fbpx
Wikipedia

Mövlana Cəlaləddin Rumi

Mövlana Cəlaləddin Bəlxi (fars. مولانا جلال الدین محمد رومی Mevlānā Celāl-ed-Dīn Muhammed Balkhi; 30 sentyabr 1207(1207-09-30), Vakhsh[d], Khatlon Province[d]17 dekabr 1273(1273-12-17)[…], Konya, Rum Səlcuqlu dövləti) — İslamtəsəvvüf dünyasında tanınmış fars şair, mövləvi yolunun öncülü, vəhdəti-vücud (panteizm) fəlsəfəsinin tanınmış nümayəndəsi.

Mövlana Cəlaləddin ər-Rumi əl-Bəlxi
Məhəmməd ibn Məhəmməd ibn Xətib ət-Təbrizi

İzmir şəhərində Bucada Mövlana heykəli
Təxəllüsü Mövlana
Doğum tarixi 30 sentyabr 1207(1207-09-30)
Doğum yeri
  • Vakhsh[d], Vakhsh District[d], Khatlon Province[d], Tacikistan
Vəfat tarixi 17 dekabr 1273(1273-12-17)[…] (66 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Həyat yoldaşı Cövhər Xatun
Uşaqları Sultan Vələd, Ələddin Vələd
Atası Sultanul-üləma Məhəmməd Bəhaəddin Vələd ibn Xətib
Anası Möminə Xatun
Fəaliyyəti şair, üləma[d], yazıçı, ədib, filosof, mystic
Əsərlərinin dili ərəb, fars
Tanınmış əsərləri
Mövlana Cəlaləddin Rumi Vikimənbədə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Əsl adı Muhamməd Cəlaləddindir. Xudavəndiyar, Sultanul-Aşiqin (aşiqlər sultanı), Sultanul-Muhibbin (sevgililər sultanı) ləqəbləri ilə də tanınmışdır. Mövlana ləqəbi isə ona hələ gənc yaşlarında ikən Konyada dərs verməyə başladığı zamanlarda verilmişdir. Mövlana ləqəbini ilk dəfə ona Şeyx Sədrəddin Konyəvi vermişdir.

Mövlana Cəlaləddin Rumi ("Rumi" ləqəbi ona Anadoluya (o vaxtlar Anadolu "Diyari Rum" adlanırdı) yerləşib orada yaşadığı üçün, "Ağa" mənasına gələn "Mövlana" ləqəbi isə ona qarşı duyulan böyük hörmətin əlaməti olaraq verilmişdir) İranın Xorasan vilayətinin (indiki Əfqanıstanın ) Bəlx şəhərində anadan olmuşdur. Mövlana o dövrün İslam mədəniyyəti mərkəzlərindən biri sayılan İranın Bəlx şəhərində müəllimlik edən və Sultan-ül Üləma (alimlər sultanı) ləqəbi ilə tanınan Bəhaəddin Vələdin oğlu idi.

Babası Əhməd Xətibi - nin oğlu Hüseyn Xətibidir. Anası əsil-nəcabətli bir ailəyə mənsub olan Möminə xatun, nənəsi Xarəzmşahlar xanədanının şahzadəsi Məlaikəi-Cahan Əmətullah Sultandır.

Bəhaəddin Vələd 1214-1217-ci illər arasında ailəsi ilə birgə İrandan Anadoluya köçür. Mövlana bütün ömrünü o vaxt Səlcuqların paytaxtı olan Konya şəhərində keçirir, orada da dəfn edilir. Atası Bəhaəddin Vələdin ölümündən bir il sonra, 1232-ci ildə Konyaya gələn Seyyid Bürhanəddin Mövlananın tərbiyəsi ilə məşğul olmuş və Mövlana doqquz il ona xidmət etmişdir. Mövlana 38 yaşında olarkən 60 yaşlı İslam piri, dərviş Şəmsəddin (Şəms) Təbrizi ilə tanış olur. Bu tanışlıq Cəlaləddinin dünyagörüşünə dərin təsir göstərir, onun fikir dünyasını kökündən dəyişdirir. Şəmsə qeyri-adi bir məhəbbətlə bağlanmışdır. Bir gün Şəms sirli şəkildə qeyb olarkən, Cəlaləddin sarsılmış və müəlliminə olan məhəbbətini, onun itməsindən doğan kədər və həsrətini bədii əsərlərində – məsnəvilərdə, rübai və qəzəllərində ifadə etmişdir. Əslən Xorasandan olan Rumi şeirlərini ana dili olan fars dilində yazmışdır, türk dilində yalnız bir neçə şeri vardır.

2007-ci ildə Mövlananın anadan olmasının 800 illiyi YUNESKO tərəfindən Dünya Mövlana İli elan edilmişdir.

Əsərləri

İstinadlar

  1. Discogs — 2000.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6079"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P9219"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6080"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2206"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1955"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P9218"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1954"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1953"></a>
  2. Brockhaus Enzyklopädie
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>
  3. Babelio — 2007.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3630"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3631"></a>
  4. Encyclopædia Britannica
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1417"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2450"></a>
  5. https://www.kokanshakti.com/2019/12/what-do-i-know-about-rumi.html
  6. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #118716158 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
  7. http://www.encyclopedia.com/topic/Jalal_ad-Din_Rumi.aspx
  8. http://www.museumstuff.com/learn/topics/Jalal_ad-Din
  9. http://www.1902encyclopedia.com/R/RUM/jalal-ad-din-rumi.html
  10. ^ C.E. Bosworth/B.G. Fragner, "Tādjīk", in Encyclopaedia of Islam, Online Edition: "... In Islamic usage, eventually came to designate the Persians, as opposed to Turks [...] the oldest citation for it which Schaeder could find was in verses of Djalāl al-Dīn Rūmī ..."
  11. ^ Ritter, H.; Bausani, A. "ḎJ̲alāl al- Dīn Rūmī b. Bahāʾ al-Dīn Sulṭān al-ʿulamāʾ Walad b. Ḥusayn b. Aḥmad Ḵh̲aṭībī ." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman , Th. Bianquis , C.E. Bosworth , E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2007. Brill Online. Excerpt: "known by the sobriquet Mawlānā (Mevlânâ), Persian poet and founder of the Mawlawiyya order of dervishes

Xarici keçidlər

  • Rumilik Tehlike mi?
  • Rumilik Tehlike Mi ? A9 TV HD Belgeseli

mövlana, cəlaləddin, rumi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, iyul, 2021, mö. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz iyul 2021 Movlana Celaleddin Belxi fars مولانا جلال الدین محمد رومی Mevlana Celal ed Din Muhammed Balkhi 30 sentyabr 1207 1207 09 30 1 2 3 Vakhsh d Khatlon Province d 17 dekabr 1273 1273 12 17 4 1 2 Konya Rum Selcuqlu dovleti 6 Islam ve tesevvuf dunyasinda taninmis fars 7 8 9 10 11 sair movlevi yolunun onculu vehdeti vucud panteizm felsefesinin taninmis numayendesi Movlana Celaleddin er Rumi el BelxiMehemmed ibn Mehemmed ibn Xetib et TebriziIzmir seherinde Bucada Movlana heykeliTexellusu MovlanaDogum tarixi 30 sentyabr 1207 1207 09 30 1 2 3 Dogum yeri Vakhsh d Vakhsh District d Khatlon Province d TacikistanVefat tarixi 17 dekabr 1273 1273 12 17 4 1 2 66 yasinda Vefat yeri Konya Rum Selcuqlu dovleti 6 Defn yeri Movlane MuzeyiHeyat yoldasi Covher XatunUsaqlari Sultan Veled Eleddin VeledAtasi Sultanul ulema Mehemmed Behaeddin Veled ibn XetibAnasi Momine XatunFealiyyeti sair ulema d yazici edib filosof mysticEserlerinin dili ereb farsTaninmis eserleri Divan i KebirMektubat Movlane Movlana Celaleddin Rumi Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar 5 Mundericat 1 Heyati 2 Eserleri 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteEsl adi Muhammed Celaleddindir Xudavendiyar Sultanul Asiqin asiqler sultani Sultanul Muhibbin sevgililer sultani leqebleri ile de taninmisdir Movlana leqebi ise ona hele genc yaslarinda iken Konyada ders vermeye basladigi zamanlarda verilmisdir Movlana leqebini ilk defe ona Seyx Sedreddin Konyevi vermisdir Movlana Celaleddin Rumi Rumi leqebi ona Anadoluya o vaxtlar Anadolu Diyari Rum adlanirdi yerlesib orada yasadigi ucun Aga menasina gelen Movlana leqebi ise ona qarsi duyulan boyuk hormetin elameti olaraq verilmisdir Iranin Xorasan vilayetinin indiki Efqanistanin Belx seherinde anadan olmusdur Movlana o dovrun Islam medeniyyeti merkezlerinden biri sayilan Iranin Belx seherinde muellimlik eden ve Sultan ul Ulema alimler sultani leqebi ile taninan Behaeddin Veledin oglu idi Babasi Ehmed Xetibi nin oglu Huseyn Xetibidir Anasi esil necabetli bir aileye mensub olan Momine xatun nenesi Xarezmsahlar xanedaninin sahzadesi Melaikei Cahan Emetullah Sultandir Behaeddin Veled 1214 1217 ci iller arasinda ailesi ile birge Irandan Anadoluya kocur Movlana butun omrunu o vaxt Selcuqlarin paytaxti olan Konya seherinde kecirir orada da defn edilir Atasi Behaeddin Veledin olumunden bir il sonra 1232 ci ilde Konyaya gelen Seyyid Burhaneddin Movlananin terbiyesi ile mesgul olmus ve Movlana doqquz il ona xidmet etmisdir Movlana 38 yasinda olarken 60 yasli Islam piri dervis Semseddin Sems Tebrizi ile tanis olur Bu tanisliq Celaleddinin dunyagorusune derin tesir gosterir onun fikir dunyasini kokunden deyisdirir Semse qeyri adi bir mehebbetle baglanmisdir Bir gun Sems sirli sekilde qeyb olarken Celaleddin sarsilmis ve muellimine olan mehebbetini onun itmesinden dogan keder ve hesretini bedii eserlerinde mesnevilerde rubai ve qezellerinde ifade etmisdir Eslen Xorasandan olan Rumi seirlerini ana dili olan fars dilinde yazmisdir turk dilinde yalniz bir nece seri vardir 2007 ci ilde Movlananin anadan olmasinin 800 illiyi YUNESKO terefinden Dunya Movlana Ili elan edilmisdir Eserleri RedakteMesnevi Divan i Kebir Fihi ma fih Mecasi Seba MektubatIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Discogs 2000 lt a href https wikidata org wiki Track P6079 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P9219 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P6080 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2206 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1955 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P9218 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1954 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q504063 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1953 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt 1 2 3 Babelio 2007 lt a href https wikidata org wiki Track Q2877812 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P3630 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P3631 gt lt a gt 1 2 3 Encyclopaedia Britannica lt a href https wikidata org wiki Track Q5375741 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1417 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2450 gt lt a gt https www kokanshakti com 2019 12 what do i know about rumi html 1 2 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 118716158 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt http www encyclopedia com topic Jalal ad Din Rumi aspx http www museumstuff com learn topics Jalal ad Din http www 1902encyclopedia com R RUM jalal ad din rumi html C E Bosworth B G Fragner Tadjik in Encyclopaedia of Islam Online Edition In Islamic usage eventually came to designate the Persians as opposed to Turks the oldest citation for it which Schaeder could find was in verses of Djalal al Din Rumi Ritter H Bausani A ḎJ alal al Din Rumi b Bahaʾ al Din Sulṭan al ʿulamaʾ Walad b Ḥusayn b Aḥmad Ḵh aṭibi Encyclopaedia of Islam Edited by P Bearman Th Bianquis C E Bosworth E van Donzel and W P Heinrichs Brill 2007 Brill Online Excerpt known by the sobriquet Mawlana Mevlana Persian poet and founder of the Mawlawiyya order of dervishesXarici kecidler RedakteRumilik Tehlike mi Rumilik Tehlike Mi A9 TV HD Belgeseli Vikianbarda Movlana Celaleddin Rumi ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Movlana Celaleddin Rumi amp oldid 6013683, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.