fbpx
Wikipedia

Lazlo Raşoni

Lazlo Raşoni- (mac. László Rásonyi) (d. 22 yanvar 1899, Liptovski Mikulaş, ö. 4 may 1984, Budapeşt) Macar türkoloq. Qədim Türk tayfaları və Macar-Türk əlaqələri ilə bağlı apardığı tədqiqatlarla məşhurdur. Bundan başqa Türkiyədə Macarşünaslıq elm sahəsinin əsasını qoymuşdur.

Lazlo Raşoni
László Rásonyi
Doğum tarixi
Doğum yeri Liptovski Mikulaş
Vəfat tarixi (85 yaşında)
Vəfat yeri Budapeşt
Vətəndaşlığı
Milliyyəti Macar
İxtisası Türkologiya
Fəaliyyəti dilçi, türkoloq, müəllim, kitabxanaçı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Lazlo Raşoni 22 yanvar 1899-cu ildə Macarıstanın Liptovski Mikulaş şəhərində anadan olmuşdur. 1921-ci ildə Pazman Piter Katolik (ing. Pázmány Péter Catholic University) universitetindən məzun olduqdan sonra "Macar tarixi" müəllimi ixtisasına yiyələnmişdir. Daha sonra Türk filologiyası sahəsində Macar sənədlərində Kuman adları ilə bağlı doktorluk dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Berlində və BudapeştTürkologiya və Macarşünaslıq üzrə təhsil almışdır. 1921-1935-ci illərdə Macarıstan Elmlər Akademiyasında kitabxana müdiri vəzifəsində çalışmışdır. Həmin illərdə Berlin Əyalət kitabxanasında (alm. Staatsbibliothek zu Berlin‎), Helsinki Universitetinin kitabxanasında və İstanbul Türkiyyat İnstutunda tədqiqatlar apararaq Türkologiya sahəsi ilə bağlı materiallar toplamışdır.

Elmi fəaliyyəti

1935-ci ildə Atatürkün göstərişi ilə yaradılan Macarşünaslıq kafedrasının müdiri vəzifəsinə gətirilmişdir. 1942-ci ilə qədər burada qədim macar tarixi də daxil olmaqla Macar dili və ədəbiyyatı üzrə dərs demişdir. Türk elm dünyasına dəyərli adlar qazandırması ilə yanaşı Raşoninin ən önəmli fəaliyyətlərindən biri seminar kitabxanasının yaradılması olmuşdur. Macar hökuməti tərəfindən Koloşvar Universitetinin qocaman professoru adına layiq görülməsi nəticəsində 1942-ci ildə Türkiyədən ayrılaraq Macarsıtana yerləşmişdir. Burada Türk dili və tarixinin tədrisi ilə məşğul olan Türkologiya İnstutunu yaratmışdır. Müharibə nəticəsində buranı tərk edərək 1947-1949-cu illərdə Balkan İnstutunda çalışmışdır. Daha sonra Macar Elmlər Akademiyası kitabxanasında elmi məsləhətçi vəzifəsinə təyin edilmişdir. Burada Şərqşünaslıq İnstutunu yaratmışdır. 1961-ci ildə təqaüdə çıxdıqdan sonra da bir müddət Ankara Universitetində dərs demişdir.

Mükafatları

1922-ci ildən etibarən nəşr edilən məqalələrinə görə 3 dəfə Macar Elmlər Akademiyası tərəfindən mükfatalandırılmışdır. Bundan başqa 1932-ci ildə Türk onomastikasının təməlllərinin yaradılması sahəsindəki fəaliyyətlərinə görə Akademiyanın "Firudun bəy" mükafatına layiq görülmüşdür. Daha sonra Türk Tarix Qurumu və Türk Dil Qurumunun fəxri üzüvlüyünə seçilmişdir. Türkiyə Cumhuriyyətinin 50 illiyində dövlət nişanı ilə təltif edilmişdir. Eyni il Macar Elmlər Akademiyası tərəfindən dilçilik üzrə doktor adına layiq görülmüşdür.

Əsərləri

Lazlo Raşoni elm aləmində Türk onamastikası sahəsindəki fəaliyyətləri ilə tanınmışdır. "Onomasticon Turcicum" adlı əsəri bu yolda yeni bir mərhələnin əsasını qoysa da, əsər Türk dilinə tərcümə edilməmişdir. Onun tərcümə edilən əsərləri aşağıdakılardır:

  1. "Dunay Körpüləri"
  2. "Tarixdə türklük"
  3. "Türk dövlətlərinin qərbdəki varisləri və ilk müsəlman türklər"
  4. "Şərqi Avropada türklük"
  5. "Anadoluda xristian türklər"
  6. "Macar arxeologiyasında hunlar, avarlar, macarlar"

İstinadlar

  1. RÁSONYI, László
  2. Atatürk, Türkoloji ve Rasonyi

lazlo, raşoni, lászló, rásonyi, yanvar, 1899, liptovski, mikulaş, 1984, budapeşt, macar, türkoloq, qədim, türk, tayfaları, macar, türk, əlaqələri, ilə, bağlı, apardığı, tədqiqatlarla, məşhurdur, bundan, başqa, türkiyədə, macarşünaslıq, sahəsinin, əsasını, qoym. Lazlo Rasoni mac Laszlo Rasonyi d 22 yanvar 1899 Liptovski Mikulas o 4 may 1984 Budapest Macar turkoloq Qedim Turk tayfalari ve Macar Turk elaqeleri ile bagli apardigi tedqiqatlarla meshurdur Bundan basqa Turkiyede Macarsunasliq elm sahesinin esasini qoymusdur 1 Lazlo RasoniLaszlo RasonyiDogum tarixi 22 yanvar 1899Dogum yeri Liptovski MikulasVefat tarixi 4 may 1984 85 yasinda Vefat yeri BudapestVetendasligi MacaristanMilliyyeti MacarIxtisasi TurkologiyaFealiyyeti dilci turkoloq muellim kitabxanaci Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Elmi fealiyyeti 3 Mukafatlari 4 Eserleri 5 IstinadlarHeyati RedakteLazlo Rasoni 22 yanvar 1899 cu ilde Macaristanin Liptovski Mikulas seherinde anadan olmusdur 1921 ci ilde Pazman Piter Katolik ing Pazmany Peter Catholic University universitetinden mezun olduqdan sonra Macar tarixi muellimi ixtisasina yiyelenmisdir Daha sonra Turk filologiyasi sahesinde Macar senedlerinde Kuman adlari ile bagli doktorluk dissertasiyasini mudafie etmisdir Berlinde ve Budapestde Turkologiya ve Macarsunasliq uzre tehsil almisdir 1921 1935 ci illerde Macaristan Elmler Akademiyasinda kitabxana mudiri vezifesinde calismisdir Hemin illerde Berlin Eyalet kitabxanasinda alm Staatsbibliothek zu Berlin Helsinki Universitetinin kitabxanasinda ve Istanbul Turkiyyat Instutunda tedqiqatlar apararaq Turkologiya sahesi ile bagli materiallar toplamisdir Elmi fealiyyeti Redakte1935 ci ilde Ataturkun gosterisi ile yaradilan Macarsunasliq kafedrasinin mudiri vezifesine getirilmisdir 2 1942 ci ile qeder burada qedim macar tarixi de daxil olmaqla Macar dili ve edebiyyati uzre ders demisdir Turk elm dunyasina deyerli adlar qazandirmasi ile yanasi Rasoninin en onemli fealiyyetlerinden biri seminar kitabxanasinin yaradilmasi olmusdur Macar hokumeti terefinden Kolosvar Universitetinin qocaman professoru adina layiq gorulmesi neticesinde 1942 ci ilde Turkiyeden ayrilaraq Macarsitana yerlesmisdir Burada Turk dili ve tarixinin tedrisi ile mesgul olan Turkologiya Instutunu yaratmisdir Muharibe neticesinde burani terk ederek 1947 1949 cu illerde Balkan Instutunda calismisdir Daha sonra Macar Elmler Akademiyasi kitabxanasinda elmi meslehetci vezifesine teyin edilmisdir Burada Serqsunasliq Instutunu yaratmisdir 1961 ci ilde teqaude cixdiqdan sonra da bir muddet Ankara Universitetinde ders demisdir 2 Mukafatlari Redakte1922 ci ilden etibaren nesr edilen meqalelerine gore 3 defe Macar Elmler Akademiyasi terefinden mukfatalandirilmisdir Bundan basqa 1932 ci ilde Turk onomastikasinin temelllerinin yaradilmasi sahesindeki fealiyyetlerine gore Akademiyanin Firudun bey mukafatina layiq gorulmusdur Daha sonra Turk Tarix Qurumu ve Turk Dil Qurumunun fexri uzuvluyune secilmisdir Turkiye Cumhuriyyetinin 50 illiyinde dovlet nisani ile teltif edilmisdir Eyni il Macar Elmler Akademiyasi terefinden dilcilik uzre doktor adina layiq gorulmusdur Eserleri RedakteLazlo Rasoni elm aleminde Turk onamastikasi sahesindeki fealiyyetleri ile taninmisdir Onomasticon Turcicum adli eseri bu yolda yeni bir merhelenin esasini qoysa da eser Turk diline tercume edilmemisdir Onun tercume edilen eserleri asagidakilardir Dunay Korpuleri Tarixde turkluk Turk dovletlerinin qerbdeki varisleri ve ilk muselman turkler Serqi Avropada turkluk Anadoluda xristian turkler Macar arxeologiyasinda hunlar avarlar macarlar 1 Istinadlar Redakte 1 2 RASONYI Laszlo 1 2 Ataturk Turkoloji ve RasonyiMenbe https az wikipedia org w index php title Lazlo Rasoni amp oldid 5528484, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.