Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Jolmirzə Aymirzəyev (30 oktyabr 1910, 9 may 1910 və ya 25 avqust 1910, Çımbay rayonu[d], Qaraqalpaqıstan Respublikası – 10 may 1996) – Qaraqalpaqıstan Respublikasının xalq yazıçısı, Berdax adına Dövlət mükafatı laureatı, Özbəkistan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi.
| Jolmirzə Aymirzəyev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 30 oktyabr 1910, 9 may 1910 və ya 25 avqust 1910 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 10 may 1996 |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, dramaturq |
| Əsərlərinin dili | Qaraqalpaq dili |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Jolmirzə Aymirzəyev 1910-cu ildə anadan olmuşdur. O, valideynlərini erkən itirdikdən sonra on yaşında cəmiyyətə atılır. J. Aymirzəyev qeyd edir ki, "yetimlik artıq mənim bütün qüvvəmi, canımı aldı və sanki kürəyimə sancıldı. Mənsə hərdən gözümü açıb günəş qürub edənə qədər onu öz göz yaşlarıma boyuyurdum. Gecələrim son dərəcə uzun, gündüzlərim isə daim kədərli idi".
J. Aymirzəyev sonra Çimbay şəhər məktəb – internatında təhsil alır, Turtkul Pedaqoji Texnikumunda təhsilini davam etdirir, Taxtakupır rayonunda müəllim, sonra isə mətbuat orqanlarında və digər yerlərdə çalışır.
J. Aymirzəyev ədəbiyyata XX əsrin 20-ci illərinin sonlarında gəlmişdir. Onun yaradıcılıq yolu, demək olar ki, XX əsr qaraqalpaq poeziyasının əksər inkişaf mərhələlərini əhatə etmişdir. Artıq yaradıcılığının ilkin dövründə o, bir sıra maraqlı şeirlər yaratmışdır. Bu əsərlərdə şair daha müxtəsər və aydın formada yaşadığı dövrün xüsusiyyətlərini açmağa çalışır. Hələ texnikumda oxuyan zaman o, "Mübarizə aparın", "Sən də əkinə getməlisən", "Sənin toyun, Primbet", "Bir zavod tikdik", "Bizim temp", "Qatar", "Bahadır qızlar", "Rəfiqəm, gəl, şadlıq nəğməsi oxuyaq", "Mən sevgilimin adını çəkdim, o, qucağını açdı", "Gülməkdən az qaldım uğunub gedim", "Dostlar, baxın" və s. kimi şeirlər yazmışdır. J. Aymirzəyevin bir sıra şeirlərində qaraqalpaq şifahi xalq ədəbiyyatı ənənələrinin təsiri güclü hiss olunmaqdadır. Öz poetik duyğularına görə şairin yaradıcılığı bu ənənələrdən istifadə etməklə daha da zənginləşmişdir.
Müharibə illərində J. Aymirzəyev xüsusi enerji ilə vətənpərvərlik şeirləri yazmış, əsl anaların, bacıların, qadınların xarakterini açmağa can atmışdır. J. Aymirzəyevin poeziyası üçün xarakterik olan ənənəvi folklora müraciət və klassik poeziyadan bəhrələnmə son dərəcə zəruri olmaqla, həm də həmin dövrdə Sovetlər İttifaqında yazıb-yaradan şairlərin, yazıçıların istifadə etdiyi priyomlardan idi. Qeyd edək ki, həm də bu ənənələr əsasında rus yazıçıları – N. Tixonovun, A. Tvardovskinin, K. Simonovun, V. İnberin, M. İsakovskinin, E. Dolmatovskinin, N. Rılenkovun, A. Surkovun, V. İ. Lebedev – Kumaçın, Azərbaycan şairləri – Səməd Vurğunun, B. Vahabzadənin, Rəsul Rzanın, Məmməd Arazın və digərlərinin şeirləri yaranmışdır; özbək şairlərindən – Q. Qulam, H. Əlimcan; qazaxlardan – B. Maylin, S. Seyfullin, türkmənlərdən Molla Nəpəs, Kor Molla, Durdı Klıç və başqaları yaradıcılığını məhz bu istiqamətdə cilalamışdılar. Onların yaradıcılığı xalq həyatından qaynaqlanmaqla xüsusi melodikliyi ilə seçilir. Eyni zamanda adlarını çəkdiyimiz şairlər heç də daim folklor ənənələri çərçivəsində qapanıb qalmamışdılar. Onların şeirlərində yeni intonasiya, dövrün nəbzi, inkişafın sıçrayış tempi, yeni tarixi dövrün özünəməxsusluğu öz əksini tapırdı. J. Aymirzəyev poeziyası üçün də məhz bu cəhətlər xarakterik idi. Şair həm də qədim qaraqalpaq folklorunun repertuarında olan müxtəlif növ və janrlardan geniş istifadə edirdi. J. Aymirzəyevin müharibə dövrü əsərlərində, demək olar ki, şeir formasının müxtəlif növlərindən istifadə olunurdu ki, bu şeir formalarında həm də ənənəvi musiqililik özünü aydın şəkildə büruzə verirdi. Elə buna görə də sənətkarın yaradıcılığında fərdilik, melodiklik, ekzotiklik, özünəməxsus səs, nəfəs, intonasiya hiss olunurdu.
J. Aymirzəyevin bəzi poemaları sona çatdırılmamış qalmışdır. Bunlara əsasən "Misir", "Məğlub edilmiş düşmənlər", "Məğlubedilməz batırlar", "And", "Dəniz mübarizləri" və digərləridir. Bununla belə bütün bu tamamlanmamış əsərlər heç də J. Aymirzəyevin yara dıcılığının ümumi əhəmiyyətini aşağı salmır. J. Aymirzəyevin poetik yaradıcılığı qaraqalpaq ədəbiyyatında inkişaf etmiş poema janrının görk əmli nümunələrindəndir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Аймурзаев Жолмурза Мурзаулы— Большой советской энциклопедии
- Баяндиев Т. Аймурзаев, Джолмирза // Театральная энциклопедия / под ред. С. С. Мокульского. — М.: Советская энциклопедия, 1961. — Т. 1.
İstinadlar
- Аймурзаєв Жолмурза Мурзайович // Енциклопедія сучасної України (ukr.). Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001.
- Nizami Məmmədov-Tağısoy. Qaraqalpaq ədəbiyyatı. Bakı: Elm və Təhsil, 2015, s.266–272
- Аймурзаев Ж. Сердце сироты. Нукус, 1967// История каракалпакской советской литературы. Ташкент, "ФАН", 1981, с.202.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Jolmirze Aymirzeyev 30 oktyabr 1910 9 may 1910 ve ya 25 avqust 1910 1 Cimbay rayonu d Qaraqalpaqistan Respublikasi 10 may 1996 1 Qaraqalpaqistan Respublikasinin xalq yazicisi Berdax adina Dovlet mukafati laureati Ozbekistan Respublikasinin emekdar incesenet xadimi 2 Jolmirze Aymirzeyev Dogum tarixi 30 oktyabr 1910 1910 10 30 9 may 1910 1910 05 09 ve ya 25 avqust 1910 1910 08 25 1 Dogum yeri Cimbay rayonu d Qaraqalpaqistan Respublikasi Ozbekistan SSR Vefat tarixi 10 may 1996 1996 05 10 1 Tehsili Rusiya Teatr Seneti Universiteti d 1938 Maksim Qorki adina Edebiyyat Institutunun ali edebiyyat kursu d 1956 Fealiyyeti sair yazici dramaturq Eserlerinin dili Qaraqalpaq dili Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Hemcinin bax 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarHeyatiredakteJolmirze Aymirzeyev 1910 cu ilde anadan olmusdur O valideynlerini erken itirdikden sonra on yasinda cemiyyete atilir J Aymirzeyev qeyd edir ki yetimlik artiq menim butun quvvemi canimi aldi ve sanki kureyime sancildi Mense herden gozumu acib gunes qurub edene qeder onu oz goz yaslarima boyuyurdum Gecelerim son derece uzun gunduzlerim ise daim kederli idi 3 J Aymirzeyev sonra Cimbay seher mekteb internatinda tehsil alir Turtkul Pedaqoji Texnikumunda tehsilini davam etdirir Taxtakupir rayonunda muellim sonra ise metbuat orqanlarinda ve diger yerlerde calisir J Aymirzeyev edebiyyata XX esrin 20 ci illerinin sonlarinda gelmisdir Onun yaradiciliq yolu demek olar ki XX esr qaraqalpaq poeziyasinin ekser inkisaf merhelelerini ehate etmisdir Artiq yaradiciliginin ilkin dovrunde o bir sira maraqli seirler yaratmisdir Bu eserlerde sair daha muxteser ve aydin formada yasadigi dovrun xususiyyetlerini acmaga calisir Hele texnikumda oxuyan zaman o Mubarize aparin Sen de ekine getmelisen Senin toyun Primbet Bir zavod tikdik Bizim temp Qatar Bahadir qizlar Refiqem gel sadliq negmesi oxuyaq Men sevgilimin adini cekdim o qucagini acdi Gulmekden az qaldim ugunub gedim Dostlar baxin ve s kimi seirler yazmisdir J Aymirzeyevin bir sira seirlerinde qaraqalpaq sifahi xalq edebiyyati enenelerinin tesiri guclu hiss olunmaqdadir Oz poetik duygularina gore sairin yaradiciligi bu enenelerden istifade etmekle daha da zenginlesmisdir 2 Muharibe illerinde J Aymirzeyev xususi enerji ile vetenperverlik seirleri yazmis esl analarin bacilarin qadinlarin xarakterini acmaga can atmisdir J Aymirzeyevin poeziyasi ucun xarakterik olan enenevi folklora muraciet ve klassik poeziyadan behrelenme son derece zeruri olmaqla hem de hemin dovrde Sovetler Ittifaqinda yazib yaradan sairlerin yazicilarin istifade etdiyi priyomlardan idi Qeyd edek ki hem de bu eneneler esasinda rus yazicilari N Tixonovun A Tvardovskinin K Simonovun V Inberin M Isakovskinin E Dolmatovskinin N Rilenkovun A Surkovun V I Lebedev Kumacin Azerbaycan sairleri Semed Vurgunun B Vahabzadenin Resul Rzanin Memmed Arazin ve digerlerinin seirleri yaranmisdir ozbek sairlerinden Q Qulam H Elimcan qazaxlardan B Maylin S Seyfullin turkmenlerden Molla Nepes Kor Molla Durdi Klic ve basqalari yaradiciligini mehz bu istiqametde cilalamisdilar Onlarin yaradiciligi xalq heyatindan qaynaqlanmaqla xususi melodikliyi ile secilir Eyni zamanda adlarini cekdiyimiz sairler hec de daim folklor eneneleri cercivesinde qapanib qalmamisdilar Onlarin seirlerinde yeni intonasiya dovrun nebzi inkisafin sicrayis tempi yeni tarixi dovrun ozunemexsuslugu oz eksini tapirdi J Aymirzeyev poeziyasi ucun de mehz bu cehetler xarakterik idi Sair hem de qedim qaraqalpaq folklorunun repertuarinda olan muxtelif nov ve janrlardan genis istifade edirdi J Aymirzeyevin muharibe dovru eserlerinde demek olar ki seir formasinin muxtelif novlerinden istifade olunurdu ki bu seir formalarinda hem de enenevi musiqililik ozunu aydin sekilde buruze verirdi Ele buna gore de senetkarin yaradiciliginda ferdilik melodiklik ekzotiklik ozunemexsus ses nefes intonasiya hiss olunurdu J Aymirzeyevin bezi poemalari sona catdirilmamis qalmisdir Bunlara esasen Misir Meglub edilmis dusmenler Meglubedilmez batirlar And Deniz mubarizleri ve digerleridir Bununla bele butun bu tamamlanmamis eserler hec de J Aymirzeyevin yara diciliginin umumi ehemiyyetini asagi salmir J Aymirzeyevin poetik yaradiciligi qaraqalpaq edebiyyatinda inkisaf etmis poema janrinin gork emli numunelerindendir 2 Hemcinin baxredakteSadiq Nurumbetov Abbas Dabilov Ayapbergen Musayev Seyfulqabit MecidovXarici kecidlerredakteAjmurzaev Zholmurza Murzauly Bolshoj sovetskoj enciklopedii Bayandiev T Ajmurzaev Dzholmirza Teatralnaya enciklopediya pod red S S Mokulskogo M Sovetskaya enciklopediya 1961 T 1 Istinadlarredakte 1 2 3 4 Ajmurzayev Zholmurza Murzajovich Enciklopediya suchasnoyi Ukrayini ukr Institut enciklopedichnih doslidzhen NAN Ukrayini 2001 ISBN 966 02 2075 8 1 2 3 Nizami Memmedov Tagisoy Qaraqalpaq edebiyyati Baki Elm ve Tehsil 2015 s 266 272 Ajmurzaev Zh Serdce siroty Nukus 1967 Istoriya karakalpakskoj sovetskoj literatury Tashkent FAN 1981 s 202 Menbe https az wikipedia org w index php title Jolmirze Aymirzeyev amp oldid 8116770