Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baş Ərkani-Hərb və ya Baş Qərərgah- qoşun hissələrinin formalaşmasına, təlim-tərbiyəsinə, döyüş hazırlığına, hərbi əməliyyatların icrasına rəhbərlik edən ali hərbi idarəçilik orqanı.
Yaradılması
1919-cu ilin martın 26-da hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarovun əmri ilə yaradılmışdı. Həmin vaxta qədər Baş Ərkani-hərbin funksiyalarını ümumi qərərgah həyata keçirirdiş Azərbaycan ordusu inkişaf etdikcə onun gündəlik fəaliyyət məsələlərinin və təsərrüfat problemlərinin həllinin bir orqanda- ümumi qərərgada cəmləşdirilməsi səmərəli nəticə vermirdi. Ona görə də, Baş Ərkani-hərb yaradılmaqla, qoşunların formalaşdırılması, təlim-tərbiyəsi, dislokasiyası və b. Məsələlər ona həvalə edildi.
Fəaliyyəti
Çar Rusiyası ordusu tərkibində yaradılmış I Müsəlman korpusunun keçmiş komandiri general-leytenant Məmməd bəy Sulkeviç Baş Ərkani-hərbin rəisi təyin edildi. Bu idarəetmə strukturunun tərkibində general-kvartirmeyster, hərbi topoqrafiya və hərbi daşınmalar idarələri var idi. General-kvartirmeyster idarəsi müharibəyə hazırlıq planlarının işlənilməsi, toplanış məntəqələrinin seçilməsi, onların hər cəhətdən hazırlanması və səfərbərlik planının tərtib edilməsi ilə məşöul olan əməliyyat-səfərbərlik bölməsindən, orduda təlim-tərbiyəni təşkil edən nizami bölmədən ibarət idi. Hərbi topoqrafiya idarəsi qoşun hissələrini və qərərgahları hərbi xəritələrlə təmin edirdi. Bir müddət sonra Baş Ərkani-hərbin tərkibinə keçirilmiş hərbi daşınmalar idarəsi dəmir yollarını və digər yolları hərbi məqsədlər üçün hazırlayır, arxa cəbhəni bütün zəruri ləvazimatlarla təmin edirdi. Baş Ərkani-hərbin rəhbərliyi altında ordunun yeni hərbi hissələrinin yaradılması və möhkəmləndirilməsi sürətləndirildi, Abşeronun müdafiə sistemi, Bakının müdafiəs sistemi yaradıldı, Bakının dənizdən müdafiəsi işlənib hazırlandı, Şimal sərhədinin müdafiə sistemi quruldu.
Ləğvi
1920-ci il, fevralın 27-də general Süleyman bəy Sulkeviç Baş Ərkani-hərbin rəisi vəzifəsindən azad edildi. Həmin vəzifənin icrası müvəqqəti olaraq general-mayor Həbib bəy Səlimova tapşırıldı. Azərbaycan ordusunun idarəetmə orqanlarında aparılan islahatlarla əlaqədar olaraq 1920-ci ilin, martın 1-də Baş Ərkani-hərb ləğv edildi və onun funksiyaları Azərbaycan ordusu baş qərərgahına həvalə olundu.
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Baş Ərkani-hərb maddəsi.
İstinadlar
- Azərbaycan tarixi 7 cilddə, 5 cild, Bakı, 2001
- Manaf Süleymanov, Azərbaycan ordusu (1918–1920), Bakı, 1998
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bas Erkani Herb ve ya Bas Qerergah qosun hisselerinin formalasmasina telim terbiyesine doyus hazirligina herbi emeliyyatlarin icrasina rehberlik eden ali herbi idarecilik orqani Semed bey MehmandarovYaradilmasiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Bas Erkani Herbinin reisi Suleyman bey Sulkevic 1919 cu ilin martin 26 da herbi nazir Semed bey Mehmandarovun emri ile yaradilmisdi Hemin vaxta qeder Bas Erkani herbin funksiyalarini umumi qerergah heyata kecirirdis Azerbaycan ordusu inkisaf etdikce onun gundelik fealiyyet meselelerinin ve teserrufat problemlerinin hellinin bir orqanda umumi qerergada cemlesdirilmesi semereli netice vermirdi Ona gore de Bas Erkani herb yaradilmaqla qosunlarin formalasdirilmasi telim terbiyesi dislokasiyasi ve b Meseleler ona hevale edildi FealiyyetiCar Rusiyasi ordusu terkibinde yaradilmis I Muselman korpusunun kecmis komandiri general leytenant Memmed bey Sulkevic Bas Erkani herbin reisi teyin edildi Bu idareetme strukturunun terkibinde general kvartirmeyster herbi topoqrafiya ve herbi dasinmalar idareleri var idi General kvartirmeyster idaresi muharibeye hazirliq planlarinin islenilmesi toplanis menteqelerinin secilmesi onlarin her cehetden hazirlanmasi ve seferberlik planinin tertib edilmesi ile mesoul olan emeliyyat seferberlik bolmesinden orduda telim terbiyeni teskil eden nizami bolmeden ibaret idi Herbi topoqrafiya idaresi qosun hisselerini ve qerergahlari herbi xeritelerle temin edirdi Bir muddet sonra Bas Erkani herbin terkibine kecirilmis herbi dasinmalar idaresi demir yollarini ve diger yollari herbi meqsedler ucun hazirlayir arxa cebheni butun zeruri levazimatlarla temin edirdi Bas Erkani herbin rehberliyi altinda ordunun yeni herbi hisselerinin yaradilmasi ve mohkemlendirilmesi suretlendirildi Abseronun mudafie sistemi Bakinin mudafies sistemi yaradildi Bakinin denizden mudafiesi islenib hazirlandi Simal serhedinin mudafie sistemi quruldu Legvi1920 ci il fevralin 27 de general Suleyman bey Sulkevic Bas Erkani herbin reisi vezifesinden azad edildi Hemin vezifenin icrasi muveqqeti olaraq general mayor Hebib bey Selimova tapsirildi Azerbaycan ordusunun idareetme orqanlarinda aparilan islahatlarla elaqedar olaraq 1920 ci ilin martin 1 de Bas Erkani herb legv edildi ve onun funksiyalari Azerbaycan ordusu bas qerergahina hevale olundu MenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Bas Erkani herb maddesi Istinadlar Azerbaycan tarixi 7 cildde 5 cild Baki 2001 Manaf Suleymanov Azerbaycan ordusu 1918 1920 Baki 1998Hemcinin baxAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusu Simal serhedinin mudafie sistemi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin herb tarixi