Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
"Morgentau planı" (ing. Morgenthau Plan), "Almaniya tərəfindən 3-cü dünya müharibəsinin başlamasının qarşısını almaq üçün proqram" — ABŞ-ın Maliyyə Naziri Henri Morgentau tərəfindən təklif olunan Almaniyanın müharibədən sonrakı düzəni proqramı. Morgentau planı Almaniyanın parçalanmasını, mühüm sənaye sahələrinin beynəlxalq nəzarətə verilməsini, ağır sənayenin ləğvini, silahsızlaşdırılmanı və Almaniyanın aqrar ölkəyə çevrilməsini nəzərdə tuturdu.
Hazırlanması və həyata keçirməyə cəhd
1944-cü ilin sentyabrında Uinston Çörçill və Franklin Delano Ruzveltin daxil olduğu 2-ci Kvebek Konfransında təklif edildi. Konfransda Almaniyanın əsasən aqrar ölkəyə çevrilməli olduğu memorandum imzalanıb. Təfərrüatlar mətbuata məlum oldu və plan ABŞ və İngiltərədə ciddi şəkildə tənqid olundu. Göbbelsin təbliğat nazirliyi bundan istifadə edərək “yəhudi Morgentau”nun Almaniyanı nəhəng bir kartof sahəsinə çevirmək istədiyini bəyan etdi. “Völkischer Beobachter” qəzeti “Ruzvelt və Çörçil yəhudilərin qatil planı ilə razılaşdılar” başlığını dərc etdi.
Tənqid olunması və planın ləğvi
Müşahidəçilər qeyd edirdilər ki, bu tədbirlər nəticəsində alman əhalisinin həyat səviyyəsi kəskin şəkildə aşağı düşmüş və müharibədən sonrakı aclıq geniş vüsət almışdır. Sənayesizləşmə şəhərlərdə cəmləşmiş sənaye işçilərinin, zəncir boyu isə sənayeyə xidmət edən bank və idarəetmə işçilərinin işindən məhrum olmasına gətirib çıxardı, şəhər xidmətləri, tibb, təhsil və mədəniyyət sahələrini səmərəli tələbatdan məhrum etdi; yüksək məhsuldar kənd təsərrüfatı istehsalı isə bir tərəfdən sərbəst buraxılan əmək ehtiyatlarını tuta bilmirdi, digər tərəfdən isə istehsal olunan məhsulların ödəmə qabiliyyəti bazarını da itirirdi.
1947-ci ildə, Soyuq müharibənin başlaması ilə, Morgntau planının əksinə olan - indusrial Marşall planı qəbul edildi.
İqtisadiyyat elmində
Erik Reynert Morgentau planını həyata keçirmək cəhdlərini misal kimi istehsalat sənayesinin məhvinin paradoksal olaraq tez-tez kənd təsərrüfatı böhranına gətirib çıxardığını göstərir.
İstinadlar
- "Гельмут Беттигер. Из сборника Hamiltons Nationalbank heute. Die Strategic nichtinflationärer Kreditschöpfung. Execuitive Intelligence Review Nachrichtenagenture GmbH. October 1992.". 2007-12-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-03-16.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Morgentau plani ing Morgenthau Plan Almaniya terefinden 3 cu dunya muharibesinin baslamasinin qarsisini almaq ucun proqram ABS in Maliyye Naziri Henri Morgentau terefinden teklif olunan Almaniyanin muharibeden sonraki duzeni proqrami Morgentau plani Almaniyanin parcalanmasini muhum senaye sahelerinin beynelxalq nezarete verilmesini agir senayenin legvini silahsizlasdirilmani ve Almaniyanin aqrar olkeye cevrilmesini nezerde tuturdu Almaniyanin Simal ve Cenub eyaletlerine elece de Beynelxalq zonaya parcalanmasinib planlasdirilmasi boz rengli eraziler Fransa Polsa ve SSRI nin nezareti altina dusurHazirlanmasi ve heyata kecirmeye cehd1944 cu ilin sentyabrinda Uinston Corcill ve Franklin Delano Ruzveltin daxil oldugu 2 ci Kvebek Konfransinda teklif edildi Konfransda Almaniyanin esasen aqrar olkeye cevrilmeli oldugu memorandum imzalanib Teferruatlar metbuata melum oldu ve plan ABS ve Ingilterede ciddi sekilde tenqid olundu Gobbelsin tebligat nazirliyi bundan istifade ederek yehudi Morgentau nun Almaniyani neheng bir kartof sahesine cevirmek istediyini beyan etdi Volkischer Beobachter qezeti Ruzvelt ve Corcil yehudilerin qatil plani ile razilasdilar basligini derc etdi Tenqid olunmasi ve planin legviMusahideciler qeyd edirdiler ki bu tedbirler neticesinde alman ehalisinin heyat seviyyesi keskin sekilde asagi dusmus ve muharibeden sonraki acliq genis vuset almisdir Senayesizlesme seherlerde cemlesmis senaye iscilerinin zencir boyu ise senayeye xidmet eden bank ve idareetme iscilerinin isinden mehrum olmasina getirib cixardi seher xidmetleri tibb tehsil ve medeniyyet sahelerini semereli telebatdan mehrum etdi yuksek mehsuldar kend teserrufati istehsali ise bir terefden serbest buraxilan emek ehtiyatlarini tuta bilmirdi diger terefden ise istehsal olunan mehsullarin odeme qabiliyyeti bazarini da itirirdi 1947 ci ilde Soyuq muharibenin baslamasi ile Morgntau planinin eksine olan indusrial Marsall plani qebul edildi Iqtisadiyyat elmindeErik Reynert Morgentau planini heyata kecirmek cehdlerini misal kimi istehsalat senayesinin mehvinin paradoksal olaraq tez tez kend teserrufati bohranina getirib cixardigini gosterir Istinadlar Gelmut Bettiger Iz sbornika Hamiltons Nationalbank heute Die Strategic nichtinflationarer Kreditschopfung Execuitive Intelligence Review Nachrichtenagenture GmbH October 1992 2007 12 13 tarixinde Istifade tarixi 2008 03 16