Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Ermənistan tarixi – "erməni tarixinin atası" adlandırılan Moisey Xorenli tərəfindən yazılan üç hissəli əsər.
Xüsusiyyətlər
Əsərin ön sözündən məlum olur ki, Xorenli bu əsəri erməni xalqının, erməni dövlətinin, müxtəlif naharar nəsillərinin və ən əvvəl Baqratuni soyunun kökünü öyrənmək istəyən knyaz xahişi ilə yazmışdır. Beləliklə, Xorenli lap qədimdən 428-ci ilə kimi — yəni Şərqi Ermənistanda dövlət quruluşunun Sasanilər tərəfindən ləğvinə kimi erməni xalqının tarixini yaradır. Müəllif erməni etnosunu məçhur qədim xalqların — Aşşur, Babilistan, Midiya, Parfiya, Sasanilər və Rumların tarixi ilə paralel inkişaf etdirir. Xorenlinin siyasi tendensiyası, məramı keçmişdə Ön Asiyanın iri dövlətlərindən heç də geri qalmayan müstəqil, güclü erməni çarlığının olduğunu sübut etmək, ermənilərin böyük keçmişini göstərmək olmuşdur.
N.Y.Marr təsdiq edir ki,"Xorenli yunan mədəniyyəti zəminində yetişmiş parlaq erməni millətçisi, eləcə də yunan qayda-qanunlarının həvəskarı olmuşdur. Onun əsərini nə Suriya missioner məktəbinə, nə də yunan-sxolastik məktəbinə aid etmək olar. Erməni tarixşünaslığı, ümumiyyətlə erməni ədəbiyyatı öz inkişafının birinci mərhələsini Xorenli ilə tamamlayır.
Xorenlinin əsəri Qafqaz Albaniyası tarixi üzrə də mühüm mənbələrdən biri sayılır. Burada onun tarixi, coğrafiyası, xüsusən birinci əsrdə Araz şayından keçən Cənub sərhəddi haqqında ətraflı məlumat və təsvir var. Bu mənbə bizə siyasi tarix haqqında albanların Sisak nəslindən olan ilk hökmdaı Arran haqqında, Qafqaz Albaniyasının Paytakaran vilayətinin hökmdarı Sanatrukun Ermənistana basqını,alban Arşaki hökmdarı Urnayrın 371-ci ildə Dzirav döyüşündə iştirakı haqqında; eləcə də Qafqaz Albaniyasında xristianlıq, bununla əlaqədar olaraq Maarifçi Qriqorinin nəvəsi alban katolikosu Qriqorisin Albaniyada fəaliyyəti barədə məlumatlar vardır.Əsərdə türk xalqları — bulqarlar, barsillər, xəzərlər və hunlar haqqında olan məlumatlar da maraqlıdır.
 | Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Ermenistan tarixi deqiqlesdirme Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Ermenistan tarixi ermeni tarixinin atasi adlandirilan Moisey Xorenli terefinden yazilan uc hisseli eser XususiyyetlerEserin on sozunden melum olur ki Xorenli bu eseri ermeni xalqinin ermeni dovletinin muxtelif naharar nesillerinin ve en evvel Baqratuni soyunun kokunu oyrenmek isteyen knyaz xahisi ile yazmisdir Belelikle Xorenli lap qedimden 428 ci ile kimi yeni Serqi Ermenistanda dovlet qurulusunun Sasaniler terefinden legvine kimi ermeni xalqinin tarixini yaradir Muellif ermeni etnosunu mechur qedim xalqlarin Assur Babilistan Midiya Parfiya Sasaniler ve Rumlarin tarixi ile paralel inkisaf etdirir Xorenlinin siyasi tendensiyasi merami kecmisde On Asiyanin iri dovletlerinden hec de geri qalmayan musteqil guclu ermeni carliginin oldugunu subut etmek ermenilerin boyuk kecmisini gostermek olmusdur N Y Marr tesdiq edir ki Xorenli yunan medeniyyeti zemininde yetismis parlaq ermeni milletcisi elece de yunan qayda qanunlarinin heveskari olmusdur Onun eserini ne Suriya missioner mektebine ne de yunan sxolastik mektebine aid etmek olar Ermeni tarixsunasligi umumiyyetle ermeni edebiyyati oz inkisafinin birinci merhelesini Xorenli ile tamamlayir Xorenlinin eseri Qafqaz Albaniyasi tarixi uzre de muhum menbelerden biri sayilir Burada onun tarixi cografiyasi xususen birinci esrde Araz sayindan kecen Cenub serheddi haqqinda etrafli melumat ve tesvir var Bu menbe bize siyasi tarix haqqinda albanlarin Sisak neslinden olan ilk hokmdai Arran haqqinda Qafqaz Albaniyasinin Paytakaran vilayetinin hokmdari Sanatrukun Ermenistana basqini alban Arsaki hokmdari Urnayrin 371 ci ilde Dzirav doyusunde istiraki haqqinda elece de Qafqaz Albaniyasinda xristianliq bununla elaqedar olaraq Maarifci Qriqorinin nevesi alban katolikosu Qriqorisin Albaniyada fealiyyeti barede melumatlar vardir Eserde turk xalqlari bulqarlar barsiller xezerler ve hunlar haqqinda olan melumatlar da maraqlidir Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin