fbpx
Wikipedia

Missisipi alliqatoru

Missisipi alliqatoru (lat. Alligator mississippiensis) və ya Amerikan alliqatoru — iki tanınmış alliqator növündən biridir. Şimali Amerikada yaşayır və Cənub-Şərqi ABŞ üçün endemik sayılır.

?Missisipi alliqatoru
Alligator mississipiensis (Daudin, 1802)
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
Sinif:Sürünənlər
Dəstə:Timsahlar
Fəsilə:Alliqatorlar
Cins:Alliqator
Növ: Missisipi alliqatoru
Elmi adı
Alligator mississipiensis (Daudin, 1802)
Areal
Mühafizə statusu
Az qayğı tələb edənlər
Least Concern (IUCN 3.1)Least Concern: 46583

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
PBDB  

Bu canlı Texas ştatından Şimali Karolinaya qədər göllər, çaylar və sipər bataqlıqları kimi suyun təzə sularında yaşayan böyük bir sürünən timsahkimiləri təmsil edir. Bu, simpatrik, kəskin timsahdan daha geniş bir ağız, qaranlıq rəng və duzlu su üçün daha az tolerantlıq ilə fərqlənir, soyuducu suya qovuşdurmaqla kompensasiya edilir. Cinsin ikinci nümayəndəsi olan Çin alliqatoru ilə müqayisədə, Missisipi alliqatoru daha böyükdür.

Alliqatorlar — balıqlar, amfibiyalar, sürünənlər, quşlar və kiçik məməlilər yeyən yırtıcılardır. Yeni doğulanlar xüsusilə onurğasızlara qidalanırlar. Quraqlıq mövsümündə digər orqanizmlərə ev sahibliyi edən xüsusi çuxurların qazılması, sulak ekosistemində mühüm rol oynayırlar. Bir il ərzində, xüsusilə yetişdirmə mövsümündə alliqatorlar ərazini qeyd etmək və uyğun tərəfdaşları tapmaq üçün səslər səsləndirirlər. Kişilər qadınları cəlb etmək üçün infrousadan istifadə edirlər. Yumurta su bədəninin yaxınlığında sığınacaq yerində düşmüş bitki örtüyündən, çubuqdan və kirdən hazırlanmış bir yuvaya qoyulur. Gənc timsahlar bədənin ətrafındakı sarı xətlər ilə anadan olurlar və bir ilə qədər ananın himayəsi altında olurlar.

Tarixən olaraq, bir zamanda tənzimlənməmiş ovlanma sayıları çox təsirləndi və Amerika timsahı bir zamanlar nəsli kəsilməkdə olan bir növ olaraq sıralandı. Lakin növlərin qorunması üçün sonrakı səyləri onların sayını dramatik şəkildə artırmağa imkan verdi və indi Missisipi timsahı əsasən onun yaşıllığı səbəbindən minimal risklə qorunub saxlanılır. Timsahlar dəriləri və ətləri üçün fermalarda istehsal olunur. Bu heyvan üç Amerika ştatının rəsmi dövlət sürünənləridir: Florida, LuizianaMississippi.

Sistematika və filogeniya

Amerikan alliqatoru ilk dəfə 1801-ci ildə fransız zooloqu François Marie Daudin tərəfindən Crocodilus mississippiensis kimi təsnif olunmuşdur. 1807-ci ildə Jorj Kyuve Alliqator cinsini təsvir etmiş və Çin alliqatoru birlikdə Amerika alliqatorunu müqayisə etmişdir. Alliqator ailəsi, Nil timsahı və ya qavial ilə müqayisədə, Amerika alliqatoru ilə daha yaxından əlaqəli olan timsah dəstəsinin bütün tükənmiş və müasir üzvlərini əhatə edir.

Bu ailənin üzvləri ilk dəfə təbaşir dövrünün sonunda göründü. Leidyosuchus Albertanın ən tanınmış cinsidir. Fosil alliqatorlari Avrasiya ərazisində aşkar edilmişdi ki, onlar bir zamanlar Şimali AtlantikBerinq boğazının torpaq körpüsünü istifadə edərək, Şimali Amerika və Avrasiyanı təbaşir, paleogenneogen dövründə birləşdirdilər. Alliqatorlar və kaymanlar Şimali Amerikada təbaşirin sonunda bölündü; sonuncu, Neogen dövründə Panama boğazının formalaşmasından əvvəl Paleogen dövründə Cənubi Amerikaya çatdı. Çin alliqatoru isə, ehtimal ki, Neogen dövründə Berinq boğazından keçən bir timsahdır. Müasir Amerika alliqatoru pleystosen paleontoloji salnamələrində yaxşı təmsil olunur.. Missisipi alliqatorunun tam mitoxondrial genomu 1990-cı illərdə sıralanırdı, o, timsahların məməlilərə və daha çox quşlara və onurğalılara aid bir dərəcədə inkişaf etdiyini söylədi. Ancaq 2014-ci ildə nəşr olunan tam genom, alimlərin məməlilər və quşlara görə daha yavaş inkişaf etdiyini göstərir.

Təsviri

 
Heyvanın kəlləsi

Missisipi alliqatorunun pəncələri xarakterik olaraq qısa, lakin kifayət qədər qüvvətli və yer üzündəki bədəni dəstəkləyə bilir. Digər yer üzündə ölənlərin əksəriyyətindən fərqli olaraq, alliqatorlar əllərindəki proksimal bitmədən distal köməyi ilə sürətlərini artırırlar. Ön pəncə beş barmaq, on beş ayaqda yalnız dörd barmaq var. Suda timsahlar balıq kimi üzərək, çanaq sahəni və quyruq tərəfdən tərəfə hərəkət edirlər. Alliqator qarın əzələləri bədənin içərisində ağciyərlərin mövqeyini dəyişə bilər və buna görə timsahın suya dalmağı, suyun qalxmasına və yuvarlanmasına imkan verən bükülmə mərkəzini köçürür.

Baş boynundan çox fərqlənir. Xüsusilə vəhşi alliqatorlar uzun və nazikdən qısa və kütləvi görünüşlərdə fərqlənir və bu, müəyyən şəxslərin genetik məlumatları, onların dietası və ətraf iqlim kimi faktorlar arasında fərqlər ola bilər. Alligatorların geniş sifətləri var,

Ölçüləri

 
Ağzını açmış amerikan alliqatoru

Missisipi alliqatoru olduqca böyük bir heyvandır. Erkəklər ən azı 4.54 m, dişilər isə maksimum 3 m uzunluğa çatır. Ancaq 5 və ya 6.3 m uzunluğunda, yarım ton ağırlığında fərdlər də vardır. İstisna hallarda dişi timsah daha da böyük ola bilər. XIX və XX əsrlərdə 5 metrdən çox uzunluqda olan alliqatorlar bilinmişdir, lakin bu məlumatlardan heç biri etibarlı sayılmır. Beləliklə, bildirilmiş ən böyük timsah, 1890-cı ildə Luizianada Marş Aylenddə vurulmuş bir erkək idi. Məlumatlara görə, uzunluğu 5,8 m-dir, ancaq nəqliyyat vasitəsi olmadığı üçün bu timsah ölçmə aparıldıqdan sonra palçıqlı sahildə qaldı. Bu heyvanın ölçüləri düzgün göstərildiyi təqdirdə, çəkisi təqribən 1000 kq olmalıdır. Floridada nə vaxtsa öldürülən ən böyük timsahın, qeyri-rəsmi məlumatlara görə, uzunluğu 5,31 m-dir. Elmi dəlillərə əsasən, 1977-ci ildən 1993-cü ilə qədər Florida şəhərində öldürülən ən böyük timsah, yalnız 4.23 metr uzunluğunda və 473 kiloqram ağırlığında idi. Ölçüsü ən böyük tanınmış alliqatora təxmin edilən başqa bir nümunə isə 4.54 m uzunluğunda ola bilər. Alabamada tutulan ən böyük timsahın uzunluğu 4,5 m və çəkisi 459 kq idi.Arkanzasda isə çox böyük bir timsah öldürüldü, bu da 4,04 metr uzunluğa çatdı və bildirildiyi kimi 626 kiloqram ağırlığında idi.

Lakin, Missisipi alliqatorları adətən belə böyük ölçülərə malik olmurlar. Erkəklərin əksəriyyəti yalnız 3,4 m-ə qədər böyüyür və 200 kq-dan çox kütləyə malik olurlarг, tam yetkin dişilərin normal ölçüsü isə 2,6 m, kütləsi 50 kq olur. Floridanın Nyunans gölündə yetkin erkəklər yalnız 73.2 kq orta hesabla, yetkin dişilər isə 55.1 kq çəkir. Floridanın Qriffin Dövlət Parkında hər iki cinsin yetkinləri ortalama 57,9 kiloqram ağırlığında olur. Cinsi yetkinliyə çatmış fərdlərin orta çəkisi təxminən 30 kiloqram, çəki göstəriciləri isə 160 kiloqramdır. Missisipi alliqatorlarının erkəkləri dişilərindən fərqli olaraq daha çox olmasına baxmayaraq, bu növdə cinsi dimorfizm timsah dəstəsinin bəzi digər üzvlərindən daha az sayılır. Alliqatorların çəkisi, uzunluğu, yaşı, sağlamlığı, ilin vaxtı və mövcud qida qaynaqlarından asılı olaraq çox dəyişir. Böyük yetkin timsahlar yetkinlik yaşına çatmayanlarla müqayisədə nisbətən daha iri həcmli olurlar. Digər sürünənlərə aid olan vəziyyətdə olduğu kimi, Amerika alliqatorları aralıq şimal hissələrində - Arkanzasın cənubundakı Alabama, şimal Karolina da adətən az olurlar.

Dişləmə gücü

 
Amerikan alliqatorunun dişləri

Missisipi alliqatorları bir zamanlar 9452 nyuton gücünə qədər bir ölçü alətini sıxaraq, laboratoriyada dişləmə gücünə görə rekord keçirdilər. Qeyd etmək lazımdır ki, bu tədqiqatlar zamanı hələ də timsah əmrinin digər nümayəndələrinin dişləmə qüvvəsi ölçülməyib. Daha sonra müəyyənləşdirilmişdir ki, alliqatorların dişləmə qüvvəsi birbaşa heyvanın ölçüsündən asılıdır və yalnız bu istisna qısa müddətli yemək formalarıdır. Beləliklə, gələcəkdə daha böyük duzlu su timsahı və Nil timsahları alliqatorlardan daha çox ölçmə zamanı daha yüksək ədədlər verdi. Çənələrin sıxma gücünün çox yüksək olmasına baxmayaraq, alliqatorların çənələrini açmaqdan məsul olan əzələlər zəifdir və heyvanları başlarına hərəkət etmədən müqavimət göstərmirsə, çənələri əlləri ilə və ya yapışan bant ilə bağlana bilər.

Alliqatorun səsi

Yayılması

 
Missisipi alliqatoru Floridada

Missisipi alliqatorlarının təbii sahəsi Şimali Amerikadır — Atlantik sahilində və Meksika körfəzi boyunca ABŞ-ın cənub-şərq ştatları Şimali KarolinaCənubi Karolina, Corciya, Florida, TexasLuiziana daxildir. Şirin su hövzələrində yaşayırlar: çaylar, göllər, göllər və sulu sahələr, durğun su sahələrini üstün tuturlar. Yaşadığı ərazisi qurudursa, timsahlar başqa yerdən sığınacaq kimi istifadə edirlər. Şimal-mərkəzi Florida ştatında yaşayan timsahların həyat tərzi ilə bağlı bir araşdırmada erkəklərin bahar zamanı göllərin açıq sularını üstün tutduqları halda, dişilər həm bataqlıq, həm də açıq su obyektlərindən istifadə edirdilər. Yaz aylarında erkəklər də açıq suyu seçim edir, dişilər isə yuvalarını qurmaq və yumurta qoymaq üçün bataqlıqlara davam edir. Hər iki cinsin alliqatorları bəzən sığınacaq və ya qışlama sahələri üçün məkan qazanır və ya sadəcə ağac kökləri arasında yer tuturlar. Belə sığınacaqlar onlara çox isti və ya çox soyuq havaya dözməkdə kömək edir.

Qidalanması

Alliqatorlar opportunist yırtıcılardır və tutulması mümkün olan hər şey ilə qidalana bilirlər. Əsasən həşərat, həşərat sürfələri, ilbizlər, hörümçəklər və qurdlar kimi onurğasızlarla qidalanır. Onlar böyüdükcə, onlar mütənasib olaraq daha çox yırtıcı yeməyə qadirdirlər. Lakin, timsahın əksəriyyətindən fərqli olaraq, alliqatorlar nadir hallarda böyük heyvanlara hücum edir və böyük alliqatorlar tərəfindən tutulan qurbanların əksəriyyəti erkəklərdən daha kiçikdir. Yetkinlərin pəhrizinin əsasları balıq, bağa, quş, ilan və kiçik məməlilərdən ibarətdir. Mədə məzmununun tədqiqi göstərir ki, ondatrayenotlar məməlilər arasında ən çox yayılmış yemdir. Yemlərin əsasən yayıldığı Luizianada onlar bəlkə də yetkin erkək alliqatorlarının pəhrizinin əsas komponentidirlər. Köpəklər, pişiklər və buzovlar da daxil olmaqla ev heyvanları da zaman zaman timsahlar tərəfindən tutula bilər.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Pajerski, L., B. Schechter and R. Street. 2000. «Alligator mississippiensis», Animal Diversity Web. Accessed November 24, 2006 at.
  • crocodilian.com: Alligator mississippiensis (DAUDIN, 1801) (ing.)
  • The Reptile Database: Alligator mississippiensis
  • "Alligator mississippiensis". The IUCN Red List of Threatened Species (ingilis).

Ədəbiyyat

  • Boulenger GA. Catalogue of the Chelonians, Rhynchocephalians, and Crocodiles in the British Museum (Natural History). New Edition. London: Trustees of the British Museum (Natural History). (Taylor and Francis, printers). x + 311 pp. + Plates I-VI. (Alligator mississippiensis, p. 290).
  • Daudin FM (1802). Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Reptiles; Ouvrage faisant suite à l'Histoire Naturelle générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon; et rédigée par C.S. Sonnini, membre de plusieurs sociétés savantes. Tome Second [Volume 2]. 432 pp. Paris: F. Dufart. ("Crocodilus mississipiensis [sic]", new species, pp. 412–416). (in French and Latin).
  • Powell R, Conant R, Collins JT (2016). Peterson Field Guide to Reptiles and Amphibians of Eastern and Central North America, Fourth Edition. Boston and New York: Houghton Mifflin Harcourt. xiv + 494 pp., 47 Plates, 207 Figures. ISBN 978-0-544-12997-9. (Alligator mississippiensis, p. 170 + Plate 13 + photographs on pp. 166–167, 465).
  • Smith, Hobart M.; Brodie, Edmund D., Jr. (1982). Reptiles of North America: A Guide to Field Identification. New York: Golden Press. 240 pp. ISBN 0-307-13666-3. (Alligator mississippiensis, pp. 208–209).

İstinadlar

  1. Daudin 1802. Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Reptiles; ouvrage faisant suit à l'Histoire naturell générale et particulière, composée par Leclerc de Buffon; et rédigee par C.S. Sonnini, membre de plusieurs sociétés savantes. Vol. 2. F. Dufart, Paris [1802], 432 pp
  2. "ITIS Standard Report Page: Alligator". www.itis.gov. İstifadə tarixi: 2016-03-23.
  3. Brochu, Christopher A. "Phylogenetics, Taxonomy, and Historical Biogeography of Alligatoroidea". Society of Vertebrate Paleontology Memoir. 6. 1999: 9–100. doi:10.2307/3889340. JSTOR 3889340.
  4. Janke, A.; Arnason, U. "The complete mitochondrial genome of Alligator mississippiensis and the separation between recent archosauria (birds and crocodiles)". Molecular Biology and Evolution. 14 (12). 1997: 1266–72. doi:10.1093/oxfordjournals.molbev.a025736. PMID 9402737.
  5. Green RE, Braun EL, Armstrong J, Earl D, Nguyen N, Hickey G, Vandewege MW, St John JA, Capella-Gutiérrez S, Castoe TA, Kern C, Fujita MK, Opazo JC, Jurka J, Kojima KK, Caballero J, Hubley RM, Smit AF, Platt RN, Lavoie CA, Ramakodi MP, Finger JW, Suh A, Isberg SR, Miles L, Chong AY, Jaratlerdsiri W, Gongora J, Moran C, Iriarte A, McCormack J, Burgess SC, Edwards SV, Lyons E, Williams C, Breen M, Howard JT, Gresham CR, Peterson DG, Schmitz J, Pollock DD, Haussler D, Triplett EW, Zhang G, Irie N, Jarvis ED, Brochu CA, Schmidt CJ, McCarthy FM, Faircloth BC, Hoffmann FG, Glenn TC, Gabaldón T, Paten B, Ray DA. "Three crocodilian genomes reveal ancestral patterns of evolution among archosaurs". Science. 346 (6215). 2014: 1254449. doi:10.1126/science.1254449. PMC 4386873. PMID 25504731.
  6. Reilly, S. M.; Elias, J. A. "Locomotion in alligator mississippiensis: kinematic effects of speed and posture and their relevance to the sprawling-to-erect paradigm" (PDF). The Journal of Experimental Biology. 201 (18). 1998: 2559–74. PMID 9716509.
  7. Fish, F. E. "Kinematics of undulatory swimming in the American alligator" (PDF). Copeia. 1984 (4). 1984: 839–43. doi:10.2307/1445326. 2013-10-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-03-23.
  8. Uriona, T. J.; Farmer, C. G. "Recruitment of the diaphragmaticus, ischiopubis and other respiratory muscles to control pitch and roll in the American alligator (Alligator mississippiensis)". Journal of Experimental Biology. 211 (7). 2--8: 1141–11477. doi:10.1242/jeb.015339. PMID 18344489.
  9. . www.philadelphiazoo.org. 2013-04-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-23.
  10. Crocodiles and Alligators edited by S Charles A. Ross & Stephen Garnett. Checkmark Books (1989), ISBN 978-0-8160-2174-1.
  11. Wood, Gerald. The Guinness Book of Animal Facts and Feats. 1983. ISBN 978-0-85112-235-9.
  12. Britton, A. 1999. «Alligator mississippiensis» in «Crocodilians, Natural History and Conservation».
  13. Smith, E. N., Standora, E. A., & Robertson, S. L. (1984). Physiological thermoregulation of mature alligators. Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Physiology, 77(1), 189—193.
  14. [1] 2012-02-05 at the Wayback Machine. Everglades.national-park.com
  15. [2]. FloridaAdventuring.com
  16. Woodward, A. R., White, J. H., & Linda, S. B. (1995). Maximum size of the alligator (Alligator mississippiensis). Journal of Herpetology, 507—513.
  17. "Alabama alligator is largest ever legally killed in state". CBC News. İstifadə tarixi: 2014-08-18.
  18. "Record gator caught in Southwest Arkansas". FoxNews.com. İstifadə tarixi: March 15, 2014.
  19. «American Alligator Fact Sheet». The National Zoo.
  20. «Gator factsheet». Savannah River Ecology Laboratory.
  21. Honeyfield, D. C.; Ross, J. P.; Carbonneau, D. A.; Terrell, S. P.; Woodward, A. R.; Schoeb, T. R.; Hinterkopf, J. P. "Pathology, physiologic parameters, tissue contaminants, and tissue thiamine in morbid and healthy central Florida adult American alligators (Alligator mississippiensis)". Journal of wildlife diseases. 44 (2). 2008: 280–294. doi:10.7589/0090-3558-44.2.280.
  22. Ruben, J. A.; Jones, T. D. "Selective factors associated with the origin of fur and feathers". American Zoologist. 40 (4). 2000: 585–596. doi:10.1668/0003-1569(2000)040[0585:sfawto]2.0.co;2.
  23. Saalfeld, D. T.; Webb, K. K.; Conway, W. C.; Calkins, G. E.; Duguay, J. P. "Growth and condition of American alligators (Alligator mississippiensis) in an inland wetland of east Texas". Southeastern Naturalist. 7 (3). 2008: 541–550. doi:10.1656/1528-7092-7.3.541.
  24. "https://www.sciencedaily.com/releases/2012/03/120316093427.htm". www.sciencedaily.com. İstifadə tarixi: 2016-03-23.
  25. Erickson, Gregory M.; Lappin, A. Kristopher; Vliet, Kent A. "The ontogeny of bite-force performance in American alligator (Alligator mississippiensis)" (PDF). Journal of Zoology. 260 (3). 2003: 317–327. doi:10.1017/S0952836903003819.
  26. "What's the difference between a crocodile and an alligator?". Flmnh.ufl.edu. İstifadə tarixi: August 26, 2012.
  27. Guggisberg, C.A.W. Crocodiles: Their Natural History, Folklore, and Conservation. Newton Abbot: David & Charles. 1972. səh. 195. ISBN 0-7153-5272-5.
  28. Valentine Jr, J. M.; Walther, J. R.; McCartney, K. M.; Ivy, L. M. "Alligator diets on the Sabine National Wildlife Refuge, Louisiana". The Journal of Wildlife Management. 36. 1972: 809–815. doi:10.2307/3799434.
  29. Keddy, P.A., L. Gough, J.A. Nyman, T. McFalls, J. Carter and J. Siegrist (2009). Alligator hunters, pelt traders, and runaway consumption of Gulf coast marshes: A trophic cascade perspective on coastal wetland losses. 2014-11-03 at the Wayback Machine pp. 115—133 in B.R. Silliman, E.D. Grosholz, and M.D. Bertness (eds.) Human Impacts on Salt Marshes. A Global Perspective. University of California Press, Berkeley, CA ISBN 0-520-25892-4 Google Books
  30. Rice, A. N. (2004). Diet and condition of American alligators (Alligator mississippiensis) in three central Florida lakes (Doctoral dissertation, University of Florida).
  31. Gabrey, S. W. "Demographic and geographic variation in food habits of American alligators (Alligator mississippiensis) in Louisiana". Herpetological Conservation and Biology. 5 (2). 2010: 241–250.
  32. Saalfeld, D. T.; Conway, W. C.; Calkins, G. E. "Food Habits of American Alligators (Alligator mississippiensis) in East Texas". Southeastern Naturalist. 10 (4). 2011: 659–672. doi:10.1656/058.010.0406.

missisipi, alliqatoru, alligator, mississippiensis, amerikan, alliqatoru, tanınmış, alliqator, növündən, biridir, şimali, amerikada, yaşayır, cənub, şərqi, abş, üçün, endemik, sayılır, alligator, mississipiensis, daudin, 1802, elmi, təsnifataləmi, heyvanlaryar. Missisipi alliqatoru lat Alligator mississippiensis ve ya Amerikan alliqatoru iki taninmis alliqator novunden biridir Simali Amerikada yasayir ve Cenub Serqi ABS ucun endemik sayilir Missisipi alliqatoruAlligator mississipiensis Daudin 1802 1 Elmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif SurunenlerDeste TimsahlarFesile AlliqatorlarCins AlliqatorNov Missisipi alliqatoruElmi adiAlligator mississipiensis Daudin 1802 1 ArealMuhafize statusuAz qaygi teleb edenlerLeast Concern IUCN 3 1 Least Concern 46583VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 551771NCBI 8496EOL 796029PBDB 110824Bu canli Texas statindan Simali Karolinaya qeder goller caylar ve siper bataqliqlari kimi suyun teze sularinda yasayan boyuk bir surunen timsahkimileri temsil edir Bu simpatrik keskin timsahdan daha genis bir agiz qaranliq reng ve duzlu su ucun daha az tolerantliq ile ferqlenir soyuducu suya qovusdurmaqla kompensasiya edilir Cinsin ikinci numayendesi olan Cin alliqatoru ile muqayisede Missisipi alliqatoru daha boyukdur Alliqatorlar baliqlar amfibiyalar surunenler quslar ve kicik memeliler yeyen yirticilardir Yeni dogulanlar xususile onurgasizlara qidalanirlar Quraqliq movsumunde diger orqanizmlere ev sahibliyi eden xususi cuxurlarin qazilmasi sulak ekosisteminde muhum rol oynayirlar Bir il erzinde xususile yetisdirme movsumunde alliqatorlar erazini qeyd etmek ve uygun terefdaslari tapmaq ucun sesler seslendirirler Kisiler qadinlari celb etmek ucun infrousadan istifade edirler Yumurta su bedeninin yaxinliginda siginacaq yerinde dusmus bitki ortuyunden cubuqdan ve kirden hazirlanmis bir yuvaya qoyulur Genc timsahlar bedenin etrafindaki sari xetler ile anadan olurlar ve bir ile qeder ananin himayesi altinda olurlar Tarixen olaraq bir zamanda tenzimlenmemis ovlanma sayilari cox tesirlendi ve Amerika timsahi bir zamanlar nesli kesilmekde olan bir nov olaraq siralandi Lakin novlerin qorunmasi ucun sonraki seyleri onlarin sayini dramatik sekilde artirmaga imkan verdi ve indi Missisipi timsahi esasen onun yasilligi sebebinden minimal riskle qorunub saxlanilir Timsahlar derileri ve etleri ucun fermalarda istehsal olunur Bu heyvan uc Amerika statinin resmi dovlet surunenleridir Florida Luiziana ve Mississippi Mundericat 1 Sistematika ve filogeniya 2 Tesviri 2 1 Olculeri 9 2 2 Disleme gucu 3 Yayilmasi 4 Qidalanmasi 5 Hemcinin bax 6 Xarici kecidler 7 Edebiyyat 8 IstinadlarSistematika ve filogeniya RedakteAmerikan alliqatoru ilk defe 1801 ci ilde fransiz zooloqu Francois Marie Daudin terefinden Crocodilus mississippiensis kimi tesnif olunmusdur 2 1807 ci ilde Jorj Kyuve Alliqator cinsini tesvir etmis ve Cin alliqatoru birlikde Amerika alliqatorunu muqayise etmisdir Alliqator ailesi Nil timsahi ve ya qavial ile muqayisede Amerika alliqatoru ile daha yaxindan elaqeli olan timsah destesinin butun tukenmis ve muasir uzvlerini ehate edir Bu ailenin uzvleri ilk defe tebasir dovrunun sonunda gorundu Leidyosuchus Albertanin en taninmis cinsidir Fosil alliqatorlari Avrasiya erazisinde askar edilmisdi ki onlar bir zamanlar Simali Atlantik ve Berinq bogazinin torpaq korpusunu istifade ederek Simali Amerika ve Avrasiyani tebasir paleogen ve neogen dovrunde birlesdirdiler Alliqatorlar ve kaymanlar Simali Amerikada tebasirin sonunda bolundu sonuncu Neogen dovrunde Panama bogazinin formalasmasindan evvel Paleogen dovrunde Cenubi Amerikaya catdi Cin alliqatoru ise ehtimal ki Neogen dovrunde Berinq bogazindan kecen bir timsahdir Muasir Amerika alliqatoru pleystosen paleontoloji salnamelerinde yaxsi temsil olunur 3 Missisipi alliqatorunun tam mitoxondrial genomu 1990 ci illerde siralanirdi o timsahlarin memelilere ve daha cox quslara ve onurgalilara aid bir derecede inkisaf etdiyini soyledi 4 Ancaq 2014 ci ilde nesr olunan tam genom alimlerin memeliler ve quslara gore daha yavas inkisaf etdiyini gosterir 5 Tesviri Redakte Heyvanin kellesi Missisipi alliqatorunun penceleri xarakterik olaraq qisa lakin kifayet qeder quvvetli ve yer uzundeki bedeni destekleye bilir 6 Diger yer uzunde olenlerin ekseriyyetinden ferqli olaraq alliqatorlar ellerindeki proksimal bitmeden distal komeyi ile suretlerini artirirlar On pence bes barmaq on bes ayaqda yalniz dord barmaq var Suda timsahlar baliq kimi uzerek canaq saheni ve quyruq terefden terefe hereket edirler 7 Alliqator qarin ezeleleri bedenin icerisinde agciyerlerin movqeyini deyise biler ve buna gore timsahin suya dalmagi suyun qalxmasina ve yuvarlanmasina imkan veren bukulme merkezini kocurur 8 Bas boynundan cox ferqlenir Xususile vehsi alliqatorlar uzun ve nazikden qisa ve kutlevi gorunuslerde ferqlenir ve bu mueyyen sexslerin genetik melumatlari onlarin dietasi ve etraf iqlim kimi faktorlar arasinda ferqler ola biler Alligatorlarin genis sifetleri var Olculeri 9 Redakte Agzini acmis amerikan alliqatoru Missisipi alliqatoru olduqca boyuk bir heyvandir Erkekler en azi 4 54 m disiler ise maksimum 3 m uzunluga catir Ancaq 5 ve ya 6 3 m uzunlugunda yarim ton agirliginda ferdler de vardir Istisna hallarda disi timsah daha da boyuk ola biler 10 11 XIX ve XX esrlerde 5 metrden cox uzunluqda olan alliqatorlar bilinmisdir lakin bu melumatlardan hec biri etibarli sayilmir Belelikle bildirilmis en boyuk timsah 1890 ci ilde Luizianada Mars Aylendde vurulmus bir erkek idi Melumatlara gore uzunlugu 5 8 m dir ancaq neqliyyat vasitesi olmadigi ucun bu timsah olcme aparildiqdan sonra palciqli sahilde qaldi 12 Bu heyvanin olculeri duzgun gosterildiyi teqdirde cekisi teqriben 1000 kq olmalidir 13 Floridada ne vaxtsa oldurulen en boyuk timsahin qeyri resmi melumatlara gore uzunlugu 5 31 m dir 14 15 Elmi delillere esasen 1977 ci ilden 1993 cu ile qeder Florida seherinde oldurulen en boyuk timsah yalniz 4 23 metr uzunlugunda ve 473 kiloqram agirliginda idi 16 Olcusu en boyuk taninmis alliqatora texmin edilen basqa bir numune ise 4 54 m uzunlugunda ola biler Alabamada tutulan en boyuk timsahin uzunlugu 4 5 m ve cekisi 459 kq idi 17 Arkanzasda ise cox boyuk bir timsah olduruldu bu da 4 04 metr uzunluga catdi ve bildirildiyi kimi 626 kiloqram agirliginda idi 18 Lakin Missisipi alliqatorlari adeten bele boyuk olculere malik olmurlar Erkeklerin ekseriyyeti yalniz 3 4 m e qeder boyuyur ve 200 kq dan cox kutleye malik olurlarg 19 tam yetkin disilerin normal olcusu ise 2 6 m kutlesi 50 kq olur 20 Floridanin Nyunans golunde yetkin erkekler yalniz 73 2 kq orta hesabla yetkin disiler ise 55 1 kq cekir Floridanin Qriffin Dovlet Parkinda her iki cinsin yetkinleri ortalama 57 9 kiloqram agirliginda olur 21 Cinsi yetkinliye catmis ferdlerin orta cekisi texminen 30 kiloqram ceki gostericileri ise 160 kiloqramdir 22 Missisipi alliqatorlarinin erkekleri disilerinden ferqli olaraq daha cox olmasina baxmayaraq bu novde cinsi dimorfizm timsah destesinin bezi diger uzvlerinden daha az sayilir Alliqatorlarin cekisi uzunlugu yasi saglamligi ilin vaxti ve movcud qida qaynaqlarindan asili olaraq cox deyisir Boyuk yetkin timsahlar yetkinlik yasina catmayanlarla muqayisede nisbeten daha iri hecmli olurlar 23 Diger surunenlere aid olan veziyyetde oldugu kimi Amerika alliqatorlari araliq simal hisselerinde Arkanzasin cenubundaki Alabama simal Karolina da adeten az olurlar Disleme gucu Redakte Amerikan alliqatorunun disleri Missisipi alliqatorlari bir zamanlar 9452 nyuton gucune qeder bir olcu aletini sixaraq laboratoriyada disleme gucune gore rekord kecirdiler Qeyd etmek lazimdir ki bu tedqiqatlar zamani hele de timsah emrinin diger numayendelerinin disleme quvvesi olculmeyib Daha sonra mueyyenlesdirilmisdir ki alliqatorlarin disleme quvvesi birbasa heyvanin olcusunden asilidir ve yalniz bu istisna qisa muddetli yemek formalaridir Belelikle gelecekde daha boyuk duzlu su timsahi ve Nil timsahlari alliqatorlardan daha cox olcme zamani daha yuksek ededler verdi 24 25 Cenelerin sixma gucunun cox yuksek olmasina baxmayaraq alliqatorlarin cenelerini acmaqdan mesul olan ezeleler zeifdir ve heyvanlari baslarina hereket etmeden muqavimet gostermirse ceneleri elleri ile ve ya yapisan bant ile baglana biler source source Alliqatorun sesiYayilmasi Redakte Missisipi alliqatoru Floridada Missisipi alliqatorlarinin tebii sahesi Simali Amerikadir Atlantik sahilinde ve Meksika korfezi boyunca ABS in cenub serq statlari Simali Karolina ve Cenubi Karolina Corciya Florida Texas ve Luiziana daxildir Sirin su hovzelerinde yasayirlar caylar goller goller ve sulu saheler durgun su sahelerini ustun tuturlar Yasadigi erazisi qurudursa timsahlar basqa yerden siginacaq kimi istifade edirler Simal merkezi Florida statinda yasayan timsahlarin heyat terzi ile bagli bir arasdirmada erkeklerin bahar zamani gollerin aciq sularini ustun tutduqlari halda disiler hem bataqliq hem de aciq su obyektlerinden istifade edirdiler Yaz aylarinda erkekler de aciq suyu secim edir disiler ise yuvalarini qurmaq ve yumurta qoymaq ucun bataqliqlara davam edir Her iki cinsin alliqatorlari bezen siginacaq ve ya qislama saheleri ucun mekan qazanir ve ya sadece agac kokleri arasinda yer tuturlar Bele siginacaqlar onlara cox isti ve ya cox soyuq havaya dozmekde komek edir 26 27 Qidalanmasi RedakteAlliqatorlar opportunist yirticilardir ve tutulmasi mumkun olan her sey ile qidalana bilirler Esasen heserat heserat surfeleri ilbizler horumcekler ve qurdlar kimi onurgasizlarla qidalanir 28 Onlar boyudukce onlar mutenasib olaraq daha cox yirtici yemeye qadirdirler Lakin timsahin ekseriyyetinden ferqli olaraq alliqatorlar nadir hallarda boyuk heyvanlara hucum edir ve boyuk alliqatorlar terefinden tutulan qurbanlarin ekseriyyeti erkeklerden daha kicikdir 29 Yetkinlerin pehrizinin esaslari baliq baga qus ilan ve kicik memelilerden ibaretdir Mede mezmununun tedqiqi gosterir ki ondatra ve yenotlar memeliler arasinda en cox yayilmis yemdir Yemlerin esasen yayildigi Luizianada onlar belke de yetkin erkek alliqatorlarinin pehrizinin esas komponentidirler Kopekler pisikler ve buzovlar da daxil olmaqla ev heyvanlari da zaman zaman timsahlar terefinden tutula biler 30 31 32 Hemcinin bax RedakteTimsahlar Missisipi zirehlisiXarici kecidler Redakte Vikianbarda Alligator mississippiensis ile elaqeli mediafayllar var Pajerski L B Schechter and R Street 2000 Alligator mississippiensis Animal Diversity Web Accessed November 24 2006 at crocodilian com Alligator mississippiensis DAUDIN 1801 ing The Reptile Database Alligator mississippiensis Alligator mississippiensis The IUCN Red List of Threatened Species ingilis Edebiyyat RedakteBoulenger GA Catalogue of the Chelonians Rhynchocephalians and Crocodiles in the British Museum Natural History New Edition London Trustees of the British Museum Natural History Taylor and Francis printers x 311 pp Plates I VI Alligator mississippiensis p 290 Daudin FM 1802 Histoire Naturelle Generale et Particuliere des Reptiles Ouvrage faisant suite a l Histoire Naturelle generale et particuliere composee par Leclerc de Buffon et redigee par C S Sonnini membre de plusieurs societes savantes Tome Second Volume 2 432 pp Paris F Dufart Crocodilus mississipiensis sic new species pp 412 416 in French and Latin Powell R Conant R Collins JT 2016 Peterson Field Guide to Reptiles and Amphibians of Eastern and Central North America Fourth Edition Boston and New York Houghton Mifflin Harcourt xiv 494 pp 47 Plates 207 Figures ISBN 978 0 544 12997 9 Alligator mississippiensis p 170 Plate 13 photographs on pp 166 167 465 Smith Hobart M Brodie Edmund D Jr 1982 Reptiles of North America A Guide to Field Identification New York Golden Press 240 pp ISBN 0 307 13666 3 Alligator mississippiensis pp 208 209 Istinadlar Redakte Daudin 1802 Histoire Naturelle Generale et Particuliere des Reptiles ouvrage faisant suit a l Histoire naturell generale et particuliere composee par Leclerc de Buffon et redigee par C S Sonnini membre de plusieurs societes savantes Vol 2 F Dufart Paris 1802 432 pp ITIS Standard Report Page Alligator www itis gov Istifade tarixi 2016 03 23 Brochu Christopher A Phylogenetics Taxonomy and Historical Biogeography of Alligatoroidea Society of Vertebrate Paleontology Memoir 6 1999 9 100 doi 10 2307 3889340 JSTOR 3889340 Janke A Arnason U The complete mitochondrial genome of Alligator mississippiensis and the separation between recent archosauria birds and crocodiles Molecular Biology and Evolution 14 12 1997 1266 72 doi 10 1093 oxfordjournals molbev a025736 PMID 9402737 Green RE Braun EL Armstrong J Earl D Nguyen N Hickey G Vandewege MW St John JA Capella Gutierrez S Castoe TA Kern C Fujita MK Opazo JC Jurka J Kojima KK Caballero J Hubley RM Smit AF Platt RN Lavoie CA Ramakodi MP Finger JW Suh A Isberg SR Miles L Chong AY Jaratlerdsiri W Gongora J Moran C Iriarte A McCormack J Burgess SC Edwards SV Lyons E Williams C Breen M Howard JT Gresham CR Peterson DG Schmitz J Pollock DD Haussler D Triplett EW Zhang G Irie N Jarvis ED Brochu CA Schmidt CJ McCarthy FM Faircloth BC Hoffmann FG Glenn TC Gabaldon T Paten B Ray DA Three crocodilian genomes reveal ancestral patterns of evolution among archosaurs Science 346 6215 2014 1254449 doi 10 1126 science 1254449 PMC 4386873 PMID 25504731 Reilly S M Elias J A Locomotion in alligator mississippiensis kinematic effects of speed and posture and their relevance to the sprawling to erect paradigm PDF The Journal of Experimental Biology 201 18 1998 2559 74 PMID 9716509 Fish F E Kinematics of undulatory swimming in the American alligator PDF Copeia 1984 4 1984 839 43 doi 10 2307 1445326 2013 10 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2016 03 23 Uriona T J Farmer C G Recruitment of the diaphragmaticus ischiopubis and other respiratory muscles to control pitch and roll in the American alligator Alligator mississippiensis Journal of Experimental Biology 211 7 2 8 1141 11477 doi 10 1242 jeb 015339 PMID 18344489 American alligator Philadelphia Zoo www philadelphiazoo org 2013 04 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 23 Crocodiles and Alligators edited by S Charles A Ross amp Stephen Garnett Checkmark Books 1989 ISBN 978 0 8160 2174 1 Wood Gerald The Guinness Book of Animal Facts and Feats 1983 ISBN 978 0 85112 235 9 Britton A 1999 Alligator mississippiensis in Crocodilians Natural History and Conservation Smith E N Standora E A amp Robertson S L 1984 Physiological thermoregulation of mature alligators Comparative Biochemistry and Physiology Part A Physiology 77 1 189 193 1 Arxivlesdirilib 2012 02 05 at the Wayback Machine Everglades national park com 2 FloridaAdventuring com Woodward A R White J H amp Linda S B 1995 Maximum size of the alligator Alligator mississippiensis Journal of Herpetology 507 513 Alabama alligator is largest ever legally killed in state CBC News Istifade tarixi 2014 08 18 Record gator caught in Southwest Arkansas FoxNews com Istifade tarixi March 15 2014 American Alligator Fact Sheet The National Zoo Gator factsheet Savannah River Ecology Laboratory Honeyfield D C Ross J P Carbonneau D A Terrell S P Woodward A R Schoeb T R Hinterkopf J P Pathology physiologic parameters tissue contaminants and tissue thiamine in morbid and healthy central Florida adult American alligators Alligator mississippiensis Journal of wildlife diseases 44 2 2008 280 294 doi 10 7589 0090 3558 44 2 280 Ruben J A Jones T D Selective factors associated with the origin of fur and feathers American Zoologist 40 4 2000 585 596 doi 10 1668 0003 1569 2000 040 0585 sfawto 2 0 co 2 Saalfeld D T Webb K K Conway W C Calkins G E Duguay J P Growth and condition of American alligators Alligator mississippiensis in an inland wetland of east Texas Southeastern Naturalist 7 3 2008 541 550 doi 10 1656 1528 7092 7 3 541 https www sciencedaily com releases 2012 03 120316093427 htm www sciencedaily com Istifade tarixi 2016 03 23 Erickson Gregory M Lappin A Kristopher Vliet Kent A The ontogeny of bite force performance in American alligator Alligator mississippiensis PDF Journal of Zoology 260 3 2003 317 327 doi 10 1017 S0952836903003819 What s the difference between a crocodile and an alligator Flmnh ufl edu Istifade tarixi August 26 2012 Guggisberg C A W Crocodiles Their Natural History Folklore and Conservation Newton Abbot David amp Charles 1972 seh 195 ISBN 0 7153 5272 5 Valentine Jr J M Walther J R McCartney K M Ivy L M Alligator diets on the Sabine National Wildlife Refuge Louisiana The Journal of Wildlife Management 36 1972 809 815 doi 10 2307 3799434 Keddy P A L Gough J A Nyman T McFalls J Carter and J Siegrist 2009 Alligator hunters pelt traders and runaway consumption of Gulf coast marshes A trophic cascade perspective on coastal wetland losses Arxivlesdirilib 2014 11 03 at the Wayback Machine pp 115 133 in B R Silliman E D Grosholz and M D Bertness eds Human Impacts on Salt Marshes A Global Perspective University of California Press Berkeley CA ISBN 0 520 25892 4 Google Books Rice A N 2004 Diet and condition of American alligators Alligator mississippiensis in three central Florida lakes Doctoral dissertation University of Florida Gabrey S W Demographic and geographic variation in food habits of American alligators Alligator mississippiensis in Louisiana Herpetological Conservation and Biology 5 2 2010 241 250 Saalfeld D T Conway W C Calkins G E Food Habits of American Alligators Alligator mississippiensis in East Texas Southeastern Naturalist 10 4 2011 659 672 doi 10 1656 058 010 0406 Menbe https az wikipedia org w index php title Missisipi alliqatoru amp oldid 6212643, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.