fbpx
Wikipedia

Adi Asiya fili

Adi Asiya fili (lat. Elephas maximus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin xortumlular dəstəsinin fillər fəsiləsinin asiya fili cinsinə aid heyvan növü.

Adi Asiya fili
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
İnfrasinif:
Dəstəüstü:
Klad:
Paenungulata
Klad:
Tethytheria
Dəstə:
Yarımdəstə:
Elephantiformes
Klad:
Elephantimorpha
Klad:
Elephantida
Fəsiləüstü:
Elephantoidea
Fəsilə:
Yarımfəsilə:
Elephantinae
Triba:
Elephantini
Növ:
Adi Asiya fili
Beynəlxalq elmi adı

Görünüşü redaktə

Bədəninin uzunluğu 5,5 - 6,4 m. Çiyinlərində hündürlüyü 2,5-3 metrdir. Çəkisi 5 tona yaxındır. Gövdəsi massivdir. (Ölçüləri Afrika fillərinin qulaqlarından kiçik olan)pərvari iri qulaqları, xırda gözləri və ucunda uzun əzələli xortumu olan nəhəng başı var. Xortumu uzanmış burnu və aşağı dodağından əmələ gəlib. Xortumunun ucunda bir dənə dorsal, ilişkən, barmaqvari uzantı var. Əzaları hündür, sütünvari və beşbarmaqlıdır. Barmaqları ümumi dəri ilə örtülmüşlər, ancaq üzdən sezilirlər. Qabaq əzalarında beş , dal əzalarında isə dörd dırnaqcıq var. Rəngi tünd-bozdan qonura qədər dəyişir. Dərisinin üstündə nahamvar, müxtəlif qalınlıqda epidermal şişlər var. Piy və tər vəzisi yoxdur. Yetkin fillərin tükü seyrək, qılvaridir. Qıcgah ətrafında spesifik dəri vəzisi var. Sinəsində bir cüt məməsi var. Yuxarı, üçüncü kəsici dişlərinin çəkisi 20-25 kq. uzunluğu isə 1,5 metrdir, və ancaq erkəklərdə olur.

Areal redaktə

Hindistanda, Şri-Lankada, Birmada, Nepalda, Butanda, Banqladeşdə, Kambocada, Laosda, Vyetnamda, Malayziyada, Kalimantan adasında, Sumatrada, Çinin Yunnan əyalətində yaşayırlar. Sıx cəngəlliklərdən, hündür ot örtüklü savannalara qədər müxtəlif landşaftlarda yayılıblar. Adətən yaşlı dişinin başçılığı ilə 15-30 baş sürülərdə dolanırlar.

Qidalanması redaktə

Bitkilərlə qidalanırlar.

Çoxalması redaktə

Çoxalmasında mövsümlülük yoxdur. Boğaz olma müddəti 20-22 aydır. Dişi hərəsinin çəkisi 90 kq. və çiyinlərdində hündürlüyü 1 metr olan iki bala gətirir. Cinsi yetkinliyi 9-12 yaşdan başlayır. Həyatı ərzində dişi dörd dəfə balalayır.

Sayları redaktə

1986-cı ildə ümumi sayları 28-42 min idi: Hindistanda, Butanda və Banqladeşdə -10-15 min baş (1978); Andaman adalarında -30(1977); Kalimantanda - 2 min (1978); Birmada -5 min (1977); Yunnanda - 1 min; Kambocada, Laosda və Vyetnamda -3500-5000 (1978); Malaysiyə 3 min-6 min(1978); Nepalda -50; Şri-Lankada - 2 min-4 min; Sumatrada -300; Tailandda 2500-4500(1978)

Saylarının azalması öldürülməsi və mühitinin məhv olunması ilə bağlıdır.

Yaxşı əhliləşirlər. Qədimdən onları ev heyvanları kimi daşınmada, ağır işlərdə istifadə edirlər.

Daxil olduqları arealın əksər hissəsində qanunla qorunurlar.

Yarımnövləri redaktə

  • Hind fili (Elephas maximus indicus)
  • Şri Lanka fili (Elephas maximus maximus)
  • Sumatra fili (Elephas maximus sumatrensis)
  • Borneo fili (Elephas maximus borneensis)

İstinadlar redaktə

  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
  2. Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0

Həmçinin bax redaktə

asiya, fili, elephas, maximus, heyvanlar, aləminin, xordalılar, tipinin, məməlilər, sinfinin, xortumlular, dəstəsinin, fillər, fəsiləsinin, asiya, fili, cinsinə, heyvan, növü, elmi, təsnifatdomen, eukariotlarranqsız, amorphearanqsız, obazoaranqsız, opisthokont. Adi Asiya fili lat Elephas maximus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin xortumlular destesinin filler fesilesinin asiya fili cinsine aid heyvan novu Adi Asiya filiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz ObazoaRanqsiz OpisthokontaRanqsiz HolozoaRanqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad ParaHoxozoaKlad IkitereflisimmetriyalilarKlad NephrozoaTipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad OlfactoresYarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad EugnathostomataKlad TeleostomiKlad EuteleostomiKlad XoanlarKlad RhipidistiaKlad TetrapodomorphaKlad EotetrapodiformesKlad ElpistostegaliaKlad StegocephaliaSinifustu DordayaqlilarKlad ReptiliomorphaKlad AmniotaSinif MemelilerKlad TheriimorphaKlad TheriiformesKlad TrechnotheriaKlad CladotheriaKlad PrototribosphenidaKlad ZatheriaKlad TribosphenidaYarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarDesteustu AfroterilerKlad PaenungulataKlad TethytheriaDeste XortumlularYarimdeste ElephantiformesKlad ElephantimorphaKlad ElephantidaFesileustu ElephantoideaFesile FillerYarimfesile ElephantinaeTriba ElephantiniCins Asiya filiNov Adi Asiya filiBeynelxalq elmi adiElephas maximus L 1758 1 2 SekilaxtarisiITIS 584938NCBI 9783EOL 997407FW 104147 Mundericat 1 Gorunusu 2 Areal 3 Qidalanmasi 4 Coxalmasi 5 Saylari 6 Yarimnovleri 7 Istinadlar 8 Hemcinin baxGorunusu redakteBedeninin uzunlugu 5 5 6 4 m Ciyinlerinde hundurluyu 2 5 3 metrdir Cekisi 5 tona yaxindir Govdesi massivdir Olculeri Afrika fillerinin qulaqlarindan kicik olan pervari iri qulaqlari xirda gozleri ve ucunda uzun ezeleli xortumu olan neheng basi var Xortumu uzanmis burnu ve asagi dodagindan emele gelib Xortumunun ucunda bir dene dorsal ilisken barmaqvari uzanti var Ezalari hundur sutunvari ve besbarmaqlidir Barmaqlari umumi deri ile ortulmusler ancaq uzden sezilirler Qabaq ezalarinda bes dal ezalarinda ise dord dirnaqciq var Rengi tund bozdan qonura qeder deyisir Derisinin ustunde nahamvar muxtelif qalinliqda epidermal sisler var Piy ve ter vezisi yoxdur Yetkin fillerin tuku seyrek qilvaridir Qicgah etrafinda spesifik deri vezisi var Sinesinde bir cut memesi var Yuxari ucuncu kesici dislerinin cekisi 20 25 kq uzunlugu ise 1 5 metrdir ve ancaq erkeklerde olur Areal redakteHindistanda Sri Lankada Birmada Nepalda Butanda Banqladesde Kambocada Laosda Vyetnamda Malayziyada Kalimantan adasinda Sumatrada Cinin Yunnan eyaletinde yasayirlar Six cengelliklerden hundur ot ortuklu savannalara qeder muxtelif landsaftlarda yayiliblar Adeten yasli disinin basciligi ile 15 30 bas surulerde dolanirlar Qidalanmasi redakteBitkilerle qidalanirlar Coxalmasi redakteCoxalmasinda movsumluluk yoxdur Bogaz olma muddeti 20 22 aydir Disi heresinin cekisi 90 kq ve ciyinlerdinde hundurluyu 1 metr olan iki bala getirir Cinsi yetkinliyi 9 12 yasdan baslayir Heyati erzinde disi dord defe balalayir Saylari redakte1986 ci ilde umumi saylari 28 42 min idi Hindistanda Butanda ve Banqladesde 10 15 min bas 1978 Andaman adalarinda 30 1977 Kalimantanda 2 min 1978 Birmada 5 min 1977 Yunnanda 1 min Kambocada Laosda ve Vyetnamda 3500 5000 1978 Malaysiye 3 min 6 min 1978 Nepalda 50 Sri Lankada 2 min 4 min Sumatrada 300 Tailandda 2500 4500 1978 Saylarinin azalmasi oldurulmesi ve muhitinin mehv olunmasi ile baglidir Yaxsi ehlilesirler Qedimden onlari ev heyvanlari kimi dasinmada agir islerde istifade edirler Daxil olduqlari arealin ekser hissesinde qanunla qorunurlar Yarimnovleri redakteHind fili Elephas maximus indicus Sri Lanka fili Elephas maximus maximus Sumatra fili Elephas maximus sumatrensis Borneo fili Elephas maximus borneensis Istinadlar redakte Integrated Taxonomic Information System ing 2001 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Adi Asiya fili amp oldid 6985158, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.