Proteinlə zəngin olan bitki növüdür. Vətəni həm Avropa, həm də Asiyadır. Hətta qədim Misir piramidalarında da mərciməyin qalıqları tapılmışdır. Yarpaqları yaşıl, çiçəkləri ağ, çəhrayı, bənövşəyidir. Toxumlarının ölçüsünə görə həm iritoxumlu, həm də xırdatoxumlu mərciməklər var. Ən çox məlum olan növləri qırmızı, sarı və yaşıl mərciməkdir.
Mərcimək ən çox Avropa, Asiya, Afrika ölkələrində yayılmışdır. İstisevən bitki olduğu üçün isti yerlərdə daha çox yetişir. İyun, iyul aylarında çiçək, avqust-sentyabr aylarında isə meyvə verir.
Lens montbretii(Fischer & alli) P. Davis & Plitmann
Lens nigricans(M.Bieb.) Godr.
Dərman bitkisi kimi
Mərcimək həm də dərman təsirli bir bitkidir. Xüsusən də menopoz simptonlarını yüngülləşdirir. Xərçəng xəstəliyinə qarşı qoruyucu təsir göstərir. Kalium səviyyəsi çox yüksəkdir. Bu özəlliyi təzyiqi aşağı salır və nizamlayır.
Mərcimək təkcə zülalla yox, nişasta ilə də zəngindir. Mərciməyin tərkibində 30%-ə qədər zülal, 60%-ə qədər nişasta mövcuddur. Mərciməyin tərkibində B1, B2, B9 vitaminləri, dəmir, kalsium, fosfor minerallari var. Daha maraqlı bir fakt isə budur ki, mərciməyin tərkibində olan zülal ətin tərkibində olan zülaldan daha çoxdur. Qədim dövrdə mərciməkdən dərman bitkisi kimi də istifadə edilmişdir.
Digər tərəfdən mərcimək qədim Romada mədə-bağırsaq dərmanı kimi işlədilmişdir. Qədim Romada mərcimək ən yaxşı sakitləşdirici dərman kimi də elmə məlum olmuşdur.
Qida məhsulu kimi
Mərcimək lap qədimdən insanın qida rasionuna daxildir. Qədim Misirdə fironların, Qədim Yunanıstanda və Babilistanda imperatorların və sadə camaatın sevimli yeməklərindən biri də mərcimək idi. Orta əsrlərdə Rusiyada isə mərcimək əsas qida növü idi. Hətta mərci unundan çörək də bişirilirdi. Almaniya, Çin, Hindistan, Cənubi Amerika və Avstraliyada mərci indi də ən sevimli qida elementidir. Türkiyədə isə lap qədim zamanlardan milli xörəklərin əsas komponenti olmuşdur.
İstinadlar
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Mərciməyin orqanizmə xeyirləri[ölü keçid]
. 2016-02-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-02.
Mərcimək (cins):The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır.Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 10, 2021
mərcimək, cins, mərcimək, lens, paxlakimilər, fəsiləsinə, paxlalılar, fəsiləsindən, birillik, bitki, cinsi, mərciməklenslens, culinariselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, paxlaçiçəklilərfəsilə, paxlak. Mercimek lat Lens 1 paxlakimiler fesilesine aid paxlalilar fesilesinden birillik bitki cinsi 2 MercimekLensLens culinarisElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerCins MercimekElmi adiLens Mill VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 26762NCBI 3863EOL 27812GRIN 6643IPNI 22759 1 Mundericat 1 Umumi melumat 2 Novleri 2 1 Derman bitkisi kimi 3 Qida mehsulu kimi 4 IstinadlarUmumi melumat RedakteProteinle zengin olan bitki novudur Veteni hem Avropa hem de Asiyadir Hetta qedim Misir piramidalarinda da mercimeyin qaliqlari tapilmisdir Yarpaqlari yasil cicekleri ag cehrayi benovseyidir Toxumlarinin olcusune gore hem iritoxumlu hem de xirdatoxumlu mercimekler var En cox melum olan novleri qirmizi sari ve yasil mercimekdir Mercimek en cox Avropa Asiya Afrika olkelerinde yayilmisdir Istiseven bitki oldugu ucun isti yerlerde daha cox yetisir Iyun iyul aylarinda cicek avqust sentyabr aylarinda ise meyve verir Novleri RedakteLens culinaris Medik Lens culinaris subsp culinaris Medik Lens culinaris subsp microsperma Baumg N F Mattos Lens culinaris subsp odemensis Ladiz M E Ferguson amp al Lens culinaris subsp orientalis Boiss Ponert Lens culinaris subsp tomentosus Ladiz M E Ferguson amp al Lens ervoides Brign Grande Lens himalayensis Alef Lens kotschyana Boiss Nab Lens lamottei Czefr Lens montbretii Fischer amp alli P Davis amp Plitmann Lens nigricans M Bieb Godr Derman bitkisi kimi Redakte Mercimek hem de derman tesirli bir bitkidir Xususen de menopoz simptonlarini yungullesdirir Xerceng xesteliyine qarsi qoruyucu tesir gosterir Kalium seviyyesi cox yuksekdir Bu ozelliyi tezyiqi asagi salir ve nizamlayir Mercimek tekce zulalla yox nisasta ile de zengindir Mercimeyin terkibinde 30 e qeder zulal 60 e qeder nisasta movcuddur Mercimeyin terkibinde B1 B2 B9 vitaminleri demir kalsium fosfor minerallari var Daha maraqli bir fakt ise budur ki mercimeyin terkibinde olan zulal etin terkibinde olan zulaldan daha coxdur Qedim dovrde mercimekden derman bitkisi kimi de istifade edilmisdir Diger terefden mercimek qedim Romada mede bagirsaq dermani kimi isledilmisdir Qedim Romada mercimek en yaxsi sakitlesdirici derman kimi de elme melum olmusdur 3 Qida mehsulu kimi RedakteMercimek lap qedimden insanin qida rasionuna daxildir Qedim Misirde fironlarin Qedim Yunanistanda ve Babilistanda imperatorlarin ve sade camaatin sevimli yemeklerinden biri de mercimek idi Orta esrlerde Rusiyada ise mercimek esas qida novu idi Hetta merci unundan corek de bisirilirdi Almaniya Cin Hindistan Cenubi Amerika ve Avstraliyada merci indi de en sevimli qida elementidir Turkiyede ise lap qedim zamanlardan milli xoreklerin esas komponenti olmusdur 4 Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Mercimeyin orqanizme xeyirleri olu kecid Ariqladan mocuzevi yasil mercimek 2016 02 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 05 02 Mercimek cins The Plant List saytinda takson barede melumat ing Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Mercimek cins amp oldid 5736077, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
