Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Acalovlar — Azərbaycan xalqının tanınmış soylarından biri.
| Acalovlar | |
|---|---|
| Titul | Bəy |
| Mənşəyi | Borçalı |
| Təbəəliyi | Borçalı sultanlığı,  Rusiya imperiyası |
Soyun yaranması
Gürcüstanın Mərkəzi Tarix Arxivində saxlanılan 1821-ci ilə aid təhrir siyahılarından bəlli olur ki, Ağakişi bəy Molla Ağakişi oğlu Bolus- Kəpənəkçi kəndinin başçısı (kəndxudası) olmaqla, onun Qəhrəman, Alı, Nağı və Musa adlı dörd oğlu haqqında da məlumat var. Rus ordusunun Əlahiddə Gürcüstan Korpusunun generalı Velyaminovun təqdimatı əsasında dövlətçiliyə xüsusi xidmətlərinə görə, Ağakişi bəy 1818-ci ildə üzərində Rusiya İmperatorunun şəkli olan qırmızı lentli qızıl medalla tətif edildiyi barəsində də tarixi bəlgələrdə qeydlər var. (F. Valehoğlu, "Qarapapaqlar"dərgisi, 2010, sayı 8.-ci sayında "Bolus-Kəpənəkçi ağaları — Ağakişi bəy və onun oğlu Musa ağa" məqaləsindən)
Buradan görünür ki, İsrafil bəyin babası Çar Rusiyasının etibarlı təəbələrindən biri olmuş ki, qızıl medalla təltif edilmişdir.
Əsasən İsrafil ağaya həsr olunan bu yazıda isə istinad mənbəyimiz Kəpənəkçinin ağsaqqalları və özəl olaraq İsrafil bəyin oğul nəvəsi indi onun adını daşıyan İsrafil Rəhim oğlu Acalov və İsrafil ağanın qızı Qızxanımın nəvəsi Söhrab Məmmədovun topladıqları materiallar və yaddaşlarında qalan tarixi olaylar olacaqdır. Bəri başdan hər ikisinə də oxucularımız adından minnətdarlığımızı bildiririk.
Ağakişi bəyin dörd oğlundan Musa ağa (Borçalıda Musa ağa daha çox "Qaragöz"adı ilə məşhur olub ad-san qazanmışdır.) çox bacarıqlı və istedadlı gənc kimi seçilib. Xüsusi məktəbdə təhsil alan "Qaragöz" Musa ağa Kəpənəkçidəki malik olduqları pay torpaqlarına qane olmayıb indiki "Ağalıq" deyilən yurda çıxmışlar. Bu yurd sonradan Gürcüstanda Bolnisi rayonunun bir kəndi olaraq "Ağalıq" adı ilə rəsmiləşmişdir. Əslində "Ağalıq" Musa ağaya gürcü knyazından məhkəmə və hərbə-zorba çəkişmələrindən sonra onlara nəsib olmuş və tarixi titulları əsasında da "Ağalıq" deyə tarixə düşmüşdür. Hazırda kənddə 60 ev var. Unikal təbii-coğrafi yüksək ərazidə yerləşən bu kənddəki İsrafil ağanın evinin balkonundan baxanda Borçalı çökəyi Sarvana qədər apaydın gözlə görünür. Musa ağanın da başı çox qeyli-qallar çəkmiş və sürgün həyatı da yaşamağa məcbur olmuşdur. Lakin, buna baxmayaraq o, uzaq Sibirə sürgündən əfv olunaraq geri doğma kəndinə qayıda bilmişdir. Onun Suleyman, İsmayıl, İsrafil, Məhəmməd və İbrahimxəlil (sonradan Musa) adında oğlanları olmuşdur. (Sonuncunun adını İsrafil bəy atası Musa ağa öləndə dəyişdirib onun adını qoymuşdur.)
Bu soyun mənsubları Hacallılar vəya Hacaloğulları kimi tanınmışlar. Rəsmiyətdə Acalov soyadını daşımışlar və günümüzdə də daşımaqdadırlar.
Soyun tanınmış nümayəndələri
- Emin ağa Acalov — Borçalı Qarapapaq Türk Cümhuriyyətinin başçısı (1918), Cənub-Qərbi Qafqaz Türk Respublikasının dövlət başçısı (1919).
- İsrafil ağa Acalov — Borçalı ağası.
- Səməd bəy Acalov — Azərbaycan maarif xadimi, pedaqog, riyaziyyatçı, metodist, həkim, tibb elmləri doktoru.
- Abbas Abdulla — şair, ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, 1977-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi (1984), Azərbaycanın İstanbuldakı baş konsulu (1992–1997).
- Arif Acaloğlu — alim, filologiya elmləri doktoru, folklorşünas, antropoloq, türkoloq, tərcüməçi, Azərbaycan Prezidentinin müşaviri (1992–1993)
Həmçinin bax
İstinadlar
- [1] [ölü keçid]
Xarici keçidlər
Bu məqalə . Məqaləni Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Acalovlar Azerbaycan xalqinin taninmis soylarindan biri Acalovlar Titul Bey Menseyi Borcali Tebeeliyi Borcali sultanligi Rusiya imperiyasi Mundericat 1 Soyun yaranmasi 2 Soyun taninmis numayendeleri 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerSoyun yaranmasiredakteGurcustanin Merkezi Tarix Arxivinde saxlanilan 1821 ci ile aid tehrir siyahilarindan belli olur ki Agakisi bey Molla Agakisi oglu Bolus Kepenekci kendinin bascisi kendxudasi olmaqla onun Qehreman Ali Nagi ve Musa adli dord oglu haqqinda da melumat var Rus ordusunun Elahidde Gurcustan Korpusunun generali Velyaminovun teqdimati esasinda dovletciliye xususi xidmetlerine gore Agakisi bey 1818 ci ilde uzerinde Rusiya Imperatorunun sekli olan qirmizi lentli qizil medalla tetif edildiyi baresinde de tarixi belgelerde qeydler var F Valehoglu Qarapapaqlar dergisi 2010 sayi 8 ci sayinda Bolus Kepenekci agalari Agakisi bey ve onun oglu Musa aga meqalesinden Buradan gorunur ki Israfil beyin babasi Car Rusiyasinin etibarli teebelerinden biri olmus ki qizil medalla teltif edilmisdir Esasen Israfil agaya hesr olunan bu yazida ise istinad menbeyimiz Kepenekcinin agsaqqallari ve ozel olaraq Israfil beyin ogul nevesi indi onun adini dasiyan Israfil Rehim oglu Acalov ve Israfil aganin qizi Qizxanimin nevesi Sohrab Memmedovun topladiqlari materiallar ve yaddaslarinda qalan tarixi olaylar olacaqdir Beri basdan her ikisine de oxucularimiz adindan minnetdarligimizi bildiririk Agakisi beyin dord oglundan Musa aga Borcalida Musa aga daha cox Qaragoz adi ile meshur olub ad san qazanmisdir cox bacariqli ve istedadli genc kimi secilib Xususi mektebde tehsil alan Qaragoz Musa aga Kepenekcideki malik olduqlari pay torpaqlarina qane olmayib indiki Agaliq deyilen yurda cixmislar Bu yurd sonradan Gurcustanda Bolnisi rayonunun bir kendi olaraq Agaliq adi ile resmilesmisdir Eslinde Agaliq Musa agaya gurcu knyazindan mehkeme ve herbe zorba cekismelerinden sonra onlara nesib olmus ve tarixi titullari esasinda da Agaliq deye tarixe dusmusdur Hazirda kendde 60 ev var Unikal tebii cografi yuksek erazide yerlesen bu kenddeki Israfil aganin evinin balkonundan baxanda Borcali cokeyi Sarvana qeder apaydin gozle gorunur Musa aganin da basi cox qeyli qallar cekmis ve surgun heyati da yasamaga mecbur olmusdur Lakin buna baxmayaraq o uzaq Sibire surgunden efv olunaraq geri dogma kendine qayida bilmisdir Onun Suleyman Ismayil Israfil Mehemmed ve Ibrahimxelil sonradan Musa adinda oglanlari olmusdur Sonuncunun adini Israfil bey atasi Musa aga olende deyisdirib onun adini qoymusdur 1 Bu soyun mensublari Hacallilar veya Hacalogullari kimi taninmislar Resmiyetde Acalov soyadini dasimislar ve gunumuzde de dasimaqdadirlar Soyun taninmis numayendeleriredakteEmin aga Acalov Borcali Qarapapaq Turk Cumhuriyyetinin bascisi 1918 Cenub Qerbi Qafqaz Turk Respublikasinin dovlet bascisi 1919 Israfil aga Acalov Borcali agasi Semed bey Acalov Azerbaycan maarif xadimi pedaqog riyaziyyatci metodist hekim tibb elmleri doktoru Abbas Abdulla sair edebiyyatsunas tercumeci 1977 ci ilden Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Azerbaycanin Emekdar medeniyyet iscisi 1984 Azerbaycanin Istanbuldaki bas konsulu 1992 1997 Arif Acaloglu alim filologiya elmleri doktoru folklorsunas antropoloq turkoloq tercumeci Azerbaycan Prezidentinin musaviri 1992 1993 Hemcinin baxredakteBorcali xanligiIstinadlarredakte 1 olu kecid Xarici kecidlerredakteBu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz Bu sablon mumkundurse daha deqiqi ile evez edilmelidir Menbe https az wikipedia org w index php title Acalovlar amp oldid 7881674