Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Gürcüstanın dövlət quruluşu — 1995-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sistemi.
| Gürcüstan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| საქართველო Sakartvelo | |||||
| |||||
| ძალა ერთობაშია (Dzala ertobaşiya) (gürcü) "Güc birlikdədir" | |||||
| Himn: "Tavisupleba" "Azadlıq" | |||||
| Tarixi | |||||
| • Gürcüstan çarlığı | 1008 | ||||
| • Gürcüstan Demokratik Respublikası | 26 may 1918 | ||||
| • Müstəqilliyin bərpası elan edilib təsdiq olunub | 9 aprel 1991 25 dekabr 1991 | ||||
| Paytaxt | Tbilisi | ||||
| İdarəetmə forması | Baş-nazir respublikası | ||||
| Prezident | Salome Zurabişvili | ||||
| Baş nazir | |||||
| David Usupashvili | |||||
| Sahəsi | Dünyada 121-ci | ||||
| • Ümumi | 69700 km² | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 3 729 500 nəfər (117-ci) | ||||
| • Siyahıyaalma (2014) | 3 729 635 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 64 nəf./km² (129-cu) | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2010) | 11.2 milyard dollar (122-ci) | ||||
| • Adambaşına | 2.560 dollar (119-cu) | ||||
| İİİ (2008) | 0.763 (artış; 93-cü) | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
| Gürcüstan dövləti |
 Bu məqalə aşağıdaki məqalələr silsiləsinə aiddir: |
| |
Dövlət quruluşu
Gürcüstan dualist idarəetmə üsuluna malik respublikadır. Milli bayram günü olan müstəqillik günü iki dəfə — (1918) 26 may və (1991) 9 aprel tarixlərində qeyd edilir. Ölkə Konstitusiyası 24 avqust 1995-ci ildə qəbul olunmuşdur(15 oktyabr 2010-cu ildə yenidən baxılmışdır).
İnzibati ərazi bölgüsü
55 bələdiyyədən ibarət 10 diyara (Tbilisi-paytaxt şəhəri, Quriya, İmeretiya, Kaxetiya, KvemoKartli, Msxeta-Mtianeti, Raça-Leçxumi və Kvemo Svaneti, Sameqrelo-Zemo-Svaneti, Samse-Cavaxeti, Şida-Kartli) və 2 muxtar respublikaya bölünür (Gürcüstanın tərkibinə 1921-ci ildən Acarıstan Muxtar Respublikası, 1922-ci ildən Cənubi Osetiya Muxtar Vilayəti (1990-cı ildə mərkəzi hakimiyyət tərəfindən ləğv edilmişdir) və 1931-ci ildən Abxaziya Muxtar Respublikası daxildir).
Dövlət başçısı
Ümumxalq səsverməsi yolu ilə 5 il müddətinə seçilən Prezidentdir. Gürcüstanın mövcud Konstitusiyasına görə, bir namizəd iki müddətdən əlavə ölkə Prezidenti vəzifəsinə seçilə bilməz.
Dövlətin başçısı, silahlı qüvvələrin ali baş komandanı, xarici əlaqələr üzrə Gürcüstanın ən yüksək təmsilçisi sayılan Gürcüstan Respublikasının Prezidenti, ölkənin daxili və xarici siyasətini istiqamətləndirir, xalqın milli birlik və bütövlüyünü, habelə dövlət qurumlarının və digər orqanların fəaliyyətini təmin edir, formal olaraq Baş naziri təyin edir.
2010-cu ildə Konstitusiyaya edilmiş dəyişikliklər nəticəsində dövlət başçısının səlahiyyətləri nəzərəçarpacaq dərəcədə məhdudlaşdırılmışdır.
Qanunverici hakimiyyət
150 üzvdən ibarət bir palatalı Parlamentə deputatlar ümumi seçkilər yolu ilə 4 il müddətinə seçilirlər. Parlamentin 75 üzvü birmandatlı dairələr üzrə, digər yarısı isə partiya siyahıları sistemi üzrə seçilirlər.
Parlamentin hökumətə etimadsızlıq göstərmək, prezidentin veto hüququnu 3/5 səs çoxluğu ilə ləğv etmək, Nəzarət Palatası vasitəsilə dövlət büdcəsinin istifadəsinə nəzarət etmək və s. digər mühüm səlahiyyətləri vardır.
İcraedici hakimiyyət
Parlament seçkilərində qalib gəlmiş siyasi partiyanın lideri olan və namizədliyi formal olaraq Prezident tərəfindən parlamentə təqdim edilən Baş nazirin rəhbərlik etdiyi Nazirlər Kabineti tərəfindən həyata keçirilir,
Nazirlər Kabineti ali qanunverici orqan qarşısında kollektiv məsuliyyət daşıyır. Bununla belə Hökumət dövlət büdcəsinin layihəsini, ratifikasiya məqsədilə beynəlxalq müqavilələri və s. Parlamentə təqdim etməkdə, habelə səfir və diplomatik nümayəndəliyin başçısı vəzifəsinə təyin edilmək məqsədilə namizədlərin Prezidentə təqdimatında səlahiyyətlidir.
Məhkəmə hakimiyyəti
Kasasiya instansiyası məhkəməsi olaraq, Gürcüstanın ədalət mühakiməsinin ən yüksək və son instansiya məhkəməsini təmsil edən Ali Məhkəmə, habelə digər ixtisaslaşmış və aşağı instansiya məhkəmələri ölkədə məhkəmə hakimiyyətini həyata keçirirlər.
İstinadlar
- (PDF). National Statistics Office of Georgia. Archived from the original on 23 October 2015. İstifadə tarixi: 1 may 2015..
- (PDF). National Statistics Office of Georgia. 23 October 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 may 2015. Arxivləşdirilib:
- "Beynəlxalq Valyuta Fondunun Hesabatı". 2011-05-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-24.
- . 2013-10-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-27.
- "Официальный сайт Парламента Грузии". 2011-01-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-24.
- . 2009-05-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-24.
Mənbə
- Калатозишвили Г. Грузия, трансформирующаяся в парламентскую республику. Вестник Кавказа (vestikavkaza.ru) (23 августа 2012)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gurcustanin dovlet qurulusu 1995 ci ilde qebul edilmis Konstitusiyaya esasen huquqi siyasi inzibati iqtisadi ve ictimai munasibetler sistemi Gurcustanსაქართველო SakartveloBayraq Gerbძალა ერთობაშია Dzala ertobasiya gurcu Guc birlikdedir Himn Tavisupleba Azadliq Tarixi Gurcustan carligi 1008 Gurcustan Demokratik Respublikasi 26 may 1918 Musteqilliyin berpasi elan edilib tesdiq olunub 9 aprel 1991 25 dekabr 1991Paytaxt TbilisiIdareetme formasi Bas nazir respublikasiPrezident Salome ZurabisviliBas nazirDavid UsupashviliSahesi Dunyada 121 ci Umumi 69700 km Ehalisi Ehali 3 729 500 nefer 117 ci Siyahiyaalma 2014 3 729 635 nef Sixliq 64 nef km 129 cu UDM nominal Umumi 2010 11 2 milyard dollar 122 ci Adambasina 2 560 dollar 119 cu III 2008 0 763 artis 93 cu Vikianbarda elaqeli mediafayllarGurcustan dovletiBu meqale asagidaki meqaleler silsilesine aiddir Gurcustan hokumeti ve siyasetiDovlet qurulusu Gurcustanin isgal edilmis erazileri Prezident Salome Zurabisvili Bas nazir Mamuka Baxtadze Nazirlikler Daxili Isler David Usupasvili Sakrebulo Belediyye Xarici siyasetiDovlet qurulusuGurcustan dualist idareetme usuluna malik respublikadir Milli bayram gunu olan musteqillik gunu iki defe 1918 26 may ve 1991 9 aprel tarixlerinde qeyd edilir Olke Konstitusiyasi 24 avqust 1995 ci ilde qebul olunmusdur 15 oktyabr 2010 cu ilde yeniden baxilmisdir Inzibati erazi bolgusu55 belediyyeden ibaret 10 diyara Tbilisi paytaxt seheri Quriya Imeretiya Kaxetiya KvemoKartli Msxeta Mtianeti Raca Lecxumi ve Kvemo Svaneti Sameqrelo Zemo Svaneti Samse Cavaxeti Sida Kartli ve 2 muxtar respublikaya bolunur Gurcustanin terkibine 1921 ci ilden Acaristan Muxtar Respublikasi 1922 ci ilden Cenubi Osetiya Muxtar Vilayeti 1990 ci ilde merkezi hakimiyyet terefinden legv edilmisdir ve 1931 ci ilden Abxaziya Muxtar Respublikasi daxildir Dovlet bascisiUmumxalq sesvermesi yolu ile 5 il muddetine secilen Prezidentdir Gurcustanin movcud Konstitusiyasina gore bir namized iki muddetden elave olke Prezidenti vezifesine secile bilmez Dovletin bascisi silahli quvvelerin ali bas komandani xarici elaqeler uzre Gurcustanin en yuksek temsilcisi sayilan Gurcustan Respublikasinin Prezidenti olkenin daxili ve xarici siyasetini istiqametlendirir xalqin milli birlik ve butovluyunu habele dovlet qurumlarinin ve diger orqanlarin fealiyyetini temin edir formal olaraq Bas naziri teyin edir 2010 cu ilde Konstitusiyaya edilmis deyisiklikler neticesinde dovlet bascisinin selahiyyetleri nezerecarpacaq derecede mehdudlasdirilmisdir Qanunverici hakimiyyet150 uzvden ibaret bir palatali Parlamente deputatlar umumi seckiler yolu ile 4 il muddetine secilirler Parlamentin 75 uzvu birmandatli daireler uzre diger yarisi ise partiya siyahilari sistemi uzre secilirler Parlamentin hokumete etimadsizliq gostermek prezidentin veto huququnu 3 5 ses coxlugu ile legv etmek Nezaret Palatasi vasitesile dovlet budcesinin istifadesine nezaret etmek ve s diger muhum selahiyyetleri vardir Icraedici hakimiyyetParlament seckilerinde qalib gelmis siyasi partiyanin lideri olan ve namizedliyi formal olaraq Prezident terefinden parlamente teqdim edilen Bas nazirin rehberlik etdiyi Nazirler Kabineti terefinden heyata kecirilir Nazirler Kabineti ali qanunverici orqan qarsisinda kollektiv mesuliyyet dasiyir Bununla bele Hokumet dovlet budcesinin layihesini ratifikasiya meqsedile beynelxalq muqavileleri ve s Parlamente teqdim etmekde habele sefir ve diplomatik numayendeliyin bascisi vezifesine teyin edilmek meqsedile namizedlerin Prezidente teqdimatinda selahiyyetlidir Mehkeme hakimiyyetiKasasiya instansiyasi mehkemesi olaraq Gurcustanin edalet muhakimesinin en yuksek ve son instansiya mehkemesini temsil eden Ali Mehkeme habele diger ixtisaslasmis ve asagi instansiya mehkemeleri olkede mehkeme hakimiyyetini heyata kecirirler Istinadlar PDF National Statistics Office of Georgia Archived from the original on 23 October 2015 Istifade tarixi 1 may 2015 PDF National Statistics Office of Georgia 23 October 2015 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 may 2015 Arxivlesdirilib Beynelxalq Valyuta Fondunun Hesabati 2011 05 14 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 24 2013 10 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 27 Oficialnyj sajt Parlamenta Gruzii 2011 01 01 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 24 2009 05 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 24 MenbeKalatozishvili G Gruziya transformiruyushayasya v parlamentskuyu respubliku Vestnik Kavkaza vestikavkaza ru 23 avgusta 2012