fbpx
Wikipedia

Adıge coğrafiyası

Adıge Respublikasnın ərazisinin şimal hissəsi zəif dalğavarı Kubanboyu maili düzənliyindən, cənub hissəsi Böyük Qafqazın dağətəyi (hündürlüyü 300 m-ə qədər) və yamac (ən hündür nöqtəsi 3238 m, Çuquş dağı) hissələrindən ibarətdir. Adgenin sahəsi — 7790 kv.km, sərhədlərinin uzunluğu — 900 km, şimaldan cəbuba ölkə ərazisi — 208 km uzanır. Qərbdən şərqə isə — 165 km-dir. Adıge Respublikası Moskva vaxtı saat qurşağında yerləşir: UTC+3.

Adıge Respublikasının fiziki xəritəsi

Ümumi məlumat

 
Pşiş çayı
 
Böyük Rufabqo şəlaləsi

Neft, qaz, müxtəlif tikinti materialları və fosforit yataqları, həmçinin Masesta tipli müalicəvi mineral su bulaqları var. Respublikanın dağlıq hissələrində az miqdarda qızıl yataqları mövcuddur. İqlimi mülayim kontinental, isti və rütubətlidir. Orta temperatur yanvarda –2,4˚C, iyulda 22,2˚C-dir. İllik yağıntı təqribən 700 mm. İlin 180 günü şaxtasız olur. Qar örtüyünün qalınlığı düzənliklərdə 6-10 sm, dağ ətəklərində və dağlarda isə 50 sm-dən 2-5 metr arasında dəyişir. Ən qalın qar örtüyü Fışat dağ silsiləsində qeydə alınmış - 6,1 metr. Donuşluq düzənliklərdə 15-30 sm arasında dəyişir. Ümumən Adıgenin iqlim resursları kənd təsərrüfatı üçün əlverişlidir.

Çayları (Laba, Belaya, Çoxrak, Pşiş, Psekups və s.) Kuban çayı hövzəsinə aiddir. Kuban çayında axını nizamlamaq məqsədilə Krasnodar, Tşik, Şapsuq və Oktyabr su anbarları yaradılmışdır. Bəzi çayların aşağı axınları ciyilliklərdir.

Respublika ərazisinin xeyli hissəsini qaratorpaqlar təşkil edir; şabalıdı və dağ-meşə torpaqları da var. Dağətəyi sahələr sənaye əhəmiyyətli enliyarpaqlı meşəliklərdir (ərazinin təqribən 40%-i); palıd, fıstıq, vələs, ağcaqayın, göyrüş, şam, yabanı meyvə ağacları və s. bitir. Yuxarı qalxdıqca bunlar ağ şam, şam və küknar ağaclarından ibarət iynəyarpaqlı meşələrlə əvəz olunur. Yüksək dağlıqda subalp çəmənləridir. Heyvanları: qonur ayı, va şaq, qaban, cüyür, tülkü, safsar, dovşan, gəmiricilər və s. Ümum dünya irsi siyahısına daxil edilmiş Qafqaz qoruğunun dağlıq hissəsi Adıge Respublikasının ərazisindədir.

Mənbə

Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. ISBN 978-9952-441-00-0.

İstinadlar

  1. Республика Адыгея. Природа
  2. Золото Северного Кавказа // Вестник золотопромышленника, 19.07.2010[ölü keçid]

adıge, coğrafiyası, adıge, respublikasnın, ərazisinin, şimal, hissəsi, zəif, dalğavarı, kubanboyu, maili, düzənliyindən, cənub, hissəsi, böyük, qafqazın, dağətəyi, hündürlüyü, qədər, yamac, hündür, nöqtəsi, 3238, çuquş, dağı, hissələrindən, ibarətdir, adgenin,. Adige Respublikasnin erazisinin simal hissesi zeif dalgavari Kubanboyu maili duzenliyinden cenub hissesi Boyuk Qafqazin dageteyi hundurluyu 300 m e qeder ve yamac en hundur noqtesi 3238 m Cuqus dagi hisselerinden ibaretdir 1 Adgenin sahesi 7790 kv km serhedlerinin uzunlugu 900 km simaldan cebuba olke erazisi 208 km uzanir Qerbden serqe ise 165 km dir Adige Respublikasi Moskva vaxti saat qursaginda yerlesir UTC 3 Adige Respublikasinin fiziki xeritesiUmumi melumat Redakte Psis cayi Boyuk Rufabqo selalesi Neft qaz muxtelif tikinti materiallari ve fosforit yataqlari hemcinin Masesta tipli mualicevi mineral su bulaqlari var Respublikanin dagliq hisselerinde az miqdarda qizil yataqlari movcuddur 2 Iqlimi mulayim kontinental isti ve rutubetlidir Orta temperatur yanvarda 2 4 C iyulda 22 2 C dir Illik yaginti teqriben 700 mm Ilin 180 gunu saxtasiz olur Qar ortuyunun qalinligi duzenliklerde 6 10 sm dag eteklerinde ve daglarda ise 50 sm den 2 5 metr arasinda deyisir En qalin qar ortuyu Fisat dag silsilesinde qeyde alinmis 6 1 metr Donusluq duzenliklerde 15 30 sm arasinda deyisir Umumen Adigenin iqlim resurslari kend teserrufati ucun elverislidir Caylari Laba Belaya Coxrak Psis Psekups ve s Kuban cayi hovzesine aiddir Kuban cayinda axini nizamlamaq meqsedile Krasnodar Tsik Sapsuq ve Oktyabr su anbarlari yaradilmisdir Bezi caylarin asagi axinlari ciyilliklerdir Respublika erazisinin xeyli hissesini qaratorpaqlar teskil edir sabalidi ve dag mese torpaqlari da var Dageteyi saheler senaye ehemiyyetli enliyarpaqli meseliklerdir erazinin teqriben 40 i palid fistiq veles agcaqayin goyrus sam yabani meyve agaclari ve s bitir Yuxari qalxdiqca bunlar ag sam sam ve kuknar agaclarindan ibaret iyneyarpaqli meselerle evez olunur Yuksek dagliqda subalp cemenleridir Heyvanlari qonur ayi va saq qaban cuyur tulku safsar dovsan gemiriciler ve s Umum dunya irsi siyahisina daxil edilmis Qafqaz qorugunun dagliq hissesi Adige Respublikasinin erazisindedir Menbe RedakteAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi ISBN 978 9952 441 00 0 Istinadlar Redakte Respublika Adygeya Priroda Zoloto Severnogo Kavkaza Vestnik zolotopromyshlennika 19 07 2010 olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Adige cografiyasi amp oldid 6216355, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.