III Vilyam Henri Geyts (ing. Bill Gates; 28 oktyabr 1955[…], Sietl, Vaşinqton) — ABŞ-dən olan iş adamı və xeyriyyəçi. 1970–80-ci illərdəki mikrokompüter inqilabının baş memarlarından biri sayılır. 1975-ci ildə uşaqlıq dostu Pol Allen ilə birgə "Microsoft" proqram təminatı şirkətini yaratmışdır. 2014-cü ilədək şirkətin ən böyük fərdi səhmdarı olaraq qalmışdır.
Bill Geyts | |
---|---|
ing. Bill Gates | |
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | William Henry Gates III |
Doğum tarixi | 28 oktyabr 1955[…](69 yaş) |
Doğum yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | sahibkar, proqramçı, xeyriyyəçi |
Həyat yoldaşı |
|
| |
Təltifləri | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() | |
![]() |
İyirmi dörd illik zaman kəsiyində – 1995–2017-ci illər arasında on səkkiz dəfə dünyanın ən varlı adamı adını daşımış, xüsusilə 1995-2007-ci illərdə bu mövqeyini davamlı qoruyub saxlamışdır. Sərvəti 1999-cu ildə yüz milyard dolları aşaraq, ona tarixdə ilk sentimilyarder ünvanını qazandırmışdır. 2024-cü il "Forbes" jurnalının milyarderlər siyahısında yeddinci pillədə qərarlaşmış, sərvəti 128 milyard dollar həcmində qiymətləndirilmişdir.
Sietldə dünyaya göz açan Geyts təhsilini Leyksayd özəl məktəbində almış, orada Allen ilə dostluq telləri qurmuşdur. 1973-cü ilin payızında Harvard Universitetinə qəbul olunsa da, iki il sonra təhsilini yarımçıq buraxaraq Allen ilə birgə "Microsoft" şirkətinin təməlini qoymuşdur. 25 il ərzində şirkətin idarə heyətinin sədri və baş icraçı direktoru vəzifələrini icra edən Geyts, 2000-ci ildə rəhbərliyi Stiv Balmerə təhvil vermişdir; bununla belə, 2014-cü ilədək direktorlar şurasının sədri olaraq qalmışdır. Zaman keçdikcə "Microsoft"dakı fəaliyyətini məhdudlaşdıraraq diqqətini dünyanın ən böyük özəl xeyriyyə təşkilatı olan "Bill və Melinda Geyts Fondu"na yönəltmişdir – bu fondu 2000-ci ildə həyat yoldaşı Melinda ilə birlikdə təsis etmiş, hər ikisi həmsədr kimi çalışmışlar. 2024-cü ildə boşanma səbəbindən Melindanın həmsədrlikdən uzaqlaşmasından sonra təşkilat "Geyts Fondu" adını almış və özü yeganə sədr olmuşdur.
Geyts "BEN", "Cascade Investment", "TerraPower", "Gates Ventures" və "Breakthrough Energy" də daxil olmaqla bir sıra şirkətlərin qurucusu və sədridir. 2010-cu ildə Vorren Baffettlə birlikdə "Giving Pledge" təşəbbüsünü irəli sürmüş, bu çərçivədə onlar digər milyarderlərlə birlikdə sərvətlərinin ən azı yarısını xeyriyyəçiliyə yönəltməyi öhdələrinə götürmüşlər.
Həyatı
1955-ci il oktyabrın 28-də Vaşinqton ştatının Sietl şəhərində Vilyam H. Geyts Sr. ilə onun ilk həyat yoldaşı ictimai xadim Meri Maksvell Geytsin oğlu olaraq doğulmuşdur. Anası "First Interstate BancSystem" və "United Way of America" şirkətlərinin idarə heyətində təmsil olunur, ana babası C.U. Maksvell isə milli bankın prezidenti vəzifəsini daşıyırdı. İngilis, alman, irlandiya əsilli nəslin davamçısı olan Billə atasının şərəfinə Vilyam Henri Geyts III adını qoymuşdurlar.
Ailənin böyük qızı Kristi (Kristiann) ilə kiçik qızı Libbinin arasında böyüyən Bill, nəsildə dördüncü Vilyam olduğundan, atasının adındakı "II" rəqəminə görə ona Vilyam Geyts III yaxud sadəcə "Trey" deyə müraciət edirdilər. Sietlin Send-Point məhəlləsindəki evlərində yaşayan ailənin məskəni, Vilyamın yeddi yaşı olanda nadir rast gəlinən qasırğanın hücumuna məruz qalmışdı.
Valideynləri övladlarının gələcəyini hüquq sahəsində görmək istəyirdilər. Protestant-islahatçı məzhəbinə mənsub olan Konqreqasional Xristian Kilsəsinin daimi üzvləri kimi, ailə dini dəyərlərə sadiq qalırdı.
Yaşıdlarına nisbətən zəif cüssəli Bill uşaqlıq illərində həmyaşıdlarının təzyiqlərinə məruz qalırdı. Ailədə rəqabət ruhu güclü idi – istər kart oyunu, istər pikbol, istərsə də bərəyə qədər üzmək olsun, qalib gələn mükafatlandırılır, məğlub olan isə cəzalandırılırdı.
On üç yaşında ikən Leyksayd təhsil ocağına getməyə başlayır. Səkkizinci sinifdə oxuduğu günlərdə məktəbin valideyn komitəsi köhnəlmiş əşyaların satışından əldə etdikləri məbləği dövrün müasir texnologiyasına – "Teletype Model 33 ASR" terminalına xərcləmiş, üstəlik şagirdlərə "General Electric" kompüterində çalışmaq şansı yaradılmışdır. Bill bu nadir fürsəti dəyərləndirərək "BASIC" proqramlaşdırma dilini elə böyük həvəslə mənimsəyir ki, məktəb rəhbərliyi onu riyaziyyat dərslərindən azad etməyi münasib görür.
O, ilk proqram təminatını məhz bu qurğuda yazır;istifadəçilərin kompüterlə "X-O" oyununu oynamasına imkan verən tətbiq hazırlamışdı. Maşının proqram kodlarını mükəmməl şəkildə icra etməsi onu heyran qoyur. Valideyn Komitəsinin yaratdığı kompüter saatları tükənincə, Geyts başda olmaqla bir dəstə həvəskar gənc DEC PDP mini-kompüterlərindən faydalanmağın yollarını aradı. Belə sistemlərdən biri Computer Center Corporation-a (CCC) məxsus PDP-10 idi. Ancaq Pol Allen, Rik Veyland və Geytsın ən yaxın dostu, ilk ortağı Kent Evansla birgə əməliyyat sistemindəki boşluqlardan yararlanaraq pulsuz kompüter vaxtı əldə etdiklərinə görə şirkət onları yay boyu sistemdən istifadədən məhrum edir.
Dörd yoldaş maddi qazanc əldə etmək arzusuyla Leyksayd Proqramçılar Klubunu təsis edir. Qadağa müddəti başa çatanda CCC-yə proqram təminatındakı xətaları aşkarlamaq müqabilində əlavə kompüter saatları təklif edirlər. Geyts uzaqdan qoşulmaq əvəzinə birbaşa CCC-nin qərargahına yollanaraq Fortran, Lisp, maşın dili kimi müxtəlif proqramların mənbə kodlarını dərindən mənimsəməyə başlayır.
1970-ci ildə şirkətin fəaliyyətini dayandırmasınadək CCC ilə əməkdaşlıq davam edir. Növbəti il Leyksayd məktəbinin müəllimi Geyts və Evansdan məktəbin dərs cədvəlini avtomatlaşdıran proqram hazırlamağı xahiş edir. Bunun müqabilində onlara kompüter vaxtı və qonorar təklif olunmuşdu. İkili son sinifdə istifadəyə vermək üçün proqram üzərində səylə çalışırdı. Lakin onbirinci sinfin sonlarında Evansın dağa dırmanma zamanı həlak olması Geyts üçün həyatının ən kədərli günlərindən biri olur. Bu hadisədən sonra Bill yarımçıq qalan işin tamamlanması üçün Allenə müraciət edir.
İstinadlar
- Bill Gates // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- Bill Gates // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- https://twitter.com/BillGates/status/1389316412259270657/photo/1.
- https://www.wired.com/2008/05/st-billgates/.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #119081199 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Hoffman R. Linkedin (ing.). 2003.
- "Bill Gates (American computer programmer, businessman, and philanthropist)". March 28, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 20, 2013.
- "Mary Gates, 64; helped her son start Microsoft". The New York Times. June 11, 1994. ISSN 0362-4331. April 20, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 3, 2020.
- Leibovich, Mark. "Alter Egos". The Washington Post. December 31, 2000. December 25, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 24, 2019.
- Lange, Greg; Stein, Alan. "Tornado with 100-m.p.h. winds hits Seattle and Juanita on September 28, 1962". . February 14, 1999. October 19, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 18, 2018.
- Lesinski, Jeanne M. Bill Gates: Entrepreneur and Philanthropist. Twenty First Century Books. 2008. səh. 12. ISBN . İstifadə tarixi: March 10, 2011.
- Lowe, Janet. Bill Gates speaks: Insight from the world's greatest entrepreneur. Wiley. 2001. ISBN . İstifadə tarixi: March 10, 2011.
- . Something happened: A political and cultural overview of the seventies. Columbia University Press. 2006. səh. 228. ISBN . İstifadə tarixi: March 10, 2011.
- Cringely, Robert X. Part II // Triumph of the Nerds: The Rise of Accidental Empires. 1 sezon. June 1996. PBS. August 13, 2017 tarixində arxivləşdirilib.
- Soundaian, S. New Dimensions of Management. MJP Publisher. June 10, 2019. İstifadə tarixi: October 14, 2020.
Əlavə ədəbiyyat
- Bank, David. Breaking Windows: How Bill Gates Fumbled the Future of Microsoft. New York: Free Press. 2001. ISBN . OCLC 46634139.
- "The Meaning of Bill Gates: As His Reign at Microsoft Comes to an End, so Does the Era He Dominated". The Economist. June 28, 2008. October 29, 2010 tarixində arxivləşdirilib.
- . "The Man Who Could Have Been Bill Gates". Bloomberg BusinessWeek. October 25, 2004. April 4, 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 9, 2010.
- Leibovich, Mark. The New Imperialists. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall. 2002. [ 139–182]. ISBN . OCLC 47990010.
- Rivlin, Gary. The Plot to Get Bill Gates: An Irreverent Investigation of the World's Richest Man... and the People Who Hate Him. New York: Times Business. 1999. ISBN .
- Wallace, James. Overdrive: Bill Gates and the Race to Control Cyberspace. New York: John Wiley & Sons. 1997. ISBN . OCLC 36201264.
- "83 Reasons Why Bill Gates's Reign Is Over". Wired. 6 cild no. 12. December 1998. August 22, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
III Vilyam Henri Geyts ing Bill Gates 28 oktyabr 1955 1 2 Sietl Vasinqton 5 ABS den olan is adami ve xeyriyyeci 1970 80 ci illerdeki mikrokomputer inqilabinin bas memarlarindan biri sayilir 1975 ci ilde usaqliq dostu Pol Allen ile birge Microsoft proqram teminati sirketini yaratmisdir 2014 cu iledek sirketin en boyuk ferdi sehmdari olaraq qalmisdir Bill Geytsing Bill Gates Sexsi melumatlar Dogum adi William Henry Gates III Dogum tarixi 28 oktyabr 1955 1955 10 28 1 2 69 yas Dogum yeri Sietl Vasinqton 5 Tehsili Harvard Kolleci 1973 1975 6 Fealiyyeti sahibkar proqramci xeyriyyeci Heyat yoldasi Melinda Geyts 1994 2021 3 4 Teltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Iyirmi dord illik zaman kesiyinde 1995 2017 ci iller arasinda on sekkiz defe dunyanin en varli adami adini dasimis xususile 1995 2007 ci illerde bu movqeyini davamli qoruyub saxlamisdir Serveti 1999 cu ilde yuz milyard dollari asaraq ona tarixde ilk sentimilyarder unvanini qazandirmisdir 2024 cu il Forbes jurnalinin milyarderler siyahisinda yeddinci pillede qerarlasmis serveti 128 milyard dollar hecminde qiymetlendirilmisdir Sietlde dunyaya goz acan Geyts tehsilini Leyksayd ozel mektebinde almis orada Allen ile dostluq telleri qurmusdur 1973 cu ilin payizinda Harvard Universitetine qebul olunsa da iki il sonra tehsilini yarimciq buraxaraq Allen ile birge Microsoft sirketinin temelini qoymusdur 25 il erzinde sirketin idare heyetinin sedri ve bas icraci direktoru vezifelerini icra eden Geyts 2000 ci ilde rehberliyi Stiv Balmere tehvil vermisdir bununla bele 2014 cu iledek direktorlar surasinin sedri olaraq qalmisdir Zaman kecdikce Microsoft daki fealiyyetini mehdudlasdiraraq diqqetini dunyanin en boyuk ozel xeyriyye teskilati olan Bill ve Melinda Geyts Fondu na yoneltmisdir bu fondu 2000 ci ilde heyat yoldasi Melinda ile birlikde tesis etmis her ikisi hemsedr kimi calismislar 2024 cu ilde bosanma sebebinden Melindanin hemsedrlikden uzaqlasmasindan sonra teskilat Geyts Fondu adini almis ve ozu yegane sedr olmusdur Geyts BEN Cascade Investment TerraPower Gates Ventures ve Breakthrough Energy de daxil olmaqla bir sira sirketlerin qurucusu ve sedridir 2010 cu ilde Vorren Baffettle birlikde Giving Pledge tesebbusunu ireli surmus bu cercivede onlar diger milyarderlerle birlikde servetlerinin en azi yarisini xeyriyyeciliye yoneltmeyi ohdelerine goturmusler Mundericat 1 Heyati 2 Istinadlar 3 Elave edebiyyat 4 Xarici kecidlerHeyatiredakte1955 ci il oktyabrin 28 de Vasinqton statinin Sietl seherinde Vilyam H Geyts Sr ile onun ilk heyat yoldasi ictimai xadim Meri Maksvell Geytsin oglu olaraq dogulmusdur Anasi First Interstate BancSystem ve United Way of America sirketlerinin idare heyetinde temsil olunur ana babasi C U Maksvell ise milli bankin prezidenti vezifesini dasiyirdi 7 8 Ingilis alman irlandiya esilli neslin davamcisi olan Bille atasinin serefine Vilyam Henri Geyts III adini qoymusdurlar Ailenin boyuk qizi Kristi Kristiann ile kicik qizi Libbinin arasinda boyuyen Bill nesilde dorduncu Vilyam oldugundan atasinin adindaki II reqemine gore ona Vilyam Geyts III yaxud sadece Trey deye muraciet edirdiler 9 Sietlin Send Point mehellesindeki evlerinde yasayan ailenin meskeni Vilyamin yeddi yasi olanda nadir rast gelinen qasirganin hucumuna meruz qalmisdi 10 Valideynleri ovladlarinin geleceyini huquq sahesinde gormek isteyirdiler Protestant islahatci mezhebine mensub olan Konqreqasional Xristian Kilsesinin daimi uzvleri kimi aile dini deyerlere sadiq qalirdi 11 12 13 Yasidlarina nisbeten zeif cusseli Bill usaqliq illerinde hemyasidlarinin tezyiqlerine meruz qalirdi Ailede reqabet ruhu guclu idi ister kart oyunu ister pikbol isterse de bereye qeder uzmek olsun qalib gelen mukafatlandirilir meglub olan ise cezalandirilirdi 14 On uc yasinda iken Leyksayd tehsil ocagina getmeye baslayir 15 Sekkizinci sinifde oxudugu gunlerde mektebin valideyn komitesi kohnelmis esyalarin satisindan elde etdikleri meblegi dovrun muasir texnologiyasina Teletype Model 33 ASR terminalina xerclemis ustelik sagirdlere General Electric komputerinde calismaq sansi yaradilmisdir Bill bu nadir furseti deyerlendirerek BASIC proqramlasdirma dilini ele boyuk hevesle menimseyir ki mekteb rehberliyi onu riyaziyyat derslerinden azad etmeyi munasib gorur O ilk proqram teminatini mehz bu qurguda yazir istifadecilerin komputerle X O oyununu oynamasina imkan veren tetbiq hazirlamisdi Masinin proqram kodlarini mukemmel sekilde icra etmesi onu heyran qoyur Valideyn Komitesinin yaratdigi komputer saatlari tukenince Geyts basda olmaqla bir deste heveskar genc DEC PDP mini komputerlerinden faydalanmagin yollarini aradi Bele sistemlerden biri Computer Center Corporation a CCC mexsus PDP 10 idi Ancaq Pol Allen Rik Veyland ve Geytsin en yaxin dostu ilk ortagi Kent Evansla birge emeliyyat sistemindeki bosluqlardan yararlanaraq pulsuz komputer vaxti elde etdiklerine gore sirket onlari yay boyu sistemden istifadeden mehrum edir Dord yoldas maddi qazanc elde etmek arzusuyla Leyksayd Proqramcilar Klubunu tesis edir Qadaga muddeti basa catanda CCC ye proqram teminatindaki xetalari askarlamaq muqabilinde elave komputer saatlari teklif edirler Geyts uzaqdan qosulmaq evezine birbasa CCC nin qerargahina yollanaraq Fortran Lisp masin dili kimi muxtelif proqramlarin menbe kodlarini derinden menimsemeye baslayir 1970 ci ilde sirketin fealiyyetini dayandirmasinadek CCC ile emekdasliq davam edir Novbeti il Leyksayd mektebinin muellimi Geyts ve Evansdan mektebin ders cedvelini avtomatlasdiran proqram hazirlamagi xahis edir Bunun muqabilinde onlara komputer vaxti ve qonorar teklif olunmusdu Ikili son sinifde istifadeye vermek ucun proqram uzerinde seyle calisirdi Lakin onbirinci sinfin sonlarinda Evansin daga dirmanma zamani helak olmasi Geyts ucun heyatinin en kederli gunlerinden biri olur Bu hadiseden sonra Bill yarimciq qalan isin tamamlanmasi ucun Allene muraciet edir Istinadlarredakte 1 2 Bill Gates Internet Speculative Fiction Database ing 1995 1 2 Bill Gates Brockhauz Ensiklopediyasi alm 1 2 https twitter com BillGates status 1389316412259270657 photo 1 1 2 https www wired com 2008 05 st billgates 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record 119081199 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Hoffman R Linkedin ing 2003 Bill Gates American computer programmer businessman and philanthropist March 28 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi March 20 2013 Mary Gates 64 helped her son start Microsoft The New York Times June 11 1994 ISSN 0362 4331 April 20 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi April 3 2020 Leibovich Mark Alter Egos The Washington Post December 31 2000 December 25 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi June 24 2019 Lange Greg Stein Alan Tornado with 100 m p h winds hits Seattle and Juanita on September 28 1962 HistoryLink February 14 1999 October 19 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi December 18 2018 Lesinski Jeanne M Bill Gates Entrepreneur and Philanthropist Twenty First Century Books 2008 seh 12 ISBN 978 1 58013 570 2 Istifade tarixi March 10 2011 Lowe Janet Bill Gates speaks Insight from the world s greatest entrepreneur Wiley 2001 ISBN 978 0 471 40169 8 Istifade tarixi March 10 2011 Berkowitz Edward D Something happened A political and cultural overview of the seventies Columbia University Press 2006 seh 228 ISBN 978 0 231 12494 2 Istifade tarixi March 10 2011 Cringely Robert X Part II Triumph of the Nerds The Rise of Accidental Empires 1 sezon June 1996 PBS August 13 2017 tarixinde arxivlesdirilib Soundaian S New Dimensions of Management MJP Publisher June 10 2019 Istifade tarixi October 14 2020 Elave edebiyyatredakteBank David Breaking Windows How Bill Gates Fumbled the Future of Microsoft New York Free Press 2001 ISBN 0 7432 0315 1 OCLC 46634139 The Meaning of Bill Gates As His Reign at Microsoft Comes to an End so Does the Era He Dominated The Economist June 28 2008 October 29 2010 tarixinde arxivlesdirilib Kildall Gary The Man Who Could Have Been Bill Gates Bloomberg BusinessWeek October 25 2004 April 4 2006 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi June 9 2010 Leibovich Mark The New Imperialists Upper Saddle River N J Prentice Hall 2002 139 182 ISBN 9780735203174 OCLC 47990010 Rivlin Gary The Plot to Get Bill Gates An Irreverent Investigation of the World s Richest Man and the People Who Hate Him New York Times Business 1999 ISBN 0 8129 3006 1 Wallace James Overdrive Bill Gates and the Race to Control Cyberspace New York John Wiley amp Sons 1997 ISBN 9780471180418 OCLC 36201264 83 Reasons Why Bill Gates s Reign Is Over Wired 6 cild no 12 December 1998 August 22 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Xarici kecidlerredakteDiger layihelerde nbsp Vikisitatda elaqeli sitatlar nbsp Vikianbarda elaqeli media fayllar gatesnotes com resmi sayti Bill amp Melinda Gates Foundation C SPAN da gosterilenler Bill Geyts IMDb sehifesi Bill Geyts TED de nbsp Forbes profili Menbe https az wikipedia org w index php title Bill Geyts amp oldid 8084948