Komarov birəotu lat Pyrethrum komarowii Sosn Asterkimilər Asteraceae Dumort fəsiləsinə aid bitki növü IUCN Qırmızı Siyah

Komarov birəotu - (lat. Pyrethrum komarowii Sosn.). Asterkimilər - (Asteraceae Dumort.) fəsiləsinə aid bitki növü.

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU A2cd ; B1ab(i, iii, iv)c(i, ii, iii). Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.

Regional IUCN Statusu - NT

Qısa morfoloji təsviri

Çılpaq, əsasında çoxbudaqlı, 4-13 (25) sm hündürlükdə alçaqboylu yarımkolcuqdur. Yarpaqları qısa saplaqlarla, uzunsov, tərs-yumurtavari formada, yarpaq ayası lələklərə bölünmüş, aşağı seqmentləri bütöv, xətli, yuxarı seqmentləri sivriləşmiş hissələrlə, az sayda olur; gövdə yarpaqları oturaq vəziyyətdə, balaca, bunlardan yuxarıda yerləşənlər çox xırda və bütöv şəkildədir. Çiçək səbətləri tək-tək olur. Dilşəkilli çiçəkləri ağ rəngli, 10–15 mm uzunluğunda, 4–5 mm enindədir. Toxumcaları 3 sm uzunluğundadır.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəklənmə və meyvəgətirmə dövrü iyun-avqust aylarına təsadüf edir. Toxumla çoxalır, quraqlığa davamlı (kserofit), işıqsevəndir (heliofit), alp qurşağında rast gəlinir.

Yayılması

Kiçik Qafqazın şimal və cənub hissəsi, Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Ordubad rayonu - Ordubad şəhəri və ətrafı, Qapıcıq dağı; Culfa rayonu- Ləkətağ dağı; Şahbuz rayonu – ətrafı, Keçəldağ ətrafı).

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın ehtiyatı azdır, mənfi təsirlərə həssaslıq müşahidə olunur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Antropogen, zoogen, iqlim amillərinin təsiridir.

Mühafizə tədbirləri

Yayıldığı ərazilərin tam mühafizəsi, Zəngəzur Milli Parkı ərazisində yayıldığı sahələrin xüsusi nəzarət altına alınması, növün müasir vəziyyətinin öyrənilməsi, yeni yayılma sahələrinin aşkar ediməsi, introduksiyası, saxlanılması təklif olunur.

İstinadlar

Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı " Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri " II nəşr, Bakı 2013
http://redbook.az/?options=project&id=Komarov%20bir%C9%99otu^{[ölü keçid]}
Schtaz G., Shulkina T., Solomon J., 2013
Флора Азербайджан, 1961
Mustafayeva S.C., 2008
Naxçıvan MR-in Qırmızı kitabı, 2010
Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989

[1] Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı " Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri " II nəşr, Bakı 2013

[2] ttp://redbook.az/?options=project&id=Komarov%20bir%C9%99otu^{[ölü keçid]}

[3] Schtaz G., Shulkina T., Solomon J., 2013

[:0-4] Флора Азербайджан, 1961

[5] Mustafayeva S.C., 2008

[:1-6] Naxçıvan MR-in Qırmızı kitabı, 2010

[7] Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989