fbpx
Wikipedia

Erməni Həvari kilsəsi

Erməni Apostol Kilsəsi, Erməni Həvari Kilsəsi və ya Erməni Qriqorian Kilsəsi (erm. Հայ Առաքելական Եկեղեցի) bəzən (erm. Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի) — dini vəzifələri yerinə yetirməklə yanaşı, həm də erməni cəmiyyətinin həyatında aktiv rol oynayan qurum. Avtokefal antixalkidon kilsədir.

Erməni Həvari kilsəsi
Mərkəzi
armenianchurch.org
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Erməni apostol kilsəsinin bayrağı

Hal-hazırda iki katolikosat mövcuddur, biri Eçmiadzində (Üçkilsə kilsəsi), digəri isə Livanda yerləşən Kilikiya katolikosluğudur. Eçmiadzindəki katolikosla Kilikiyadaki patriarx arasında, ilk baxışda çox gözə çarpmayan rəqabət mövcuddur.

Katalikosun rəhbərlik etdiyi kilsəyə Rusiya, Ukrayna keçmiş SSRİ respublikalarında yerləşən yeparxiyalar habelə bir sıra Avropa ölkələrində yerləşən yeparxiyalar tabedir, Kilikiya katalikosluğu isə Livan, Suriya və Kiprdaki yeparxiyanı idarə edir.

Bunlardan əlavə daha iki muxtar patriarxat mövcuddur ki, bunlar da İstanbul və Qüds patriarxatıdı. Qüdsİstanbul patriarxları Arxiyepiskop dini rütbəsinin daşıyıcısıdırlar. Qüds patriarxılığı İsrailİordaniyanın erməni kilsələrini, İstanbul patriarxlığı isə Türkiyənin və Krit adasının erməni kilsələrini idarə edir.

Siyasətdə rolu

Uzun müddət erməni dövlətçiliyinin olmaması, ermənilərin kilsə ətrafında sıx birləşməsinə səbəb olmuşdur. Bunun nəticəsində kilsə tək dini məsələlərlə qənaətlənməmiş həm də siyasi məsələlərlə məşğul olmuşdur.

Kilsə xadimləri siyasi təbliğat aparır, əhalidən müxtəlif siyasi və hərbi güclərə dəstək vermələrini istəyir, bu məqsədlə ianə toplayırdılar. Həmçinin erməni kilsəsi aparıcı erməni partiyaları və təşkilatları ilə sıx əlaqəyə malikdir, və fəaliyyətlərini onlarla razılaşdırır. Kilsə xadimlərinin səyi nəticəsində ələxsüs XIX əsrdə və XX əsrin əvvəllərində müxtəlif ölkələrdə bir çox erməni məktəbi açılmışdır. Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra, Eçmiadzindəki katalikosun hakimiyyəti SSRİ-nin sərhədlərindən kənarda zəifləyir buradakı kilsələr, diaspor təşkilatlarının və siyasi partiyaların təsiri altına düşür, bunlar əsasən Daşnaksütun və Qnçaq partiyaları həmçinin Amerika Erməniləri Milli Komitəsidir.

Bir çox erməni kilssə xadimləri ermənilərin terror fəaliyyətini qınamaqdan çəkinir, hətta ona bəraət qazandırır.

Bu fikirlə razı olmayan kilsə xadimləri ya kilsədən kənarlaşdırılır ya da arxiyepiskop Qevond Turyan kimi qətlə yetirilirdilər.

"Erməni dövləti" fikri

Erməni Qriqorian Kilsəsi, tarixi boyunca, mövcudiyyətini qoruya bilmək üçün bir dövlətə ehtiyac duyub. Başqa sözlə, "erməni dövləti" fikirini ortaya atanlar, məhz erməni kilsəsi və erməni ruhanilər olmuşdur. Türkiyənin Van və Ərzurumda Rusiyanın Baş konsulu olmuş general Mayevski də bu haqda deyirdi:[Mənbə göstərin]

"Erməni dini liderlərinin dini fəaliyyəti az qala yox kimidir. Lakin bunun müqabilində, milli fikirlərin yayılması sahəsində çox böyük xidmətləri vardır".

Bu mənada, ermənilərin özlərinə bir tarix yaratma cəhdlərinin VIII əsrdən etibarən kilsə mənsubları, rahiblər tərəfindən başladıldığını söyləmək mümkündür.

İstinadlar

  1. Килсә // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддə]. V ҹилд: ИталиjaКуба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. сәһ. 369. (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char)
  2. Ermənistan Respublikası, QESAM. səh. 8[ölü keçid]
  3. Tarix və onun problemləri, № 3 2013 səh. 158
  4. Dini qurumlar
  5. Respublika qəzeti[ölü keçid]
  6. DİA[ölü keçid]
  7. Azərbaycan — state.gov, səh. 4
  8. . Azərbaycan.az Portal Heydər Əliyev Fondu tərəfindən yaradılmışdır. 2016-12-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-10.

Xarici keçidlər

  • Armenia Facts
  • Армянская Апостольская Церковь

erməni, həvari, kilsəsi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, sentyabr, 2021, . Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz sentyabr 2021 Bu sehifenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirler oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Ermeni Apostol Kilsesi 1 2 3 4 5 6 7 Ermeni Hevari Kilsesi 7 8 ve ya Ermeni Qriqorian Kilsesi erm Հայ Առաքելական Եկեղեցի bezen erm Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի dini vezifeleri yerine yetirmekle yanasi hem de ermeni cemiyyetinin heyatinda aktiv rol oynayan qurum Avtokefal antixalkidon kilsedir Ermeni Hevari kilsesiMerkezi Uckilse kafedraliarmenianchurch org Vikianbarda elaqeli mediafayllarErmeni apostol kilsesinin bayragi Hal hazirda iki katolikosat movcuddur biri Ecmiadzinde Uckilse kilsesi digeri ise Livanda yerlesen Kilikiya katolikoslugudur Ecmiadzindeki katolikosla Kilikiyadaki patriarx arasinda ilk baxisda cox goze carpmayan reqabet movcuddur Katalikosun rehberlik etdiyi kilseye Rusiya Ukrayna kecmis SSRI respublikalarinda yerlesen yeparxiyalar habele bir sira Avropa olkelerinde yerlesen yeparxiyalar tabedir Kilikiya katalikoslugu ise Livan Suriya ve Kiprdaki yeparxiyani idare edir Bunlardan elave daha iki muxtar patriarxat movcuddur ki bunlar da Istanbul ve Quds patriarxatidi Quds ve Istanbul patriarxlari Arxiyepiskop dini rutbesinin dasiyicisidirlar Quds patriarxiligi Israil ve Iordaniyanin ermeni kilselerini Istanbul patriarxligi ise Turkiyenin ve Krit adasinin ermeni kilselerini idare edir Mundericat 1 Siyasetde rolu 2 Ermeni dovleti fikri 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerSiyasetde rolu RedakteUzun muddet ermeni dovletciliyinin olmamasi ermenilerin kilse etrafinda six birlesmesine sebeb olmusdur Bunun neticesinde kilse tek dini meselelerle qenaetlenmemis hem de siyasi meselelerle mesgul olmusdur Kilse xadimleri siyasi tebligat aparir ehaliden muxtelif siyasi ve herbi guclere destek vermelerini isteyir bu meqsedle iane toplayirdilar Hemcinin ermeni kilsesi aparici ermeni partiyalari ve teskilatlari ile six elaqeye malikdir ve fealiyyetlerini onlarla razilasdirir Kilse xadimlerinin seyi neticesinde elexsus XIX esrde ve XX esrin evvellerinde muxtelif olkelerde bir cox ermeni mektebi acilmisdir Ermenistanda sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Ecmiadzindeki katalikosun hakimiyyeti SSRI nin serhedlerinden kenarda zeifleyir buradaki kilseler diaspor teskilatlarinin ve siyasi partiyalarin tesiri altina dusur bunlar esasen Dasnaksutun ve Qncaq partiyalari hemcinin Amerika Ermenileri Milli Komitesidir Bir cox ermeni kilsse xadimleri ermenilerin terror fealiyyetini qinamaqdan cekinir hetta ona beraet qazandirir Bu fikirle razi olmayan kilse xadimleri ya kilseden kenarlasdirilir ya da arxiyepiskop Qevond Turyan kimi qetle yetirilirdiler Ermeni dovleti fikri RedakteErmeni Qriqorian Kilsesi tarixi boyunca movcudiyyetini qoruya bilmek ucun bir dovlete ehtiyac duyub Basqa sozle ermeni dovleti fikirini ortaya atanlar mehz ermeni kilsesi ve ermeni ruhaniler olmusdur Turkiyenin Van ve Erzurumda Rusiyanin Bas konsulu olmus general Mayevski de bu haqda deyirdi Menbe gosterin Ermeni dini liderlerinin dini fealiyyeti az qala yox kimidir Lakin bunun muqabilinde milli fikirlerin yayilmasi sahesinde cox boyuk xidmetleri vardir Bu menada ermenilerin ozlerine bir tarix yaratma cehdlerinin VIII esrden etibaren kilse mensublari rahibler terefinden basladildigini soylemek mumkundur Istinadlar Redakte Kilsә Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasy 10 ҹildde V ҹild Italija Kuba Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1981 sәһ 369 invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char invisible char Ermenistan Respublikasi QESAM seh 8 olu kecid Tarix ve onun problemleri 3 2013 seh 158 Dini qurumlar Respublika qezeti olu kecid DIA olu kecid 1 2 Azerbaycan state gov seh 4 Dinlerin tarixi Azerbaycan az Portal Heyder Eliyev Fondu terefinden yaradilmisdir 2016 12 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 01 10 Xarici kecidler RedakteArmenia Facts Armyanskaya Apostolskaya CerkovMenbe https az wikipedia org w index php title Ermeni Hevari kilsesi amp oldid 6066643, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.