fbpx
Wikipedia

Kəlniyyət (jurnal)

"Kəlniyyət" — Həftədə iki dəfə nəşr olunan satirik jurnal.

"Kəlniyyət"
Baş redaktor Hacı İbrahim Qasımov
Növ Satirik jurnal
Təsis tarixi 24 may 1912
Qərargah Bakı
Dil Azərbaycan dili

Haqqında

"Kəlniyyət" jurnalının ilk nömrəsi 1912-ci il may ayının 24-də Bakıda nəşr edilmişdir. Jurnalın müdiri Hacı İbrahim Qasımov, imtiyaz sahibi isə Seyid Hüseyn Sadiq idi. Jurnal Orucov qardaşları mətbəəsi və "Kaspi" tipolitoqrafda çap olunmuşdur. Məzhəkə məcmuəsi idi. 8 səhifəli, şəkilli, satira və karikatura jurnalı olub. "Kəlniyyət" 1912-ci ildə 31 nömrə çıxmış, 1913-cü ilin fevral ayında isə bağlanmışdır.

Fəaliyyəti

Jurnalın birinci səhifəsində böyük şriftlərlə "Kəllə" sözə verilmişdir. Bu, baş məqalənin sərlövhəsidir. Jurnalın oxucu ilə ilk söhbəti belə başlayır:

  Yaxşı oxu, kəllə deyirəm ha! Nə kellədir, nə küllə. Sözüm kəllə üstündədir. Hərçənd müsəlmanlar elmi, maarifi, tərbiyəni ayaqdan başa düşən kimi mən də gərək məqsədimizi ayaqdan başlayaydım. Amma biz yeldöyən şəhərində oluruq və həmişə də yel əsən tərəfə burnumuzu çeviririk. Bu cəhətə bu səfərliyə biz də ayağı buraxıb kəllədən başlamağa məcbur oluruq.  

Oxucularla ilk söhbətini bu cür maraqlı başlayan jurnal öz səhifələrində dövrün aktual problemlərinə, bir sıra ictimai-siyasi məsələlərə toxunmuşdur. Jurnalın əsas materialları "Felyeton" başlığı altında verilirdi. Bundan başqa, jurnalın daimi "Bakı xəbərləri", "Xüsusi telefonumuz", və "Poçtumuzdan" rubrikaları da var idi. "Nə yaxşıdır?" adlı satirik yazıda sual-cavab yolu ilə bir sıra nöqsanlar tənqid edilir. "Xüsusi telefonumuz" rubrikası altında gedən yazılarda yerli əhvalatlar isə Mollanəsrəddinsayağı qələmə alınırdı.

"Kəlniyyət" öz səhifələrində daim satirik şeirlərə də yer verirdi. Jurnalın mühərrirləri arasında "Mürid", "Yetim cücə", "Dilənçi", "Bibi Raziyə", "Bambılı", "Kefsiz" və s. təxəllüslərə rast gəlinir. Bunlardan bir neçəsinin şəxsiyyəti məlumdur. Mollanəsrədinçilərdən Əli Nəzmi "Kefsiz", Əli Məhzun İrəvani "Yetim cücə" təxəllüsü ilə bu jurnalda da iştirak edirdilər. On üçüncü nömrədə verilən "Gəncədə" adlı satirik şeir, on birinci nömrədə gedən "Ay bacı", üçüncü nömrədəki "Dəng olmuşam", ikinci nömrədəki "Eyibdir" şeirləri o dövrün bir sıra mühüm nöqsanlarını açıb göstərirdi. "Gəncədə" şeirində xalqın qanını soran burjuaziya satira atəşinə tutulmuşdu. "Dəng olmuşam" şeirində də yuxarı təbələrə nifrət hissi vardı.

Jurnalda mövzu müxtəlifliyi, hadisələrə fərqli yanaşmalar onun maraqlılığını artırır, oxucunu özünə cəlb edirdi. Avamlıq, gerilik, milli-müstəmləkə siyasəti, din xadimlərinin riyakarlığı və s. mövzularda onlarca maraqlı yazılar dərc olunmuşdur. Bunlarla yanaşı, "Kəlniyyət" jurnalının da məhdud və ziddiyyətli cəhətləri var idi. Doğrudur, Mollanəsrəddinçi müəlliflər jurnalın məzmununu xeyli yaxşılaşdırmışdılar. Burjua məsləkli yazıçıların məqalələrindəki bəzi fikirlər isə jurnalın əsas ideya-siyasi istiqamətinə uyğun gəlmirdi.

Karikaturaların müəllifi

Jurnalın karikaturalarının çəkilməsində Əzim Əzimzadə yaxından iştirak eləyirdi. O, öz karikaturalarını "Əzim", "Əzimov", "Ə.Ə" imzaları ilə verirdi. "Kəlniyyət"in 7-ci sayında karikaturada mollaların tamahkarlığı və rüşvətxorluğu göstərilir. Müəllif mövzu olaraq xalq arasında işlədilən "Başı mollanın, leşi mollanın, iki qabırğa bir dişi mollanın, qaldı dörd əl-ayağı, onlarla da var işi mollanın" zərb-məsəlindən istifadə etmişdir.

Jurnalın 8-ci sayında verilən bir karikaturada Əzimzadə duma üzvlərinin xalqa heç bir xeyir vermədiyini təsvir etmişdir. Karikaturada göstərilir ki, ölülər qəbirstanlıqda duma üzvünü qovub deyirlər:

  Ay hacı, bura sənin üçün Bakı duması deyil ki, müftə bir stol tutasan?  

Həmçinin bax

Mənbə

  • N.N.Zeynalov "Azərbaycan mətbuat tarixi", I hissə. Bakı, 1973, ADU-nun nəşriyyatı
  • Vəliyev Akif Abdüləzim oğlu (Aşırlı). "Azərbaycan mətbuatı tarixi" (1875–1920), Bakı "Elm və Təhsil", 2009, 172 səh

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsi Siyasi Sənədlər Arxivi
  2. Şahverdiyev A.B. Azərbaycan mətbuatı tarixi. "Təhsil" nəşriyyatı, 2006–248 səh.

kəlniyyət, jurnal, kəlniyyət, həftədə, dəfə, nəşr, olunan, satirik, jurnal, kəlniyyət, baş, redaktor, hacı, ibrahim, qasımovnöv, satirik, jurnaltəsis, tarixi, 1912qərargah, bakıdil, azərbaycan, dili, mündəricat, haqqında, fəaliyyəti, karikaturaların, müəllifi,. Kelniyyet Heftede iki defe nesr olunan satirik jurnal 1 Kelniyyet Bas redaktor Haci Ibrahim QasimovNov Satirik jurnalTesis tarixi 24 may 1912Qerargah BakiDil Azerbaycan dili Mundericat 1 Haqqinda 2 Fealiyyeti 3 Karikaturalarin muellifi 4 Hemcinin bax 5 Menbe 6 IstinadlarHaqqinda Redakte Kelniyyet jurnalinin ilk nomresi 1912 ci il may ayinin 24 de Bakida nesr edilmisdir Jurnalin mudiri Haci Ibrahim Qasimov imtiyaz sahibi ise Seyid Huseyn Sadiq idi Jurnal Orucov qardaslari metbeesi ve Kaspi tipolitoqrafda cap olunmusdur Mezheke mecmuesi idi 8 sehifeli sekilli satira ve karikatura jurnali olub Kelniyyet 1912 ci ilde 31 nomre cixmis 1913 cu ilin fevral ayinda ise baglanmisdir 1 2 Fealiyyeti RedakteJurnalin birinci sehifesinde boyuk sriftlerle Kelle soze verilmisdir Bu bas meqalenin serlovhesidir Jurnalin oxucu ile ilk sohbeti bele baslayir Yaxsi oxu kelle deyirem ha Ne kelledir ne kulle Sozum kelle ustundedir Hercend muselmanlar elmi maarifi terbiyeni ayaqdan basa dusen kimi men de gerek meqsedimizi ayaqdan baslayaydim Amma biz yeldoyen seherinde oluruq ve hemise de yel esen terefe burnumuzu ceviririk Bu cehete bu seferliye biz de ayagi buraxib kelleden baslamaga mecbur oluruq Oxucularla ilk sohbetini bu cur maraqli baslayan jurnal oz sehifelerinde dovrun aktual problemlerine bir sira ictimai siyasi meselelere toxunmusdur Jurnalin esas materiallari Felyeton basligi altinda verilirdi Bundan basqa jurnalin daimi Baki xeberleri Xususi telefonumuz ve Poctumuzdan rubrikalari da var idi Ne yaxsidir adli satirik yazida sual cavab yolu ile bir sira noqsanlar tenqid edilir Xususi telefonumuz rubrikasi altinda geden yazilarda yerli ehvalatlar ise Mollanesreddinsayagi qeleme alinirdi Kelniyyet oz sehifelerinde daim satirik seirlere de yer verirdi Jurnalin muherrirleri arasinda Murid Yetim cuce Dilenci Bibi Raziye Bambili Kefsiz ve s texelluslere rast gelinir Bunlardan bir necesinin sexsiyyeti melumdur Mollanesredincilerden Eli Nezmi Kefsiz Eli Mehzun Irevani Yetim cuce texellusu ile bu jurnalda da istirak edirdiler On ucuncu nomrede verilen Gencede adli satirik seir on birinci nomrede geden Ay baci ucuncu nomredeki Deng olmusam ikinci nomredeki Eyibdir seirleri o dovrun bir sira muhum noqsanlarini acib gosterirdi Gencede seirinde xalqin qanini soran burjuaziya satira atesine tutulmusdu Deng olmusam seirinde de yuxari tebelere nifret hissi vardi Jurnalda movzu muxtelifliyi hadiselere ferqli yanasmalar onun maraqliligini artirir oxucunu ozune celb edirdi Avamliq gerilik milli mustemleke siyaseti din xadimlerinin riyakarligi ve s movzularda onlarca maraqli yazilar derc olunmusdur Bunlarla yanasi Kelniyyet jurnalinin da mehdud ve ziddiyyetli cehetleri var idi Dogrudur Mollanesreddinci muellifler jurnalin mezmununu xeyli yaxsilasdirmisdilar Burjua meslekli yazicilarin meqalelerindeki bezi fikirler ise jurnalin esas ideya siyasi istiqametine uygun gelmirdi 2 Karikaturalarin muellifi RedakteJurnalin karikaturalarinin cekilmesinde Ezim Ezimzade yaxindan istirak eleyirdi O oz karikaturalarini Ezim Ezimov E E imzalari ile verirdi Kelniyyet in 7 ci sayinda karikaturada mollalarin tamahkarligi ve rusvetxorlugu gosterilir Muellif movzu olaraq xalq arasinda isledilen Basi mollanin lesi mollanin iki qabirga bir disi mollanin qaldi dord el ayagi onlarla da var isi mollanin zerb meselinden istifade etmisdir Jurnalin 8 ci sayinda verilen bir karikaturada Ezimzade duma uzvlerinin xalqa hec bir xeyir vermediyini tesvir etmisdir Karikaturada gosterilir ki oluler qebirstanliqda duma uzvunu qovub deyirler Ay haci bura senin ucun Baki dumasi deyil ki mufte bir stol tutasan Hemcinin bax RedakteBehlul jurnal Kirpi jurnal Molla Nesreddin jurnal Menbe RedakteN N Zeynalov Azerbaycan metbuat tarixi I hisse Baki 1973 ADU nun nesriyyati Veliyev Akif Abdulezim oglu Asirli Azerbaycan metbuati tarixi 1875 1920 Baki Elm ve Tehsil 2009 172 sehIstinadlar Redakte 1 2 Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Isler Idaresi Siyasi Senedler Arxivi 1 2 Sahverdiyev A B Azerbaycan metbuati tarixi Tehsil nesriyyati 2006 248 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Kelniyyet jurnal amp oldid 6072778, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.