Anemiya, həmçinin qanazlığı (Qədim yunan dilindən tərcümədə ἀναιμία anaimia, "qan çatışmazlığı", prefiks ilə, ἀν- an-, "antonim-inkar şəkilçi" + αἷμα haima, "qan") - qanda qan hüceyrələrinin sayının yaxud da, qanın ümumi həcmində eritrositlərin və hemoqlobinin miqdarının azalması ilə səciyyələnən xəstəlik və ya müxtəlif xəstəliyi müşayiət edən patoloji hal. Digər izahla, qanın oksigeni daşıma qabiliyyətinin azalması. Anemiyaya çoxlu qan itirildikdə (yaralandıqda, mədə-bağırsaq, ağciyər, burun, uşaqlıq və s. qanaxmaları zamanı), kimyəvi maddələrlə zəhərləndikdə, bədxassəli şiş törəmələrində, B12 vitamini çatışmadıqda və s. hallarda rast gəlinir.
.
Anemiyanın baş verməsinə daha çox orqanizmdə dəmir çatışmazlığı səbəb olur; bu, "Dəmir defisitli anemiya" adlanır. Anemiyanın normoxrom, hipoxrom və hiperxrom növləri var. Rəng göstəricisi normoxrom anemiya zamanı dəyişmir, hipoxrom anemiyada azalır, hiperxrom anemiyada isə artır. Anemiyalar kəskin və xroniki olur. Müxtəlif travmalar, mədə xorası, uşaqlıq və ağciyər qanaxması nəticəsində sürətlə yaranan qanazlığında kəskin, qanaxma tədricən olduqda isə xroniki olur. Yalnız eritrositlərin deyil, həm də leykosit və trombositlərin azalması ilə müşayiət olunan anemiya "Aplastik anemiya" adlanır. Hemolitik anemiyada eritrositlərin parçalanması baş verir.
Anemiya qan xəstəlikləri arasında ən məşhurudur və dünyanın ¼ hissəsi bu narahatlıqdan əziyyət çəkir. Dünyada qanda dəmir çatışmazlığı səbəbindən inkişaf edən anemiyadan əziyyət çəkən insanların sayı isə 1 milyarddan artıqdır.
Tibbi araşdırmalara görə, qadınlar kişilərə nisbətən daha çox anemiyadan əziyyət çəkirlər. Anemiyadan əziyyət çəkən insan qrupları arasında uşaqlar və hamiləlik dövrü keçirən qadınlar da çoxluq təşkil edir.
Dəmir çatışmazlığı körpələrdə anemiyanın ən vacib və ən çox yayılmış səbəbidir. Gənc uşaqlar kifayət qədər dəmir ala bilmirlərsə, qısa müddətdə anemiya yaşaya bilərlər. Çünki, dəmir hemoglabinin istehsalı üçün zəruri komponentdir. Bundan əlavə, vitamin çatışmazlığı anemiyanın səbəblərindən biridir.
Körpə 1 yaşından tez inək südü içməyə başlarsa və anasüdündən yeterincə faydalanmazsa, əlavə qidaya başlaması ilə bərabər dəmir tərkibli qidaları qəbul etməzsə, dəmir çatışmazlığı və anemiya ilə qarşılaşa bilər.
Əlamətləri
Selikli qişanın və dərinin solğunlaşması, zəiflik, başağrısı, baş gicəllənmə, təngnəfəslik, ürək döyünmə, qulaqlarda küy, ürək-damar çatışmazlığı və s. Anemiya yavaş-yavaş inkişaf etdikdə simptomları, əsasən, qeyri-müəyyən olur: yorğun hissetmə, zəiflik, nəfəs darlığı, bədənin hərəkətinə, fiziki hərəkətə həvəsin olmaması və s. Anemiya sürətlə inkişaf etdikdə isə simptomlar, əsasən, ağır olur və daha çox özünü büruzə verir: çaşqınlıq və təlaş, huşun itməsi, şüur və düşünmə qabiliyyətinin zəifləməsi və həddindən artıq susuzluq hissi. Ağır anemiya əsasən, güclü travmatik arterial qanaxma zamanı baş verir.
Müalicəsi
Anemiyaya səbəb olan amillərin aradan qaldırılması, kəskin və xroniki anemiya zamanı xəstəyə qan (və ya eritrositar kütlə) köçürülməsi, vitaminlərlə zəngin qidalanma.
Müxtəlif yaş və cins qruplarından olan sağlam insanların
qanında normalda mövcud olan Hemoqlobin miqdarı (1qr/Litr ≈ 0.6mmol/Litr)
Janz, TG; Johnson, RL; Rubenstein, SD (Nov 2013). "Anemia in the emergency department: evaluation and treatment.". Emergency medicine practice.
T; Flaxman, AD; Naghavi, M; Lozano, R; Michaud, C; Ezzati, M; Shibuya, K; Salomon, JA; et al. (Dec 15, 2012). "Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990-2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet.
anemiya, həmçinin, qanazlığı, qədim, yunan, dilindən, tərcümədə, ἀναιμία, anaimia, çatışmazlığı, prefiks, ilə, ἀν, antonim, inkar, şəkilçi, αἷμα, haima, qanda, hüceyrələrinin, sayının, yaxud, qanın, ümumi, həcmində, eritrositlərin, hemoqlobinin, miqdarının, az. Anemiya hemcinin qanazligi Qedim yunan dilinden tercumede ἀnaimia anaimia qan catismazligi prefiks ile ἀn an antonim inkar sekilci aἷma haima qan qanda qan huceyrelerinin sayinin yaxud da qanin umumi hecminde eritrositlerin ve hemoqlobinin miqdarinin azalmasi ile seciyyelenen xestelik ve ya muxtelif xesteliyi musayiet eden patoloji hal Diger izahla qanin oksigeni dasima qabiliyyetinin azalmasi Anemiyaya coxlu qan itirildikde yaralandiqda mede bagirsaq agciyer burun usaqliq ve s qanaxmalari zamani kimyevi maddelerle zeherlendikde bedxasseli sis toremelerinde B12 vitamini catismadiqda ve s hallarda rast gelinir Anemiyanin bas vermesine daha cox orqanizmde demir catismazligi sebeb olur bu Demir defisitli anemiya adlanir Anemiyanin normoxrom hipoxrom ve hiperxrom novleri var Reng gostericisi normoxrom anemiya zamani deyismir hipoxrom anemiyada azalir hiperxrom anemiyada ise artir Anemiyalar keskin ve xroniki olur Muxtelif travmalar mede xorasi usaqliq ve agciyer qanaxmasi neticesinde suretle yaranan qanazliginda keskin qanaxma tedricen olduqda ise xroniki olur Yalniz eritrositlerin deyil hem de leykosit ve trombositlerin azalmasi ile musayiet olunan anemiya Aplastik anemiya adlanir Hemolitik anemiyada eritrositlerin parcalanmasi bas verir Anemiya qan xestelikleri arasinda en meshurudur ve dunyanin hissesi bu narahatliqdan eziyyet cekir Dunyada qanda demir catismazligi sebebinden inkisaf eden anemiyadan eziyyet ceken insanlarin sayi ise 1 milyarddan artiqdir Tibbi arasdirmalara gore qadinlar kisilere nisbeten daha cox anemiyadan eziyyet cekirler Anemiyadan eziyyet ceken insan qruplari arasinda usaqlar ve hamilelik dovru keciren qadinlar da coxluq teskil edir Demir catismazligi korpelerde anemiyanin en vacib ve en cox yayilmis sebebidir Genc usaqlar kifayet qeder demir ala bilmirlerse qisa muddetde anemiya yasaya bilerler Cunki demir hemoglabinin istehsali ucun zeruri komponentdir Bundan elave vitamin catismazligi anemiyanin sebeblerinden biridir Korpe 1 yasindan tez inek sudu icmeye baslarsa ve anasudunden yeterince faydalanmazsa elave qidaya baslamasi ile beraber demir terkibli qidalari qebul etmezse demir catismazligi ve anemiya ile qarsilasa biler Elametleri RedakteSelikli qisanin ve derinin solgunlasmasi zeiflik basagrisi bas gicellenme tengnefeslik urek doyunme qulaqlarda kuy urek damar catismazligi ve s Anemiya yavas yavas inkisaf etdikde simptomlari esasen qeyri mueyyen olur yorgun hissetme zeiflik nefes darligi bedenin hereketine fiziki herekete hevesin olmamasi ve s Anemiya suretle inkisaf etdikde ise simptomlar esasen agir olur ve daha cox ozunu buruze verir casqinliq ve telas husun itmesi suur ve dusunme qabiliyyetinin zeiflemesi ve heddinden artiq susuzluq hissi Agir anemiya esasen guclu travmatik arterial qanaxma zamani bas verir Mualicesi RedakteAnemiyaya sebeb olan amillerin aradan qaldirilmasi keskin ve xroniki anemiya zamani xesteye qan ve ya eritrositar kutle kocurulmesi vitaminlerle zengin qidalanma 1 Muxtelif yas ve cins qruplarindan olan saglam insanlarinqaninda normalda movcud olan Hemoqlobin miqdari 1qr Litr 0 6mmol Litr Yas ve cins qruplari Hemoqlobin miqdari qr litr Hemoqlobin miqdari mmol litr Usaqlar 6 ayliqdan 5 yasa qeder 11 0 6 8Usaqlar 5 12 yas arasi 11 5 7 1Yeniyetmeler 12 15 yas arasi 12 0 7 415 yasdan yuxari qadinlar 12 0 7 3 7 4Hamile qadinlar 11 0 6 815 yasdan yuxari kisi cinsi 13 0 8 1Menbe RedakteEli Polad Bir damla su I cild Baki 2011 Biologiya lugeti Baki Casioglu 2011 seh 63 http www emedicinehealth com anemia page3 em htm Janz TG Johnson RL Rubenstein SD Nov 2013 Anemia in the emergency department evaluation and treatment Emergency medicine practice T Flaxman AD Naghavi M Lozano R Michaud C Ezzati M Shibuya K Salomon JA et al Dec 15 2012 Years lived with disability YLDs for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990 2010 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 Lancet http apps who int iris bitstream 10665 43894 1 9789241596657 eng pdf cedvel http simmedpharma com 2017 04 03 anemiya xesteliyi vikipedia Arxivlesdirilib 2017 05 16 at the Wayback Machine https anayam az az usaq 1 5 yas saglamliq usaq 1 5 yas usaqlarda anemiya qan azligi Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 495 ISBN 978 9952 441 02 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Anemiya amp oldid 5718007, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
