fbpx
Wikipedia

Cecim

Cecim (fars. جاجیم) — xovsuz xalçalar növünə aid olan xalça. Cecim toxuculuğu qadın əməyi tətbiq edilən ev sənətlərinin ən arxaik növlərindən biridir.

Xalça
Cecim

Ümumi məlumat

Cecimlər eni 30-35 sm, uzunluğu 15-20 metr olan ensiz üfüqi zolaqlara iplik dəzgahın üzərində tikilir. Bu zaman divar xalçası, yataq örtükləri, pərdə qismində istifadə olunan parça alınır. Cecimlərin eni toxucunun ayaqları arasındakı məsafənin eninə bərabər olur, belə ki, parçanın hazırlanması zamanı cecimin eni onun ayaqları arasından keçməlidir.

Cecimlərin ornament dekoru müxtəlif və zəngindir. Cecimi bəzəyən müxtəlif şaquli zolaqlar qeyri-adi effektiv, parlaq və dekorativdir. Əksər hallarda toxucular zolaqları məişət əşyalarının (daraq, iplik, şamdan) və həndəsi elementəlrin üslüblaşdırılmış təsvirləri ilə bəzəyirlər.

XX əsrin ortalarına qədər nazik cecimlərdən qadın və kişi paltarları tikirdilər. Əsas istehsal mərkəzləri Bərdə, Naxçıvan, Zəngilan, Şuşa, Şamaxı, Ordubad, Cəbrayıl və digər şəhərlər olmuşdur. Qeyd edək ki, onlar yalnız Azərbaycanın deyil, həm də Qafqazın digər şəhərlərində istehsal olunurdu

Bədi analiz

Bədii nöqteyi–nəzərdən cecimlər palazlardan çox fərqlidir. Məlum olduğu kimi, cecimlər, palazlar kimi, zolaqlarla bəzədilir, lakin palazlardan fərqli olaraq, cecimlərdə zolaqlar şaquli vəziyyətdə yerləşdirilir.Zolaqların quruluşundan asılı olaraq, cecimlər sadə və mürəkkəb olur. Naxçıvan xalçaçıları bu zolaqları "tel", onların arasındakı isə tumurcuqları isə "nigar" adlandırırlar. Palazlar şaquli dəzgahlarda toxunur, cecimlər isə açıq hava altında yerə qoylumuş üfüqi dəzgahlarda hazırlanır. Cecimin yununun iplərinin rəngindən və keyfiyyətindən asılı olaraq, cecimlər hamar, birrəngli və çiçək rəsmli olur.

Texniki xüsusiyyətlər

Cecimin toxunma üsulu palazın toxunma üsuluna bənzəyir. Toxunmuş cecimin eni, adətən, 25 – 30 sm, uzunluğu isə 15 m olur. Əgər cecim məişətdə istifadə olunursa, 15 m-lik topu (rulonu) lazımi ölçülərdə kəsirlər. Qədim zamanlardan bu günə kimi cecimlər ipəkdən toxunur, yerə döşəmək üçün nəzərdə tutulan cecimlər isə yundan hazırlanır. Bəzən pambıqdan və ya pambıqla yunun qarışığından hazırlanan cecimlərə də rast gəlinir.

cecim, fars, جاجیم, xovsuz, xalçalar, növünə, olan, xalça, toxuculuğu, qadın, əməyi, tətbiq, edilən, sənətlərinin, arxaik, növlərindən, biridir, xalçaümumi, məlumat, redaktələr, uzunluğu, metr, olan, ensiz, üfüqi, zolaqlara, iplik, dəzgahın, üzərində, tikilir,. Cecim fars جاجیم xovsuz xalcalar novune aid olan xalca Cecim toxuculugu qadin emeyi tetbiq edilen ev senetlerinin en arxaik novlerinden biridir XalcaCecimUmumi melumat RedakteCecimler eni 30 35 sm uzunlugu 15 20 metr olan ensiz ufuqi zolaqlara iplik dezgahin uzerinde tikilir Bu zaman divar xalcasi yataq ortukleri perde qisminde istifade olunan parca alinir Cecimlerin eni toxucunun ayaqlari arasindaki mesafenin enine beraber olur bele ki parcanin hazirlanmasi zamani cecimin eni onun ayaqlari arasindan kecmelidir Cecimlerin ornament dekoru muxtelif ve zengindir Cecimi bezeyen muxtelif saquli zolaqlar qeyri adi effektiv parlaq ve dekorativdir Ekser hallarda toxucular zolaqlari meiset esyalarinin daraq iplik samdan ve hendesi elementelrin uslublasdirilmis tesvirleri ile bezeyirler XX esrin ortalarina qeder nazik cecimlerden qadin ve kisi paltarlari tikirdiler Esas istehsal merkezleri Berde Naxcivan Zengilan Susa Samaxi Ordubad Cebrayil ve diger seherler olmusdur Qeyd edek ki onlar yalniz Azerbaycanin deyil hem de Qafqazin diger seherlerinde istehsal olunurduBedi analiz RedakteBedii noqteyi nezerden cecimler palazlardan cox ferqlidir Melum oldugu kimi cecimler palazlar kimi zolaqlarla bezedilir lakin palazlardan ferqli olaraq cecimlerde zolaqlar saquli veziyyetde yerlesdirilir Zolaqlarin qurulusundan asili olaraq cecimler sade ve murekkeb olur Naxcivan xalcacilari bu zolaqlari tel onlarin arasindaki ise tumurcuqlari ise nigar adlandirirlar Palazlar saquli dezgahlarda toxunur cecimler ise aciq hava altinda yere qoylumus ufuqi dezgahlarda hazirlanir Cecimin yununun iplerinin renginden ve keyfiyyetinden asili olaraq cecimler hamar birrengli ve cicek resmli olur Texniki xususiyyetler RedakteCecimin toxunma usulu palazin toxunma usuluna benzeyir Toxunmus cecimin eni adeten 25 30 sm uzunlugu ise 15 m olur Eger cecim meisetde istifade olunursa 15 m lik topu rulonu lazimi olculerde kesirler Qedim zamanlardan bu gune kimi cecimler ipekden toxunur yere dosemek ucun nezerde tutulan cecimler ise yundan hazirlanir Bezen pambiqdan ve ya pambiqla yunun qarisigindan hazirlanan cecimlere de rast gelinir Menbe https az wikipedia org w index php title Cecim amp oldid 4556427, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.