Təkamülçü klassiklər arasında ən çox şöhrət qazanmış Eduard Taylor (1832-1917) varlı ailədən çıxmış, gəncliyində ticarət-sənaye fəaliyyətinə başlamaq istəyində olduğuna görə ali təhsil almamışdır. 1855-ci ildə Taylor səyahəti ilə əlaqədar Kubaya gedərkən mərkəzi Amerikadakı arxeoloji qazıntıları maliyyələşdirən metsenat-bankirlə tanış olmuş və həmin şəxs Taylorda başqa xalqların mədəniyyət və məişətinə maraq oyatmışdır. O, etnoloji ədəbiyyatı və Avropa muzeylərindəki materialları tədqiq edərək bilik dairəsini genişləndirmişdir. E.Taylor 1865-ci ildə "Bəşəriyyətin qədim tarixinə dair tədqiqatlar" adlı kitab nəşr etdirmişdi. Burada qədim dövrdən başlayaraq müasir sivilizasiyaya qədər bəşər mədəniyyətinin mütərəqqi inkişaf xəttini əsaslandırmağa çalışmışdır. O, ayrı-ayrı xalqların məişət və mədəniyyətindəki fərqli cəhətləri həmin xalqların qeyri-bərabər inkişafı ilə əlaqələndirirdi. E.Taylorun 1871-ci ildə yazdığı "İbtidai mədəniyyət" əsəri isə az bir vaxt ərzində dünya şöhrəti qazanmışdı. Geniş etnoloji materiallarla zəngin olan bu kitabda bəşəriyyətin mənəvi mədəniyyətinin inkişafına, xüsusən də dini inamlara geniş yer verilmişdir. 1881-ci ildə E.Taylorun sonuncu iri həcmli kitabı "Antropologiya" nəşr olmuşdur. Burada müəllifin əvvəlki əsərlərinə yekun vurulmuş, texnikanın və maddi mədəniyyətin inkişafına geniş yer verilmişdir.
Bəşər mədəniyyətinin mütərəqqi inkişafını qəbul edən E.Taylor bu mütərəqqiliyi daimi təkmilləşmədə – bir mədəni amilin digərindən törəmədə görürdü. E.Taylor yazırdı ki, hər bir xalqın özünəməxsus əmək aləti, silahı, geyimi, xüsusi nikah, əmlak qanunları, mənəvi və dini təlimləri əhəmiyyətli bir fakt olsa da, biz bütün həyatımızı o mühitin içərisində keçirdiyimizdən onlara az diqqət yetiririk. Etnologiya elmi insan qrupunun məhz bu cür ümumi mədəni xüsusiyyətləri ilə məşğul olur.
Taylor mədəni amillərin qarşılıqlı tarixi əlaqələrini müəyyənləşdirməkdən ötrü digər bir elmi metoddan – köhnəliyin qalıqları metodundan istifadə edirdi. Survival qalıqlar termini elmi dövriyəyə məhz Taylor tərəfindən daxil edilib. Qalıqlar deyəndə adətlər, mərasimlər, ənənələr kimi amillər nəzərdə tutulurdu. Mədəniyyətin bir mərhələsindən digərinə keçiddə bunlar köhnəliyin xüsusiyyətlərini özündə qoruyub saxlayırdı.
Taylor mənəvi mədəniyyət məsələlərinə, xüsusən də ibtidai inamlara geniş yer verirdi. O, dinin mənşəyinə dair animizm nəzəriyyəsinin banisi kimi bu sahədə məşhurlaşmışdı. Taylorun fikrincə, vəhşi xalqların mərasimləri və dini etiqadları heç də müxtəlif anlaşılmazlıqların qarışığından ibarət olmayıb, mədəni ardıcıllığı ilə düzgün məntiqə əsaslanır. Bütün bunların əsaslarını ruhlara inam təşkil edir.
Taylor ruhlara inamı dinin minimumu adlandırırdı. Başqa sözlə ona "animizm" adı verirdi. O, animizmin köklərini ibtidai xalqların filosofluğunda görürdü. 250-dən çox əsərin müəllifi olan Taylorun tədqiqatları tarixdə vahid inkişaf xəttinin qəbul edilməsi sahəsində təkamülçülərin müsbət cəhətlərini qəbul edir və bəşəriyyətin inkişafında ovçuluğu, maldarlığı və əkinçiliyi bir-birindən fərqləndirirdi.
Ədəbiyyat
Leopold, JoanCulture in Comparative and Evolutionary Perspective: E. B. Tylor and the Making of Primitive Culture . Berlin: Dietrich Reimer Verlag, 1980.
Marett, R.R. Modern Sociologists - Tylor. New York: John Wiley and Sons, Inc., 1936.
Tylor, Sir Edward Burnett // New Illustrated Columbia Encyclopedia. 1979 ed.
Биография на сайте Миннесотского университета 2010-02-22 at the Wayback Machine
Avqust 12, 2021
eduard, taylor, ingiliscə, edward, burnett, tylor, oktyabr, 1832, 1832, kamberuell, böyük, london, yanvar, 1917, 1917, wellington, somerset, qraflığı, ingilis, etnoqrafı, edward, burnett, tylordoğum, tarixi, oktyabr, 1832, 1832, doğum, yeri, kamberuell, london. Eduard Taylor Ingilisce Edward Burnett Tylor 2 oktyabr 1832 1832 10 02 1 2 3 Kamberuell d Boyuk London 4 2 yanvar 1917 1917 01 02 1 2 3 Wellington d Somerset qrafligi Ingilis etnoqrafi Eduard Tayloring Edward Burnett TylorDogum tarixi 2 oktyabr 1832 1832 10 02 1 2 3 Dogum yeri Kamberuell d London Borough of Lambeth d Boyuk London Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi d 4 Vefat tarixi 2 yanvar 1917 1917 01 02 1 2 3 84 yasinda Vefat yeri Wellington d Somerset West and Taunton d Somerset d Somerset qrafligi Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi d Vetendasligi Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi d Elm sahesi antropologiyaIs yeri Oksford UniversitetiUzvluyu London Kral Cemiyyeti Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Edebiyyat 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteTekamulcu klassikler arasinda en cox sohret qazanmis Eduard Taylor 1832 1917 varli aileden cixmis gencliyinde ticaret senaye fealiyyetine baslamaq isteyinde olduguna gore ali tehsil almamisdir 1855 ci ilde Taylor seyaheti ile elaqedar Kubaya gederken merkezi Amerikadaki arxeoloji qazintilari maliyyelesdiren metsenat bankirle tanis olmus ve hemin sexs Taylorda basqa xalqlarin medeniyyet ve meisetine maraq oyatmisdir O etnoloji edebiyyati ve Avropa muzeylerindeki materiallari tedqiq ederek bilik dairesini genislendirmisdir E Taylor 1865 ci ilde Beseriyyetin qedim tarixine dair tedqiqatlar adli kitab nesr etdirmisdi Burada qedim dovrden baslayaraq muasir sivilizasiyaya qeder beser medeniyyetinin mutereqqi inkisaf xettini esaslandirmaga calismisdir O ayri ayri xalqlarin meiset ve medeniyyetindeki ferqli cehetleri hemin xalqlarin qeyri beraber inkisafi ile elaqelendirirdi E Taylorun 1871 ci ilde yazdigi Ibtidai medeniyyet eseri ise az bir vaxt erzinde dunya sohreti qazanmisdi Genis etnoloji materiallarla zengin olan bu kitabda beseriyyetin menevi medeniyyetinin inkisafina xususen de dini inamlara genis yer verilmisdir 1881 ci ilde E Taylorun sonuncu iri hecmli kitabi Antropologiya nesr olmusdur Burada muellifin evvelki eserlerine yekun vurulmus texnikanin ve maddi medeniyyetin inkisafina genis yer verilmisdir Beser medeniyyetinin mutereqqi inkisafini qebul eden E Taylor bu mutereqqiliyi daimi tekmillesmede bir medeni amilin digerinden toremede gorurdu E Taylor yazirdi ki her bir xalqin ozunemexsus emek aleti silahi geyimi xususi nikah emlak qanunlari menevi ve dini telimleri ehemiyyetli bir fakt olsa da biz butun heyatimizi o muhitin icerisinde kecirdiyimizden onlara az diqqet yetiririk Etnologiya elmi insan qrupunun mehz bu cur umumi medeni xususiyyetleri ile mesgul olur Taylor medeni amillerin qarsiliqli tarixi elaqelerini mueyyenlesdirmekden otru diger bir elmi metoddan kohneliyin qaliqlari metodundan istifade edirdi Survival qaliqlar termini elmi dovriyeye mehz Taylor terefinden daxil edilib Qaliqlar deyende adetler merasimler eneneler kimi amiller nezerde tutulurdu Medeniyyetin bir merhelesinden digerine kecidde bunlar kohneliyin xususiyyetlerini ozunde qoruyub saxlayirdi Taylor menevi medeniyyet meselelerine xususen de ibtidai inamlara genis yer verirdi O dinin menseyine dair animizm nezeriyyesinin banisi kimi bu sahede meshurlasmisdi Taylorun fikrince vehsi xalqlarin merasimleri ve dini etiqadlari hec de muxtelif anlasilmazliqlarin qarisigindan ibaret olmayib medeni ardicilligi ile duzgun mentiqe esaslanir Butun bunlarin esaslarini ruhlara inam teskil edir Taylor ruhlara inami dinin minimumu adlandirirdi Basqa sozle ona animizm adi verirdi O animizmin koklerini ibtidai xalqlarin filosoflugunda gorurdu 250 den cox eserin muellifi olan Taylorun tedqiqatlari tarixde vahid inkisaf xettinin qebul edilmesi sahesinde tekamulculerin musbet cehetlerini qebul edir ve beseriyyetin inkisafinda ovculugu maldarligi ve ekinciliyi bir birinden ferqlendirirdi Edebiyyat RedakteLeopold JoanCulture in Comparative and Evolutionary Perspective E B Tylor and the Making of Primitive Culture Berlin Dietrich Reimer Verlag 1980 Marett R R Modern Sociologists Tylor New York John Wiley and Sons Inc 1936 Tylor Sir Edward Burnett New Illustrated Columbia Encyclopedia 1979 ed Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1417 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2450 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt 1 2 Tajlor Eduard Bernett Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Xarici kecidler RedakteTajlor Eduard Bernett Arxivlesdirilib 2007 11 28 at the Wayback Machine Boyuk Sovet Ensiklopediyasi Biografiya na sajte Countries ru Biografiya na sajte Minnesotskogo universiteta Arxivlesdirilib 2010 02 22 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Eduard Taylor amp oldid 5726322, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
