Avtolik (q.yun. Αὐτόλῠκος, hərf. özü canavar olan) — qədim yunan mifologiyasında personaj, Hermesin oğlu. O, yaşayırdı, görkəmli hiyləgər və oğru kimi tanınırdı. Qızı vasitəsilə adını verdiyi Odisseyin babası olmuşdur. Mifin bir versiyasına görə, o, arqonavtların səyahətində iştirak etmişdir. O, Evripidin itmiş baş qəhrəmanı olmuşdur.
Avtolik | |
---|---|
Mifologiya | qədim yunan mifologiyası |
Cinsi | kişi[d] |
Atası | Hermes |
Anası | Xiona[d] |
Arvadı |
|
Uşaqları |
|
Mifologiyada
Mənşəyi
Qədim müəlliflərə görə, Avtolikin atası tanrı Hermes idi. Bu versiya ilk dəfə e.ə. VI əsrdə yaşayıb-yaratmış Ferekidin yazılarında görünür və Homer bu barədə məlumatlı deyildi. Buna baxmayaraq, Hermes və Avtolik "Odisseya" əsərində qarşılıqlı əlaqədə olurlar. Müxtəlif mənbələrdə onun anası Dedalionun qızı ,Deionun qızı və ya çay tanrısı qızı göstərilmişdi. Eyni zamanda, bir versiyaya görə, Xiona ardıcıl olaraq Hermes və Apollon ilə yatmışdır. O, bundan sonra əkiz uşaq doğmuşdur. Onlardan biri Hermesdən olan Avtolik, digəri isə Apollondan olan idi. Dedalion və Afina padşahı Avtolikin atası kimi göstərildiyi alternativ şəcərələr də mövcuddur.
"Avtolik" adı "canavarın personifikasiyası" və ya "canavarın özü" deməkdir. Bu personaj oğruların himayədarı kimi Hermesin bir növ sinonimi idi. O, Hermesdən istənilən formanı dəyişdirmək və almaq, obyektləri görünməz hala çevirmək və ya onları tanınmaz dərəcədə dəyişdirmək qabiliyyətini əldə etmişdir. Hermes Avtolikə öz adına yalandan and içməyə icazə vermişdir, lakin o, hər halda o formada and içməli idi ki, formal olaraq andlarını pozmadan onları yerinə yetirməyəcəkdi. Bütün bunlara görə o, "ellinlərin ən kələkbazı" və "insanların ən hiyləgəri"" adlandırılmışdır.
Həyatı
Bütün mənbələr Avtolik olə başqa bir hiyləgər şəxs olan Korinfli Sizif arasında münaqişədən bəhs edir. Sizif durmadan mal-qarasını itirirdi və inəklərin dırnaqlarında gördüyü olan xüsusi işarələr sayəsində bunun arxasında Avtolikin olduğunu müəyyən etmişdir. O, Avtoliki cəzalandırmaq üçün qızı təcavüz etmişdir. Mifin bir versiyasına görə, o, bunu Avtolikin razılığı ilə etmişdi. Bundan əlavə, qədim müəlliflər Avtolikin dəbilqə,Evbeyada padşahı inək oğurladığını qeyd etmişdilər.Psevdo-Apollodorun məlumatına görə, Avtolik sərrast güləşçi idi və o, Herakla güləş sənətini öyrətmişdir. Avtolik daha sonra arqonavtların Qızıl yun uğrunda Kolxidaya səyahətində iştirak etmişdir, lakin bu mənbədə çaşqınlığın yaranması barədə fikir mövcuddur. Arqonavtlar arasında Sinopun əfsanəvi qurucusu olan və eyni zamanda olduğu da versiyalar arasındadır.
Avtolik qızı və ya ilə evlənmişdi. Həyat yoldaşı ona Antikleya adlı bir qız, adlı bir oğul və bir versiyaya görə, sonradan Fessaliyada yerləşən padşahı həyat yoldaşı və Yasonun anası olan doğmuşdur. Esim Troya atı hekayəsində mühüm rol oynayan atası olmuşdur. Antikleya İtaka padşahı Laertin həyat yoldaşı və başqa bir hiyləgər şəxs olan Odisseyin anası olmuşdur. Bəzi mənbələrdə Sizifin əslində Odisseyin atası olduğu iddia edilmişdir. Bu versiya ilə qədim yunan mifologiyasında hiyləgərliyi ilə seçilən üç mifoloji personaj əlaqələndirilmişdir. Odissey doğulan zaman Avtolik İtakada idi və ona bu adı verən o olmuşdur. Homer qeyd etmişdir ki, bu, "qəzəbli olmaq", "nifrət etmək" mənasını verən "ὀδύσσομαι" felindən gəlir, çünki Avtolik o zaman bir çox insana qəzəbli idi. Odissey böyüdükcə Parnas dağında yaşayan Avtolikə baş çəkmiş və ondan təmtəraqlı hədiyyələr almışdır. Məhz orada Laert ov edən zaman ayağından yaralanmış və bundan sonra həyatının sonuna qədər yara izi ilə qalmışdır. Bu, "Odisseya"nın süjetində mühüm rol oynamışdır.
Mirası
Avtolik və Sizif arasındakı münaqişə e.ə. III–I əsrlərə aid şərab qablarında təsvir edilmişdir. Avtolik Evripidin baş qəhrəmanı olmuşdur. O, "Bir qəhrəman olmalıdır" və "Odissey, Laertin oğlu" romanlarında, "Herakl: Əfsanəvi səyahətlər" və "Zena: Döyüşçü şahzadə" seriallarında təsvir edilmişdir.
Mənbə
İstinadlar
- Любкер Ф. Autolycus (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 197.
- Ziyatay, 2009. səh. 151
- Dümmler, 1896
- Гомер, 2000, Одиссея, XIX, 396—398
- Гигин, 2000, Мифы, 200
- Гесиод, 2001, Каталог женщин, 31 (64)
- Овидий, Метаморфозы, XI, 301—317
- Павсаний, VIII, 4, 6
- Софокл, 1990, фрг. 350
- Sybel, 1886
- Gutzwiller, 1991. səh. 37
- Ботвинник, 1987
- Гигин, 2000, Мифы, 201
- Гомер, 2008, Илиада, X, 266
- Аполлодор, II, 6, 2
- Аполлодор, II, 4, 9
- Аполлодор, I, 9, 16
- Гомер, 2000, Одиссея, XIX, 416
- Гомер, 2000, Одиссея, XIX, 406—409
- Lobsien, 2008, s. 485
- Гомер, 2000, Одиссея, XIX, 413—468
- Гигин, 2000, Мифы, 201, прим
- "Hercules: The Legendary Journeys". 16 yan 1995. 22 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib – IMDb vasitəsilə.
- "Xena: Warrior Princess". 4 sen 1995. 19 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib – IMDb vasitəsilə.
Ədəbiyyat
- Homer. Odisseya. Ələkbər Ziyatay tərəfindən tərcümə olunub. Bakı: Şərq-Qərb. 2009.
- Аполлодор Афинский. "Мифологическая библиотека". Сайт «История Древнего Рима». İstifadə tarixi: 2019-02-19.
- Гесиод. Полное собрание сочинений. М.: Лабиринт. 2001. ISBN .
- Гигин. Мифы. СПб.: Алетейя. 2000. ISBN .
- Гомер. Илиада. М.: Наука. 2008. ISBN .
- Гомер. Одиссея. М.: Наука. 2000. ISBN .
- Публий Овидий Назон. "Сочинения". İstifadə tarixi: 2019-09-06.
- "Павсаний. Описание Эллады". Сайт «История Древнего Рима». İstifadə tarixi: 2024-12-08.
- Софокл. Драмы. М.: Наука. 1990. ISBN .
- Ботвинник М. Автолик // Мифы народов мира . 1. 1987. 32.
- Dümmler F. "Autolykos 1". . 1896. /.
- Lobsien E. "Odysseus". Maria Moog-Grünewald (Hrsg.): Mythenrezeption. Die antike Mythologie in Literatur, Musik und Kunst von den Anfängen bis zur Gegenwart (= Der Neue Pauly. Supplemente). 2008. /.
- Sybel L. "Autolykos 1". Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. 1886. /.
- K. J. Gutzwiller. Theocritus' Pastoral Analogies: The Formation of a Genre (p. 37). University of Wisconsin Press. 1991. ISBN .
Əlavə ədəbiyyat
- Цымбурский В. Hetto-Homerica: (Наречение Одиссея и наречение злого брата в хеттской «Сказке об Аппу и его сыновьях» // Вестник древней истории . 2. 2005. 14—26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avtolik 2 q yun Aὐtolῠkos herf ozu canavar olan qedim yunan mifologiyasinda personaj Hermesin oglu O Parnas daginda yasayirdi gorkemli hiyleger ve ogru kimi taninirdi Qizi Antikleya vasitesile adini verdiyi Odisseyin babasi olmusdur Mifin bir versiyasina gore o arqonavtlarin seyahetinde istirak etmisdir O Evripidin itmis satirik draminin bas qehremani olmusdur Avtolik Mifologiya qedim yunan mifologiyasi Cinsi kisi d Atasi Hermes 1 Anasi Xiona d Arvadi Amfiteya d Mnestra d Neyera d Usaqlari Antikleya d 1 Polimeda d Esim d Mundericat 1 Mifologiyada 1 1 Menseyi 1 2 Heyati 2 Mirasi 3 Menbe 3 1 Istinadlar 3 2 Edebiyyat 4 Elave edebiyyatMifologiyadaredakteMenseyiredakte Qedim muelliflere gore Avtolikin atasi tanri Hermes idi Bu versiya ilk defe e e VI esrde yasayib yaratmis Ferekidin yazilarinda gorunur ve Homer bu barede melumatli deyildi 3 Buna baxmayaraq Hermes ve Avtolik Odisseya eserinde qarsiliqli elaqede olurlar 4 Muxtelif menbelerde onun anasi Dedalionun qizi Xiona 5 Deionun qizi Filonida 6 ve ya cay tanrisi Peneyin qizi Stilba gosterilmisdi Eyni zamanda bir versiyaya gore Xiona ardicil olaraq Hermes ve Apollon ile yatmisdir O bundan sonra ekiz usaq dogmusdur Onlardan biri Hermesden olan Avtolik digeri ise Apollondan olan Filammon idi 5 7 Dedalion 8 ve Afina padsahi Erixtoninin Avtolikin atasi kimi gosterildiyi alternativ secereler de movcuddur 3 9 10 Avtolik adi canavarin personifikasiyasi ve ya canavarin ozu demekdir 11 12 Bu personaj ogrularin himayedari kimi Hermesin bir nov sinonimi idi O Hermesden istenilen formani deyisdirmek ve almaq obyektleri gorunmez hala cevirmek ve ya onlari taninmaz derecede deyisdirmek qabiliyyetini elde etmisdir Hermes Avtolike oz adina yalandan and icmeye icaze vermisdir lakin o her halda o formada and icmeli idi ki formal olaraq andlarini pozmadan onlari yerine yetirmeyecekdi Butun bunlara gore o ellinlerin en kelekbazi ve insanlarin en hiylegeri adlandirilmisdir 10 12 Heyatiredakte Butun menbeler Avtolik ole basqa bir hiyleger sexs olan Korinfli Sizif arasinda munaqiseden behs edir 3 Sizif durmadan mal qarasini itirirdi ve ineklerin dirnaqlarinda gorduyu olan xususi isareler sayesinde bunun arxasinda Avtolikin oldugunu mueyyen etmisdir O Avtoliki cezalandirmaq ucun qizi Antikleyaya tecavuz etmisdir 13 Mifin bir versiyasina gore o bunu Avtolikin raziligi ile etmisdi Bundan elave qedim muellifler Avtolikin Amintordan debilqe 14 Evbeyada Exaliya padsahi Evritden inek ogurladigini qeyd etmisdiler 15 Psevdo Apollodorun melumatina gore Avtolik serrast gulesci idi ve o Herakla gules senetini oyretmisdir 16 Avtolik daha sonra arqonavtlarin Qizil yun ugrunda Kolxidaya seyahetinde istirak etmisdir 17 lakin bu menbede casqinligin yaranmasi barede fikir movcuddur Arqonavtlar arasinda Sinopun efsanevi qurucusu olan ve eyni zamanda Avtolik adlanan basqa bir sexsin oldugu da versiyalar arasindadir 10 Avtolik Pereyin qizi Neyera ve ya Amfiteya ile evlenmisdi 18 Heyat yoldasi ona Antikleya adli bir qiz Esim adli bir ogul ve bir versiyaya gore sonradan Fessaliyada yerlesen Iolk padsahi Esonun heyat yoldasi ve Yasonun anasi olan Polimedani dogmusdur 3 Esim Troya ati hekayesinde muhum rol oynayan Sinonun atasi olmusdur Antikleya Itaka padsahi Laertin heyat yoldasi ve basqa bir hiyleger sexs olan Odisseyin anasi olmusdur Bezi menbelerde Sizifin eslinde Odisseyin atasi oldugu iddia edilmisdir Bu versiya ile qedim yunan mifologiyasinda hiylegerliyi ile secilen uc mifoloji personaj elaqelendirilmisdir 12 Odissey dogulan zaman Avtolik Itakada idi ve ona bu adi veren o olmusdur Homer qeyd etmisdir ki bu qezebli olmaq nifret etmek menasini veren ὀdyssomai felinden gelir cunki Avtolik o zaman bir cox insana qezebli idi 19 20 Odissey boyudukce Parnas daginda yasayan Avtolike bas cekmis ve ondan temteraqli hediyyeler almisdir Mehz orada Laert ov eden zaman ayagindan yaralanmis 21 ve bundan sonra heyatinin sonuna qeder yara izi ile qalmisdir Bu Odisseya nin sujetinde muhum rol oynamisdir 3 10 MirasiredakteAvtolik ve Sizif arasindaki munaqise e e III I esrlere aid serab qablarinda tesvir edilmisdir 3 Avtolik Evripidin eyniadli satirik draminin bas qehremani olmusdur 22 O Henri Layon Oldinin Bir qehreman olmalidir ve Odissey Laertin oglu romanlarinda Herakl Efsanevi seyahetler ve Zena Doyuscu sahzade seriallarinda tesvir edilmisdir 23 24 MenberedakteIstinadlarredakte 1 2 Lyubker F Autolycus rus Realnyj slovar klassicheskih drevnostej po Lyubkeru pod red F F Zelinskij A I Georgievskij M S Kutorga F Gelbke P V Nikitin V A Kanskij per A D Vejsman F Gelbke L A Georgievskij A I Davidenkov V A Kanskij P V Nikitin I A Smirnov E A Vert O Yu Klemenchich N V Rubinskij SPb Obshestvo klassicheskoj filologii i pedagogiki 1885 S 197 Ziyatay 2009 seh 151 1 2 3 4 5 6 Dummler 1896 Gomer 2000 Odisseya XIX 396 398 1 2 Gigin 2000 Mify 200 Gesiod 2001 Katalog zhenshin 31 64 Ovidij Metamorfozy XI 301 317 Pavsanij VIII 4 6 Sofokl 1990 frg 350 1 2 3 4 Sybel 1886 Gutzwiller 1991 seh 37 1 2 3 Botvinnik 1987 Gigin 2000 Mify 201 Gomer 2008 Iliada X 266 Apollodor II 6 2 Apollodor II 4 9 Apollodor I 9 16 Gomer 2000 Odisseya XIX 416 Gomer 2000 Odisseya XIX 406 409 Lobsien 2008 s 485 Gomer 2000 Odisseya XIX 413 468 Gigin 2000 Mify 201 prim Hercules The Legendary Journeys 16 yan 1995 22 noyabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib IMDb vasitesile Xena Warrior Princess 4 sen 1995 19 noyabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib IMDb vasitesile Edebiyyatredakte Homer Odisseya Elekber Ziyatay terefinden tercume olunub Baki Serq Qerb 2009 Apollodor Afinskij Mifologicheskaya biblioteka Sajt Istoriya Drevnego Rima Istifade tarixi 2019 02 19 Gesiod Polnoe sobranie sochinenij M Labirint 2001 ISBN 5 87604 087 8 Gigin Mify SPb Aletejya 2000 ISBN 5 89329 198 O Gomer Iliada M Nauka 2008 ISBN 978 5 02 025210 3 Gomer Odisseya M Nauka 2000 ISBN 5 02 011652 1 Publij Ovidij Nazon Sochineniya Istifade tarixi 2019 09 06 Pavsanij Opisanie Ellady Sajt Istoriya Drevnego Rima Istifade tarixi 2024 12 08 Sofokl Dramy M Nauka 1990 ISBN 5 02 012672 1 Botvinnik M Avtolik Mify narodov mira 1 1987 32 Dummler F Autolykos 1 Paulys Realencyclopadie der classischen Altertumswissenschaft 1896 Lobsien E Odysseus Maria Moog Grunewald Hrsg Mythenrezeption Die antike Mythologie in Literatur Musik und Kunst von den Anfangen bis zur Gegenwart Der Neue Pauly Supplemente 2008 Sybel L Autolykos 1 Ausfuhrliches Lexikon der griechischen und romischen Mythologie 1886 K J Gutzwiller Theocritus Pastoral Analogies The Formation of a Genre p 37 University of Wisconsin Press 1991 ISBN 0299129446 Elave edebiyyatredakteCymburskij V Hetto Homerica Narechenie Odisseya i narechenie zlogo brata v hettskoj Skazke ob Appu i ego synovyah Vestnik drevnej istorii 2 2005 14 26 Menbe https az wikipedia org w index php title Avtolik amp oldid 7947486