Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kosovo rəngarəng bioloji müxtəliflik və coğrafiya, hidrologiya və iqlimin müəyyən etdiyi müxtəlif ekosistem və yaşayış yerlərinin bolluğu ilə xarakterizə olunur. Əsasən dağlıq əraziləri əhatə edən Kosovo Balkan yarımadasının mərkəzində qərbdə Monteneqro ilə, şimal və şərqdə Serbiya, cənub-şərqdə Şimali Makedoniya və cənub-qərbdən Albaniya ilə həmsərhəddir.
Ölkənin çox hissəsi coğrafi cəhətdən Metoxiya və Kosovo düzənlikləri ilə müəyyənləşmişdir. Ölkə eyni zamanda bitki və heyvan növləri baxımından ölkənin ən vacib və fərqliəraziləri olan qərbdən Prokletie dağları və cənub-şərqdən Şar dağları ilə əhatə olunmuşdur.
Ölkənin iqlimi, dörd fərqli fəsil ilə və aralıq dənizi iqliminin birləşməsidir. Bu əsasən onun Cənub-Şərqi Avropadakı coğrafi mövqeyindən qaynaqlanır və Aralıq dənizi daxilindəki Adriatik, Egey və Qara dənizdən güclü təsirlənir.
Meşələr Kosovada ən geniş yayılmış təbbi zonadır və hazırda Kosovo Konstitusiyasının xüsusi qanunları ilə qorunur. Meşələrin əksəriyyəti milli və beynəlxalq əhəmiyyətə malik yüzlərlə bitki və heyvan növlərinə sığınacaq və qorunma təmin etdiyi üçün əhəmiyyətlidir.
Flora
Kosovan meşə florası 63 ailədə, 35 cins və 20 növdə təsnif edilmiş 139 dəstə ilə təmsil olunur. Bu ərazinin Balkanlar üçün xüsusi əhəmiyyəti var – Kosovo bölgənin cəmi 2,3%-ni təşkil etsə də, bitki mənşəyi baxımdan floranın 25%-ni və ümumi Avropa florasının təxminən 18%-ni təşkil edir.Aralıq dənizi iqlimi ilə əlaqədar olaraq, meşələrdə Aralıq dənizi bölgələrinə xas olan bir neçə bitki, o cümlədən terebint püstəsi (Pistacia terebinthus), Asparagus acutifolius , acı ağəsmə (Clematis flammula) və Convolvulus althaeoides-ə rast gəlinir.
Ağ Drin vadisinin iqlimə əhəmiyyətli təsiri səbəbindən Kosovonun biomüxtəlifliyi olduqca zəngindir. Şar meşəlikləri beynəlxalq əhəmiyyətli 128 endemik növün yaşayış yeridir.
Kosovo meşələrinə Aralıq dənizi iqliminə aid olmayan digər ümumi çiçəklər də daxildir:
- Adi birgöz — Ligustrum vulgare
- Apennin əsməsi və ya Mavi əsmə — Anemone apennina
- Ostrya carpinifolia
- Şərq vələsi — Carpinus orientalis
- Ağacvari fındıq — Corylus colurna
- Forsythia europaea
Nəsli kəsilməkdə olan növlər
Kosovanın meşələrində nəsli kəsilmək üzrə olan, Kosovo Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi tərəfindən təsnif edilən bir neçə bitki növü vardır:
- Narcissus poeticus
- Gesner dağlaləsi — Tulipa gesneriana
- Trollius europaeus
- Alban zanbağı — Lilium albanicum
- Fritillaria graeca
- Qərənfil — Dianthus scardicus
- Wulfenia carinthiaca
- Giləmeyvəli qaraçöhrə — Taxus baccata
- Acer heldreichii
- Quercus trojana
- Kiçik qarağac — Ulmus minor
Fauna
Heyvanlar aləminə coğrafi mövqeyi və bir neçə nadir heyvana uyğun olan şəraiti təsir göstərir. Düzənlik və təpəli ərazilərdə çöldonuzu, maral, dovşan, qarğa, sığırçın, sərçə,
ağacdələn və qurqurlara rast gəlinir. Dağlıq bölgələrdə çöl kəkliyi, bildirçin, qırqovul, sincab, leylək və çox sayda qartal, vələs, şahin və s. görmək mümkündür. Nadir heyvanlar sırasına qonur ayı, canavar, maral, vaşaq, vəhşi və meşə toyuqları daxildir. Ayılar əsasən Şar dağlarında, eləcə də Proklotie dağlarında rast gəlinir.
Kosovadakı yüksək dağlar bir çox heyvanın yaşamasını ideal hala gətirir. Çaylarda və göllərdə qızılbalıq, alabalıq, kələkbalığı, sazan və kiçik siyənək var. Cənub bölgəsi, xüsusən Dragashi bələdiyyəsi, ölkədə yaşayan insanların əksəriyyəti, Şimali Makedoniya və Albaniyada Qeni i Sharrit adlı it cinsinə sahibdir. Kosovanın faunası relyefi, ekoloji amilləri və coğrafi mövqeyinə görə geniş növlərdən ibarətdir. Ən böyük çeşidi olan meşələr Şar, Prokletie və Kopaonik dağlarındadır. Kosovoda cəmi on bir təbii qoruq mövcuddur və burada yaşayan növlər aşağıdakılardır:
- Qonur ayı — Ursus arctos
- Adi vaşaq — Lynx lynx
- Qarapaça — Rupicapra rupicapra
- Berqut — Aquila chrysaetos
- Tetrao urogallus
- Ağ leylək — Ciconia ciconia
- Səhra qızılquşu — Falco naumanni
- Vipera ammodytes
- Ev siçanı — Mus musculus
- Süleysin — Glis glis
İstinadlar
- (PDF). ammk-rks.net (English). 2003. 1–66. 2018-09-21 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-03.
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 2. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- "Annual Report State of the Environment in Kosovo" (PDF). ammk-rks.net (English). 2017. 23–26. 2018-09-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.
- (PDF) (Albanian). Assembly of Kosovo. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 February 2013.
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 2. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 8. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- Kraja, Rexhep Ismajli, Mehmet. Kosova : vështrim monografik. Pristina: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. ISBN .
- Kraja, Rexhep Ismajli, Mehmet. Kosova : vështrim monografik. Prishtinë: Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës. ISBN .
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 9. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- (PDF) (Albanian). 2016-03-03 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-03.
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 14. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- "Qenan Maxhuni et al. Gjendja e natyres, Raport 2008-2009". 2010: 70.
- (PDF) (Albanian). AKMM/IKMN. səh. 14. 3 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
- (PDF) (Albanian). 4 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 February 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kosovo rengareng bioloji muxteliflik ve cografiya hidrologiya ve iqlimin mueyyen etdiyi muxtelif ekosistem ve yasayis yerlerinin bollugu ile xarakterize olunur Esasen dagliq erazileri ehate eden Kosovo Balkan yarimadasinin merkezinde qerbde Monteneqro ile simal ve serqde Serbiya cenub serqde Simali Makedoniya ve cenub qerbden Albaniya ile hemserheddir Bjeshket olu kecid e Nemuna Milli Parki Olkenin cox hissesi cografi cehetden Metoxiya ve Kosovo duzenlikleri ile mueyyenlesmisdir Olke eyni zamanda bitki ve heyvan novleri baximindan olkenin en vacib ve ferqlierazileri olan qerbden Prokletie daglari ve cenub serqden Sar daglari ile ehate olunmusdur Olkenin iqlimi dord ferqli fesil ile ve araliq denizi iqliminin birlesmesidir Bu esasen onun Cenub Serqi Avropadaki cografi movqeyinden qaynaqlanir ve Araliq denizi daxilindeki Adriatik Egey ve Qara denizden guclu tesirlenir Meseler Kosovada en genis yayilmis tebbi zonadir ve hazirda Kosovo Konstitusiyasinin xususi qanunlari ile qorunur Meselerin ekseriyyeti milli ve beynelxalq ehemiyyete malik yuzlerle bitki ve heyvan novlerine siginacaq ve qorunma temin etdiyi ucun ehemiyyetlidir Sar olu kecid Daglari Milli ParkiFloraKosovan mese florasi 63 ailede 35 cins ve 20 novde tesnif edilmis 139 deste ile temsil olunur Bu erazinin Balkanlar ucun xususi ehemiyyeti var Kosovo bolgenin cemi 2 3 ni teskil etse de bitki menseyi baximdan floranin 25 ni ve umumi Avropa florasinin texminen 18 ni teskil edir Araliq denizi iqlimi ile elaqedar olaraq meselerde Araliq denizi bolgelerine xas olan bir nece bitki o cumleden terebint pustesi Pistacia terebinthus Asparagus acutifolius aci agesme Clematis flammula ve Convolvulus althaeoides e rast gelinir Ag Drin vadisinin iqlime ehemiyyetli tesiri sebebinden Kosovonun biomuxtelifliyi olduqca zengindir Sar meselikleri beynelxalq ehemiyyetli 128 endemik novun yasayis yeridir Kosovo meselerine Araliq denizi iqlimine aid olmayan diger umumi cicekler de daxildir Adi birgoz Ligustrum vulgare Apennin esmesi ve ya Mavi esme Anemone apennina Ostrya carpinifolia Serq velesi Carpinus orientalis Agacvari findiq Corylus colurna Forsythia europaeaNesli kesilmekde olan novler Kosovanin meselerinde nesli kesilmek uzre olan Kosovo Etraf Muhitin Muhafizesi Agentliyi terefinden tesnif edilen bir nece bitki novu vardir Narcissus poeticus Gesner daglalesi Tulipa gesneriana Trollius europaeus Alban zanbagi Lilium albanicum Fritillaria graeca Qerenfil Dianthus scardicus Wulfenia carinthiaca Gilemeyveli qaracohre Taxus baccata Acer heldreichii Quercus trojana Kicik qaragac Ulmus minorFaunaKosovoda olu kecid Balkan vasaqinin alt novlerine de rast gelinir Heyvanlar alemine cografi movqeyi ve bir nece nadir heyvana uygun olan seraiti tesir gosterir Duzenlik ve tepeli erazilerde coldonuzu maral dovsan qarga sigircin serce agacdelen ve qurqurlara rast gelinir Dagliq bolgelerde col kekliyi bildircin qirqovul sincab leylek ve cox sayda qartal veles sahin ve s gormek mumkundur Nadir heyvanlar sirasina qonur ayi canavar maral vasaq vehsi ve mese toyuqlari daxildir Ayilar esasen Sar daglarinda elece de Proklotie daglarinda rast gelinir Kosovadaki yuksek daglar bir cox heyvanin yasamasini ideal hala getirir Caylarda ve gollerde qizilbaliq alabaliq kelekbaligi sazan ve kicik siyenek var Cenub bolgesi xususen Dragashi belediyyesi olkede yasayan insanlarin ekseriyyeti Simali Makedoniya ve Albaniyada Qeni i Sharrit adli it cinsine sahibdir Kosovanin faunasi relyefi ekoloji amilleri ve cografi movqeyine gore genis novlerden ibaretdir En boyuk cesidi olan meseler Sar Prokletie ve Kopaonik daglarindadir Kosovoda cemi on bir tebii qoruq movcuddur ve burada yasayan novler asagidakilardir Qonur ayi Ursus arctos Adi vasaq Lynx lynx Qarapaca Rupicapra rupicapra Berqut Aquila chrysaetos Tetrao urogallus Ag leylek Ciconia ciconia Sehra qizilqusu Falco naumanni Vipera ammodytes Ev sicani Mus musculus Suleysin Glis glisIstinadlar PDF ammk rks net English 2003 1 66 2018 09 21 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 05 03 PDF Albanian AKMM IKMN seh 2 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 Annual Report State of the Environment in Kosovo PDF ammk rks net English 2017 23 26 2018 09 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 05 03 PDF Albanian Assembly of Kosovo 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 February 2013 PDF Albanian AKMM IKMN seh 2 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 PDF Albanian AKMM IKMN seh 8 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 Kraja Rexhep Ismajli Mehmet Kosova veshtrim monografik Pristina Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosoves ISBN 9789951413961 Kraja Rexhep Ismajli Mehmet Kosova veshtrim monografik Prishtine Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosoves ISBN 9789951413961 PDF Albanian AKMM IKMN seh 9 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 PDF Albanian 2016 03 03 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 05 03 PDF Albanian AKMM IKMN seh 14 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 Qenan Maxhuni et al Gjendja e natyres Raport 2008 2009 2010 70 PDF Albanian AKMM IKMN seh 14 3 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013 PDF Albanian 4 March 2016 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 February 2013