fbpx
Wikipedia

Kiçik maygülü

Kiçik maygülü (lat. Tachybaptus ruficollis; lat. Podiceps ruficollis) — maygülülər fəsiləsinin tachybaptus cinsinə aid quş növü.

?Kiçik maygülü
Tachybaptus ruficollis
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
Sinif:Quşlar
Dəstə:Maygülükimilər
(Podicipediformes)
Fəsilə:Maygülülər
Cins:Tachybaptus
Növ: Kiçik maygülü
Elmi adı
Tachybaptus ruficollis (Pallas, 1764)
Sinonimlər
Podiceps ruficollis
     Ancaq yuvalama

     İlboyu rast gəlinir      Qışlama yerləri

     Təsadüfən görünən yerlər
Mühafizə statusu
Az qayğı tələb edənlər
Least Concern (IUCN 3.1)Least Concern: 22696545

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
PBDB  
Tachybaptus ruficollis

Xarakterik morfoloji əlamətləri

Cütləşmə dövründə bədəninin üstü qonur-qara, altı ağımtıl, boğazı, yanaqları və boynu şabalıdı rəngdə olur. Maygülülərin o biri növlərindən fərqli olaraq başında bəzək lələkləri olmur. Qışda bədəninin üstü ağımtıl qonur, altı isə ağ olur.

Statusu

Çoxsaylıdır.

Yayılması

Geniş yayılıb. Avropa, Asiya, AvstraliyaAfrikada yayılıb. Azərbaycanda Kür-Araz, LənkəranSamur-Dəvəçi ovalığında, Xəzər dənizinin sahil sularında və dağətəyi göllərdə yayılmışdır. Yaz köçü fevralın sonu, martın əvvəlində, payız köçü isə oktyabrda olur..

Növdaxili müxtəliflik

Politipik növdür. Dünyada 9 yarımnövü vardır. Azərbaycan faunasına (T. Ruficollis capensis, Pal. 1884) daxildir. O biri yarımnövlərdən fərqli olaraq, birinci dərəcəli çalma lələkləri ağdır, ikinci dərəcəli çalma lələklərində isə ağ rəng yaxşı inkişaf etmişdir.

Yarımnövləri

  • T. r. ruficollis — Avropa, Şimali Afrika.
  • T. r. iraquensis — İraqın cənub-şərqi, İranın cənub-qərbi.
  • T. r. capensis — Afrikada Saxaradan cənubda, Madaqaskar adasında, Şri-Lanka, Hindistan yarımadasının şərqində Myanmaya qədər.
  • T. r. poggei
  • T. r. philippensis
  • T. r. cotobato
  • T. r. tricolor
  • T. r. volcanorum
  • T. r. collaris

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Qarğılı-qamışlı su hövzələri yaşayış yeridir. Qışda və miqrasiya vaxtı dənizin açıq sahil sularında da rast gəlinir. Azərbaycanda oturaq və qışlamaq üçün gələn populyasiyaları vardır. Tək, cüt və sürü halında yaşayır. Əsasən gecə fəal olur.

Yem xarakteri

Zoofaqdır. Yemini əsasən böcəklərbalıqlar təşkil edir. Əlavə yemi kimi suçiçəyi və sulələyi toxumlarından da istifadə edir.

Yırtıcıları

Bataqlıq belibağlısı və boz qarğa kiçik maygülünün yumurtalarınıbalalarını yeyir.

Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri

Monoqamdır. Cütlərə ayrılıqdan sonra yuvalarını qarğı və qamışlıqlarda, yaxud onların əhatəsində olan açıq su sahəsində qurur. Adətən hər gün yumurta qoyur. Həm erkək, həm də dişi fərd kürtyatmada iştirak edir. Birinci, yaxud ikinci yumurtadan sonra kürt yatır. Kürtyatma müddəti 20-21 gündür. Cücələri 44-48 gündə pərvazlanır.

Növün fenologiyası

Azərbaycana qışlamağa oktyabr ayında kütləvi gəlir, fevralın sonu, martın əvvələrində isə köçüb gedir. Oturaq populyasiyaları martın ortalarında cüt-cüt ayrılır, apreldə yuva qurur və yumurtalayır. Aprelin axırı, mayda cücələri görünür, iyunda balaları pərvazlanır. İkinci dəfə nəsil verdikdə balaların pərvazlanması avqustda müşahidə olunur. Qış görkəminə girmək üçün yaşlı fərdlərdə lələkdəyişmə avqustdan başlayır, noyabr-dekabrda tam başa çatır. Reproduksiyadan əvvəlki lələkdəyişmə yanvardan aprelə kimi gedir. Avqustun əvvəlinə kimi embrion lələklər yuva lələkləri ilə əvəz olunur. Sentyabr-oktyabrda quşun bədəni birinci qış örtüyü ilə örtülür..

Ontogenezi

Ömrü və cinsi yetişkənliyə çatma müddəti məlum deyil. Fərdi inkişafı rüşeym, bala, cavan (yuvinal) və yetkin formalardan ibarətdir. İnkişaf tipinə görə maturonatla (ətcəbalalar) immaturonatlar (cücələr) arasında keçid təşkil edir.

Reproduktivliyi

Adətən ildə bir dəfə, bəzi illərdə isə 2-3 nəsil verir. Yuvaya 5-10 yumurta qoyur. Reproduktivliyin müddəti 69-79 gündür.

Xromosom göstəriciləri

Məlum deyil.

Sayı

Qış aylarında sayı növün arealının şimal hissəsindən (Rusiya ərazisi) gələn quşlar hesabına artır. Dənizin açıq sahil sularında, Abşeron göllərində az, Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğunda, Lənkəran, Samur-Dəvəçi və Kür-Araz ovalığında çox olur. 1964–1968-ci illərdə Xəzərin Lənkəran sahillərində 1 km2 -də 42-55 quş sayılmışdır. Xəzər dənizinin Azərbaycan hissəsinin sahil zolağında sayı 2005 -ci ilin yanvarında 3539, iyulunda 9516 fərd olub. Əsas limit faktorları su-bataqlıq biotoplarının qurudulmasıdır..

Sosiologiyası

Yuvaları tək-tək yerləşir. Nəsil verdikdən sonra sürü əmələ gətirir.

Biosenozda rolu

Hidrofil bitkilərə təsir edən biotik faktorlara daxildir. Hidrofil heyvanlardan və bitkilərdən yem kimi istifadə edir. Özü isə üçüncü səviyyəli konsumentlərin rasionuna daxildir. Beləliklə, sahil ekosistemlərində maddələrin bioloji dövriyyəsi və enerji çevrilməsində iştirak edir.

İnsan üçün əhəmiyyəti

Elmi və estetik əhəmiyyəti var.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər

Qızılağac və Qarayazı Dövlət Təbiət Qoruqlarında, Şirvan, Abşeron və Ağgöl Milli Parklarında, Dövlət Təbiət yasaqlıqlarında qorunur. Ramsar, Bern, Bonn konvensiyalarına və AEWA sazişinə daxil edilmişdir. Populyar maarifçilik ədəbiyyatlarına daxil edilir. Əlavə qorunma tədbirlərinə ehtiyac yoxdur.

Növün qeydiyyat göstəriciləri

Elmi fondlarda kolleksiyası saxlanır, muzeylərdə müqəvvası, populyar əsərlərdə və plakatlarda rəngli şəkilləri nümayiş etdirilir.

İstinadlar

  1. Babayev İ.R., Əskərov P.İ., Əhmədov F.T. Biomüxtəliflik: “Xəzərin Azərbaycan hissəsinin sudaüzən quşları”. B.: Nurlar, 2007. s. 33-36.
  2. Vasiliyev V.İ. Podicipediformes-İyrəncəkimilər. Azərbaycan faunası. Quşlar, VI cild. B.: Elm, 1977. s. 70-71.
  3. Mustafayev Q.T. Azərbaycanda ornitofaunanın taksonomik spektri. Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2004.
  4. Tuayev D.Q. Azərbaycan quşlarının kataloqu, B.: Elm, 2005, s. 8.
  5. Курочкин Е.Н. Птицы СССР. Отряд Паганкообразные. М.: Наука, 1982. ст. 292-301.

Xarici keçidlər

  • Stock Photo - little grebe (Podiceps ruficollis, Tachybaptus ruficollis), juvenile bird, Greece, Kerkini-See

Ədəbiyyat

  • Babayev İ.R., Əskərov P.İ., Əhmədov F.T. Biomüxtəliflik: “Xəzərin Azərbaycan hissəsinin sudaüzən quşları”. B.: Nurlar, 2007. s. 33-36.
  • Vasiliyev V.İ. Podicipediformes-İyrəncəkimilər. Azərbaycan faunası. Quşlar, VI cild. B.: Elm, 1977. s. 70-71.
  • Mustafayev Q.T. Azərbaycanda ornitofaunanın taksonomik spektri. Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2004.
  • Tuayev D.Q. Azərbaycan quşlarının kataloqu, B.: Elm, 2005, s. 8
  • Курочкин Е.Н. Птицы СССР. Отряд Паганкообразные. М.: Наука, 1982. ст. 292-301.

kiçik, maygülü, tachybaptus, ruficollis, podiceps, ruficollis, maygülülər, fəsiləsinin, tachybaptus, cinsinə, quş, növü, tachybaptus, ruficolliselmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, sonağızlılartip, xo. Kicik maygulu lat Tachybaptus ruficollis lat Podiceps ruficollis maygululer fesilesinin tachybaptus cinsine aid qus novu Kicik mayguluTachybaptus ruficollisElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif QuslarDeste Maygulukimiler Podicipediformes Fesile MaygululerCins TachybaptusNov Kicik mayguluElmi adiTachybaptus ruficollis Pallas 1764 SinonimlerPodiceps ruficollis Ancaq yuvalama Ilboyu rast gelinir Qislama yerleri Tesadufen gorunen yerlerMuhafize statusuAz qaygi teleb edenlerLeast Concern IUCN 3 1 Least Concern 22696545VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 563259NCBI 100828EOL 45513831PBDB 369016Mediani oxut Tachybaptus ruficollis Mundericat 1 Xarakterik morfoloji elametleri 2 Statusu 3 Yayilmasi 4 Novdaxili muxteliflik 4 1 Yarimnovleri 5 Yasayis yeri ve heyat terzi 6 Yem xarakteri 7 Yirticilari 8 Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleri 9 Novun fenologiyasi 10 Ontogenezi 11 Reproduktivliyi 12 Xromosom gostericileri 13 Sayi 14 Sosiologiyasi 15 Biosenozda rolu 16 Insan ucun ehemiyyeti 17 Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler 18 Novun qeydiyyat gostericileri 19 Istinadlar 20 Xarici kecidler 21 EdebiyyatXarakterik morfoloji elametleri RedakteCutlesme dovrunde bedeninin ustu qonur qara alti agimtil bogazi yanaqlari ve boynu sabalidi rengde olur Maygululerin o biri novlerinden ferqli olaraq basinda bezek lelekleri olmur Qisda bedeninin ustu agimtil qonur alti ise ag olur 1 2 3 4 5 Statusu RedakteCoxsaylidir Yayilmasi RedakteGenis yayilib Avropa Asiya Avstraliya ve Afrikada yayilib Azerbaycanda Kur Araz Lenkeran ve Samur Deveci ovaliginda Xezer denizinin sahil sularinda ve dageteyi gollerde yayilmisdir Yaz kocu fevralin sonu martin evvelinde payiz kocu ise oktyabrda olur 1 2 3 4 5 Novdaxili muxteliflik RedaktePolitipik novdur Dunyada 9 yarimnovu vardir Azerbaycan faunasina T Ruficollis capensis Pal 1884 daxildir O biri yarimnovlerden ferqli olaraq birinci dereceli calma lelekleri agdir ikinci dereceli calma leleklerinde ise ag reng yaxsi inkisaf etmisdir Yarimnovleri Redakte T r ruficollis Avropa Simali Afrika T r iraquensis Iraqin cenub serqi Iranin cenub qerbi T r capensis Afrikada Saxaradan cenubda Madaqaskar adasinda Sri Lanka Hindistan yarimadasinin serqinde Myanmaya qeder T r poggei T r philippensis T r cotobato T r tricolor T r volcanorum T r collarisYasayis yeri ve heyat terzi RedakteQargili qamisli su hovzeleri yasayis yeridir Qisda ve miqrasiya vaxti denizin aciq sahil sularinda da rast gelinir Azerbaycanda oturaq ve qislamaq ucun gelen populyasiyalari vardir Tek cut ve suru halinda yasayir Esasen gece feal olur Yem xarakteri RedakteZoofaqdir Yemini esasen bocekler ve baliqlar teskil edir Elave yemi kimi suciceyi ve suleleyi toxumlarindan da istifade edir Yirticilari RedakteBataqliq belibaglisi ve boz qarga kicik maygulunun yumurtalarini ve balalarini yeyir Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleri RedakteMonoqamdir Cutlere ayriliqdan sonra yuvalarini qargi ve qamisliqlarda yaxud onlarin ehatesinde olan aciq su sahesinde qurur Adeten her gun yumurta qoyur Hem erkek hem de disi ferd kurtyatmada istirak edir Birinci yaxud ikinci yumurtadan sonra kurt yatir Kurtyatma muddeti 20 21 gundur Cuceleri 44 48 gunde pervazlanir Novun fenologiyasi RedakteAzerbaycana qislamaga oktyabr ayinda kutlevi gelir fevralin sonu martin evvelerinde ise kocub gedir Oturaq populyasiyalari martin ortalarinda cut cut ayrilir aprelde yuva qurur ve yumurtalayir Aprelin axiri mayda cuceleri gorunur iyunda balalari pervazlanir Ikinci defe nesil verdikde balalarin pervazlanmasi avqustda musahide olunur Qis gorkemine girmek ucun yasli ferdlerde lelekdeyisme avqustdan baslayir noyabr dekabrda tam basa catir Reproduksiyadan evvelki lelekdeyisme yanvardan aprele kimi gedir Avqustun evveline kimi embrion lelekler yuva lelekleri ile evez olunur Sentyabr oktyabrda qusun bedeni birinci qis ortuyu ile ortulur 1 2 3 4 5 Ontogenezi RedakteOmru ve cinsi yetiskenliye catma muddeti melum deyil Ferdi inkisafi ruseym bala cavan yuvinal ve yetkin formalardan ibaretdir Inkisaf tipine gore maturonatla etcebalalar immaturonatlar cuceler arasinda kecid teskil edir Reproduktivliyi RedakteAdeten ilde bir defe bezi illerde ise 2 3 nesil verir Yuvaya 5 10 yumurta qoyur Reproduktivliyin muddeti 69 79 gundur Xromosom gostericileri RedakteMelum deyil Sayi RedakteQis aylarinda sayi novun arealinin simal hissesinden Rusiya erazisi gelen quslar hesabina artir Denizin aciq sahil sularinda Abseron gollerinde az Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugunda Lenkeran Samur Deveci ve Kur Araz ovaliginda cox olur 1964 1968 ci illerde Xezerin Lenkeran sahillerinde 1 km2 de 42 55 qus sayilmisdir Xezer denizinin Azerbaycan hissesinin sahil zolaginda sayi 2005 ci ilin yanvarinda 3539 iyulunda 9516 ferd olub Esas limit faktorlari su bataqliq biotoplarinin qurudulmasidir 1 2 3 4 5 Sosiologiyasi RedakteYuvalari tek tek yerlesir Nesil verdikden sonra suru emele getirir Biosenozda rolu RedakteHidrofil bitkilere tesir eden biotik faktorlara daxildir Hidrofil heyvanlardan ve bitkilerden yem kimi istifade edir Ozu ise ucuncu seviyyeli konsumentlerin rasionuna daxildir Belelikle sahil ekosistemlerinde maddelerin bioloji dovriyyesi ve enerji cevrilmesinde istirak edir Insan ucun ehemiyyeti RedakteElmi ve estetik ehemiyyeti var Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler RedakteQizilagac ve Qarayazi Dovlet Tebiet Qoruqlarinda Sirvan Abseron ve Aggol Milli Parklarinda Dovlet Tebiet yasaqliqlarinda qorunur Ramsar Bern Bonn konvensiyalarina ve AEWA sazisine daxil edilmisdir Populyar maarifcilik edebiyyatlarina daxil edilir Elave qorunma tedbirlerine ehtiyac yoxdur Novun qeydiyyat gostericileri RedakteElmi fondlarda kolleksiyasi saxlanir muzeylerde muqevvasi populyar eserlerde ve plakatlarda rengli sekilleri numayis etdirilir Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Babayev I R Eskerov P I Ehmedov F T Biomuxteliflik Xezerin Azerbaycan hissesinin sudauzen quslari B Nurlar 2007 s 33 36 1 2 3 4 Vasiliyev V I Podicipediformes Iyrencekimiler Azerbaycan faunasi Quslar VI cild B Elm 1977 s 70 71 1 2 3 4 Mustafayev Q T Azerbaycanda ornitofaunanin taksonomik spektri Baki Universiteti nesriyyati 2004 1 2 3 4 Tuayev D Q Azerbaycan quslarinin kataloqu B Elm 2005 s 8 1 2 3 4 Kurochkin E N Pticy SSSR Otryad Pagankoobraznye M Nauka 1982 st 292 301 Xarici kecidler RedakteStock Photo little grebe Podiceps ruficollis Tachybaptus ruficollis juvenile bird Greece Kerkini SeeEdebiyyat RedakteBabayev I R Eskerov P I Ehmedov F T Biomuxteliflik Xezerin Azerbaycan hissesinin sudauzen quslari B Nurlar 2007 s 33 36 Vasiliyev V I Podicipediformes Iyrencekimiler Azerbaycan faunasi Quslar VI cild B Elm 1977 s 70 71 Mustafayev Q T Azerbaycanda ornitofaunanin taksonomik spektri Baki Universiteti nesriyyati 2004 Tuayev D Q Azerbaycan quslarinin kataloqu B Elm 2005 s 8 Kurochkin E N Pticy SSSR Otryad Pagankoobraznye M Nauka 1982 st 292 301 Menbe https az wikipedia org w index php title Kicik maygulu amp oldid 6092110, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.