fbpx
Wikipedia

Lənkəran-Astara iqtisadi rayonu

Avqust 05, 2021

Lənkəran-Astara iqtisadi rayonu — və ya Cənub rayonu Azərbaycan Respublikasının iqtisadi rayonlarından biri. Lənkəran-Astara iqtisadi-coğrafi rayonunun Cəlilabad, Astara, Lerik, Lənkəran, Masallı və Yardımlı inzibati rayonları daxildir. Lənkəran iqtisadi rayonunun ən inkişaf etmiş və önəmli şəhəri Cəlilabad və Lənkərandır. İqtisadi rayon Azərbaycanın cənubunda, İran İR və Türkiyəyə gedən yollar üzərində yerləşir. Şərqdə Xəzər dənizi, qərbdə və cənubda İran İR ilə həmsərhəddir. Sahəsi 6,14 min km² –dır, bu da ölkə ərazisinin 7,1%-nə bərabərdir. Lənkəran ovalığı və Talış dağları əsas oroqrafik vahidlərdir. İqtisadi rayonun ərazisinin 26%-i meşələrlə örtülmüşdür. Region rütubətli subtropik iqlimə malik olmaqla təbii şəraitinə görə ölkənin digər iqtisadi rayonlarından fərqlənir. Əhalinin sayı 855,7 min nəfər, o cümlədən şəhər əhalisi 212,0 min nəfərdir. Ölkə əhalisinin 9,3%-i burada yaşayır. Əhalinin orta sıxlığı hər km² -ə 141 nəfər, urbanizasiya səviyyəsi 24,8%-dir (2012). Kənd təsərrüfatında faraş tərəvəzçilik, kartofçuluq, üzümçülük, taxılçılıq üstünlük təşkil edir. İqtisadi rayon mühüm sitrus meyvəçiliyi rayonudur. Sənaye sahələri kənd təsərrüfatı xammallarının emalı əsasında inkişaf etmişdir, bitkiçilik və balıqçılıq məhsullarının emalına əsaslanır. Yeyinti sənayesində balıq emalı, çay, meyvə-tərəvəz konservi və şərab istehsalı mühüm yer tutur, ət, süd, pendir, çörəkbişirmə müəssisələri fəaliyyət göstərir. Bakı-Astara dəmir yolu və Ələt-Astara avtomobil yolu yük və sərnişinlərin daşınmasında, həmçinin Azərbaycanın İran və Türkiyə ilə iqtisadi əlaqələrinin genişlənməsində mühüm rol oynayır. Lənkəranda müasir tələblərə uyğun hava limanı fəaliyyət göstərir. Gözəl landşaft, isti və soyuq mineral sular, əlverişli iqlim şəraiti və inkişaf etmiş nəqliyyat şəbəkəsi rayonda kurort və turizm təsərrüfatının inkişafı üçün əlverişli şərait yaradır.

Lənkəran-Astara iqtisadi rayonu

Təbii sərvətləri

Regionda faydalı qazıntılar azdır, qeyri-filizlərdən tikinti qumu, gil, çaydaşı, gips ehtiyatları vardır, zəngin termal və mineral sulara malikdir. İqtisadi rayonda rütubətli subtropik iqlim, məhsuldar torpaqlar, su və əmək ehtiyatları kənd təsərrüfatının inkişafı üçün böyük imkanlar yaradır. Sahilboyu balıq ovlanır.

İqtisadiyyatı

Lənkəran istisadi rayonunun iqtisadiyyatının əsasını aqrar-sənaye kompleksi təşkil edir. Kənd təsərrüfatını inkişaf etdirmək üçün burada çox əlverişli təbii-iqtisadi şərait var. Rütubətli subtropik iqlim, məhsuldar torpaqlar, su və kifayət qədər əmək ehtiyatları kənd təsərrüfatının intensiv inkişafı üçün böyük imkanlar yaradır. Kənd təsərrüfatının strukturunda faraş tərəvəzçilik, çayçılıq, üzümçülük, taxılçılıq üstünlük təşkil edir. Azərbaycanda istehsal olunan çayın 99%-ə qədəri, tərəvəz-bostan məhsullarının yarıdan çoxu bu iqtisadi rayonun payına düşür.

Nəqliyyat şəbəkəsi

Lənkəran-Astara iqtisadi-coğrafi rayonu özünün coğrafi və geosiyasi mövqeyi ilə respublikamızın iqtisadi və siyasi əlaqələrində çox böyük rol oynayır.

Dəmir yolu və avtomobil nəqliyyatı

İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş qonşumuz İran İslam Respublikası ilə əlaqələrimiz əsasən tranzit ərazi kimi bu region vasitəsilə həyata keçirilir. Azərbaycanda İran sərhədinə qədər Bakı-Astara dəmir yolu xətti 1941-ci ildə çəkilmişdir.Dəmir yoluna paralel olaraq beynəlxalq əhəmiyyətli avtomobil yolu da fəaliyyət göstərir. Lənkəran-Astara iqtisadi-coğrafi rayonu ərazisindən keçən (tranzit yollar) bu yollar vasitəsilə Rusiya-İran iqtisadi əlaqələri də yaranmışdır.

Su nəqliyyatı

İqtisadi-coğrafi rayonun nəqliyyat şəraitini daha da yaxşılaşdırmaq məqsədilə gələcəkdə Xəzər dənizinin ucuz və qısa su yolundan istifadə olunmalıdır [İmrani Z.T.2008]. Elmi-texniki tərəqqinin surətlə inkişaf etdiyi bir zamanda Bakı ilə Lənkəran və Astara şəhərləri arasında sərnişin və yük daşınması üçün sürətli və hər cür şəraitə malik gəmilərdən istifadə edilməlidir. Bu məqsədlə Lənkəran və Astarada dəniz liman kompleksləri yaradılmalıdır. Hava yollarını inkişaf etdirmək üçün Lənkəran şəhərində beynəlxalq əhəmiyyətli təyyarə limanı tikilmişdir. Cədvəl 9.8.

İqtisadi-coğrafi rayonda respublika və yerli əhəmiyyətli yolların quruluşu, km

[Z.S.Məmmədova (2002) görə]

İnzibati rayonlar Cəmi avtomo

bil yolları, km

Xüsusi cəkisi, %-lə Respublika əhəmiyyətli, yol, km Xüsusi cəkisi, %-lə Yerli əhə-

miyyətli

yol, km

Xüsusi cəkisi, %-lə
Lənkəran 426 17,0 152 21,2 274 15,3
Masallı 355 14,2 144 20.2 211 11,8
Lerik 706 28,2 97 13,5 609 34,2
Yardımlı 385 15.4 88 12,2 297 16,6
Cəlilabad 360 14,4 183 25,5 177 9,9
Astara 270 10,8 53 7,4 217 12,2
Cəmi 2502 100 717 100 1785 100


İqtisadi-coğrafi rayonda avtomobil yollarının ümumi uzunluğu 2502 km-dir ki, bunun da 717 km-i (29%) respublika, 1785 km-i (71%) isə yerli əhəmiyyətli yolların payına düşür. 2011-ci ildə iqtisadi-coğrafi rayonda avtomobil nəqliyyatı ilə 6,1 mln. ton yük və 53,6 mln. sərnişin daşınmışdır ki, bu da 2000-ci ilə görə uyğun olaraq 3,4 mln ton və 23,0 mln nəfər artım deməkdir. Göstərilən dövrdə yük dövriyyəsi 876,4 mln ton/km, sərnişin dövriyyəsi 463,5 mln sərnişin/km olmuşdur. Qəzvin-Rəşt (İran) dəmir yolunun Astara ilə birləşdirilməsi layihəsi mövcuddur. Lənkəran-Astara iqtisadi-coğrafi rayonunun avtomobil yollarının quruluşunda asfalt yollar 12%, qara örtüklü 17%, çınqıl örtüklü 39%, qrunt yollar isə 32% təşkil edir (cədvəl 9.9.).

İqtisadi-coğrafi rayon üzrə avtomobil yollarının texniki vəziyyəti

[Z.S.Məmmədova (2002) görə]

İnzibati

rayonlar

Avtomobil yollarının uzunluğu (km) O cümlədən
Asfalt örtüklü (km) Qara örtüklü (km) Çınqıl örtüklü (km) Qrunt yollar (km)
Lənkəran 426 64 111 184 47
Masallı 355 86 44 108 117
Lerik 706 20 43 475 168
Yardımlı 385 15 33 56 281
Cəlilabad 360 62 129 81 88
Astara 270 28 70 60 112
Cəmi 2502 295 430 964 813

Sosial infrastrukturu

Lənkəran Dövlət Universiteti, orta məktəblər, Dram teatrı, Diyarşünaslıq muzeyi və s. regiondakı əsas sosial infrastrukturlardır.

Mənbə

  1. Azərbaycan Respublikasının Coğrafiyası, III cild, Regional Coğrafiya, Bakı, 2015. səh 400 (Paşayev N.Ə., Ağakişiyeva G.R.)

Avqust 05, 2021
lənkəran, astara, iqtisadi, rayonu, cənub, rayonu, azərbaycan, respublikasının, iqtisadi, rayonlarından, biri, lənkəran, astara, iqtisadi, coğrafi, rayonunun, cəlilabad, astara, lerik, lənkəran, masallı, yardımlı, inzibati, rayonları, daxildir, lənkəran, iqtis. Lenkeran Astara iqtisadi rayonu ve ya Cenub rayonu Azerbaycan Respublikasinin iqtisadi rayonlarindan biri Lenkeran Astara iqtisadi cografi rayonunun Celilabad Astara Lerik Lenkeran Masalli ve Yardimli inzibati rayonlari daxildir Lenkeran iqtisadi rayonunun en inkisaf etmis ve onemli seheri Celilabad ve Lenkerandir Iqtisadi rayon Azerbaycanin cenubunda Iran IR ve Turkiyeye geden yollar uzerinde yerlesir Serqde Xezer denizi qerbde ve cenubda Iran IR ile hemserheddir Sahesi 6 14 min km dir bu da olke erazisinin 7 1 ne beraberdir Lenkeran ovaligi ve Talis daglari esas oroqrafik vahidlerdir Iqtisadi rayonun erazisinin 26 i meselerle ortulmusdur Region rutubetli subtropik iqlime malik olmaqla tebii seraitine gore olkenin diger iqtisadi rayonlarindan ferqlenir Ehalinin sayi 855 7 min nefer o cumleden seher ehalisi 212 0 min neferdir Olke ehalisinin 9 3 i burada yasayir Ehalinin orta sixligi her km e 141 nefer urbanizasiya seviyyesi 24 8 dir 2012 Kend teserrufatinda faras terevezcilik kartofculuq uzumculuk taxilciliq ustunluk teskil edir Iqtisadi rayon muhum sitrus meyveciliyi rayonudur Senaye saheleri kend teserrufati xammallarinin emali esasinda inkisaf etmisdir bitkicilik ve baliqciliq mehsullarinin emalina esaslanir Yeyinti senayesinde baliq emali cay meyve terevez konservi ve serab istehsali muhum yer tutur et sud pendir corekbisirme muessiseleri fealiyyet gosterir Baki Astara demir yolu ve Elet Astara avtomobil yolu yuk ve sernisinlerin dasinmasinda hemcinin Azerbaycanin Iran ve Turkiye ile iqtisadi elaqelerinin genislenmesinde muhum rol oynayir Lenkeranda muasir teleblere uygun hava limani fealiyyet gosterir Gozel landsaft isti ve soyuq mineral sular elverisli iqlim seraiti ve inkisaf etmis neqliyyat sebekesi rayonda kurort ve turizm teserrufatinin inkisafi ucun elverisli serait yaradir Lenkeran Astara iqtisadi rayonu Mundericat 1 Tebii servetleri 2 Iqtisadiyyati 3 Neqliyyat sebekesi 3 1 Demir yolu ve avtomobil neqliyyati 3 2 Su neqliyyati 4 Sosial infrastrukturu 5 MenbeTebii servetleri RedakteRegionda faydali qazintilar azdir qeyri filizlerden tikinti qumu gil caydasi gips ehtiyatlari vardir zengin termal ve mineral sulara malikdir Iqtisadi rayonda rutubetli subtropik iqlim mehsuldar torpaqlar su ve emek ehtiyatlari kend teserrufatinin inkisafi ucun boyuk imkanlar yaradir Sahilboyu baliq ovlanir Iqtisadiyyati RedakteLenkeran istisadi rayonunun iqtisadiyyatinin esasini aqrar senaye kompleksi teskil edir Kend teserrufatini inkisaf etdirmek ucun burada cox elverisli tebii iqtisadi serait var Rutubetli subtropik iqlim mehsuldar torpaqlar su ve kifayet qeder emek ehtiyatlari kend teserrufatinin intensiv inkisafi ucun boyuk imkanlar yaradir Kend teserrufatinin strukturunda faras terevezcilik cayciliq uzumculuk taxilciliq ustunluk teskil edir Azerbaycanda istehsal olunan cayin 99 e qederi terevez bostan mehsullarinin yaridan coxu bu iqtisadi rayonun payina dusur Neqliyyat sebekesi RedakteLenkeran Astara iqtisadi cografi rayonu ozunun cografi ve geosiyasi movqeyi ile respublikamizin iqtisadi ve siyasi elaqelerinde cox boyuk rol oynayir Demir yolu ve avtomobil neqliyyati Redakte Iqtisadi cehetden inkisaf etmis qonsumuz Iran Islam Respublikasi ile elaqelerimiz esasen tranzit erazi kimi bu region vasitesile heyata kecirilir Azerbaycanda Iran serhedine qeder Baki Astara demir yolu xetti 1941 ci ilde cekilmisdir Demir yoluna paralel olaraq beynelxalq ehemiyyetli avtomobil yolu da fealiyyet gosterir Lenkeran Astara iqtisadi cografi rayonu erazisinden kecen tranzit yollar bu yollar vasitesile Rusiya Iran iqtisadi elaqeleri de yaranmisdir Su neqliyyati Redakte Iqtisadi cografi rayonun neqliyyat seraitini daha da yaxsilasdirmaq meqsedile gelecekde Xezer denizinin ucuz ve qisa su yolundan istifade olunmalidir Imrani Z T 2008 Elmi texniki tereqqinin suretle inkisaf etdiyi bir zamanda Baki ile Lenkeran ve Astara seherleri arasinda sernisin ve yuk dasinmasi ucun suretli ve her cur seraite malik gemilerden istifade edilmelidir Bu meqsedle Lenkeran ve Astarada deniz liman kompleksleri yaradilmalidir Hava yollarini inkisaf etdirmek ucun Lenkeran seherinde beynelxalq ehemiyyetli teyyare limani tikilmisdir Cedvel 9 8 Iqtisadi cografi rayonda respublika ve yerli ehemiyyetli yollarin qurulusu km Z S Memmedova 2002 gore Inzibati rayonlar Cemi avtomo bil yollari km Xususi cekisi le Respublika ehemiyyetli yol km Xususi cekisi le Yerli ehe miyyetliyol km Xususi cekisi leLenkeran 426 17 0 152 21 2 274 15 3Masalli 355 14 2 144 20 2 211 11 8Lerik 706 28 2 97 13 5 609 34 2Yardimli 385 15 4 88 12 2 297 16 6Celilabad 360 14 4 183 25 5 177 9 9Astara 270 10 8 53 7 4 217 12 2Cemi 2502 100 717 100 1785 100Iqtisadi cografi rayonda avtomobil yollarinin umumi uzunlugu 2502 km dir ki bunun da 717 km i 29 respublika 1785 km i 71 ise yerli ehemiyyetli yollarin payina dusur 2011 ci ilde iqtisadi cografi rayonda avtomobil neqliyyati ile 6 1 mln ton yuk ve 53 6 mln sernisin dasinmisdir ki bu da 2000 ci ile gore uygun olaraq 3 4 mln ton ve 23 0 mln nefer artim demekdir Gosterilen dovrde yuk dovriyyesi 876 4 mln ton km sernisin dovriyyesi 463 5 mln sernisin km olmusdur Qezvin Rest Iran demir yolunun Astara ile birlesdirilmesi layihesi movcuddur Lenkeran Astara iqtisadi cografi rayonunun avtomobil yollarinin qurulusunda asfalt yollar 12 qara ortuklu 17 cinqil ortuklu 39 qrunt yollar ise 32 teskil edir cedvel 9 9 1 Iqtisadi cografi rayon uzre avtomobil yollarinin texniki veziyyeti Z S Memmedova 2002 gore Inzibati rayonlar Avtomobil yollarinin uzunlugu km O cumledenAsfalt ortuklu km Qara ortuklu km Cinqil ortuklu km Qrunt yollar km Lenkeran 426 64 111 184 47Masalli 355 86 44 108 117Lerik 706 20 43 475 168Yardimli 385 15 33 56 281Celilabad 360 62 129 81 88Astara 270 28 70 60 112Cemi 2502 295 430 964 813Sosial infrastrukturu RedakteLenkeran Dovlet Universiteti orta mektebler Dram teatri Diyarsunasliq muzeyi ve s regiondaki esas sosial infrastrukturlardir Menbe RedakteIqtisadi Inkisaf Nazirliyinin Regionlarin inkisafi ve dovlet proqramlari sobesi olu kecid http gsaz az articles view 117 LankaranAstara iqtisadicografi rayonu https metinmehdi wordpress com 2016 04 21 l C9 99nk C9 99ran astara iqtisadi cografi rayonu Azerbaycan Respublikasinin Cografiyasi III cild Regional Cografiya Baki 2015 seh 400 Pasayev N E Agakisiyeva G R Menbe https az wikipedia org w index php title Lenkeran Astara iqtisadi rayonu amp oldid 6078714, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.