fbpx
Wikipedia

Aləmin yatdığı vaxt

Aləmin yatdığı vaxtAzərbaycan xalq inanclarında qışın qurtardığı, yazın başladığı mistik vaxt. Bu vaxt təbiətin təzələnməsini simvolizə edir.

Təsviri Redaktə

Aləmin yatdığı vaxt Novruz bayramına açılacaq gecə gündüzə çeviriləndə, bulaqlar, dərələr, çaylar, yəni bütün axan sular bir anlığına dayanıb, təkrar axanda baş verir. Bu zaman canlı və cansız aləmdə olan hər şey bir anlıq yatır və sonra oyanır. Bunun mənası ölüb-dirilmədir. Həmin vaxtda kim nə arzu diləsə, yerinə yetər.

Hər şey təzələndiyi üçün gecə evdəki köhnə su atılmalı, bütün qablar təzə su ilə yuyulmalıdır. İnsanlar çeşmə başına gedib, əl-üzünü yuyar, su üstündən atılıb, evə yeni su gətirərlər. Xalq inancına görə, biri sudan götürüb, xəmir yoğursa, sudakı balaca daşlardan evə gətirib, yağ küpünə, çörək qabına və ya evin bir bucağına qoysa, o evdə çörək bol olar.

Aləmin yatdığı vaxt deyilən zaman perioduna yaradılışdan bəri keçmiş bütün zamanlar daxildir. Mənası yaradılışın təzələnərək yenidən canlanmasını simvolizə etməsidir. Bu vaxt hər gələndə dünya yenidən təzələnir və buna görə də aləmin yatdığı vaxt yaradılış anını simvolizə edir. Aləmin yatdığı vaxt deyilən period dünyanın başlanğıcının bir anını özündə saxlamışdır və buna görə də təbiətin sonsuz ölüb-dirilmələr dövranında əbədi yaşayışı canlandıran bir rəmzdir. Yəni aləmin yatdığı vaxtda köhnə nə varsa, yuxuya gedər, oyanması, başqa bir deyişlə ölüb-dirilməsi ilə hamısının adı simvolik olaraq "dəftərdən silinər". Bu anlayış təbiət və yaradılışın davamlılığına dair köhnə düşüncədən gəlir. Aləmin yatdığı vaxt inancındakı ölüb-dirilmə motivi türk tanrıçılıq inanclarının izlərini daşıyır.

Həmçinin bax Redaktə

  • İlqayax — türk və altay xalq mədəniyyətində yeni ilin başlanğıcı.

İstinadlar Redaktə

  1. Beydili, 2003. səh. 42
  2. Beydili, 2003. səh. 431

Mənbə Redaktə

  • Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, 2003, Yurt Yayınevi  (türk.).

aləmin, yatdığı, vaxt, azərbaycan, xalq, inanclarında, qışın, qurtardığı, yazın, başladığı, mistik, vaxt, vaxt, təbiətin, təzələnməsini, simvolizə, edir, mündəricat, təsviri, həmçinin, istinadlar, mənbətəsviri, redaktə, novruz, bayramına, açılacaq, gecə, gündü. Alemin yatdigi vaxt Azerbaycan xalq inanclarinda qisin qurtardigi yazin basladigi mistik vaxt Bu vaxt tebietin tezelenmesini simvolize edir Mundericat 1 Tesviri 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 MenbeTesviri RedakteAlemin yatdigi vaxt Novruz bayramina acilacaq gece gunduze cevirilende bulaqlar dereler caylar yeni butun axan sular bir anligina dayanib tekrar axanda bas verir Bu zaman canli ve cansiz alemde olan her sey bir anliq yatir ve sonra oyanir Bunun menasi olub dirilmedir Hemin vaxtda kim ne arzu dilese yerine yeter 1 Her sey tezelendiyi ucun gece evdeki kohne su atilmali butun qablar teze su ile yuyulmalidir Insanlar cesme basina gedib el uzunu yuyar su ustunden atilib eve yeni su getirerler 2 Xalq inancina gore biri sudan goturub xemir yogursa sudaki balaca daslardan eve getirib yag kupune corek qabina ve ya evin bir bucagina qoysa o evde corek bol olar 1 Alemin yatdigi vaxt deyilen zaman perioduna yaradilisdan beri kecmis butun zamanlar daxildir Menasi yaradilisin tezelenerek yeniden canlanmasini simvolize etmesidir Bu vaxt her gelende dunya yeniden tezelenir ve buna gore de alemin yatdigi vaxt yaradilis anini simvolize edir Alemin yatdigi vaxt deyilen period dunyanin baslangicinin bir anini ozunde saxlamisdir ve buna gore de tebietin sonsuz olub dirilmeler dovraninda ebedi yasayisi canlandiran bir remzdir Yeni alemin yatdigi vaxtda kohne ne varsa yuxuya geder oyanmasi basqa bir deyisle olub dirilmesi ile hamisinin adi simvolik olaraq defterden siliner Bu anlayis tebiet ve yaradilisin davamliligina dair kohne dusunceden gelir Alemin yatdigi vaxt inancindaki olub dirilme motivi turk tanriciliq inanclarinin izlerini dasiyir 1 Hemcinin bax RedakteIlqayax turk ve altay xalq medeniyyetinde yeni ilin baslangici Istinadlar Redakte 1 2 3 Beydili 2003 seh 42 Beydili 2003 seh 431Menbe RedakteTurk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili 2003 Yurt Yayinevi turk Menbe https az wikipedia org w index php title Alemin yatdigi vaxt amp oldid 7150272, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.