fbpx
Wikipedia

I Umberto

September 15, 2021

I Umberto və ya I Humbert (it. Savoia Umberto Ranieri Karlo Emanuele Giovannı Mariya Ferdinando Eugenio; 14 mart, 1844 - 29 iyul, 1900) — İtaliyanın ikinci kralı olmuş, "İl Buono" (Yaxşı) Kral ləqəbilə taınır.

I Umberto
it. Umberto I
İtaliya kralı
9 yanvar 1878 — 29 iyul 1900
Sələfi II Viktor Emanuel
Xələfi III Viktor Emanuel
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Turin, Sardiniya krallığı
Vəfat tarixi (56 yaşında)
Vəfat yeri Roma, Italiya krallığı
Vəfat səbəbi güllə yarası[d]
Dəfn yeri
Atası II Viktor Emanuel
Anası Avstriyalı Adelaida
Həyat yoldaşı Savoyyalı Marqerita
Uşağı III Viktor Emanuel
Hərbi xidmət
Rütbəsi general
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

I Umbertonun dövründə İtaliya krallığı Afrikada müstəmləkə işğallarına başladı. 1896-cı ildə Adova (İtalyanca Adua) döyüşündə Efiopiya tərəfindən məğlub edilməsinə baxmayaraq, nəhayətdə Eritreyanı və Somalinin xeyli hissəsini əldə etməyə nail olur. 1882-ci ildə İtaliya krallığı, Almaniya imperiyası və Avstriya-Macarıstan imperiyası ilə Üçlər İttifaqını yaradırlar.

Ona sol dairələrdə xüsusi nifrət var idi, buna səbəb onun konservatizmi və Milanda Bava Beccaris qırğınına dəstəyi idi. Ona xüsusilə anarxistlər tərəfindən nifrət edilirdi, anarxistlər ona hakimiyyətinin birinci ilində sui-qəsd cəhdi etmişdilər. Gaetano Bresci adlı bir anarxist, Bava Beccaris qirğınından iki il sonra Kral I Umbertonu sui-qəsd nəticəsində qətlə yetirir.

Gənclik dövrü

II Viktor Emanuelin və Avstriyanın Ershersoginiyası Adelaidanın oğlu idi. Umberto o dövr ki, Sardiniya krallığının paytaxtı Turində doğulub. O zaman, atası II Viktor Emanuel 24-cü ad gününü qeyd edirdi. Onun təhsili Massimo Taparelliyə, Markiz d'Azeglioya, Pasquale Stanislaoya həvalə edildi. 1858-ci ilin martından orduda kapitan rütbəsindən başlayaraq xidmət etməyə başlayır. O II İtaliya İstiqlaliyyət Müharibəsində və 1866-ci il müharibələrində ( III İtaliya İstiqlaliyyət Müharibəsi) iştirak etmişdir.

Əvvəlcə, Umberto Avstriyanın Ershersoginiyası Matilda ilə evləndi, Matilda Avstriya İmperator sülaləsinin uzaq yan nəslindən idi. Lakin o, 18 yaşında bədbəxt hadisə nəticəsində vəfat etdi. Bundan sonra I Umberto öz qohumu və Savoyya sülaləsindən olan Marqerita Tereza Giovanna ilə evlənir (1868-ci ilin 21 aprelində).

Hakimiyyətə gəlişi

Atasının vəfatından sonra (9 yanvar 1878-ci il) Umberto taxta çıxdı. O, IV Savoyyalı Umberto yerinə I İtaliyalı Umberto adını götürdü. Onun razılığı ilə atası Superga Bazilikası Kral Mavzoleyi yerinə Romada Panteonda basdırıldı.

 
Üzərində I Umbertonun şəkli olan və 1888-ci ildə zərb olunan 20 lirə.

I Umbertoya qarşı birinci sui-qəsd cəhdi

I Umberto Kraliça Marqerita və Baş Nazir Benedetto Kairoli ilə Neapolda səfərdə olarkən hücuma məruz qalır. Belə ki, parad zamanı, kütlə işindən çıxaraq krala hücum edən, italiyalı anarxist Giovannı Passannante Kral yavəri tərəfindən zərərsizləşdirilir lakin Baş Nazir omba nahiyəsindən cidd şəkildə yaralanır. Kral sui-qəsdçının edam olunmasını istəyir lakin qanuna görə yalnız kral öldüyü zaman cinayətkar edam oluna bilərdi. Buna görə də, Passannante ağır katorqa işlərinə göndərilir. Hansıki, 1.4 metr hündürlükdə olan kiçik bir oyuqda yaşayacaq, özüdə 18 kq zəncir ilə. Passanante bir neçə ilə vəfat edir. Bu hücum kraliçaya çox pis təsir edir və onun səhhətində bir neçə il problemlərə səbəb olur.

Xarici siyasət

I Umberto xarici siyasətində Avstriya-Macarıstan və Almaniya ilə yaxınlıq edirdi. Bu dövrdə ən böyük problemlərdən biri də Mərakeş problem idiş Çünki buraya həm İtaliya həmçinin də İtaliya iddia edirdi. O dövrdə Avropanın ən böyük güclərindən olan Almaniya imperiyasının Kansleri Otto fon Bismark İtaliyanın gələcəkdə Fransa və B.Britaniya Krallığı ilə yaxınlaşmasının qarşısını almaq üçün gğzəl plan hazırladı. Belə ki, gizli danışıqlarda Almaniya Fransanın Mərakeşdəki hüquqlarını tanıdığını bildirdi, Almaniyanın dəstəyini alan Fransa Mərakeşi tutdu. Bunu görən İtaliya Fransa və B.Britaniyaya yox, bundan sonra Almaniyaya meyl etdi. 1882-ci ildə isə “Üçlər İttifaqı”na qoşulmuşdur. Kral tez-tez Berlin və Vyanaya səfərlər edirdi. Lakin İtalyanların çoxu Avstriya ilə dostluq münasibətlərini bəyənmirdilər, həmçinin İtaliyanın hələ də Avstriya ilə mübahisəli ərazi problemləri qalmaqda idi.

I Umbertonun xarici siyasətinin əsas yönlərindən biri də müstəmləkəçilik işğalları idi. Beləki, İtalyanlar 1880-ci ildə Somalidə yerləşməyə başladılar, bundan sonra onlar 1885-ci ildə Eritreyadakı Massava məntəqəsini tutmaqla, burada da möhkəmlənməyə başladılar. Əslində bu məntəqəni İtalyan hərbi qüvvələri yox, ticarət şirkəti tutmuşdu, bu torpaqların İtalya krallığının torpaqları kimi tanınmasına görə dövlətə müraciət etmişdi. Lakin İtaliya rəhbərliyi İngiltərə ilə münasibətlərə görə bu məsələnin həllini uzatdı. İngiltərə ilə razılığa gəldikdən sonra isə bu torpaqlar İtaliya torpaqları kimi təsdiq olundu. Lakin 1896-cı ildə İtaliya qoşunları Adova (İtalyanca Adua) döyüşündə Efiopiya qoşunlarına məğlub oldular.

1900-cü ilin yayında, İtalyan hərbi qüvvələri Səkkiz Millət İttifaqının bir hissəsi idi, bu ittifaq Çin İmperiyasındakı Boksçu Üsyanını yatırmalı idi. Bu üsyan yatırıldıqdan sonra imzalanmış Boksçu Protokoluna görə İtaliyaya Çinin Tyanszin əyalətində konsessiya (güzəşt) ərazısı əldə etdi. Lakin bu zaman Kral I Umberto artıq öldürülmüşdü.

Vatikanla isə onun münasibətləri heç bir güzəştə yol verməmək idi. 1886-ci ildə, Papaya telegramında o Romanı "toxunulmaz şəhər" elan edir və və "Əbədi Şəhərin"(Romanın) İtalyan xalqına mənsubluğunu bir daha təsdiq edirdi.

Qarışıqlıq

I Umbertonun dövrü İtaliya tarixində sosial problemlər dövrü idi baxmayaraq ki, bunun həlli üçün xeyli cəhdlər olurdu. Bu problemlərin ən böyüyü nisbətən inkişaf etmiş Şimalı İtaliya ilə Cənubi İtaliya arasındakı böyük fərqlər idi. Feodal-patriarxal qanunları saxlamış olan, Cənub Şimalla ayaqlaşa bilmirdi. Bu dövrdə xaricdə müstəmləkə axtaran İtaliya hökumət kabinetlərində bunun mənasız olduğu dilə gətirilirdi çünki onsuzda Cənubi İtaliya Şimalın müstəmləkəsi rolunu oynaya bilərdi. Bu fərqliliklər günümüzdə belə İtaliyanın problemlərindən biridir. Həmçinin də bu dövrdə, İtaliyada sosialistlər xüsusilə güclənirlər. I Umbertonun hakimiyyətinin sonlarında Benito Mussolini sosialistlərlə ilk dəfə tanış olur. 22 aprel, 1897-ci ildə I Umbertoya ikinci dəfə sui-qəsd cəhdi olur. Bu dəfə sui-qəsdə Pietro Acciarito cəhd edir.

Bava Beccaris qırğını

Afrikadakı müstəmləkə müharibələri iqtisadiyyata çox pis təsir etdi, çörəyin qiyməti bahalaşdı. İtaliyanı nümayişlər bürüdü. 1898-ci ilin 7 mayında, General Fiorenzo Bava Beccaris Milan şəhərində hərbi kommendant saatı tədbiq etdi. Nümayişçilərin sakitləşmədiyini görən general, onlara qarşı top atəşindən istifadəyə icazə verdi. Nəticədə 100 nəfər həlak oldu( bəzi versiyalara görə 350 nəfər), 1000 nəfər yaralandı. I Umberto General Fiorenzo Bavaya qayda-qanunu bərpa etdiyi üçün təbrik teleqramı göndərdi. Daha sonra isə onu Savoyya Böyük Hərbi Ordeni ilə təltif etdi, bu ictimaiyyətdə böyük səs-küy yaratdı, İtalyanlar bunu özlərinə təhqir kimi qəbul etdilər.

 
Gaetano Bresci, I Umbertonun qatili

Qətl

29 iyul, 1900-cu ildə, I Umberto Monsoda İtaliyo Amerikan anarxisti Gaetano Bresci tərəfindən acılan 4 atəş nəticəsində öldürülür. Gaetano Bresci sonradan istintaqda demişdi ki, o Bava Beccaris qırğınının intiqamını almaq istəyirmiş. I Umberto Romada Panteonda, atasının yanında dəfn edildi. Bu burada dəfn edilmiş sonuncu İtalya kralıdır. Çünki onun oğlu və varisi kral III Viktor Emanuel sürgündə ölmüş və elə orada da dəfn olunmuşdur(Misirdə və hələ də məzarı oradadır).

 
I Umbertonun Panteondakı məzarı

Amerikan anarxisti Leon F. Czolgosz sonradan iddia etdi ki, I Umbertonun qətli onu ABŞ prezidenti Uilyam Makkinlini öldürmək üçün ilhamlandırdı. Qeyd edək ki, Uilyam Makkinli 1901-ci ilin sentyabr ayında öldürülüb.

İtaliya Krallığı krallarının titulları

1860-cı ildən 1946-cı ilədək istifadə olunmuş titular. I Umberto, Allahın adı ilə, İtaliyanın Kralı, Sardiniyanın kralı, Kipr, Yerusəlim, Ermənistanın kralı, Savoyyanın Hersoqu, Mauruennenın knyazı, İtaliyada Müqəddəs Roma İmperiyasının Markizi, Piemontun Şahzadəsi, Karignanonun, Oneglianın, Poirinonun şahzadəsi, Müqəddəs Roma İmperiyasının Əbədi Keşisi, Karmagnolanonun şahzadəsi, Arbin ilə Montmellian və Francin, Aosta Hersoqluğunun şahzadəsı, Çierinin Şahzadəsi, Dronero, Kreskentino, Genuyanın Hersoqu, Monferrat, Aosta, Çablaisın Hersoqu, Piaçenzonun Hersoqu, Saluzzonun Markizi, Oristano, Kesana, Savona, Tarantasia, Borgomanero e Kureggio, Kaselle, Rivoli, Pianezza, Govone, Salussola,Racconigi con Tegerone, Migliabruna e Motturone, Cavallermaggiore, Marene, Modane e Lanslebourg, Livorno Ferraris, Santhià Agliè, Centalloe Demonte, Desana, Ghemme, Vigone, Bargenın Knyazı, Villafranca, Ginevra, Nizza, Tenda, Romont, Asti, Alessandria, del Goceano, Novara,Tortona, Bobbio, Soissons, Sant'Antioco, Pollenzo, Roccabruna, Tricerro, Bairo, Ozegna, delle Apertole, Vaud e del Faucigninın Baronu, Vercellinın Lordu,, Pinerolo, della Lomellina, della Valle Sesia, del marchesato di Ceva, Monakonun ən böyük Lordu, Noblepatrician of Venesiyanın əsas Patrisisi, Ferraranın patrisisi.

İstinadlar

  1. Salvatore Merlino, «L'Italia così com'è», 1891 in "Al caffè", by Errico Malatesta, 1922
  2. Del Boca , Lorenzo, Maledetti Savoia. Casale Monferrato: Piemme.

Ədəbiyyat

  • Oxsford Lügəti, II Viktor Emanuel maddəsi
  • Rövşən Hətəmov, Yeni Tarixdən mühazirələr kursu

September 15, 2021
umberto, humbert, savoia, umberto, ranieri, karlo, emanuele, giovannı, mariya, ferdinando, eugenio, mart, 1844, iyul, 1900, italiyanın, ikinci, kralı, olmuş, buono, yaxşı, kral, ləqəbilə, taınır, umberto, iitaliya, kralı9, yanvar, 1878, iyul, 1900sələfi, vikto. I Umberto ve ya I Humbert it Savoia Umberto Ranieri Karlo Emanuele Giovanni Mariya Ferdinando Eugenio 14 mart 1844 29 iyul 1900 Italiyanin ikinci krali olmus Il Buono Yaxsi Kral leqebile tainir I Umbertoit Umberto IItaliya krali9 yanvar 1878 29 iyul 1900Selefi II Viktor EmanuelXelefi III Viktor EmanuelSexsi melumatlarDogum tarixi 14 mart 1844Dogum yeri Turin Sardiniya kralligiVefat tarixi 29 iyul 1900 56 yasinda Vefat yeri Roma Italiya kralligiVefat sebebi gulle yarasi d Defn yeri PanteonAtasi II Viktor EmanuelAnasi Avstriyali AdelaidaHeyat yoldasi Savoyyali MarqeritaUsagi III Viktor EmanuelHerbi xidmetRutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllarI Umbertonun dovrunde Italiya kralligi Afrikada mustemleke isgallarina basladi 1896 ci ilde Adova Italyanca Adua doyusunde Efiopiya terefinden meglub edilmesine baxmayaraq nehayetde Eritreyani ve Somalinin xeyli hissesini elde etmeye nail olur 1882 ci ilde Italiya kralligi Almaniya imperiyasi ve Avstriya Macaristan imperiyasi ile Ucler Ittifaqini yaradirlar Ona sol dairelerde xususi nifret var idi buna sebeb onun konservatizmi ve Milanda Bava Beccaris qirginina desteyi idi Ona xususile anarxistler terefinden nifret edilirdi anarxistler ona hakimiyyetinin birinci ilinde sui qesd cehdi etmisdiler Gaetano Bresci adli bir anarxist Bava Beccaris qirginindan iki il sonra Kral I Umbertonu sui qesd neticesinde qetle yetirir Mundericat 1 Genclik dovru 2 Hakimiyyete gelisi 3 I Umbertoya qarsi birinci sui qesd cehdi 4 Xarici siyaset 5 Qarisiqliq 6 Bava Beccaris qirgini 7 Qetl 8 Italiya Kralligi krallarinin titullari 9 Istinadlar 10 EdebiyyatGenclik dovru RedakteII Viktor Emanuelin ve Avstriyanin Ershersoginiyasi Adelaidanin oglu idi Umberto o dovr ki Sardiniya kralliginin paytaxti Turinde dogulub O zaman atasi II Viktor Emanuel 24 cu ad gununu qeyd edirdi Onun tehsili Massimo Taparelliye Markiz d Azeglioya Pasquale Stanislaoya hevale edildi 1858 ci ilin martindan orduda kapitan rutbesinden baslayaraq xidmet etmeye baslayir O II Italiya Istiqlaliyyet Muharibesinde ve 1866 ci il muharibelerinde III Italiya Istiqlaliyyet Muharibesi istirak etmisdir Evvelce Umberto Avstriyanin Ershersoginiyasi Matilda ile evlendi Matilda Avstriya Imperator sulalesinin uzaq yan neslinden idi Lakin o 18 yasinda bedbext hadise neticesinde vefat etdi Bundan sonra I Umberto oz qohumu ve Savoyya sulalesinden olan Marqerita Tereza Giovanna ile evlenir 1868 ci ilin 21 aprelinde Hakimiyyete gelisi RedakteAtasinin vefatindan sonra 9 yanvar 1878 ci il Umberto taxta cixdi O IV Savoyyali Umberto yerine I Italiyali Umberto adini goturdu Onun raziligi ile atasi Superga Bazilikasi Kral Mavzoleyi yerine Romada Panteonda basdirildi Uzerinde I Umbertonun sekli olan ve 1888 ci ilde zerb olunan 20 lire I Umbertoya qarsi birinci sui qesd cehdi RedakteI Umberto Kralica Marqerita ve Bas Nazir Benedetto Kairoli ile Neapolda seferde olarken hucuma meruz qalir Bele ki parad zamani kutle isinden cixaraq krala hucum eden italiyali anarxist Giovanni Passannante Kral yaveri terefinden zerersizlesdirilir lakin Bas Nazir omba nahiyesinden cidd sekilde yaralanir Kral sui qesdcinin edam olunmasini isteyir lakin qanuna gore yalniz kral olduyu zaman cinayetkar edam oluna bilerdi Buna gore de Passannante agir katorqa islerine gonderilir Hansiki 1 4 metr hundurlukde olan kicik bir oyuqda yasayacaq ozude 18 kq zencir ile Passanante bir nece ile vefat edir Bu hucum kralicaya cox pis tesir edir ve onun sehhetinde bir nece il problemlere sebeb olur Xarici siyaset RedakteI Umberto xarici siyasetinde Avstriya Macaristan ve Almaniya ile yaxinliq edirdi Bu dovrde en boyuk problemlerden biri de Merakes problem idis Cunki buraya hem Italiya hemcinin de Italiya iddia edirdi O dovrde Avropanin en boyuk guclerinden olan Almaniya imperiyasinin Kansleri Otto fon Bismark Italiyanin gelecekde Fransa ve B Britaniya Kralligi ile yaxinlasmasinin qarsisini almaq ucun ggzel plan hazirladi Bele ki gizli danisiqlarda Almaniya Fransanin Merakesdeki huquqlarini tanidigini bildirdi Almaniyanin desteyini alan Fransa Merakesi tutdu Bunu goren Italiya Fransa ve B Britaniyaya yox bundan sonra Almaniyaya meyl etdi 1882 ci ilde ise Ucler Ittifaqi na qosulmusdur Kral tez tez Berlin ve Vyanaya seferler edirdi Lakin Italyanlarin coxu Avstriya ile dostluq munasibetlerini beyenmirdiler hemcinin Italiyanin hele de Avstriya ile mubahiseli erazi problemleri qalmaqda idi I Umbertonun xarici siyasetinin esas yonlerinden biri de mustemlekecilik isgallari idi Beleki Italyanlar 1880 ci ilde Somalide yerlesmeye basladilar bundan sonra onlar 1885 ci ilde Eritreyadaki Massava menteqesini tutmaqla burada da mohkemlenmeye basladilar Eslinde bu menteqeni Italyan herbi quvveleri yox ticaret sirketi tutmusdu bu torpaqlarin Italya kralliginin torpaqlari kimi taninmasina gore dovlete muraciet etmisdi Lakin Italiya rehberliyi Ingiltere ile munasibetlere gore bu meselenin hellini uzatdi Ingiltere ile raziliga geldikden sonra ise bu torpaqlar Italiya torpaqlari kimi tesdiq olundu Lakin 1896 ci ilde Italiya qosunlari Adova Italyanca Adua doyusunde Efiopiya qosunlarina meglub oldular 1900 cu ilin yayinda Italyan herbi quvveleri Sekkiz Millet Ittifaqinin bir hissesi idi bu ittifaq Cin Imperiyasindaki Bokscu Usyanini yatirmali idi Bu usyan yatirildiqdan sonra imzalanmis Bokscu Protokoluna gore Italiyaya Cinin Tyanszin eyaletinde konsessiya guzest erazisi elde etdi Lakin bu zaman Kral I Umberto artiq oldurulmusdu Vatikanla ise onun munasibetleri hec bir guzeste yol vermemek idi 1886 ci ilde Papaya telegraminda o Romani toxunulmaz seher elan edir ve ve Ebedi Seherin Romanin Italyan xalqina mensublugunu bir daha tesdiq edirdi Qarisiqliq RedakteI Umbertonun dovru Italiya tarixinde sosial problemler dovru idi baxmayaraq ki bunun helli ucun xeyli cehdler olurdu Bu problemlerin en boyuyu nisbeten inkisaf etmis Simali Italiya ile Cenubi Italiya arasindaki boyuk ferqler idi Feodal patriarxal qanunlari saxlamis olan Cenub Simalla ayaqlasa bilmirdi Bu dovrde xaricde mustemleke axtaran Italiya hokumet kabinetlerinde bunun menasiz oldugu dile getirilirdi cunki onsuzda Cenubi Italiya Simalin mustemlekesi rolunu oynaya bilerdi Bu ferqlilikler gunumuzde bele Italiyanin problemlerinden biridir Hemcinin de bu dovrde Italiyada sosialistler xususile guclenirler I Umbertonun hakimiyyetinin sonlarinda Benito Mussolini sosialistlerle ilk defe tanis olur 22 aprel 1897 ci ilde I Umbertoya ikinci defe sui qesd cehdi olur Bu defe sui qesde Pietro Acciarito cehd edir 1 Bava Beccaris qirgini RedakteAfrikadaki mustemleke muharibeleri iqtisadiyyata cox pis tesir etdi coreyin qiymeti bahalasdi Italiyani numayisler burudu 2 1898 ci ilin 7 mayinda General Fiorenzo Bava Beccaris Milan seherinde herbi kommendant saati tedbiq etdi Numayiscilerin sakitlesmediyini goren general onlara qarsi top atesinden istifadeye icaze verdi Neticede 100 nefer helak oldu bezi versiyalara gore 350 nefer 1000 nefer yaralandi I Umberto General Fiorenzo Bavaya qayda qanunu berpa etdiyi ucun tebrik teleqrami gonderdi Daha sonra ise onu Savoyya Boyuk Herbi Ordeni ile teltif etdi bu ictimaiyyetde boyuk ses kuy yaratdi Italyanlar bunu ozlerine tehqir kimi qebul etdiler Gaetano Bresci I Umbertonun qatiliQetl Redakte29 iyul 1900 cu ilde I Umberto Monsoda Italiyo Amerikan anarxisti Gaetano Bresci terefinden acilan 4 ates neticesinde oldurulur Gaetano Bresci sonradan istintaqda demisdi ki o Bava Beccaris qirgininin intiqamini almaq isteyirmis I Umberto Romada Panteonda atasinin yaninda defn edildi Bu burada defn edilmis sonuncu Italya kralidir Cunki onun oglu ve varisi kral III Viktor Emanuel surgunde olmus ve ele orada da defn olunmusdur Misirde ve hele de mezari oradadir I Umbertonun Panteondaki mezari Amerikan anarxisti Leon F Czolgosz sonradan iddia etdi ki I Umbertonun qetli onu ABS prezidenti Uilyam Makkinlini oldurmek ucun ilhamlandirdi Qeyd edek ki Uilyam Makkinli 1901 ci ilin sentyabr ayinda oldurulub Italiya Kralligi krallarinin titullari Redakte1860 ci ilden 1946 ci iledek istifade olunmus titular I Umberto Allahin adi ile Italiyanin Krali Sardiniyanin krali Kipr Yeruselim Ermenistanin krali Savoyyanin Hersoqu Mauruennenin knyazi Italiyada Muqeddes Roma Imperiyasinin Markizi Piemontun Sahzadesi Karignanonun Oneglianin Poirinonun sahzadesi Muqeddes Roma Imperiyasinin Ebedi Kesisi Karmagnolanonun sahzadesi Arbin ile Montmellian ve Francin Aosta Hersoqlugunun sahzadesi Cierinin Sahzadesi Dronero Kreskentino Genuyanin Hersoqu Monferrat Aosta Cablaisin Hersoqu Piacenzonun Hersoqu Saluzzonun Markizi Oristano Kesana Savona Tarantasia Borgomanero e Kureggio Kaselle Rivoli Pianezza Govone Salussola Racconigi con Tegerone Migliabruna e Motturone Cavallermaggiore Marene Modane e Lanslebourg Livorno Ferraris Santhia Aglie Centalloe Demonte Desana Ghemme Vigone Bargenin Knyazi Villafranca Ginevra Nizza Tenda Romont Asti Alessandria del Goceano Novara Tortona Bobbio Soissons Sant Antioco Pollenzo Roccabruna Tricerro Bairo Ozegna delle Apertole Vaud e del Faucigninin Baronu Vercellinin Lordu Pinerolo della Lomellina della Valle Sesia del marchesato di Ceva Monakonun en boyuk Lordu Noblepatrician of Venesiyanin esas Patrisisi Ferraranin patrisisi Istinadlar Redakte Salvatore Merlino L Italia cosi com e 1891 in Al caffe by Errico Malatesta 1922 Del Boca Lorenzo Maledetti Savoia Casale Monferrato Piemme Edebiyyat RedakteOxsford Lugeti II Viktor Emanuel maddesi Rovsen Hetemov Yeni Tarixden muhazireler kursuMenbe https az wikipedia org w index php title I Umberto amp oldid 6012197, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.