine daxil edir Con Ellerman ve Terense Morrison Skott yalniz iki yarimnov qeyde alirlar P l persica ve Afrika siri olan P l leo Yayilma areali ve populyasiyasinin statusuKonqo cayi hovzesinde rast gelinir Onlar Virunqa Milli parki ile Viktoriya Milli parki erazisinde boyuk populyasiyaya malikdirler Eger qanunsuz ovun qarsisi alinsa ve onlarin ovlandigi heyvanlar erazide coxala bilse populyasiya berpa olunacaqdir Bundan elave onlara Videpo Velley Murcison Folls Akaqera ve Cenubi Sudan erazisinde rastlanilir Qorunma statusu1996 ci ilde Beynelxalq Tebietin ve Tebii Servetlerin Muhafizesi Birliyi terefinden hessas novler siyahisina daxil edilmisdir Sirler esasen silahli cobanlar terefinden oldurulur Merkezi Afrika sirlerinin hec biri Species360 melumatina gore bagli seraitde saxilanilmirIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2007 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Allen G M 1939 A Checklist of African Mammals Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College 83 1 763 Geptner V G Sludskij A A 1972 Mlekopitajuscie Sovetskogo Soiuza Vyssaia Skola Moskva In Russian English translation Heptner V G Sludskii A A Komarov A Komorov N Hoffmann R S 1992 Mammals of the Soviet Union Vol III Carnivores Feloidea 2020 07 27 at the Wayback Machine Smithsonian Institution and the National Science Foundation Washington DC Allen J A 1924 Carnivora Collected By The American Museum Congo Expedition Bulletin of the American Museum of Natural History 47 73 281 Haas S K Hayssen V Krausman P R PDF Mammalian Species 762 2005 1 11 doi 10 1644 1545 1410 2005 762 0001 PL 2 0 CO 2 2017 07 28 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 09 06 Pocock R I 1930 The lions of Asia Journal of the Bombay Natural Historical Society 34 638 665 Ellerman J R and T C S Morrison Scott 1966 Checklist of Palaearctic and Indian Mammals 1758 to 1946 Second edition British Museum Natural History London Treves A Plumptre A J Hunter L T amp Ziwa J 2009 Identifying a potential lion Panthera leo stronghold in Queen Elizabeth National Park Uganda and Parc National Des Virunga Democratic Republic of Congo Oryx 43 01 60 66 Bauer H Van Der Merwe S 2004 Inventory of free ranging lions Panthera leo in Africa Oryx 38 01 26 31 Barnett R Yamaguchi N Barnes I Cooper A 2006 The origin current diversity and future conservation of the modern lion Panthera leo 2017 06 23 at the Wayback Machine Proceedings of the Royal Society B 273 1598 2119 2125 Hemcinin bax