Vikipediya azad ensiklopediya Hüququn mahiyyəti hüququn ən sabit xüsusiyyətlərini göstərən nəzəri kateqoriya Hüququn ümu

Vikipediya azad ensiklopediya Huququn mahiyyeti huququn en sabit xususiyyetlerini gosteren nezeri kateqoriya Huququn umumbeseri sinif funksiyalari ve prinsipleri ile askarlanir A Lisenkovun fikrince huququn mahiyyetinin terifi dord yanasmaya bolune biler normativ genis felsefi ve inteqrativ A V Yuskoya gore huququn mahiyyeti huquqi dusuncenin novunden asilidir cunki her hansi bir dogru nezeriyyenin esasini teskil edir Muasir tenzimleyici huquqi dusunce span gore realist mektebin numayendesi kimi huququn mahiyyeti onun praktiki heyata kecirilmesindedir Dovletin iradi normativ elametleri baximindan qanunun mahiyyetini esas sey sabit tebii kimi tesvir eden M I Baytin huququn mahiyyeti arasindaki birbasa elaqeni dovletin butun real heyati cemiyyetin iradesi ve sistem umumiyyetle dovletden gelen qaydalar davranis qaydalari mecburidir Qanunun guc tenzimleyici tebietinden cixis ederek M I Baytin qanunun qanuni ve qanunsuz qanuni ve qanunsuz davranisin yegane resmi teyinedici ve meyari rolunu oynadigi qenaetine gelir Umumiyyetle M I Baytin huququn mahiyyetinin terifine muxtelif tarixi ve muasir yanasmalari umumilesdirerek huququn asagidaki umumi terifini verir cemiyyetin dovlet iradesini onun universalligini ifade eden umumilikde mecburi formal olaraq mueyyen edilmis normalar sistemidir sinif tebieti dovlet terefinden verilmis ve ya sanksiya edilmis ve dovlet mecburiyyeti ehtimali ile pozuntulardan qorunan ictimai munasibetlerin selahiyyetli ve resmi tenzimleyicisidir Antik dovrde huququn mahiyyeti anlayisi span Felsefenin banileri gorkemli qedim mutefekkirler huququn mahiyyetini umumi sosial edaletde gorurduler edalet her qizildan daha qiymetlidir hami ucun beraberlik ve haminin qanuna konullu teslim olmasidir qanuni ve edaletli ve eyni Qanun cemiyyetin butun uzvlerinin aglabatan balanslasdirilmis maraqlarinin heyata kecirilmesinde ifade olunan edaletdir Sokrat edalet uc feziletin birlesmesidir mudriklik cesaret temkin kimsenin basqalarinin islerine qarismamasi basqasinin isini ele kecirmemesi ve ozunden mehrum olmamasidir Butun dovletin umumi rifahi ucun qurulmayan qanunlar sehvdir qanunlarin bir nece insanin maraqlarina uygun olaraq quruldugu yerlerde Platon huquq siyasi edaletdir dovletde cemiyyetde qurulmus edaletli bir nizamdir Edalet anlayisi dovlet ideyasi ile elaqelendirilir cunki edalet olcusu rolunu oynayan qanun siyasi birliyin tenzimleyici normasidir Iki esas yanasma var sinif ve umumi sosial Sinif yanasma qanunu mueyyen bir tebeqenin iradesini ifade eden umumilikde mecburi formal olaraq mueyyen edilmis huquq normalarinin mecmusudur Umumi sosial yanasma universal qanun muxtelif sosial qruplarin kompromis rolunu oynayir butovlukde butun cemiyyetin maraqlarini ifade edir Diger yanasmalar da var dini qanunda dinin maraqlari ustunluk teskil edir muselman olkeleri irqi qanun bir titullu irqin menafeyini ifade edir ve qoruyur Aristotel Istinadlar span Bajtin 2001 Lysenkov 2007 Yushko 2007 Edebiyyat span MonoqrafiyalarBajtin M I Sushnost prava sovremennoe normativnoe pravoponimanie na styke dvuh vekov PDF Saratov SGAP 2001 4 24 63 64 78 91 93 123 138 177 238 241 372 ISBN 5792401535 DissertasiyalarLysenkov A V Sravnitelnyj analiz podhodov k ponimaniyu sushnosti prava v sovetskoj yuridicheskoj nauke 50 80 e gg XX v rus Vladimir Vladimir yurid in t Feder sluzhby ispolneniya nakazanij 2007 Yushko A V Ponimanie prava teoretiko metodologicheskij aspekt rus Rostov na Donu Rost yurid in t MVD RF 2007 MeqalelerBekbaev E Z Sushnost prava Probely v rossijskom zakonodatelstve Yuridicheskij zhurnal 2014 Dubovickaya O N Sushnost prava v teorii pravogeneza 102 Vestnik Tambovskogo universiteta Seriya Gumanitarnye nauki 2011 Petrov A V O kategorii sushnosti prava Vestnik Nizhegorodskogo universiteta im N I Lobachevskogo 2010 Petrov A V Struktura soderzhaniya prava Vestnik Nizhegorodskogo universiteta im N I Lobachevskogo 2012 Dovlet ve huquq nezeriyyesiDovlet nezeriyyesiDovlet Siyasi hakimiyyet Qanunverici hakimiyyet Icraedici hakimiyyet Mehkeme hakimiyyeti Dovlet formalari Idareetme formalari Dovlet qurulusu Siyasi rejim Dovletin funksiyasi Dovlet mexanizmi Dovletin tipologiyasi Siyasi sistemHuquq nezeriyyesiIctimaiyyetle elaqelerin tenzimleyicileri Huquq Huququn mahiyyeti Huququn menbeyi Huquq normasi Qanunvericilik Normativ huquqi akt Normativ aktlarin sistemlesdirilmesi Huquqi sened Huquqi faktlar Huquqi munaqise Huquqi mesuliyyet Qanunauygunluq Huquqi nihilizm Huquqi sistemHuquqi institutlarInsan huquqlari Huquqi dovlet Hakimiyyet bolgusu Vetendas cemiyyetiMuselman Ivrit Kateqoriya Dovlet ve huquq nezeriyyesi