fbpx
Wikipedia

Cəmahiriyyə

Avqust 03, 2021

Cəmahiriyyə(ərəb. جماهيرية‎‎) — ərəb termini olub, əsasən "Kütlələrin dövləti" kimi tərcümə edilir. Bu termin Muammər Qəddafinin 1975-ci ildə nəşr olunan "Yaşıl Kitab"ında qeyd edilmişdir. "Cəmahiriyyə" ("kütlə", "kütlələrin" mənası verir) sözü ilk dəfə yalnız 1981-ci ildə nəşr edilən kitabın üçüncü hissəsində istifadə edilmişdi. Bu ifadə - إن الحركات التاريخية هي الحركات الجماهيرية (Inna al-ḥarakāt at-tārīkhīyah hiya al-ḥarakāt al-camāhīrīyah) şəklində idi və mənası "Tarixi axın kütlələrin axınıdır" idi.

Muammər Qəddafi

Cəmahiriyyə sözü ərəb dilində "respublika" mənası verən "cümhuriyə" sözündən törəmişdir. İctimaiyyət, camaat mənası verən "cümhur" sözünün cəmi "kütlə" mənasına gələn "cəmahir" sözüdür. Cəmahiriyyə sözü "Kütlənin Respublikası" mənasını verir. Bu sözün xeyli müddət tərcümə edilməməsinə baxmayaraq, sonda Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsi şəklinə gəldi.

Reyqan hökumətinin 1986-cı il bombalamasından sonra Qəddafi ölkənin rəsmi adının əvvəlinə "Böyük" (العظمى, al-‘Uẓmá) sözünü əlavə etdi.

Cəmahiriyyəyə keçid (1973-1977)

 
Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsinin Bayrağı

Qəddafinin ideoloji fikirlərini ehtiva edən "Liviya cəmiyyətinin yenidən qurulması"nın rəsmi olaraq tətbiq edilməsi 1973-cü ildə başlanan mədəni və ya ictimai inqilab vasitəsilə başlandı. Bu inqilab bürokratik geriliklə mübarizəni, xalqın ehtiyacı ilə maraqlanmağı, altmilli hökumət idarəçiliyində iştirakı və milli siyasi koordinasiya problemlərini nəzərdə tuturdu. Qəddafi yurddaşlarında inqilabi şövq yaratmaq, onları böyük çoxluqla siyasi işlərə dəvət etmək üçün, onları ənənəvi hakimiyyəti dəyişməyə və hakimiyyət orqanlarını yenidən təşkil etməyə dəvət etdi. Bunu etmək üçün "Xalq Komitəsi" yaradıldı. Bir neçə ay içərisində Liviyanın hər yerində bu cür komitələr yaradıldı. Onlar funksional və coğrafi mərkəzli idilər, yerli və regional idarəçiliyə nəzarət edirdilər. Xalq Komitələri bir-birindən fərqli təşkilatlarda - universitetlərdə, ticarət şirkətlərində, bürokratik idarəçilikdə, media bazalarında qurulmuşdu. Coğrafi əsaslı komitələr quberniya, bələdiyyə və bölgə (aşağı) səviyyələrinə bölünmüşdülər. Bölgə səviyyəli xalq komitələrində yerlər xalq seçkiləri vasitəsilə doldurulurdu, bu şəkildə seçilən üzvlər sonradan daha yuxarı vəzifəyə seçilə bilərdilər. 1973-cü ilin ortalarında xalq komitələrinin sayı təxminən 2000-ə çatırdı.

Qəddafi inzibati və tənzimləyici vəzifələri çərçivəsində və üzvlərinin seçilmə metodu ilə xalq komitələrinin birbaşa demokratiya anlayışını ehtiva etdiyini 1975-ci ildə nəşr olunan "Yaşıl Kitab"ının birinci cildində qeyd etdi. Bu anlayış yeni siyasi quruluşdan ibarət "xalq konqresləri"nin yaradılması fikrini irəli çıxardı. Yeni sistemin mərkəzində Baş Xalq Konqresi dururdu.

Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsi (1977-2011)

 
Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsinin Gerbi

1977-ci il martın 2-də Qəddafinin əmri ilə Baş Xalq Konqresi "Xalq Hakimiyyətinin Qurulması Bəyannaməsini" qəbul etdi və Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsinin ( ərəb. الجماهيرية العربية الليبية الشعبية الاشتراكية‎‎, al-Jamāhīrīyah al-‘Arabīyah al-Lībīyah aş-Şa‘bīyah al-Iştirākīyah) qurulduğunu bəyan etdilər. Qəddafinin rəsmi siyasi fəlsəfəsi olan Cəmahiriyyə ölkədə unikal quruluş idi, lakin tətbiq edilməyə Üçüncü Beynəlxalq Nəzəriyyə ilə başlanıldı və Qəddafi tərəfindən bütün Üçüncü Dünyaya təklif edildi. Qəddafi özünü Lider (Qā’id) adlandırdı və hörmət əlaməti olaraq "Qardaşcasına Lider və Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsinin Birinci Sentyabr Böyük İnqilabının Bələdçisi" ünvanını qəbul etdi. Liviya hökuməti bildirdi ki, Liviya Cəmahiriyyəsi hər hansı siyasi partiyalar olmadan, yerli xalq şuraları və qurumları ("Əsas Xalq Konqresləri" adlanırdı) vasitəsilə idarə edilən birbaşa demokratiyadır.

1979-cu ildən sonra rəsmi siyasi mərkəzi olmasa da, Qəddafi ölkə üzərindəki mütləq idarəçiliyi icra etməyə başladı. Böyük Sosialist Xalqın Liviya Ərəb Cəmahiriyyəsinin himni Allahu Əkbər (ərəb. الله أكبر‎‎) adlanırdı.

İstinadlar

  1. Lisa Anderson "Libya - The Socialist People's Libyan Arab Jamahiriya"
  2. EMERglobal Lex. "Edinburgh Middle East Report"
  3. "اَلْجَمَاهِيرِيَّة اَلْعَرَبِيَّة اَللِّيبِيَّة اَلشَّعْبِيَّة اَلإِشْتِرَاكِيَّة: Libya", 27 Fevral 2011
  4. Protesters Die as Crackdown in Libya Intensifies, The New York Times, 20 Fevral 2011

Ədəbiyyat

  • Muammər Qəddafi "Yaşıl Kitab"
  • Xalq Hakimiyyətinin Qurulması Bəyannaməsi

Avqust 03, 2021
cəmahiriyyə, ərəb, جماهيرية, ərəb, termini, olub, əsasən, kütlələrin, dövləti, kimi, tərcümə, edilir, termin, muammər, qəddafinin, 1975, ildə, nəşr, olunan, yaşıl, kitab, ında, qeyd, edilmişdir, kütlə, kütlələrin, mənası, verir, sözü, dəfə, yalnız, 1981, ildə,. Cemahiriyye ereb جماهيرية ereb termini olub esasen Kutlelerin dovleti kimi tercume edilir 1 Bu termin Muammer Qeddafinin 1975 ci ilde nesr olunan Yasil Kitab inda qeyd edilmisdir Cemahiriyye kutle kutlelerin menasi verir sozu ilk defe yalniz 1981 ci ilde nesr edilen kitabin ucuncu hissesinde istifade edilmisdi Bu ifade إن الحركات التاريخية هي الحركات الجماهيرية Inna al ḥarakat at tarikhiyah hiya al ḥarakat al camahiriyah seklinde idi ve menasi Tarixi axin kutlelerin axinidir idi Dovlet idareetme formalariAristokratiyaDemokratiyaTeqlidci demokratiya Liberal demokratiya Numayendeli demokratiya Birbasa demokratiya Burjua demokratiyasi Despotizm Cemahiriyye DiarxiyaDiktaturaHerbi diktatura Fasist diktaturasi Kleptokratiya Korporatokratiya MeritokratiyaMonarxiyaMutleq monarxiya Uzurpasiya Konstitusiyali monarxiya Dualistik monarxiya Parlament monarxiyasi Silki numayendeli monarxiya Netokratiya Birpartiyali sistem Oliqarxiya Oxlokratiya PlutokratiyaRespublikaParlament respublikasi Prezident respublikasi Qarisiq respublika Teokratiya Texnokratiya TiraniyaredakteMuammer Qeddafi Cemahiriyye sozu ereb dilinde respublika menasi veren cumhuriye sozunden toremisdir Ictimaiyyet camaat menasi veren cumhur sozunun cemi kutle menasina gelen cemahir sozudur Cemahiriyye sozu Kutlenin Respublikasi menasini verir Bu sozun xeyli muddet tercume edilmemesine baxmayaraq sonda Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesi sekline geldi Reyqan hokumetinin 1986 ci il bombalamasindan sonra Qeddafi olkenin resmi adinin evveline Boyuk العظمى al Uẓma sozunu elave etdi Mundericat 1 Cemahiriyyeye kecid 1973 1977 2 Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesi 1977 2011 3 Istinadlar 4 EdebiyyatCemahiriyyeye kecid 1973 1977 Redakte Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesinin BayragiQeddafinin ideoloji fikirlerini ehtiva eden Liviya cemiyyetinin yeniden qurulmasi nin resmi olaraq tetbiq edilmesi 1973 cu ilde baslanan medeni ve ya ictimai inqilab vasitesile baslandi Bu inqilab burokratik gerilikle mubarizeni xalqin ehtiyaci ile maraqlanmagi altmilli hokumet idareciliyinde istiraki ve milli siyasi koordinasiya problemlerini nezerde tuturdu Qeddafi yurddaslarinda inqilabi sovq yaratmaq onlari boyuk coxluqla siyasi islere devet etmek ucun onlari enenevi hakimiyyeti deyismeye ve hakimiyyet orqanlarini yeniden teskil etmeye devet etdi Bunu etmek ucun Xalq Komitesi yaradildi Bir nece ay icerisinde Liviyanin her yerinde bu cur komiteler yaradildi Onlar funksional ve cografi merkezli idiler yerli ve regional idareciliye nezaret edirdiler Xalq Komiteleri bir birinden ferqli teskilatlarda universitetlerde ticaret sirketlerinde burokratik idarecilikde media bazalarinda qurulmusdu Cografi esasli komiteler quberniya belediyye ve bolge asagi seviyyelerine bolunmusduler Bolge seviyyeli xalq komitelerinde yerler xalq seckileri vasitesile doldurulurdu bu sekilde secilen uzvler sonradan daha yuxari vezifeye secile bilerdiler 1973 cu ilin ortalarinda xalq komitelerinin sayi texminen 2000 e catirdi Qeddafi inzibati ve tenzimleyici vezifeleri cercivesinde ve uzvlerinin secilme metodu ile xalq komitelerinin birbasa demokratiya anlayisini ehtiva etdiyini 1975 ci ilde nesr olunan Yasil Kitab inin birinci cildinde qeyd etdi Bu anlayis yeni siyasi qurulusdan ibaret xalq konqresleri nin yaradilmasi fikrini ireli cixardi Yeni sistemin merkezinde Bas Xalq Konqresi dururdu Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesi 1977 2011 Redakte Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesinin Gerbi1977 ci il martin 2 de Qeddafinin emri ile Bas Xalq Konqresi Xalq Hakimiyyetinin Qurulmasi Beyannamesini qebul etdi 2 ve Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesinin ereb الجماهيرية العربية الليبية الشعبية الاشتراكية 3 al Jamahiriyah al Arabiyah al Libiyah as Sa biyah al Istirakiyah quruldugunu beyan etdiler Qeddafinin resmi siyasi felsefesi olan Cemahiriyye olkede unikal qurulus idi lakin tetbiq edilmeye Ucuncu Beynelxalq Nezeriyye ile baslanildi ve Qeddafi terefinden butun Ucuncu Dunyaya teklif edildi Qeddafi ozunu Lider Qa id adlandirdi ve hormet elameti olaraq Qardascasina Lider ve Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesinin Birinci Sentyabr Boyuk Inqilabinin Beledcisi unvanini qebul etdi Liviya hokumeti bildirdi ki Liviya Cemahiriyyesi her hansi siyasi partiyalar olmadan yerli xalq suralari ve qurumlari Esas Xalq Konqresleri adlanirdi vasitesile idare edilen birbasa demokratiyadir 1979 cu ilden sonra resmi siyasi merkezi olmasa da Qeddafi olke uzerindeki mutleq idareciliyi icra etmeye basladi 4 Boyuk Sosialist Xalqin Liviya Ereb Cemahiriyyesinin himni Allahu Ekber ereb الله أكبر adlanirdi Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Lisa Anderson Libya The Socialist People s Libyan Arab Jamahiriya EMERglobal Lex Edinburgh Middle East Report ا ل ج م اه ير ي ة ا ل ع ر ب ي ة ا لل يب ي ة ا لش ع ب ي ة ا لإ ش ت ر اك ي ة Libya 27 Fevral 2011 Protesters Die as Crackdown in Libya Intensifies The New York Times 20 Fevral 2011Edebiyyat RedakteMuammer Qeddafi Yasil Kitab Xalq Hakimiyyetinin Qurulmasi BeyannamesiMenbe https az wikipedia org w index php title Cemahiriyye amp oldid 5936483, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.